محمد آقازاده خراسانی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14

خلاصه زندگی نامه

آیت ‌الله میرزا محمد خراسانی ملقب به آقازاده فرزند آخوند ملا محمدکاظم خراسانی در سال 1254 خورشیدی برابر با نیمه شعبان 1294 ه.ق در نجف اشرف دیده به جهان گشود. میرزا محمد پس از دوران کودکی قدم در راه پدر نهاد و به صف طالبان علوم دینی پیوست. ایشان نخست دروس مقدمات و سطح را فراگرفت. سپس در درس پربار پدر ارجمندش شرکت کرد و پس از سال‌ها تلاش و تحقیق به قله اجتهاد نائل شد. آقازاده پس از تکمیل مراتب علمی و اخلاقی به دستور پدر عازم خراسان گردید و در مشهد مقدس اقامت گزید. ایشان ضمن امامت مسجد جامع گوهرشاد به تدریس و تربیت طلاب پرداخت و پس از مدتی ریاست حوزه علمیه مشهد را به دست گرفت.

این عالم مجاهد نفوذ و اقتدار چشمگیری در میان مردم به دست آورد و در صف عالمان تراز اول خراسان قرار گرفت. فعالیت‌های سیاسی آیت ‌الله آقازاده به پیش از دوران رضاخان می‌رسد. ایشان در جریان جنبش مشروطیت، همانند پدرش به دفاع از مشروطیت و انتقاد از استبداد پرداخت؛ وی پس از روی کار آمدن رضاخان نیز، از جمله منتقدان سیاست دین‌زدایی بود و حکومت رعب و وحشت وقت، هرگز نتوانست وی را ساکت و یا وادار به سازش کند.

پس از قیام خونین مسجد گوهرشاد، کشتار فجیعی توسط دژخیمان رضاخان صورت گرفت و بسیاری از علمای مشهور مشهد از جمله میرزا محمد آقازاده دستگیر و روانه زندان شدند. ایشان را پس از گذراندن دوران زندان، به تهران انتقال دادند و به هفت ماه زندان محکوم کردند. رضاخان به شدت به این حکم اعتراض نمود و تقاضای اعدام کرد. از این ‌رو، بار دیگر در یک دادگاه نظامی وی را به اعدام محکوم کردند.

با انتشار حکم اعدام، علمای عتبات طی تلگراف‌هایی اعتراض خود را به این حکم اعلام کردند. در نتیجه فشارهای داخلی و خارجی حکم اعدام به اقامت اجباری در تهران تخفیف یافت. آیت ‌الله محمد آقازاده خراسانی تا پایان عمر در تهران از سوی حکومت وقت، تحت نظر بود تا اینکه در دی‌ سال 1316 خورشیدی برابر با 1356 ه.ق با تزریق آمپولی مشکوک، در 62 سالگی شهادت‌گونه به دیار باقی شتافت. رژیم دیکتاتور پهلوی، از ترس قیام احتمالی مردم، با هر نوع برگزاری مراسم ختم آقازاده مخالفت کرد. تا اینکه پس از اخراج رضاخان از ایران در شهریور 1320، مجلس ختم آن عالم ربانی در مسجد گوهرشاد برگزار شد.

شناسه اطلاعاتی

- نام پدر: محمدکاظم
- شهر محل سکونت: مشهد
- درجه علمی: اجتهاد
- مذهب: شیعه
- ملیت: ایرانی
 

تحصیلات

خارج فقه و اصول

- آخوند سید محمدکاظم خراسانی

اساتید

- آخوند ملا محمدکاظم خراسانی

سمت ها و فعالیت ها

سمت ها

- نماینده مجلس مؤسسان در سال 1304 خورشیدی
- استاد حوزه
 

فعالیت ها

- دفاع از مشروطیت و یکی از مبارزان برای برقراری مشروطیت
- از منتقدان جدی سیاست دین‌زدایی رضاخان
- مبارزه علیه رژیم طاغوت
- تدریس و تألیف
- تبلیغ و ارشاد
- اقامه نماز جماعت
 

نگاشته ها، آثار و دیدگاه ها

- القضاء و الشهادات
- مبحث الفاظ
- حاشیه کافیه الاصول
- التقریرات

منبع: مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما