جعفر ریاض همدانی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 13 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(وف 1268 ق)، خطاط، شاعر و نویسنده. وى در همدان متولد شد. نزد ابوالقاسم ذوالریاستین تحصیل كرد و بعد از مرگ استادش به تهران سفر نمود بعد از مدتى در انزوا زیستن، امیركبیر او را شناخت و بركشید. بعد از مرگ امیركبیر مریض شد و در سن جوانى درگذشت. ریاض از شاعران و نثرنویسان عهد محمدشاه و ناصرالدین‏شاه بود. وى صاحب مقالاتى به سبك بدیع‏الزمان و مقامات حمیدالدین بلخى است و كتابى نیز به نام «گنج شایگان» دارد كه در آن از «گلستان» سعدى و «پریشان» قاآنى تقلید كرده است. میرزا جعفر به دو زبان فارسى و عربى شعر مى‏گفته و در نجوم و هندسه و حساب نیز دست داشته است و به قولى رساله‏اى در موسیقى نیز داشته و در نگارش خطوط نسخ و شكسته توانا بوده است. از آثار چاپ شده‏ى وى: «غزلیات ریاض»؛ «الف لیله»؛ «دیوان شعر».[1] ابراهیم ریاضى از علماء بنام و دانشمندان گرامى نجف‏آباد بوده‏اند. وى در سال 1277 شمسى در نجف‏آباد در یك خانواده زراعت پیشه‏اى متولد شده و چون در كودكى پدر خود را از دست داد تا سن 18 سالگى تحت سرپرستى برادر بزرگش به زراعت اشتغال داشت. ولى در این سنین علاقه‏اى كه از مدتها پیش به تحصیل علم داشت او را به سوى حوزه علمیه اصفهان كشانیده و پس از فراگرفتن علوم مقدماتى و ادبیات و... در اصفهان عزیمت به قم نموده و از محضر مرحوم آیت‏اللَّه حایرى (مؤسس) حوزه استفاده نموده و به واسطه شدت علاقه‏اش به تحصیل و تقواى باطنى كه داشت مورد توجه و اعتماد استاد واقع و كم‏كم جزو معاریف حوزه و نزدیكان آن مرحوم گردید. خلاصه آن مرحوم مدت دوازده سال در اصفهان و قم تحصیل و كسب علم و كمال نمود و در سن سى‏سالگى به نجف‏آباد مراجعت و ازدواج نموده و در آنجا ملازمت فقیه زمانش مرحوم آیت‏اللَّه حاج شیخ احمد حججى كه عالمى بى‏آلایش و مروجى كم‏نظیر بود اختیار و مشغول به تبلیغ و ترویج گردید و در مدت كوتاهى به خدمتگذارى و خیراندیشى معروف و با همت بلند و كوشش صادقانه خود و كمك مردم یك مركز علمى و دینى به نام (مدرسه الحجتیه) تأسیس كه داراى سى حجره و مدرس و كتابخانه مجهز و مسجدى آبرومند مى‏باشد. مرحوم ریاضى براى تدریس و تربیت طلاب علوم دینى زحمات فراوانى متحمل شده و بر اثر كوشش معظم‏له در این مورد بالغ بر سیصد نفر دانشجوى علوم دینى در مقامات مختلف از این شهر و حومه آن برخاسته كه هر كدام به نوبه خود مشغول انجام وظیفه هستند. بارى آن مرحوم بر اثر فعالیتهاى خستگى‏ناپذیر و عشق و علاقه‏اى كه به خاندان رسالت داشت چندین مسجد بنام آن بزرگواران و نیز براى رفاه مردم حمام و حسینیه بنا نموده است. مرحوم ریاضى به واسطه كاردانى و معنویت و تقوائى كه داشت در شهر نجف‏آباد چنان نفوذ كلام داشت كه حتى دعاوى و اختلافات چندین ساله محاكم قضائى را در یك جلسه فیصل مى‏داد و مردم شهر به دیده احترامى بیش از حد به وى مى‏نگریستند كه این توجه براى خدمت به خلق و بسندگى خالص خدا و پاكى نیتش بود بارها شده بود كه براى تشویق مردم به امور خیر شخصا بیل و كلنگ به دست گرفته و به امور ساختمانى مدرسه و مسجد و... كمك مى‏كرد. خلاصه عمرى كوتاه و بابركت داشت به طورى كه این همه خدمت و فعالیت در این مدت كوتاه جز به توفیقات الهى میسر نیست. آن مرحوم در مهرماه 1333 شمسى در سن پنجاه و شش سالگى بر اثر سكته قلبى درگذشت و در حسینیه اعظم كه از بناهائى است كه به دست آن مرحوم پایه‏گذارى شد دفن گردید و فوت آن مرحوم انقلاب عظیمى در استان اصفهان به وجود آورد به طورى كه از فرسخها راه عزاداران به صورت دسته‏هاى سینه‏زن و زنجیرزن حركت و به نجف‏آباد آمده و مورد استقبال گرم مردم نجف‏آباد شده و این تظاهرات موجب شد كه عده‏اى از جوانان علاقمند به تحصیل علوم دینى گردیدند. آرى مرحوم ریاضى حیات و مماتش بركت و تبلیغ بود. داراى چندین فرزند مى‏باشد كه از آنها فرزند ارشدش ثقه‏الاسلام آقا شیخ حیدرعلى ریاضى در لباس مقدس روحانیت اشتغال به انجام وظیفه دینى دارند و مورد احترام طبقات مختلف شهر مى‏باشد.