ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : شرح حال تخصصی استادان و دانشیاران کشور (جلد اول)
دکتر علی اسلامی دکترای تخصصی انگل‌شناسی و استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، عضو کمیسیون ثبت داروهای سازمان دامپزشکی کشور، عضو کمیته تخصصی دامپزشکی، عضو شورای آموزش دامپزشکی و عضو شورای مدیریت دانشکده دامپزشکی عضو هیأت مدیره انجمن انگل‌شناسی ایران است.
 
شناسنامه
 اردیبهشت سال 1315 ه.ش   تولد
 -  درگذشت
 -  علت درگذشت
 -  آرامگاه
 ایرانی  ملیت
 اسلام  دین
 شیعه  مذهب
 -  دیگر نام ها
 دکترای تخصصی انگل‌شناسی  تحصیلات
 تهران  دانشگاه
 استاد دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران  زمینه فعالیت
 -  سبک
 از سال 1341 ه. ش  سال های فعالیت
 تألیف چند کتاب  آثار مهم
 کسب عناوین متعدد  جایزه ها
 -  وبگاه رسمی
 -  همسر
 دو دختر  فرزندان
 -  والدین

زندگی نامه

تولد
دکتر علی اسلامی در اردیبهشت ماه سال 1315 ه.ش در محله سنگلج تهران متولد شد.

سمت و فعالیت ها

فعالیت های علمی
تحصیلات
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه عسجدی و فارابی و دبیرستان رازی به پایان رساندم. در سال 1336 ه.ش پس از موفقیت در کنکور در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد. پس از پایان تحصیلات دانشگاهی ، در سال 1342 ه.ش در انستیتوی رازی (حصارک) به عنوان همکار کارشناسان سازمان خواروبار کشاورزی (FAO) فعالیت خود را آغاز کرد و در یک دوره شش ساله در طرح "مطالعه اپیدمیولوژی و اهمیت اقتصادی آلودگیهای کرمی نشخوارکنندگان کوچک ایران" با آنها همکاری کرد. طی این دوره در آموزش دکترهای دامپزشک خاورمیانه که در بغداد ، عمان و تهران تشکیل شد شرکت داشت.

در سال 1967 برای ادامه و تکمیل مطالعات به آمریکای شمالی عزیمت کرد و مدتی در Beltsville Parasitological Laboratories در مریلند درباره گونه‌ای شدن انگلهای کرمی و سپس در دپارتمان دامپزشکی دانشگاه مدیسن ایالت ویسکانسین درباره "کنترل بیولوژیکی آلودگیهای کرمی نشخوارکنندگان کوچک" به مطالعات خود ادامه داد.
 

در سال 1348 ه.ش به عنوان استادیار انستیتوی رازی به گروه انگل‌شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران منتقل شد و در سال 1358 ه.ش به مقام استادی ارتقاء یافت. طی خدمات دانشگاهی در دوره دکترای عمومی دامپزشکی و دکترای تخصصی انگل‌شناسی عهده‌دار تدریس دروس مختلف کرم‌شناسی و بیماریهای کرمی بود و برای مطالعات تکمیلی ، دوره ایمنی‌شناسی کیست هیداتیک را در Pan American Zoonose Center در بوئنوس‌آیرس آرژانتین ، دوره حلزون‌شناسی را در Institute of Malacology کپنهاگ و دوره ایمنی‌شناسی انگلها را در بخش ایمنی‌شناسی Free University برلین غربی گذراند.

در سال 1358 ه.ش پس از پیروزی انقلاب اسلامی به عنوان یکی از سه عضو شورای مدیریت دانشکده دامپزشکی انتخاب شد. از سال 1359 تا 1379 ه.ش مدیریت گروه انگل‌شناسی را برعهده داشت و همزمان رئیس کمیسیون علوم دامی و شیلات امور پژوهشهای کاربردی دانشگاه تهران ، عضو گروه دامپزشکی، عضو کمیسیون ثبت داروهای سازمان دامپزشکی کشور ، عضو هیأت ممتحنه رشته تخصصی انگل‌شناسی ، عضو کمیته تخصصی دامپزشکی، عضو شورای آموزش دامپزشکی و تخصصی و مدیر قطب ایمونوپاتولوژی دانشگاه تهران بود. ضمناً عضو هیأت تحریریه مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، مجله دامپزشکی شهرکرد ، مجله دامپزشکی گرمسار ، مجله انگل‌شناسی ایران و سردبیر مجله دامپزشکی و آزمایشگاه بوده و هست. در مجامع علمی ملی و بین‌المللی نظیر فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ، هیأت مدیره انجمن انگل‌شناسی ایران ، انجمن جهانی برای پیشرفت انگل‌شناسی دامپزشکی و انجمن هندوستانی برای پیشرفت انگل‌شناسی دامپزشکی عضویت دارد.

