نصرت امین

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : مشاهیر زنان ایرانی و پارسی گوی

(1405 -1308 ق)، عالم و مجتهد. آمنه‏بیگم حاجیه نصرت‏خانم، فرزند حاج سید محمدعلى امین‏التجار اصفهانى، در اصفهان متولد شد. دایى‏اش آیت‏اللَّه شریعت اصفهانى بود. از كودكى به تحصیل پرداخت و پس از فراگیرى مقدمات در محضر حاج آخوند زفره‏اى، فقه و اصول و علوم معقول و منقول و حكمت و كلام را نزد آیت‏اللَّه آقاسید على مجتهد نجف‏آبادى و آقاسید ابوالقاسم دهكردى تكمیل كرد و به مرتبه‏ى استنباط رسید. پس از امتحانات كتبى به دریافت اجازه‏ى اجتهاد از آقامیرزا ابراهیم اصطهباناتى شیرازى و حاج شیخ محمدكاظم شیرازى و آیت‏اللَّه حائرى یزدى و آیت‏اللَّه نجفى مرعشى؛ و اجازه‏ى روایت از آقاشیخ محمدرضا نجفى مسجدشاهى نائل آمد. تمام عمر را به تألیف و تدریس گذراند و مدرسه‏اى به نام مكتب فاطمه (س) تأسیس كرد كه در آن زنان و دختران ایرانى به تحصیل و كسب علوم و معارف اسلامى مى‏پرداختند. آیت‏اللَّه میرزاآقاى شیرازى در اجازه‏نامه‏اش به وى، او را با این اشعار توصیف كرده است. فلَوُ كُنّ النّساء بِمثلِ هذى لَفضّلت النّساءِ عَلى الرّجال فلا التَأنیث لاسم الشمس عار و لا التّذكیر فخر للهِلال وى آثار خود را تحت نام «یك بانوى ایرانى» منتشر مى‏كرد از جمله آثارش: «الاربعین الهاشمیه»، «شرح چهل حدیث»؛ «اخلاق و راه سعادت بشر»، كه ترجمه و اقتباسى است از «طهارة الاعراق فى تصحیل الاخلاق» ابن‏مسكویه؛ «روش خوشبختى و توصیه به خواهران»؛ «سیر و سلوك»، در روش اولیاءِاللَّه؛ «مخزن العرفان» و «كنز العرفان»، در علوم قرآن؛ «تفسیر قرآن»، در پانزده جلد؛ «معاد یا آخرین سیر بشر»؛ «النفخات الرحمانیة فى الواردات القلبیة»، حاوى كشفیات و مشاهدات معارف؛ «مخزن اللئالى فى فضایل مولى الموالى».[1] 1308 ق- 1362 ش، حاجیه نصرت خانم از زنان دانشمند معاصر. پدرش حاج سید محمدعلى بن حسن حسینى مشهور به امین‏التجار اصفهانى و مادرش دختر حاج سید مهدى جناب و دائى‏اش مرحوم شریعت اصفهانى بود. از اوان كودكى در اصفهان به تحصیل پرداخت و پس از آموزش مقدمات در محضر حاج آخوند زفره‏اى، سالیانى دراز در فقه و اصول فرائد و فصول و كفایة و خارج صلات و طهارت، و در كلام دو جلد شوارق، و در فلسفه از ابتدا تا الهیات اسفار را در خدمت آقا میر سید على نجف‏آبادى آموخت و هر چند كه در این ضمن به عقد ازدواج پسر عم خویش حاج میرزا آقا معین‏التجار درآمده بود و تعهد وظائف خانه‏دارى مى‏كرد، كمال سعى در تحصیل مبذول مى‏داشت. بر اثر این گونه استقامت و بذل سعى به مراقب علمى والائى رسید و از پى امتحان كتبى به دریافت اجازه‏ى اجتهاد از آقا میرزا آقاى اصطهباناتى و حاج شیخ محمدكاظم شیرازى و آیت‏اللَّه نجفى مرعشى و همچنین اجازه‏ى روایت از آقا شیخ محمدرضا مسجد شاهى نائل آمد. خانم