حسین تقوی اشتهاردی

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14

حسين تقوي اشتهاردي در اشتهارد، به سال 1304 ش، در يك خانواده روحاني، چشم به اين جهان گشود. او درسال 1325 ش به قم سفر كرد و در مدرسه فيضيه در يكي از حجره ها سكونت نمود و مدت هفت سال در آن حجره بود و با ذوق و شوق به تحصيلات خود ادامه داد. يكي ازاشتغالات مهم آيت الله تقوي در حوزه علميه قم، تدريس و تربيت شاگرد بود و دراين جهت مهارت و پشتكار از خود نشان داد. از همان آغاز كه وارد حوزه شد، در ضمن تحصيل به تدريس دروس سطح حوزه نيز پرداخت. او در 14 مهر ماه 1379 ش دار فاني را وداع گفت.گروه : علوم انساني رشته : الهيات و معارف اسلامي والدين و انساب : پدر بزرگوار حسين تقوي اشتهاردي ، حضرت آيت‏اللّه حاج شيخ يحيي تقوي (1267 - 1338 ه . ش) از علماي برجسته، مخلص و خدمتگذار شهر اشتهارد (واقع در 52 كيلومتري جنوب غربي شهرستان كرج) بود. اين عالم رباني، در صفات و ارزش‏هاي اخلاقي، عرفاني و شاگردپروري، در سطح بالايي قرار داشت.اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : «صبح‏ها مشغول خريد و فروش و تأمين معاش و رسيدگي به امور خانه بودم و تنها بعدازظهرها درس مي‏خواندم. ديدم با اين وضع به جايي نخواهم رسيد، نزد پدر رفتم و عرض كردم: اجازه بفرما يا به قم براي ادامه تحصيل بروم و يابه كسب و كار مشغول شوم. ايشان كه بسيار علاقه داشت تحصيلات حوزوي را ادامه دهم، اجازه فرمود به قم عزيمت كنم.از اين رو در سال 1325 شمسي به قم سفر كردم. يك ماه بود كه مرجع معروف، آيت‏اللّه العظمي سيد ابوالحسن اصفهاني؛ در نجف اشرف رحلت كرده بود. مدتي نيز از آمدن حضرت آيت‏اللّه العظمي بروجردي به قم مي‏گذشت و روز به روز بر رونق حوزه علميه قم تحت زعامت آن مرجع عاليقدر، افزوده مي‏شد. در مدرسه فيضيه در يكي از حجره‏ها سكونت نمودم و مدت هفت سال در آن حجره بودم، شرايط حجره از نظر بهداشت و آب و هوا و غذا و ساختمان، بسيار بد بود، به گونه‏اي كه بيماري رُماتيسم گرفتم، در چنين شرايطي با ذوق و شوق به تحصيلات خود ادامه دادم.»تحصيلات رسمي و حرفه اي : پدر و مادر حسين تقوي اشتهاردي از داشتن نخستين پسر خشنود شدند و نام اين نوزاد فرخنده را حسين گذاشتند. حسين در كنار پدر و مادر مهربان خود پرورش يافت و در پنج يا شش سالگي نزد پدر، تحصيل را آغاز كرد. طبق رسم آن زمان، نخست به ياد گرفتن تلاوت آيات قرآن پرداخت. بر اثر استعداد سرشار، به زودي تلاوت همه آيات قرآن را فرا گرفت. پس از آن، به تحصيل درس فارسي، كه كتاب «معراج السعاده»، تأليف مرحوم آيت‏اللّه ملا احمد نراقي؛ بود، پرداخت. قدري رياضي نيز در محضر پدر آموخت. در اين هنگام خواندن و نوشتن را به طور كامل فرا گرفته بود.