در دوران خدمت در دانشگاه تهران استاد راهنمای بیش از 30 پایان‌نامه دکترای عمومی ، 10 پایان نامه تخصصی انگل‌شناسی در دانشکده‌های دامپزشکی دانشگاه تهران ، شهید چمران اهواز و دانشکده کشاورزی کرج بود. تاکنون 20 پروژه تحقیقاتی را مدیریت کرده‌ است. نتایج پژوهشهای انجام گرفته بصورت 57 مقاله به زبان فرانسه و انگلیسی در مجلات علمی خارجی و 68 مقاله در مجلات علمی داخلی ، 48 و 68 سخنرانی به ترتیب در مجموعه مقالات مجامع علمی داخلی و خارجی منتشر شده است و همچنین 4 جلد کتاب با عنوان "کرم‎‌شناسی و بیماریهای کرمی" ، یک کتابچه فهرست انگلهای حیوانات ایران (به زبان انگلیسی) تألیف نموده و در ترجمه کتاب "بیماریه ای کرمی نشخوارکنندگان" نیز شرکت داشته‌ است.

این استاد به نام در رشته دامپزشکی، دارای بیش از ۵۰ مقاله به زبان فرانسه و انگلیسی در مجلات علمی خارجی و بیش از ۶۵ مقاله در مجلات علمی داخلی و بالغ بر ۶۰ عنوان سخنرانی مجامع علمی داخلی و خارجی در کارنامه پربار خود دارد و مدیریت بیش از ۲۰ پروژه تحقیقاتی، راهنمای بیش از ۳۰ پایان‌نامه دکترای عمومی و ۱۰ پایان‌نامه تخصصی انگل‌شناسی را نیز در فعالیت‌های پژوهشی خود به ثبت رسانده است.

از جمله دستاوردهای شاخص دکتر علی اسلامی می‌توان به تشخیص یک گونه جدید شپش پرنده آفریقای جنوبی به نام « Myrsidea eslami» برای اولین بار در دنیا در مجله Zootax، و تشخیص گونه جدید «Dactylogyrus» در دنیا به نام ِD. eslami یکی از مونوژن‌های آبشش ماهیان و منتشر شده در «2000، Acta Parasitologica» اشاره کرد.
 

اندیشه / نظرات

گفتگوی دکتر اسلامی با فصلنامه نظام دامپزشکی
فصلنامه نظام دامپزشکی / شماره 20 / گفتگو از دکتر محمد لطفی زاده
- آقای دکتر با تشکر از اینکه وقتتان را در اختیار فصلنامه نظام دامپزشکی قرار دادید لطفاً به عنوان اولین سؤال بفرمایید که چگونه وارد رشته دامپزشکی شدید؟
واقعیت این‌است که در ابتدا اصلاً علاقه ای به رشته دامپزشکی نداشتم و بر حسب اتفاق در این رشته قبول شدم ولی اکنون عاشق کارم هستم و حتی در منزل هم با اینکه به خانواده و تفریح و مسافرت می‌رسم ولی فکرم مشغول حرفه‌ام است. اگر به میزانی که من کارم را دوست دارم همه مردم به کارشان علاقمند باشند زندگی خوشی را تجربه خواهند نمود.
 
- آقای دکتر چند فرزند دارید؟
دو دختر که در رشته ادبیات انگلیسی تحصیل و هر دو هم ازدواج کرده اند که دو نوه نیز از آن‌ها دارم.
 
- در بین اقوام و بستگانتان افرادی هستند که در رشته دامپزشکی تحصیل کرده باشند؟
در میان اقوام خیلی نزدیک خیر ولی در بین بستگان دور 2 یا 3 نفر در همین رشته به تحصیل پرداخته اند.
 
