ابوعبداللَّه محمد ابن جراح

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 3 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(296 -243 ق)، ادیب و دبیر دیوان خلفاى عباسى. از خانواده‏اى ایرانى‏نژاد مسیحى در شهر بغداد متولد شد و در دربار خلفاى عباسى به كار دیوانى پرداخت. ابتدا ریاست دیوان خراج ولایت شرقى را به عهده داشت. در 285 ق همراه وزیر به ایالت جبال رفت و پس از بازگشت از سفر، دیوان خود را كه تا آن هنگام زیر نظر احمد بن فرات بود مستقل ساخت. در ایامى كه قرامطه به كاروان حج حمله كردند، به ریاست دیوان جیش منصوب شد. وى پس از مرگ مكتفى از خلافت ابن‏معتز هوادارى كرد و چند ماه بعد در شمار یكى از اعضاى اصلى توطئه علیه مقتدر خلیفه‏ى جوان قرار گرفت و در زمان ابن‏معتز 24 ساعت مقام وزارت داشت. ابن‏فرات كه دشمن دیرینه‏ى وى بود پس از مدتى تقیب ابن‏جراح را دستگیر و اعدام كرد. از آثار وى: «الشعر والشعراء»؛ «الورقه فى اخبار الشعراء»؛ «كتاب الوزراء» «كتاب الاربعه على مثال كتاب ابن‏هفان».