ناصرالحق ابومحمدحسن اطروش

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 3 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(304/302 -230/225 ق)، مفسر، متكلم، فقیه، محدث، ادیب و شاعر شیعى. مشهور به ناصر كبیر. جد مادرى شریف رضى و شریف مرتضى است. شیخ طوسى او را در شمار اصحاب امام هادى (ع) آورده است. حاكم طبرستان بود و از این رو كه بر اثر اصابت شمشیرى در نبردگاه كر شده بود به اطروش خوانده مى‏شد. وى در فقه و دین علامه بود و در شعر توانا. ابن ابى‏الحدید گوید كه او صاحب سیف و قلم و از بزرگان فقهاى امامیه و شیخ طالبیین و عالم و زاهد و ادیب و شاعر ایشان بود. او اسلام را در میان ساكنان ساحل دریاى خزر نشر داد و در حدود دویست هزار دیلمى و گیلانى به دست وى ایمان آوردند، و او را در شهرهاى آنان مساجدى بنا كرد. به گفته‏ى طبرى و ابن‏اثیر او حاكمى عادل و نیك سیرت بود و مردم همانند او را در عدل و برپایى حق و حسن روش ندیدند. وى سرانجام در آمل طبرستان درگذشت و مزارش در همان شهر زیارتگاه عموم است. تالیفات و آثار وى بیش از سیصد كتاب بوده است. از جمله آثارش: «اصول الدین»؛ «الامالى»؛ «الامامه الصغیر»؛ «الامامه الكبیر»؛ «امهات الاولاد»؛ «البساط»، در علم كلام؛ «تفسیر الاطروش»، در دو مجلد كه در آن به 1000 بیت از 1000 قصیده احتجاج كرده؛ «الفقه الناصریه» كه شریف مرتضى علم‏الهدى آن را شرح و تصحیح كرد و «المسائل الناصریات» نامید.