مطلب بسطامی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1359 -1274 ق)، فقیه، فیلسوف و عارف. در بسطام به دنیا آمد. پس از تحصیل مقدمات در بسطام و شاهرود براى ادامه تحصیل رهسپار مشهد شد و پس از دو سال استفاده از محضر فقها و فلاسفه آنجا، به تهران آمد و یك سال به فلسفه پرداخت و نزد آقا سید عبدالحمید گروسى و آقا صادق همدانى و آقا سید محمد اصفهانى و میرزا محمد تقى گرگانى تحصیل كرد. سپس به عتبات مهاجرت كرد و مدت چهار سال در سامرا از محضر میرزاى بزرگ شیرازى استفاده كرد. بعد به نجف رفت و هشت سال از حوزه‏ى درس میرزا حبیب الله رشتى و آخوند خراسانى بهره برد. سپس به ایران بازگشت و در مشهد به تدریس پرداخت. در اواخر عمر به شاهرود آمد و در آنجا مشغول ارشاد و تدریس شد. از آثار وى: یك دوره «اصول» آخوند خراسانى؛ «مشاهد سبع» یا «ریاض العقول» كه مشتمل بر فلسفه علمى و عملى و شرح سفر نفس است.[1] میرمطلب بسطامى از علماء بزرگ و معروف گذشته شاهرود بوده‏اند. وى در سال 1274 ق در قصبه بسطام متولد شده و پس از تكمیل تحصیلات مقدماتى در بسطام و شاهرود جهت ادامه تحصیل رهسپار مشهد مقدس گشته و در آنجا دو سالى توقف و از علماء بزرگ آنجا كسب علوم فقه و فلسفه نموده سپس عزیمت به تهران و یكسال هم در آنجا به درس فلسفه اشتغال ورزیده و نزد مرحوم آقاسید عبدالحمید گروسى و آقا صادق همدانى و مرحوم آقا سید محمد اصفهانى و میرزا محمدتقى گرگانى تحصیل كرده و سپس به عتبات عالیات مهاجرت و مدت چهارسال در سامرا از محضر مرحوم آیت‏اللَّه العظمى میرزا بزرگ شیرازى استفاده نموده و بعد به نجف آمده و از درس مرحوم میرزا حبیب‏اللَّه رشتى و مرحوم آخوند خراسانى مدت هشت سال استفاده نموده و پس از آن مراجعت به ایران و در مشهد مقدس رضوى به افاضه و تدریس پرداخته تا اواخر عمر كه مجددا به وطن خود شاهرود برگشته و مشغول افاضه و وعظ و ارشاد و تدریس گردیده تا اینكه در سال 1359 قمرى به رحمت ایزدى پیوستند. معظم‏له گذشته از مقامات علمى داراى نفس زكیه و صاحب كشف و كرامت بودند از جمله در یك ماه رمضانى كه در مسجد خودشان مشغول وعظ و ارشاد بودند سرائر و به وطن مردم پاى منبر به ایشان كشف شد و مردم را به صورتهاى مختلف دیدند و پس از آن به مسجد و منبر نرفتند و در كنج خلوت و انزوا مشغول به خود شدند تا از دنیا رفتند و دیگر از قضایاى منقوله از ایشان این بود كه قبل از مرگ خود خبر دادند كه در چه وقت خواهند مرد و كجا دفن خواهند شد و گفتند كه قبرستان شاهرود به هم خواهد خورد و تفریحگاه خواهد شود و این خبر چند سال قبل به وقوع پیوست ولى هنوز مقبره ایشان دست نخورده و زیارتگاه مردم است و مردم از نذورات براى او و زیارت قبرش نتیجه‏ها گرفتند. از آثاره او یكدوره اصول مرحوم آخوند است كه ظاهرا قبل از كفایه نوشته شده و دیگر كتاب مشاهد سبع یا ریاض‏العقول كه مشتمل بر فلسفه علمى و عملى و شرح سفر نفس است كه تاكنون مخطوط مانده است.