محمد عصار لواسانی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : اثرآفرینان (جلد اول-ششم)

(1356 / 1355 -1264 ق)، فقیه اصولى، مفسر، حكیم و شاعر، متخلص به عصار. در ابتدا آشفته تخلص مى‏كرد و سپس عصار را برگزید و لقب شعرى او نظام بود. اصل وى از مازندران و ساكن لواسان تهران بود. پس از فراگیرى سطوح و خارج فقه، در تهران، در 1289 ق، به عراق رفت و از آن جا سفرى به مكه نمود و در بازگشت،در 1296 ق، به سامراء مهاجرت كرد و تا 1301 ق در آن جا ماند و در این سال به تهران بازگشت. در اواخر عمر، در 1340 ق، به مشهد مهاجرت كرد و در همان جا ساكن شد. او با كهولت سن و از دست دادن یك چشم و كمى دید چشم دیگر، غالبا به تألیف اشتغال داشت. عصار در مشهد درگذشت و در ایوان صحن رضوى دفن شد. از آثار وى: «التأملیات»، در بیان وجه تأملات «مكاسب» شیخ انصارى؛ حاشیه‏ى «القواعد الكلیه الاصولیه و الفرعیه»، شهید اول؛ حاشیه‏ى «كشف الریبه فى احكام الغیبه» شهید ثانى؛ «فقاهه الرضویه»، فقه استدلالى، در دو مجلد؛ حاشیه بر «كشف الفوائذ» علامه حلى، در شرح «قواعد العقائد» خواجه نصیرالدین طوسى؛ «ناسخ التفاسیر»، در تفسیر فارسى، در سه مجلد كه قمستى از آن به خط شاگردش میرزا احمد بن صالح بادكوبه‏اى است؛ «رساله‏ى رجالیه»؛ «توحید كمالى»؛ «اخلاق كمالى»؛ «الحجج الرضویه فى تأیید الهدایه المهدویه و الرد على البابیه»، به فارسى؛ «المواهب الرضویه فى رفیع الشبهات المقوله و المنویه»، در نبوت خصاه و در جواب تشكیكات مسیحیان، بابیان، بهائیان و قادیانیان، به فارسى؛ «آداب السلوك للرعیه و الملوك»، منظوم، به فارسى؛ «التحفه المدنیه»، در عروض جامع بین عربى و فارسى و قافیه عربى و قافیه فارسى، كه در 1290 ق در مدینه تألیف كرد؛ «بیان الغیب»، دیوان شعر، در استقبال از «دیوان» خواجه حافظ»؛ «لسان الغیب»؛ «نیاح الغیب»؛ «دیوان عصار»؛ «منظومه‏ى خیر الرسائل» یا شرح «دیوان گلشن راز».