در دوازده سالگي به خواندن «جامع المقدمات» كه اولين كتاب درسي حوزه است، مشغول شد. چون هنوز مدرسه علميه اشتهارد در آن وقت مخروبه بود، اين كتاب را نيز همراه بعضي از دوستان در مسجد نزد پدرش مي‏آموخت. تا اين كه سال 1315 شمسي فرا رسيد. مرحوم حاج شيخ يحيي تقوي، مدرسه علميه مخروبه را در آن سال تعمير كرد و حوزه كوچكي در آن‏جا تشكيل داد. شيخ حسين تقوي، در آنجا همراه بعضي از دوستان، دروس سطح مانند: «لمعه» و «قوانين» را نزد پدر فرا گرفت و در كنار درس، براي تأمين زندگي به كار و كسب نيز اشتغال داشت.حدود شش سال در درس آيت‏اللّه العظمي بروجردي؛ حاضر شد و از علم وافر او بهره‏مند گرديد و تقريرات درس فقه ايشان را در سه جلد به رشته تحرير درآورده كه هم اكنون موجود مي‏باشد و هنوز به چاپ نرسيده است.همچنين در دوره اصول درس خارج امام خميني (ره) از آغاز تا پايان شركت و آن را به طور كامل تقرير كرده است. مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام اين تقريرات را با عنوان «تنقيح الاصول» در چهار جلد، چاپ و منتشر نموده است. نيز تقريرات درس مكاسب امام راحل را از آغاز تا شرايط متعاقدين، نوشته‏اند كه بنا است همين مؤسسه آن را به چاپ رساند.فعاليتهاي ضمن تحصيل : حسين تقوي اشتهاردي با وجود برخورداري از حافظه و استعداد سرشار، مي‏توانستند در سطح مراجع تقليد مطرح شوند؛ ولي بيماري طولاني مانع بروز آثار علمي از آن مرحوم گرديد؛ چنان كه خود مي‏فرمود:«اوايل انقلاب اسلامي در ايران، چشمهايم آب آورد و بر اثر عمل جرّاحي و طولاني شدن مداوا، مبتلا به سر درد شدم و از توفيقاتم كاسته شد.»استادان و مربيان : اساتيد دروس سطح حسين تقوي اشتهاردي در حوزه قم عبارتند از:1 - مرحوم شهيد آيت‏اللّه صدوقي يزدي؛ 2 - مرحوم شهيد علامه مرتضي مطهّري؛ 3 - مرحوم آيت‏اللّه مجاهدي تبريزي؛ 4 - مرحوم آيت‏اللّه حاج عبدالجواد اصفهاني؛ 5 - مرحوم آيت‏اللّه آقا جواد خندق آبادي؛ 6 - مرحوم آيت‏اللّه آقا ميرزا علي اصغر علامه تهراني؛ 7 - مرحوم آيت‏اللّه حاج آقا باقر سلطان.‏آيت‏اللّه تقوي در درس خارج فقه و اصول مراجع و علماي محقق وقت، شركت مي‏كرد كه مي‏توان به افراد ذيل اشاره داشت:1 - آيت‏اللّه العظمي حاج آقا حسين بروجردي؛.2 - آيت‏اللّه العظمي حضرت امام خميني (ره).3 - آيت‏اللّه العظمي سيد محمدرضا گلپايگاني؛.4 - آيت‏اللّه العظمي سيد محمد حجت؛.و بعضي ديگر و مقداري از درس خارج فقه و فلسفه را در محضر علاّمه طباطبايي فرا گرفت.البته در ميان اين بزرگواران بيشتر از درس آيت‏اللّه العظمي بروجردي؛ و امام خميني (ره) استفاده كرده است.هم دوره اي ها و همکاران : از هم‏مباحثه‏هاي حسين تقوي اشتهاردي كه بسيار با هم بودند، دانشمند و نويسنده محقق عبدالمجيد رشيدپور است كه خدمات فرهنگي بسياري داشته است.او در ضمن تحصيل، كتاب‏هاي مقدماتي و سطح حوزه را نيز تدريس مي‏كرد و طلاب از محضرش بهره‏مند مي‏شدند.زمان و علت فوت : حسين تقوي اشتهاردي پس از مدت‏ها كسالت، در هفته آخر، حالشان روز به روز وخيم‏تر مي‏شود.