محمدباقر زند کرمانی
ملیت : ایرانی
-
قرن : 14
منبع : گنجینه دانشمندان (جلد ششم)
آيت الله شيخ محمد باقر زند كرماني
آقا شيخ محمد باقر زندكرماني، عالم فاضل جليل، فقيه واعظ فرزند مرحوم حاج آقا رضا، به سال 1313هـ.ق در كرمان به دنيا آمد. نسب او به خاندان زنديه (صادق خان برادر كريم خان زند) ميرسد.
معظم له اولين گامهاي تحصيلي را در مكتب خانههاي قديمي كرمان برداشت و پس از چندي به محضر درس استاد بهمنيار روي آورد،تحصيل در نزد استاد بهمنيار موقعيت بسيار مساعدي جهت شكوفايي استعدادهايش را به همراه داشت. آيت الله شيخ محمد باقر زند كرماني شش كلاس ابتدايي را در مدرسه سعادت گذراند و سپس به مدرسه شهاب وارد شد. وي ازمرحوم آقا جواد كرماني برادر استاد بهمنيار نيز به عنوان استادي مبرزيادميكند و تبصره و شرايع و درس فقه را نزد ايشان فرا گرفت همچنين استحضار و تكميل ادبيات عربي و مقامات حريري را هم نزد مرحوم حاج سيد محمد باقر زنوزي فراگرفت.
پس ازگذراندن اين دروس، معظمله، در مدرسه انگليسيها ثبت نام نمود تا از اين طريق علاوه بر فراگيري زبان انگليسي، علوم و فنون جديدي كه در آنجا تدريس ميشد را نيز فرا گيرد. در آنجا به علوم شيمي، فيزيك، طب ، جغرافيا نيز تا حدي آشنا شد و در اين دوران با مسيحيان و پيروان اديان ديگر در اين مدرسه مباحثات مذهبي برپا ميكرد[1].
آيت الله زندكرماني پس از آن جهت تكميل علوم حوزهاي به ا صفهان مهاجرت نمود و در اصفهان از محضر بزرگاني چون آيتالله العظمي آخوند فشاركي، آيتالله سيد علي نجف آبادي و آيتالله حاج مير محمد صادق مدرس خاتون آبادي استفاده نمود. ارادت وي به مرحوم آيتالله فشاركي به حدي بود كه جزء خواص ايشان قرارگرفت.
آيتالله زندكرماني سفري نيز به عتبات عاليات داشت اما ضعف بنيه و گرماي آن منطقه باعث شد تا به دستور ايتالله سيد ابوالحسن اصفهاني به قم مهاجرت نمايد. با عزيمت به شهرمقدس قم، به محضر درس مرجع عاليقدر جهان شيخ آيتالله حاج شيخ عبدالكريم حائري شتافت و حدود هفت سال ازمحضر درس ايشان استفاده نمود همچنين در اين مدت مرحوم زند كرماني هم درس مرحوم حضرت امامخميني(ره) بوده است.[2]
آيتالله زند كرماني در سفر ديگري كه به عتبـات عاليات داشت مدتي ازمحضر پــر فيض عــالم فــرزانه آيت اللهشيخحسين آلكاشف الغطا به بهرهگيري علمي و اخلاقي پرداخت و ازجانب ايشان تائيدي مبني بر حصول به مراتب والاي اجتهاد دريافت نمود.
مراتب علمي و ايماني آيتالله زند همچنين از جانب علماي بزرگ ديگري چون : آيتسيدجمالالدين گلپايگاني، آيتالله قاضي، آيتالله آقاي شيخ آغا بزرگ تهراني، آقا سيد ابوالحسن شيرازي، تاييد وآن بزرگان اجتهاد وي راتأييد نمودند.[3]
ايشان همچنين سفرهايي به تهران، و مشهد مقدس نمود و سرانجام مجالست با عالم رباني آيتالله آخوند شيخ محمد حسين فشاركي را ترجيح داده ودر اصفهان رحل اقامت هميشگي افكند. و به وعظ و ارشاد در مجالس خصوصي و اقامه جماعت در مسجد جامع و تدريس در مدرسه ذوالفقار مشغول شد.پس از چند سال در يكي از اتاقهاي شمالي مدرسه صدر بازار، «شرايع» يا «شرح لمعه» را تدريس مينمود.
ايشان نسبت به علماي عاملين فوقالعاده ارادت داشتند از جمله مرحوم حاج آقا صدر كوپايي از حكماي درجه اول اصفهان و با اينكه هيچ اسم و عنواني نداشت آقاي كرماني نسبت به ايشان خيلي ارادت داشتند.
