یحیی ندامانی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد سوم)

معروف به ناصرالاسلام گیلانى در 1253 در فومن متولد شد. پدرش مرحوم سید حسن ندامانى اهل محراب و منبر بود. سید یحیى تحصیلات مقدماتى و عالى را در حوزه علمیه در حد مدرسى پایان داد و از مدرسین حوزه علمیه شد. به هنگام نهضت مشروطیت در زمره روحانیون مشروطه‏خواه بود و قدما و قلما حكومت مشروطه را تأیید مى‏نمود. در استبداد صغیر با انقلابیون گیلان همكارى نزدیك داشت، از اینرو پس از خلع محمد علیشاه از سلطنت در انتخابات دو درجه‏اى دور دوم از فومن به وكالت مجلس انتخاب شد. در مجلس دوم كه گروههاى پارلمانى بوجود آمد وى عضویت فراكسیون اعتدالى را پذیرفت. در دوره سوم هم از فومن به وكالت رسید. در 1330 ق از طرف روسها زندانى گرید و این توقیف پس از وقایع تبریز و به گلوله بستن حرم حضرت رضا علیه‏السلام در تهران صورت گرفت. مجموعا قریب پنجاه نفر از رجال و روزنامه‏نگاران بازداشت شدند. در میان بازداشت‏شدگان، سید على آقا یزدى، سلیمان میرزا، سید محمد رضا مساوات و شریف زاده و ناصرالسلام دیده مى‏شدند. ناصرالسلام قبل از افتتاح مجلس سوم دست به انتشار روزنامه‏اى به نام شورى زد. این روزنامه در هفته سه شماره انتشار مى‏یافت و بسیار تندرو بود. شورى چند سالى انتشار یافت و بعد تعطیل شد. ناصرالاسلام در دوره پنجم مجلس شوراى ملى به وكالت مردم فومن به مجلس رفت. هنگام طرح اعتبارنامه‏ها با اعتبارنامه عبدالحسین تیمور تاش مخالفت كرد و او را به مناسبت اعمالى كه در حكومت گیلان انجام داده بود صالح براى نمایندگى ندانست، ولى به هر كیفیتى بود اعتبارنامه تیمورتاش به تصویب رسید. ناصرالاسلام كم‏كم در مجلس پنجم جذب نیروى سردار سپه شد و در زمره یاران او قرار گرفت. در نهم آبان 1304 به انقراض قاجاریه و خلع احمد شاه از سلطنت رأى داد و در همان سال به نمایندگى مجلس مؤسسان انتخاب گردید و در اصلاح متمم قانون اساسى تلاش نمود. نداماتى پس از پایان یافتن مجلس پنجم و آغاز پادشاهى رضاشاه با وجودى كه از طرفداران سلطنت جدید بوده به مجلس راه نیافت. على‏اكبر داور وزیر عدلیه در 13067 او را براى خدمت قضائى در عدلیه دعوت نمود و با رتبه 9 قضائى عنوان مستشارى دیوان عالى كشور گرفت، ولى پس از مدتى كوتاه شغل قضائى را رها نمود. در 1308 درگذشت.