- وقتی از طریق ستاد برگزاری همایش بین المللی چهره‌های ماندگار مطلع شدید که در زمینه انگل شناسی دامپزشکی از شما تجلیل خواهد شد چه حسی داشتید؟
البته انسان کار را برای اینکه روزی به‌عنوان چهره ماندگار انتخاب شود انجام نمی‌دهد. اینجانب در طی سالیان قبل نیز بارها این حس را تجربه نموده‌ام بخصوص زمانی که در سال 1369 به‌عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران برگزیده شدم و یا پس از آن دو بار هم استادی نمونه را در کارنامه خود دارم. برگزیده شدن به‌عنوان چهره ماندگار نیز حسی مشابه همین عناوین دارد. البته برگزاری چنین مراسمی به انسان انرژی مضاعفی برای زنده ماندن و کار کردن می‌دهد و من از اینکه بعنوان چهره ماندگار انتخاب شدم افتخار می‌کنم اما نمی‌توانم میزان خرسندی ام را به زبان بیاورم.
 
- رمز ماندگاری را در چه می‌دانید؟
انسان در زندگی با یک سری مشکلات کلان درگیر است و خیلی هم کاری از دستش برنمی‌آید اما راه حل بعضی از مسائل به دست خودمان است. من در این 44 سال تدریس و تحقیق در دانشگاه همیشه معتقد بودم که وقت طلاست و لذا سعی کردم وقتم را صرف کارهای بیهوده نکنم. باید بدانیم که دانشگاه محل آفرینش و تولید علم است و باور کنیم که ما توانایی تولید علم را داریم. پس باید فرصت را برای رسیدن به این هدف غنیمت بشمریم. تمامی عناوینی که در طول این سال‌ها به اینجانب تعلق گرفته نتیجه پایبندی به این شعار بوده که ( وقت طلاست! )
 
- مهمترین و تأثیر گذارترین کار علمی خودتان را چه می‌دانید؟
راهبرد اصلی و کلان من از زمان ورود به دانشکده تعیین انگلهای حیوانات مختلف ایران بوده است. دیگر کار مهم، تعیین سویه‌های اکینوکوکوس گرانولوزوس در کشورمان می‌باشد. یعنی اکینوکوکی که شما آنرا به عنوان عامل ایجاد کیست هیداتیک می‌شناسید نه تنها بین سگ و گوسفند بلکه بین سگ و شتر و سایر حیوانات هم در پاساژهای مختلف شکل گرفته که دانستن این مسئله هم از نظر بهداشت عمومی و هم به لحاظ علمی فوق العاده مهم است. نکته دیگر اینکه در دنیا امروزه تلاش زیادی در جهت کنترل بیولوژیک صورت می‌گیرد و دلیل آن هم اینست که درمان دارویی با مشکلاتی همراه است و اگر جایگزین مناسبی برای آن کشف نشود کمک زیادی به روند درمان خواهد نمود. به‌طور مثال ما نیز در کشورمان از خاک‌های مازندران 100 نمونه برداشتیم که در 11 نمونه از آن‌ها قارچ نماتودخوار یافتیم به‌طوریکه وقتی نوزاد نماتودهای دستگاه گوارش را در معرض آن‌ها می‌گذاشتیم این قارچ‌ها توانایی از بین بردن نماتودها را داشتند.
 
- بزرگترین چالش پیش روی دامپزشکی در کشورمان را چه می‌دانید؟
به نظر من تلاش برای همکاری هر چه بیشتر بین سازمان‌ها و تشکل‌های مختلف دامپزشکی صرف‌نظر از بیماریهایی هم که با آن‌ها دست به گریبان هستیم از مهمترین چالش‌هاست.   باید ترتیبی دهیم که کارهای علمی دانشگاهیان سفارشی شود بدین معنا که خریدار در کشورمان برای آن‌ها وجود داشته باشد. از سویی دیگر نباید در سازمان‌ها، دانشکده‌ها و مؤسسات دامپزشکی مختلف یکدیگر را غریبه بدانیم که متأسفانه کمابیش در شرایط فعلی چنین جوی حاکم است!
 
- انتظار شما از سازمان نظام دامپزشکی در این زمینه چیست؟
در صورت امکان بایستی از تحقیقاتی که در زمینه دامپزشکی در ایران صورت می‌گیرد پرونده‌ای تشکیل دهد و C. V. محققین را داشته باشد تا بتواند به‌عنوان میانجی بین سازمان‌های ذیربط ارتباط برقرار کند. مملکت متعلق به آحاد ملت است و ما حق نداریم که بدون کاربرد و دلیل هزینه کنیم. سازمان نظام دامپزشکی باید از صاحبان طرح‌های کاربردی و طرف سفارش دهنده دعوت کند و حلقه وصل بین گروه‌های مختلف و تشکل‌های مختلف دامپزشکی باشد.
 
