جعفر زعیمی نیکو

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : مردان موسیقی سنتی و نوین ایران (جلد سوم)

جعفر زعیمى نیكو، از هنرمندان فعال و مبتكر است كه در سال 1343 وارد خدمت در نیروى هوایى شد و پس از قبولى در آموزش‏هاى مربوط، با درجه گروهبانى به نواختن ترومپت در یكى از واحدهاى آموزشى موزیك آن نیرو مشغول خدمت گردید. در دوران هفت ساله نوازندگى با ترومپت ضمن اجراى انواع مارش و سرودهاى ایرانى و خارجى، با اجراى آثار كلاسیك جهان تحت رهبرى جناب سرهنگ افشار را تجربه كرد. جعفر زعیمى نیكو، پس از اخذ دیپلم ریاضى، با استفاده از بورسیه ارتش و قبولى در رقابت واجدین شرایط به هنرستان عالى موسیقى راه یافت و پس از اخذ لیسانس از این هنرستان به درجه ستوان دومى نائل آمد و بلافاصله در مسابقات اعزام به مدرسه سلطنتى موزیك نظام انگلستان شركت و برنده این بورس تحصیلى شد و بعد از پایان آموزش زبان انگلیسى به آن مدرسه اعزام شد و پس از دو سال تحصیل در امتحانات وزارت دفاع انگلستان شركت كرد و با كسب عناوین اولى در دروس رهبرى، هارمونى، اركستراسیون و عناوین دومى در دروس كنترپوان و دیكته موسیقى مدرك قبولى را دریافت كرد. در پایان سال سوم تحصیلى با كسب عناوین اولى و لوح یادبود دروس علمى سازشناسى سازهاى اركستر و پركوشن، همچنین كرال و بهترین دانشجوى خارجى در دروس هارمونى، رهبرى و تنظیم براى انواع اركسترها دوم شد و مدرك قبولى را دریافت نمود. وى، در سال 1358 به وطن مراجعت كرد و به‏عنوان فرمانده در نیروى هوایى مشغول خدمت شد و یكى از همكاران دائمى ستاد مشترك در امور موزیك شد كه پس از 27 سال خدمت به افتخار بازنشستگى نائل آمد. جعفر زعیمى نیكو، در سال 1367 بنا به پیشنهاد جناب سرهنگ افشار كه از اساتید قدیمى هنرستان موسیقى كشور است، تدریس در كلاس‏هاى سازهاى بادى و ترمبون را در هنرستان عالى موسیقى به عهده گرفت كه هنوز هم مشغول انجام این خدمات فرهنگى هنرى مى‏باشد و با تشویق و حمایت استاد ارجمند و ریاست محترم هنرستان عالى موسیقى، مبادرت به راه اندازى كلاس‏هاى سازهاى بادى نمود و با تنظیم چند قطعه موسیقى در خور تعداد و انواع سازهاى موجود كرد كه كمك مؤثرى به آموزش هنرجویان نمود. عمده فعالیت‏هاى هنرى دیگر وى، رهبرى گروه كر هنرجویان همافرى نیروى هوایى با اجراى آثار فولكور ایران در حضور پرسنل نیروى هوایى در مدت تحصیل در مدرسه زبان انگلیسى و قبل از اعزام، رهبرى گروه بزرگ مدرسه مشتمل بر بیش از 50 نفر نوازنده در مدرسه سلطنتى موسیقى نظام در حضور مردم همان‏طور كه اشاره كردم، در سال 1358 از انگلستان به ایران مراجعت كرد و چون تفریبا بیش از نود درصد واحدهاى موزیك نیروى هوایى منحل و بعدا هم شروع جنگ تحمیلى رژیم بعث عراق، وى جهت ایجاد انگیزه در بین پرسنل و مطرح نمودن موسیقى در بین مردم شروع به ساخت و تنظیم بسیارى از آهنگ‏ها، كرد كه حاصل آن مارش‏هایى شد مثل: عقاب آسمان‏ها، مارش سعید، مارش ظفر، بازسازى رساله فارغ‏التحصیل خود به نام برداشتى از چهارگاه و تنظیم چندین سرود رایج و آرم رادیویى ارتش. وى، پس از شروع جنگ عراق بعثى علیه ایران، با پشتكارى فراوان و كمك دوستانش توانست طرح ایجاد یك آموزشگاه موزیك براى كلیه نیروهاى مسلح را به تصویب مقامات برساند كه در اجرا نیز از همان روزهاى اول پا به پاى