تقی الدین محمد برکلی حنفی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 10 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(981 -929/926 ق)، صوفى، واعظ نحوى، فقیه، مفسر و محدث. وى ایرانى الاصل و از دانشمندان نامى عثمانى بود. ظاهرا چون حنفى مذهب بود، از ترس صفویه به آن سرزمین رفت. از جزئیات احوالش اطلاعى در دست نیست. وى مؤلف كتابهاى بسیارى به زبان عربى و فارسى است كه در فنون مختلف نوشته شده است و معلوم مى‏شود كه در همه‏ى علوم زمان دست داشته است. از آثار وى: تعلیقه بر «اصلاح الوقایة فى فروع» ابن كمال پاشا؛ «اظهار الاسرار»، در نحو؛ «انقاذ الهالكین»، كه در سال 967 ق تألیف كرده است؛ «ایقاظ النائمین»، كه در سال 972 به پایان رسانیده؛ «رسالة فى عدم جواز اخذ الاجرة للقراءة و عدم جواز وقف النقود»؛ «جلاء القلوب»، كه در سال 971 ق به پایان رسانیده است؛ «صحاح عجمیه»، به فارسى؛ «فرائض» و شرح آن؛ «كفایة المبتدى»، در صرف؛ شرح «لب الالباب فى علم الاعراب» یا شرح «مختصر الكافیه» بیضاوى، معروف به «امتحان الاذكیاء»؛ حاشیه بر «شرح الوقایة» صدر الشریعه ثانى. «دامغة المبتدعین و كاشفة بطلان الملحدین»؛ «آداب البركوى»، «الاربعون»، در حدیث.