-آقای دکتر استحضار دارید که 14 مهرماه به عنوان روز ملی دامپزشکی نامگذاری شده است. به نظر حضرتعالی در این روز برای آشناتر کردن مردم با حرفه دامپزشکی و جایگاه دامپزشکان چه باید کرد؟
اگر امکان داشته باشد بایستی پوسترهایی برای عموم مردم تهیه و در سراسر کشور به مناسبت این روز توزیع شود تا مردم بدانند که دامپزشکان چه جایگاهی در تأمین سلامت و بهداشت عمومی جامعه دارند. در این زمینه خوب است از امکانات صدا و سیما نیز استفاده شود. آشنا کردن مردم با اهمیت اقتصادی کارهای دامپزشکی نیز از دیگر موارد مهم در این زمینه است. به‌طور مثال مردم باید بدانند که اگر در دانشگاهها در مورد اپیدمیولوژی کرمهای دستگاه گوارش تحقیق می‌شود با درمان آلودگی انگلی چقدر گوشت اضافی تولید خواهد شد؟ البته در مورد اهمیت زیبایی شناختی علم دامپزشکی نیز می‌توان مردم را آگاه نمود. به‌طور نمونه انگل سیستی سرکوس اویس قابل انتقال به انسان نیست اما ظاهر گوشت را خراب می‌کند. البته این فعالیت‌ها فقط محدود به 14 مهر نیست و در طول سال نیز در مناسبت‌های مختلف نظیر عید قربان اطلاع رسانی باید به نحو شایسته ای صورت گیرد. در مورد عید سعید قربان باید بگویم که ما به‌طور متوسط ده درصد آلودگی به کیست هیداتیک داریم. مردم کشورمان نیز چون اطلاع دقیقی در مورد این بیماری ندارند در موقع قربانی کردن عضو آلوده را از روی محبت جلوی سگ می‌اندازند و به چرخه انتقال بیماری کمک می‌کنند. حال می‌توان با تهیه تیزرهای تبلیغاتی در صدا و سیما و پخش آن در این ایام قدمی مثبت و مهم در راه اطلاع رسانی برداشت.
 
 

- اگر اجازه بفرمایید دو سؤال هم در مورد دانشکده دامپزشکی بپرسم! آیا از روند انتخاب موضوع و نحوه به سرانجام رسیدن پایان نامه‌ها در دانشکده راضی هستید؟
گاهی پایان نامه‌ها حجیم می‌شوند و کاغذ بیهوده در مملکت هدر می‌رود و چه بسا اگر این تعداد صفحه را از بعضی پایان نامه‌ها حذف کنیم هیچ اتفاقی رخ نمی‌دهد. شایسته است که در قانون بگوییم کلیات پایان نامه به‌طور مثال از ده صفحه بیشتر نشود. در کشورهای دیگر نیز پایان نامه‌ها عموماً بسیار مختصر و 5 تا 6 صفحه هستند و 3 تا 4 مقاله هم دارند. متأسفانه ما بعضاً پایان نامه‌هایی داریم که 300 تا 400 صفحه هستند که حتی کمتر کسی حوصله خواندن آن‌ها را دارد. از سویی با تأسف باید گفت الان بعضی تصور می‌کنند که تعداد صفحات پایان نامه در ارتقای شخصیت آن‌ها مؤثر است در صورتی که اصلاً چنین نیست! دیگر اینکه اخیراً چون دانشجویان عمدتاً به کلینیک فکر می‌کنند که البته غالباً به دلیل مسائل اقتصادی است کمتر با گروه‌های مختلف علوم پایه پایان نامه می‌گیرند و این نیز از نکات قابل تأمل می‌باشد.
 
- آقای دکتر با برگزاری امتحان جامع پیش درمانگاهی به سبک و سیاق فعلی موافقید و آیا آن را مفید به حال دانشجو می‌دانید؟
این کار در خارج از کشورمان رایج است و اصل آنرا قبول دارم و لزوم برگزاری آنرا نیز تأیید می‌کنم. البته باید از آن‌هایی که این امتحان را پشت سرگذاشته اند نظرسنجی شود که آیا این آزمون کمکی به موفقیت آن‌ها در درمانگاه کرده یا خیر؟ از سویی دیگر عده ای هم که چنین امتحانی را تجربه نکرده اند آیا در درمانگاه موفق نبوده اند؟ می‌بینید که باید یک کار آماری و قوی در این زمینه انجام شود. نکته دیگر آنکه ما نباید همه 3 تا 4 سال را از دانشجو در این آزمون بخواهیم بلکه آن بخشی که در کلینیک کاربرد دارد بایستی مورد سؤال واقع شود.
 
