به گزارش راسخون به نقل از خبرگزاری فارس، محمد اسماعیل اکبری در نشست خبری که به مناسبت آغاز مرحله اجرایی بسیج ملی کنترل فشار خون و با حضور خبرنگاران در وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار کرد: نظام ارائه خدمات به شیوه‌های مختلفی طراحی و اداره می‌شود، اما شیوه‌ای مورد پذیرش است که بیشترین جمعیت و مهم‌ترین نیاز آنها را مورد هدف قرار دهد. در بسیج ملی کنترل فشار خون نیز، از مهم‌ترین عامل خطر سلامتی مردم که ۲۰ درصد بالغین و ۶۵ درصد جمعیت بالای ۶۰ سال کشور را گرفتار کرده است، آغاز کرده‌ایم.

 وی با بیان اینکه فشار خون بالا، عوارض بسیار زیادی را برای بیمار به همراه دارد، افزود: فشار خون، منجر به بیماری و ناخوش احوالی، عارضه های قلبی و عروقی، نارسایی کلیوی و سکته های قلبی و مغزی می‌شود. بنابراین چنانچه مردم نسبت به این موضوع آگاهی پیدا کنند، از بروز فشار خون، بیماری‌ها، ناتوانی‌ها و مرگ و میر ناشی از آن، پیشگیری خواهند کرد.

اکبری با بیان اینکه حدود ۲۰ درصد از مرگ و میرها ناشی از فشار خون بالا بوده است، عنوان کرد: در سال ۹۷، ۹۷ هزار نفر فقط به دلیل فشار خون بالا در کشور فوت کرده‌اند که رقم بالایی تلقی شده، ضمن اینکه این مرگ ها همگی قابل پیشگیری هستند. 


مردم ایران به وزارت بهداشت اعتماد دارند

مشاور عالی وزیر بهداشت گفت: با توجه به ساختار جدید وزارت بهداشت، قرار است با تکیه بر مبانی حقیقی، به نیازهای واقعی مردم رسیدگی شود. فشار خون اقدامی بسیار ارزنده و پراهمیت و در عین حال ساده است که در این بسیج ملی بر اهمیت آن تاکید می شود. باید توجه شود که اعتماد مردم به جمهوری اسلامی ایران و وزارت بهداشت بسیار اهمیت دارد. از ابتدای سال جاری، نزدیک به ۶۰۰ مورد سرخک در آمریکا و ۸۸۰ مورد در اروپا شناسایی شده است و مسئولین بهداشت و درمان شان از مردم می خواهند که برای واکسیناسیون مراجعه کنند و کسی توجهی نمی‌ کند، اما در ایران مردم به وزارت بهداشت اعتماد داشته و همکاری خوبی دارند.

اکبری بیان کرد: پرفشاری خون در کشور ما بین زنان به علت اضافه وزن و ساختارهای هورمونی بیشتر از مردان است. دلیل دیگر این موضوع هم مراجعه بیشتر زنان به پزشک نسبت به مردان است، به همین دلیل، مردان بیشتر در معرض بیماری قرار می گیرند و رسانه ها در پیشگیری در این زمینه نقش بسزایی دارند.

وی افزود: سال‌ ها تحت نظر گرفتن بیماران فشار خونی کار بسیار دشواری است، اما نباید بعد از ابتلا به فشار خون بالا، آن را رها کرد. فشار خون از ایجاد خستگی تا بیماری‌های قلبی و سکته را سبب می‌شود و باید مردم را برای کنترل فشار خون تشویق کرد.

وی گفت: براساس آماری که تاکنون از این پویش ملی استخراج شده، ۲۱ درصد ایرانیان فشار خون بالا دارند و ۸ درصد موارد جدید فشار خون شناسایی شده است و به طور کلی، ۵۰ درصد افرادی که از قبل فشار خون داشتند، تحت درمان نبوده و فشار خون خود را کنترل نمی‌‌کنند. لذا در بسیج ملی کنترل فشار خون، مردم نسبت به مشکل خود آگاهی پیدا کرده و درمان شان را پیگیری خواهند کرد. با برگزاری این طرح ملی، درصدد هستیم، به عنوان اولین کشور، کنترل فشار خون را به نحو احسن انجام دهیم. در برخی کشورها این اقدامات انجام شده است، اما هیچ کشوری موفق نبوده تا میزان ناتوانی یا مرگ زودرس ناشی از فشار خون بالا را کاهش دهد. بین سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ تحقیق انجام دادیم و در آن ثابت کردیم که هیج کشوری در این زمینه موفقیت آمیز عمل نکرده است.
 

