ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
(1318 -1241 ش)، روزنامه‏نگار، نویسنده، مورخ، شاعر. در دولت‏آباد اصفهان متولد شد و در همان جا نشو و نما یافت. در پنج سالگى به تحصیل خط و سواد مشغول شد از سال 1251 ش كه یازده ساله بود به اتفاق خانواده‏اش چندین سفر به عراق عرب، خراسان و تهران كرد و در سال 1260 ش به اصفهان بازگشت و در همین شهر با میرزا آقاى كرمانى و شیخ احمد روحى ملاقات كرد. مجددا به عراق رفت و در حوزه درس میرزاى شیرازى و محمدتقى شیرازى شركت كرد و بعد از بازگشت به ایران در اصفهان و تهران نیز در محضر میرزا ابوالحسن زواره‏ى اردستانى، معروف به میرزاى جلوه به تحصیل پرداخت. در سال 1276 ش به استانبول رفت و در آنجا با میرزا حسن خان دانش اصفهانى و حاجى زین‏العابدین مراغه‏اى آسنا شد و در همین شهر به همكارى دهخدا روزنامه فارسى «سروش» را دایر كرد. دولت‏آبادى در سال 1287 ش به تهران آمد و در چند دوره به نمایندگى مجلس شوراى ملى انتخاب شد، وى مسافرتهایى نیز به كشورهاى اروپایى داشت. در تهران به سكته‏ى قلبى درگذشت. دولت‏آبادى از پیشروان معارف جدید ایران است كه هم شعر مى‏گفت و هم رمان و داستان مى‏نوشت. از آثار وى: داستن «شهرناز»؛ «شجره طیبه»؛ «دوره زندگانى یا غصب حق اطفال»؛ «تاریخ معاصر یا حیات یحیى»؛ «حقیقت راجع به قرارداد مجلس»؛ «نهال ادب»؛ «ارمغان یحیى»؛ «شرح حال میرزا تقى خان امیركبیر».[1] سال تولد: 1241 فوت: 1318 آثار: كتاب شجره طیبه؛ كتاب على؛ دوره زندگانى یا غضب حق اطفال؛ ارمغان یحیى؛ نهال ادب ایران (شعر)؛ راهنماى انتخاب حقایق؛ تذكر حقیقت؛ داستان شهر ناز؛ سرگذشت درویش چنته؛ لبخند فردوسى؛ كنگره نژادى؛ كتاب اردیبهشت- دو جلد (شعر)؛ شرح احوال قائم‏مقام فراهانى؛ اصفهان و بیگانگان؛ مكتوب به آكادمى تربیت (ترجمه)؛ اراده (ترجمه)؛ آئین در ایران؛ زندگانى على بن ابى‏طالب؛ حیات یحیى، 4 جلد؛ لاوره پرس (كنفرانس)؛ حقایق؛ حقیقت راجع به قرارداد مجلس مناصب: كارمند دولت- نماینده مجلس شوراى ملى- رئیس نشریات وزارت معارف- سرپرست محصلین ایرانى در بلژیك- نماینده ایران در كنگره بین‏المللى نژادى در لندن میرزا یحیى بن حاج سید هادى دولت‏آبادى در سال 1241 هجرى شمسى در قریه دولت‏آباد متولد شده و بعد از تحصیلات مقدماتى به عراق، مصر و حجاز رفته و در انقلاب مشروطه از پیش‏قدمان تغییر رژیم بود. در ظهور استبداد صغیر به استانبول تبعید شد بعداً به تهران آمد و در دوره دوم مجلس شوراى ملى به وكالت نامزد شد. وى نماینده ایران در كنگره بین‏المللى نژادى در لندن بود و در مدت توقف سه ساله در اروپا به تحصیل زبان فرانسه پرداخت و در مراجعت به ایران به عضویت وزارت معارف منصوب گردید. وى در تأسیس مدارس جدید خدماتى كرده و از پیشروان معارف جدید شمرده مى‏شود، ایشان در سال 1318 در تهران وفات یافت. یحیى (حاج میرزا)، از رجال دوره اخیر(ف. 1318 ه.ش.). وى از پیشقدمان آزادى و مروج فرهنگ جدید بود و چند دوره در مجلس شوراى ملى سمت نمایندگى داشت. از آثار اوست: كتاب «على» براى كودكان، «حیات یحیى» در تاریخ معاصر.
فعالیت ها : : مشاهیر / روزنامه نگاری مشاهیر / نویسندگی مشاهیر / سیاست مشاهیر / هنر / شعر مشاهیر / عالمان و دانشمندان / تاریخ