خود نيز فهميده بود كه در آستانه رحلت قرار گرفته است. پسرش مي‏گفت:«ده روز قبل از مرگ، به من فرمود: ده روز ديگر مي‏ميرم و مصلحت است بروم. در اين باره شك نكن. ماه مبارك رجب فرا رسيد. روز هشتم حالش منقلب شد. شب آن روز، نماز مغرب و عشا را خوابيده خواند؛ اما هوش و حافظه‏اش هيچ خللي نداشت. حتي دنبال چيزي مي‏گشتيم، فرمود: فلان جا است. رفتيم، ديديم همان جا است. وقتي پزشك معالج آمده بود، از او تشكر كرد و به ذكر خدا مشغول شد. با آرامش خاصي نام خدا و شهادتين را به زبان آورد. و حدود ساعت 10/30 شب بود كه به لقاء اللّه پيوست.»او چهارشنبه، ششم رجب سال 1421 ق. (برابر با 14 مهر 1379 شمسي) دار دنيا را وداع گفت. پيكر مطهّرش در روز جمعه 15 مهرماه از مسجد امام، با تشييع با شكوه، به طرف حرم حضرت معصومه (س) حركت داده شد. پس از طواف ضريح، حضرت آيت‏اللّه آقاي حاج شيخ علي پناه اشتهاردي (دامت بركاته) نماز بر آن گزارد. پيكر مطهرش را در قبرستان باغ بهشت (روبه روي گلزار شهداي قم)، در «مقبرة العلماء»، به خاك سپردند. مجالس پر شكوهي به مناسبت رحلت آن عالم ربّاني با شركت مراجع، علما و فضلا و ساير اقشار مردم در قم، تهران و اشتهارد برگزار گرديد.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : حسين تقوي اشتهاردي با آن كه از مجتهدين و مدرسين بود، اما از وظيفه تبليغ دين و بيان حلال و حرام و وعظ و ارشاد غافل نمي‏شد. از اين رو در ماه مبارك رمضان و محرم، بنا به دعوت اهالي اشتهارد، به آنجا رفته و ضمن اقامه جماعت، به تبليغ دين مي‏پرداخت و مدت‏ها قبل از انقلاب، نماز جمعه را نيز اقامه مي‏فرمود.در اشتهارد دو مسجد را اداره مي‏كردند و با تلاش‏هاي شبانه روزي خود تا مدت 35 سال اين كار را ادامه دادند. از آن جا كه ايشان بر مسائل اسلامي و احكام، بسيار تسلّط داشت و مطالب را به گونه روان و همه فهم بيان مي‏كرد، لذا توانست تحول خوبي در آن سامان به وجود آورد.در بيان احكام، جدّي و قاطع و دقيق بود. با پيش مطالعه عميق، سخن مي‏گفت. براي اوقات مردم ارزش فراوان قائل بود. بياناتش اثر خاصي داشت و از اين رو عده بسياري تحت تأثير قرار گرفته و بر ايمان و كمالات خود افزودند.او مكرر مي‏گفت:«سه چيز بايد از خوب‏هايش باشد و در انتخاب آنها دقّت كرد: 1 - پزشك براي درمان بيماران؛ 2 - عالمِ دانا به مسائل براي پاسخگويي به مسائل مختلف؛ 3 - هندوانه خوب.»اين مثال هندوانه را مي‏آورد تا روشن كند اگر دكتر و عالم، حاذق و ماهر نباشند، مانند هندوانه نارسيده، قابل استفاده نيستند.فعاليتهاي آموزشي : يكي از اشتغالات مهم حسين تقوي اشتهاردي در حوزه علميه قم، تدريس و تربيت شاگرد بود و در اين جهت مهارت و پشتكار چشمگيري از خود نشان مي‏داد. از همان آغاز كه وارد حوزه شد، در ضمن تحصيل به تدريس دروس سطح حوزه نيز پرداخت. حدود پانزده سال در مدرسه حقّاني و مدرسه آيت‏اللّه گلپايگاني، كتاب‏هاي «شرح لمعه»، «مكاسب»، «رسائل» و «كفايه» را تدريس كرد. همچنين در حوزه علميه خرّم آباد نيز يك ماه تدريس كرده است. علاقه وي به دانش و دانش اندوزي به حدّي بود كه در سال‏هاي آخر عمر، كه بر اثر كسالت، بيشتر در منزل بود، جلسات مباحثه و تدريس درمنزل وي انجام مي‏گرفت.