فشارخون پایه ژنومیک دارد

مشاور وزیر بهداشت گفت: فشار خون پایه ژنومیک دارد و افرادی که در خانواده درجه یک خود افراد مبتلا دارند، احتمال ابتلایشان بیشتر است، اما اینکه فرد چه زمانی مبتلا شود، مهم است. می‌توان با مراقبت ها و کنترل مرتب فشار خون، این موضوع را سال‌ها به تعویق انداخت و فرد را از ابتلا به بیماری ها و عارضه‌های مزمن رهانید. 

وی با تاکید بر اینکه مصرف نمک یکی از مواردی محسوب می‌شود که در ایجاد بیماری فشار خون بالا موثر است، ادامه داد: مصرف نمک در تمام کشورها بالا است، اروپاییان و آمریکایی‌ها، دو برابر حد استاندارد نمک مصرف می‌کنند، اما ایرانیان سه برابر حد استاندارد نمک مصرف می کنند. بنابراین هیچ کشوری در کنترل نمک مصرفی مردم، کاملا موفق نبوده است. 

اکبری ادامه داد: منظور از نمک، همان سدیم است. در سوخت و ساز بدن انسان، سدیم و پتاسیم یون های اصلی سلول محسوب می‌شوند و این دو یون مدام درحال تغییر و جابجایی هستند، چنانچه سدیم بیشتر از پتاسیم  وارد سلول شود، فرد دچار ناخوشی شده و با تکرار این موضوع، بیمار می‌شود. نان‌‌ها و شیرینی‌هایی که در فرآیند تولید از دستورالعمل‌‌های وزارت بهداشت پیروی نکرده باشند، حاوی جوش شیرین هستند و در جوش شیرین نیز سدیم وجود دارد.

وی با بیان اینکه تقریبا هیچ غذای فرآوری شده ای در بازار نیست که بیش از حد نمک نداشته باشد، افزود: از سال‌ها قبل، از نمک به عنوان مراقبت از مواد غذایی استفاده می‌شده تا از گندیدگی مواد غذایی جلوگیری شود. این ظلم است که صنایع غذایی به محصولات غذایی این میزان نمک اضافه کنند. امیدواریم موضوع مصرف کمتر نمک توسط رسانه‌ها بیشتر بیان شود تا تمام مردم، صنایع و کارخانجات به آن واقف شده و به موضوع مصرف نمک به عنوان یک ضرورت بنگرند. 

مشاور عالی وزیر بهداشت بیان کرد: ذائقه کودکان نیز در حال تغییر است و تبلیغات زیادی در این زمینه انجام می‌‌شود. به طور مثال با تبلیغات زیبا و دیدنی، این پیام را القا می‌کنند که کودکان شیر مزه دار مصرف کنند، اما این امر، ضرر بزرگی به سلامتی کودکان وارد می‌کند؛ چراکه عادات غذایی کودکان تغییر می‌کند. در این بسیج ملی سعی داریم با انتقال صحیح مفاهیم، به مردم آموزش دهیم که در رابطه با تغذیه و سلامتی خود اطلاعات بیشتری کسب کرده و با دید بازتری نسبت به مصرف محصولات غذایی تصمیم بگیرند.

وی اظهار کرد: تقریبا یک سوم مردم در کل کشور، نسبت به نیاز طبیعی بدن، کمتر از حد معمول سبزی و میوه مصرف می‌کنند. یعنی دو سوم مردم مصرف کرده و یک سوم آنها بسیار کمتر مصرف می‌کنند. البته معاونت بهداشت و کمیته امداد امام خمینی (ره)، سعی دارند سبد غذایی مردم را براساس نیازهای بدن، تامین کرده و در اختیار آنها قرار دهند، وزارت رفاه هم باید براساس لیست مواد غذایی که وزارت بهداشت نعیین می‌کند، سبد غذایی را تامین کند.