- آقای دکتر اهل مسافرت و تفریح هم هستید؟
مسافرت که خیلی زیاد می‌روم و برایم بسیار جالب است که سرزمینهای دیگر را ببینم. حتی در مسافرت نیازی هم به امکانات مجلل و عالی ندارم. تقریباً می‌توانم بگویم که همه جای دنیا و کشورهای مهم را دیده‌ام ولی هنوز هم دوست دارم که سرزمین‌های دیگری را ببینم.
 
- شما در طول سالیان متمادی تدریس در دانشگاه صبح خیلی زود به سرکار تشریف می‌آورید. آیا سحرخیز بودن خودتان را یکی از دلایل موفقیت تان می‌دانید؟
بله، من هر روز ساعت 6/10 صبح در دانشکده هستم. این را هم از زمانی که در مؤسسه رازی بودم به یادگار دارم. می‌توانم به جرأت بگویم که از سال 1342 تاکنون این‌طور بوده است. حتی اگر یکروز ساعت 8 صبح به محل کارم بیایم همه نگران می‌شوند که شاید اتفاقی رخ داده باشد!

 
- آقای دکتر شما بر اساس علاقه شخصی خودتان تمایل دارید در شماره‌های بعدی فصلنامه با چه افرادی گفتگو کنیم؟
آقای دکتر تاجبخش که به طور مسلم یکی از چهره‌های برجسته دامپزشکی هستند. البته افرادی نظیر آقای دکتر چرخکار، آقای دکتر مشکوه و آقای دکتر مطلبی نیز که تجربه سالها مدیریت خود را می‌توانند در اختیار دیگران بگذارند نیز برای این منظور مناسب هستند. البته اشخاص دیگری هم هستند که در حال حاضر حضور ذهن ندارم. به این افراد هم به‌طور نمونه اشاره کردم.
 
- آقای دکتر اهل شعر هم هستید؟
شعری را که ابتدای کتاب خودم از سهراب سپهری نوشتم برایتان می‌خوانم:
 
و نخواهیم که مگس از سر انگشت طبیعت بپرد
و نخواهیم پلنگ از در خلقت برود بیرون
و بدانیم که اگر کرم نبود زندگی چیزی کم داشت
و اگر خنج نبود لطمه می‌خورد به قانون درخت
و اگر مرگ نبود دست ما در پی چیزی می‌گشت
و بدانیم که پیش از مرجان خلایی بود در اندیشه دریا
 
- سخن آخر؟!
با دنیا باید ساخت! بایستی کاری کرد که همیشه شادمان بود. . .
 
آقای دکتر شما از مفاخر رشته دامپزشکی هستید. امیدوارم سالهای سال سرزنده و شاداب باشید. از اینکه وقتتان را هم در اختیار فصلنامه نظام دامپزشکی گذاشتید سپاسگزارم.
بنده هم از شما متشکرم.

جوایز و افتخارات

از جوایز و افتخارات این استاد ممتاز دانشگاه تهران که به سادگی نمی‌توان تمامی آن‌ها را در این مقال گنجاند، باید به انتخاب چهره‌ماندگار عرصه دامپزشکی در همایش چهره‌های ماندگار سال ۱۳۸۵ ه.ش، استاد نمونه دانشگاه‌های ایران، پژوهشگر نمونه دانشگاه تهران، استاد نمونه دانشگاه تهران اشاره کرد. همچنین ایشان برنده جایزه کتاب‌های منتخب سال دانشگاه تهران، برنده جایزه جشنواره خوارزمی و برنده جایزه طرح برگزیده دانشگاه تهران بود. اعطای لوح تقدیر، به پاس زحمات بی شائبه پزشک نمونه توسط ریاست سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران و اعطای نشان پژوهش درجه دو دانشگاه توسط ریاست دانشگاه تهران از دیگر افتخارات این استاد فرهیخته می‌باشد.

منابع:
1. دانشگاه تهران
2. وبسایت حکیم مهر
3. وبسایت دامپزشکان برتر