ايشان در طب هم يد طولايي داشت معظم له حداكثر احترام وكوچكي را درمقابل مرحوم حاج ميرسيد علينجفآبادي انجام ميداد درس را بسيار دقيق و تحقيقي ميگفت. ابتدا متن درس راميخواند و بعداً آنرا معني مينمود اگر اين متن شرح و يا شارحي داشت قول آن رانقل مينمود ايشان در دانش فيزيك و شيمي در سطح بالايي بود لذا در كنگره اتم شناسي از طرف مرحوم دكتر محمود حسابي دعوت شدند و سخنراني نمودند حتي درايام ملي شدن نفت ايران جلسهاي در دانشگاه تهران با شركت شخصيتهاي سياسي متخصص در رشته نفت كه از كشورهاي مختلف به ايران آمدند تشكيل شد و از ايشان دعوت كردند و كه در آن جلسه به زبان انگليسي صحبت كردند و همه مبهوت وحيران ميشوند شايد ازجمله عواملي كه باعث برخوردها و احياناً وارد كردن تهمت به اين مرد بزرگ بود حسادت به ايشان يا غبطة برخي از افراد بود كه ميديدند آقاي زند كرماني جامعه را به خوبي ميشناسد و حال مردم را بسيار خوب درك ميكند.
از جمله كساني كه درحوزه علميه اصفهان قبل از نهضت پانزده خرداد و پس از آن به حضرت امام(ره) بسيار علاقهمند بود مرحوم آيتالله زند كرماني بود و نظرشان در مورد حضرت امام (ره) اين بود كه آيتالله خميني مردي مستعد و انساني وارسته و به تمام معنا است شما ميدانيد من چندان به ديدن اشخاص نميروم اما زيارت ايشان را باتمام وجود لازم ميدانم .ايشان از اولين افرادي بودند كه درمسائلي كه براي حضرت امام پيش آمد اعلاميه داد ودر سال 1342 ش كه امام خميني را دستگير كرده بودند بيانهاي داده واز امام دفاع كرده است.[4] از خدمات ايشان يكي سعي وكوشش در افتتاح مجدد درب مسجد جامع بود كه در دوره پهلوي به روي نمازگزاران بسته شده بود همچنين تاسيس مركز خيريه و بيمارستان امام حسن عسكري در اصفهان ميباشد.
برخي ازآثار وتاليفات ايشان عبارتاند از: الفيوضات الامعه في حال الكتب الاربعه، نبده في كتاب قرب الاسناد، رفع النزاع عن البين في الصلح المقصود منه الفرار عن الدين ، رساله اماره الولايه، كه به نام نشانههاي ولايت چاپ شده است،[5] رساله در فقه احكام البهار، رساله در رجال، رساله درموضوع نفت كه توسط آقاي موسي نجفي به ضميمه كتاب تعامل دين و سياست تجديد چاپ شده است . [6]
از جمله ويژگيهاي مهم مرحوم زند كرماني در امر تدريس تفسير قرآن بوده كه اشخاص زيادي از جمله مرحوم آيهالله سيد اسماعيل هاشمي وبرادر ايشان شيخاحمد رباني، سيد ابوللفضل صفوي ريزي، شيخ نعمتالله، شيخ نصرالله صالحي و ابراهيم جواهري و افراد ديگر ازتفسير قرآن ايشان استفاده ميكردند، ايشان درميان تفاسير شيعه «مجمع البيان» را تدريس ميكردند و تسلط كاملي برآن داشتند ومتن عربي آن رامثل يك كتاب فارسي راحت و سليس ميخواندند و معني ميكردند وي فرمودند: « درميان تفاسير شيعه « مجمعالبيان» مورد قبول شيعه و سني است و در عين حال جامع است»[7]
سرانجام اين عالم غيور در جمادي الثاني 1389 هـ . ق مطابق 19 شهريور سال 1348 ش در اثر بيماري در خارج از كشور فوت نمودو پيكر پاكش را با تشييع كم سابقه به تخت فولاد حمل ونزديك تكيه زرگرها در تكيه مخصوص به خاك سپردند.
1- نيك پور، محمد: نام آوران علم و اجتهاد كرمان از قاجاريه تا پهلوي، نشر سازمان اسناد و كتابخانه ملي، 1383 ش.ص391 تا394
2- زاهد نجفي، محمد: فطرت بيدار زمان،جلد اول، نشر بشير،1382ش، ص44 تا 45
3- نيك پور ، محمد، نام آوران علم و اجتهاد كرمان، ص395
4-زاهد نجفي، محمد: فطرت بيدار زمان، جلد اول، ص 84-129
5-نصرالهي، غلامرضا: مشاهيرتكيه زند كرماني، ص 3
6- مهدوي، سيد مصلحالدين: سيري درتاريخ تخت فولاد، نشر انجمن كتابهاي اصفهان ، 1370 ،ص 177
7- زاهد نجفي ، محمد : فطرت بيدار زمان، جلد اول ، ص 84 و 99 و جواهري ، ابراهيم: علوم و عقايد، چاپخانه گيتي مقدمه
تازه های مشاهیر
ارسال نظر
در ارسال نظر شما خطایی رخ داده است
کاربر گرامی، ضمن تشکر از شما نظر شما با موفقیت ثبت گردید. و پس از تائید در فهرست نظرات نمایش داده می شود
نام :
ایمیل :
نظرات کاربران
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}