همكاران خود در نیروى زمینى به راه اندازى آن مشغول شد. جعفر زعیمى نیكو، براى اولین بار در ایران، سازهاى باس‏سى‏بمل و مى‏بمل، همچنین باریتون را با روش كلیدفا و انگشت‏گذارى مدرن آموزش داد كه هنوز هم این روش وى تداوم دارد، در عین حال با برگزارى كنسرت‏هایى كه در سطح شهر و مراكز علمى و فرهنگى و در تالار رودكى (وحدت) كه با همكارى وزارت ارشاد اسلامى برقرار مى‏گردد شركت فعال دارد و در چهارمین جشنواره مجتمع هنر و ادبیات در خدمت جنگ نیز، برنده برنده لوح یادبود و جایزه اول شد و جهت هرچه پربار شدن برنامه‏هاى موزیك نظام، قطعات موسیقى نظیر مرثیه در سوگ شهید بابایى، سرود هفده ربیع‏الاول، تجلیل از شهدا و چند قطعه موسیقى بدون كلام و یك قطعه موسیقى به نام فروردین بر روى شعر خانم شیده كاشانى براى صدا و سیما تحریر كرد كه از كارهاى به یاد ماندنى به‏شمار مى‏رود. در سال‏هاى اخیر، وى اقدام به ساختن سه آهنگ لالایى و دو ترانه كودك بنا به سفارش كانون پرورش فكرى كودكان و نوجوانان، سه قطعه موسیقى طویل‏المدت تصنیف كرد كه هر كدام به سهم خود جایگاه خاصى را دارا است، یك آهنگ به نام «خداوند جان و خرد» جهت گرامى داشت هزارمین سال حكیم ابوالقاسم فردوسى شاعر جاودان و حماسه‏سراى ایران زمین، به سفارش صدا و سیماى جمهورى اسلامى ایران،از بلندترین قطعات موسیقى در جهان است كه اختصاصا براى اركستر نظامى نوشته شده است، سه یادواره حماسه حر و حضرت عباس با زمان تقریبى یك ساعت كه هر دو اثر با تمهیدات نمایش و نور همراه بود. اولى در تالار وحدت و دومى در فرهنگ‏سراى بهمن به اجرا درآمد. شایان ذكر است اركستر بزرگ نظامى كه سال دوم تأسیس خود را مى‏گذراند با همت و پى‏گیرى و زحمات مهندس چمران و همكاران ایشان تشكل یافت و اعضاى آن منتخب نیروهاى مسلح مى‏باشند و جعفر زعیمى نیكو نیز آنچه در توان داشت در پیشبرد این اركستر به كار برده و آینده روشن و پربارى براى آن پیش‏بینى مى‏شود البته اگر با این نحو به فعالیت‏هاى پرثمر خود ادامه دهد. جعفر زعیمى نیكو، حدود سال‏هاى 65-66 با فكر تشكیل هنرستان موسیقى نظامى دست به یك رشته فعالیت‏هاى ادارى و تماس با مسئولین آموزش فنى و حرفه‏اى وزارت آموزش و پرورش و همچنین همكاران خویش در هنرستان موسیقى پسران با همكارى صمیمانه آقاى فخیمى ریاست این هنرستان زد كه با اقبال مواجه گشت و پس از طى مراحل ادارى و موافقت فرمانده نیروى هوایى دستور اجراى آن صادر شده كه امید مى‏رود در آینده نزدیك شاهد فارغ‏التحصیلان این هنرستان باشیم كه پس از اخذ دیپلم كامل متوسطه از آموزش و پرورش به صفوف نوازندگان موسیقى نظامى كشور بپیوندند و در دانشگاه هنر، در یكى از رشته‏هاى موسیقى ادامه تحصیل دهند. اشتیاق موسیقى در وجود جعفر زعیمى نیكو و انگیزه خدمت به موسیقى ملى موجب گشت تا چند سال پیش وى با تغییراتى در سازهاى برنجى، زمینه نواختن فواصل ایرانى را بر روى گام 24 قسمتى به وجود آورد كه البته كسى به آن ترتیب اثر نداد و كمتر اهمیت آن را درك كرد ولى اخیرا وى تحقیقات زیادى روى سه‏تار انجام داد كه با كمك آقایان مهندس بهروز و عبداله باقرى كه ایشان هم از علاقمندان به موسیقى و شائق خدمت به این هنر والا مى‏باشند، موفق به ساخت تعداد زیادى از این نوع ساز گردید كه مورد قبول تنى چند از استادان و دوستداران قرار گرفته است.