مرحوم تقوي، مدت‏ها در مدرسه علميه حاج ملاّ صادق قم تدريس مي‏كرد و شب‏ها در همان جا نماز جماعت را اقامه مي‏نمود و روزهاي پنجشنبه براي خواهران طلبه تفسير مي‏گفت.ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : حسين تقوي اشتهاردي ؛ در ضمن وعظ و ارشاد در اشتهارد، به نيازهاي مادي و رفاهي مردم نيز توجه خاصي داشتند و در رفع آن نيازها به جدّيت مي‏كوشيدند.يكي از خدمات مهمي كه با پيشنهاد و جلوداري ايشان شروع و تكميل گرديد، ساخت و تبديل حمام‏ها و رسانيدن آب آشاميدني به اهالي بود.مشكل ديگري كه در اشتهارد وجود داشت، نداشتن آب آشاميدني بود. مردم از قنات دوردستي كه همان قنات، غسّالخانه نيز بود، آب شُرب خود را تأمين مي‏كردند. لذا آيت‏اللّه تقوي با راهنمايي و زمينه سازي و با همت مردم، مزرعه‏اي را كه داراي آب شيرين بود و در حدود يك فرسخي اشتهارد قرار داشت، خريداري و آب آن را به اشتهارد لوله كشي مي‏كرد. شروع اين كار در سال 1348 بود و هم اكنون بعد از گذشت سال‏ها از اين آب استفاده مي‏شود. البته بر اثر افزايش جمعيت، آب‏هاي ديگري را نيز بر آن افزوده‏اند.او بسيار خرسند بود كه قدمي در راه خدمت به مردم برداشته و در اين باره مي‏فرمود:«وظيفه خود دانستم كه اهالي را به ياري خداوند متعال، از اين زحمت طاقت فرسا نجات دهم، و آب خوشگوار و شيرين را در دسترس همگان بگذارم.»ارتباط حضرت آيت‏اللّه تقوي؛ با حضرت امام خميني (ره) در ابعاد گوناگون بسيار قوي بود. ارتباط مهم او با امام، ارتباط شاگرد و استادي بود. ايشان حدود ده سال (از سال 1331 تا 1341 شمسي) در درس فقه و اصول امام شركت كرد و علاوه بر فقه و اصول، از فيوضات عرفاني و اخلاقي امام نيز استفاده فراوان برد.شاگردان : شاگردپروري حسين تقوي اشتهاردي را مي‏توان از امتيازات ايشان دانست؛ شاگرداني برجسته و كارآمد كه اكنون بسياري از آنها در نظام اسلامي و حوزه‏هاي علميه، منشأ خدمت هستند؛ مانند حجج اسلام: فلاحيان، رازيني، يونسي (وزير اطلاعات فعلي)، نيّري، عباسي فرد و بسياري از رؤساي دواير قضايي و شيخ محمد رضا آدينه‏وند، صديقي (دو نفر از علماي حوزه) و محمدي عراقي (رئيس سازمان تبليغات اسلامي) و....آرا و گرايشهاي خاص : مرحوم حسين تقوي اشتهاردي از نظر اخلاقي و معنوي، داراي ويژگي‏هايي بود كه در اينجا نظر شما را به چند نمونه جلب مي‏كنيم:زهد و وارستگي‏، عبد خدا و شيفته ولايت‏،وقار، ادب و متانت‏، خوش رويي و اخلاق نيك‏،صبر، مقاومت و شكر،تواضع و فروتني،نظم و انضباط،ياد آخرت و آرامش پيش از سفر،آثار : ، اصول المذهب ، تقريرات درس فقه آيت‏اللّه العظمي بروجردي، تقريرات درس فقه مكاسب ، تنقيح الاصول ، فروع المذهب ، معاشرت از ديدگاه وحي