متولی عبدالعال

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14

شیخ سید متولی عبدالعال آن زمان که او تعلیم و آموزش علوم و فنون این کتاب مقدس را آغاز کرد، کودکى بیش نبود. شاید در آن ایام بر ذهن احدى خطور نمى کرد که روزى این کودک بتواند تلاوت هایى چنین زیبا اجرا کند. هنوز هفت سال بیشتر نداشت که سه جز از این کلام مقدس را حفظ بود و این خود پیشرفتى عظیم در این راستا بود. او چون سایر قاریان در آغاز کار به تقلید از اساتید برجسته قرائت قرآن پرداخت. شاید تلاوت هاى این قارى برجسته در کشور جمهورى اسلامى ایران هیچ گاه نمى توانست در ذهن مستمعین این تصور را پدید آورد که استاد، روزى مقلّد قاریان دیگر بوده است. در سال ۱۳۷۰ که این استاد و قارى ارجمند به همراه استاد شحات محمد انور به کشورمان سفر کردند، جذبه تلاوت هایشان بسیارى را شیفته ساخت. تا به آنجا که خود استاد تحت تاثیر واقع شدند. آرى، استاد سیّد متولى عبدالعال یکى دیگر از قاریان برجسته کلام مقدس خدایند و چونان بسیارى از پیشکسوتان این راه، عمرى را در این مسیر صرف کرده اند. تولد وى در خانواده اى متعهد و پایبند به مسائل عرفانى و دینى بود. مادرش که محب عرفا و صوفیه بود از همان آغاز، نام سیّد را که به یکى از عرفا و صوفیه بزرگ، سید احمد البدوى متعلق بود، بر فرزندش نهاد تا او نیز جز در این راه گام ننهد. پدر وى متولى نام داشت. استاد از همان اوان کودکى براى تحصیل به مکتب رفته و در آنجا با وجود سن اندک ۳ جز از قرآن را حفظ نموده و در این راه پیشرفت شایانى کرد. وى همانند بسیارى از مبتدیان این طریقت، برحسب کوشش و طاقت صوت خویش، به تقلید از استاد عبدالباسط و استاد مصطفى اسماعیل مى پردازد. آن زمان که او بیش از ۱۲ سال سن ندارد به عنوان حافظ کل قرآن مطرح مى شود و در همین ایام نیز شیوه و احکام تجوید قرائت را آموخته و در محافل و مجالس به تلاوت اهتمام مى ورزد. استاد عبدالعال در ۱۳ سالگى طریقه و روش خاصى براى خویش اتّخاذ نموده و سبک خویش را برمى گزیند زیرا بر این عقیده است که : « خداوند سبحان در صوت هر انسان ، طنین و آواى خاصى نهاده است و بر این اساس هیچ گاه نمى تواند صوتى را به صوتى تشبیه نمود. آن زمان که یک قارى پس از ممارست وپشتکار فراوان مى تواند قارى برجسته اى شود، بهتر آن است که طریقه اى خاص خویش برگزیده و به این ترتیب بر این سبک که نمایانگر شخصیت حقیقى اوست استوار بماند؛ زیرا الگو ساختن تلاوت خاصى در اوان کودکى وآغاز کار و تقلید از آن شیوه نیکویى است که قارى مى تواند به این طریق با پیشرفت خویش، سبک خاص خود را انتخاب کند. تلاوت به سبکى تقلیدى از یک استاد، در واقع سبب معروفیت و شهرت همان استاد مقلّد است نه فرد تقلید کننده و من باز توصیه مى کنم که هر فردى براى خویش سبکى خاص داشته باشد. استاد متولى در پاسخ به این سؤال که فراگیرى علم نغمات صوتى و مقامات الحان چگونه مى باشد بدین گونه پاسخ دادند: طبعاً براى دانستن و آموختن هر علمى باید آن را یافت و جست و جو کرد. همان طور که خداوند در قرآن کریم فرموده است: «فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لا تعلمون» یعنى: و از اهل ذکر (یعنى علما و دانشمندان هر امّت) اگر نمى دانید سؤال کنید و بدیهى است که مقامات الحان خود داراى علمى پیچیده است و علمایى خاص خویش دارد که براى یادگیرى این علوم و فنون باید از اهل آن و علماى آن تفحص نمود. تا به این طریق بتوان از عهده تلاوت و عملى نمودن مقامات برآمده و به اجراى آنها پرداخت. به عنوان مثال: نغمات رست صبا و سه گاه چیست و چگونه باید آن ها را در تلاوت اجرا نمود؟ به این ترتیب مى توان هر دستگاهى را مرتب اجرا کرد. گذشته از این ها باید الحان را توام با احساس قلبى و منطبق بر معانى و مفاهیم قرآن کریم پیاده کرده تا در جان و قلب مستمع نفوذ کند و در او اثر نماید و قرآن را بیشتر درک کرده و لذت وافرى از این امر ببرد در غیر این صورت دانستن موسیقى صرفاً به جهت زیبا ساختن صوت هیچ سودى نخواهد داشت. استاد متولى عبدالعال در سال ۱۳۷۰ به کشور جمهورى اسلامى ایران مسافرت نموده و پس از آن در هشتمین دوره مسابقات بین المللى حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد جریان داشت عهده دار داورى مسابقات شدند. سپس با مسافرت هاى متعدد خویش به شهرهاى قم ، مشهد ، کرمان و یزد، شور و شوقى وصف ناپذیر در محافل قرآنى به پا کرده و توانستند با تلاوت هاى زیباى خویش خیل بیشمارى را شیفته این کلام مقدس سازند. تا بدانجا که خود ایشان در خاطرات شان همواره به این نکته اشاره دارند که این شور و عشق به قرآن و قاریان قرآن، در هیچ جا نمى توان بدین گونه شاهد بود. وى به حقیقت اینها را بالاترین اشتیاق به کلام مقدس خداوند مى داند که این عشق، پیر و جوان، زن و مرد نمى شناسد؛ عشقى که از دل هایى پاک برخواسته و انظار را متعجب مى سازد. ایشان در سال ۱۳۷۰ به دعوت کانون قرآن کریم دانشگاه تهران در تالار فردوسى دانشکده ادبیات و علوم انسانى این دانشگاه به تلاوت قرآن کریم پرداخت که خاطره آن تلاوت در میان انبوه عاشقان کلام خداوند هرگز از اذهان فراموش نخواهد شد. طى مصاحبه اى که رادیو قرآن با استاد داشتند، ایشان ضمن توصیه هایى در باب قرائت قرآن و اهتمام به آن، علاقه خویش را براى مسافرت مجدد به ایران اعلام کردند. وى خواهان آن بودند تا در فرصتى مناسب سفرى دیگر به ایران داشته باشند چرا که خاطرات مسافرت به ایران را از بهترین خاطرات خود مى دانند. استاد «سید متولى عبدالعال» از جمله قاریان بنام و مشهور کشور مصر مى باشد که در دهه اخیر به اوج شهرت خویش دست یافت و این امر بواسطه تلاوتهاى بسیار زیباى این استاد است که توام با نغمات حزین و صداى گرم و نواى هیجان برانگیز و ملکوتى وى مى باشد . او در نزد قاریان کشور ایران و علاقمندان و شیفتگان کلام نورانى وحى هم اکنون از محبوبیت و شهرت بسیارى برخوردار است و نواى دلنشین و موزون تلاوت این استاد در کشور اسلامیمان طرفداران بسیارى دارد . این استاد قارى ، در بهمن ماه سال ۱۳۷۰ بنا به دعوت اداره اوقاف و امور خیریه استان تهران سفر پربارى به میهن جمهورى اسلامى ایران داشتند که به مدت یک هفته در تهران برنامه تلاوت قرآن به همراه استاد «شحات محمد انور» داشتند . سپس در داورى هشتمین دوره مسابقات بین المللى حفظ و قرائت قرآن که در دهه فجر همان سال در حسینیه ارشاد تهران جریان داشت شرکت نمود و سپس در پى سفرهاى متعددى که به شهرهاى مختلف میهن اسلامى ما داشتند از قبیل:قم ، مشهد ، کرمان و یزد با تلاوتهاى زیبا و نغمات محزون خویش ، شور و حرارت خاصى به محافل نورانى قرآن ما بخشید و عاشقان قرآن کریم ، حظ وافر از تلاوت این استاد ارجمند کسب نمودند .