امین عمر خود را یكسره به تالیف و تدریس گذراند. مدرسه‏اى به نام «مكتب فاطمه» تاسیس كرد كه زنان و دختران در آن به كسب علوم و معارف اسلامى مى‏پرداختند. آثار بسیارى تألیف كرد كه از آن جمله‏اند، الاربعین الهاشمیة (1328 ش) كه ترجمه و اقتباسى است از اخلاق ابن‏مسكویه؛ روش خوشبختى و اقتباسى است از اخلاق ابن‏مسكویه؛ روش خوشبختى و توصیه به خواهران (1371 ق)؛ سیر و سلوك در روش اولیاء (1323 ش)؛ مخزن‏العرفان (1326 ش به بعد)؛ تفسیر كامل قرآن در 15 جلد؛ معاد یا آخرین سیر بشر (1326 ش)، النفحات الرحمانیة فى الواردات القلبیة (1369 ق) حاوى كشفیات و مشاهدات معارف؛ مخزن‏اللئالى در فضل مولى‏الموالى. خانم امین آثار خود را تحت نام «یك بانوى ایرانى» منتشر مى‏كرد.[2] مجتهد، فقیه، مدرس. تولد: 1265، اصفهان. درگذشت: 23 خرداد 1362، اصفهان. حجت‏الاسلام سیده نصرت بیگم امین (معروف به بانوى ایران) فرزند سید محمدعلى امین‏التجار اصفهانى، در چهار سالگى براى آموزش قرآن و فراگیرى خواندن و نوشتن راهى مكتب شد. بانو امین همچنان به تحصیل ادامه مى‏داد تا اینكه در پانزده سالگى با پسر عموى خود حاج میرزا ملقب به معین‏التجار كه از بازرگانان سرشناس و معتبر اصفهان بود ازدواج نمود و به خانه‏دارى و تربیت فرزندان مشغول شد. اما این امر مانع ادامه تحصیل و مطالعه و تحقیق وى در معارف اسلامى نشد و به تحصیل صرف، نحو، بلاغت، تفسیر، علم حدیث، فقه، اصول، فلسفه و عرفان پرداخت و با وجود مشكلاتى كه در فضارى حاكم بر آن ایام براى زنان در امر تحصیل وجود داشت، طلبگى و تحصیل خود را در سطوح عالیه نیز ادامه داد تا اینكه در چهل سالگى مرتبت و تسلط علمى ایشان مورد تأیید مراجع تقلید وقت قرار گرفت و به دریافت درجه‏ى اجتهاد و روایت نایل شد. بانو امین از چهل سالگى تا پایان عمر به تألیف كتب، تدریس، پاسخگویى به پرسش‏هاى دینى و ارشاد دختران و زنان پرداخت. آثار ایشان عبارتند از: اربعین الهاشمیه (به زبان عربى، 1356 ق.)؛ جامع الشتات (زبان عربى) معاد یا آخرین سیر بشر (تهران، 1326، تبریز چاپ دوم، 1334)؛ نفحات الرحمانیة فى الواردات القلبیة (به زبان عربى، اصفهان، 1369)؛ اخلاق (ترجمه كتاب ابن مسكویه)؛ مخزن العرفان (تفسیر قرآن در پانزده جلد)؛ روش خوشبختى و توصیه به خواهران ایمانى (تهران، 1331، این كتاب در تبریز و اصفهان نیز به چاپ رسیده است)؛ مخزن اللئالى در مناقب مولى الموالى امیرالمؤمنین على (ع)؛ سیر و سلوك؛ در روش اولیاء و طریق سیر سعداء (اصفهان 1323). حجت‏الاسلام امین در سال 1344 با سرمایه خود مكتبى به نام «فاطمه سلام‏الله علیها» و نیز دبیرستانى دخترانه تأسیس كرد تا فضایى براى ادامه تحصیل بانوان فراهم آید. ایشان همچنین در كانون تبلیغات و تعلیمات دینى بانوان اصفهان به تدریس معارف و تفسیر قرآن مى‏پرداخت. مزار بانو امین در اصفهان قرار دارد.