مشاور عالی وزیر بهداشت درخصوص مصرف حبوبات و غلات خاطرنشان کرد: ایرانیان در مورد مصرف غلات وضعیت خوبی داشته و روزانه ۳۳۰ گرم غلات مصرف می‌کنند. گندم مصرفی در نان در صورتی که سبوسش گرفته شده باشد، برای مصرف مناسب نیست. در این زمینه وزارت بازرگانی یا مسئولین مربوطه باید کمک کنند تا سبوس از نان گرفته نشود. وزارت بهداشت مطالبات خود را در این زمینه بیان می‌کند، اما اتفاق مثبتی نمی‌‌افتد. بنابراین باید اصلی‌ ترین راهکار ما آگاه سازی مردم نسبت به مصرف سبوس باشد. این که به تازگی در برخی از نانوایی‌ها سبوس را جداگانه و هنگام پخت نان به آن اضافه می‌کنند، امری غلط است؛ چراکه هنگام پخت، این سبوس بر روی سطح نان قرار گرفته می‌سوزد و به زغال تبدیل می‌‌شود که اصلا برای سلامت بدن مناسب نیست.

وی در ادامه افزود: با توجه به موارد گفته شده وزارت بهداشت باید تمرکز خود را در بخش آگاهی‌ سازی منسجم کند؛ چراکه ما نمی‌‌توانیم قوانینی وضع کنیم که تا موارد آسیب رسان به سلامت نظیر پفک، سیگار و کالباس تهیه و تولید نشود؛ چراکه مباحث تجاری دست و بال ما را بسته، اما با توجه به حضور رسانه‌‌ها بازوهای خوبی برای آگاه کردن مردم داریم.


حبوبات از عوامل کنترل کننده فشار خون

اکبری در ادامه نسبت به مصرف حبوبات به عنوان یکی از عوامل کنترل کننده‌ فشار خون تاکید کرد و گفت: نسبت به مصرف سبزی در کشور، حبوبات در سطح مناسب ‌تری از مصرف قرار دارد، اما باز هم نیاز است تا مردم بیشتر اقدام به مصرف حبوبات کنند. البته سبک غذایی مردم نیز عوض شده تا جایی که در گذشته بیشتر شاهد مصرف آش یا آبگوشت‌‌ها که منابع غنی مصرف حبوبات هستند، بودیم، اما در حال حاضر در کمتر خانه‌ ای این غذاها پخته می‌‌شود.


در تأمین سلامت برای مردم، وزارت بهداشت ۲۵ درصد و حکومت ۷۵ درصد نقش دارند

وی با بیان اینکه در تامین سلامت برای مردم، وزارت بهداشت ۲۵ درصد و حکومت ۷۵ درصد نقش دارند، گفت: انتظار داریم در بسیج ملی کنترل فشار خون بتوانیم فشار ۴۰ میلیون نفر را کنترل کنیم و ۲ میلیون نفر فرد جدید مبتلا به فشار خون بالا را شناسایی کرده و به علاوه هشت میلیون نفری که از قبل نسبت به فشار خون خود آگاهی داشتند، اما آن را کنترل نمی‌کردند؛ بتوانیم ۱۰ میلیون نفر را تحت نظر بگیریم. همچنین در نظر داریم پس از اتمام این بسیج ملی آمار و ارقام مرگ و میر ناشی از فشار خون بالا در سال قبل از بسیج و یک سال پس از بسیج را مقایسه کرده و در قالب مقاله‌ علمی، موفقیت خود را به اطلاع جهان برسانیم.

وی افزود: در این کمپین اگر فشار افراد بین ۱۲ تا ۱۴ قرار گرفته باشد، دچار پیش فشاری هستند که باید سالی دو بار نسبت به گرفتن فشار خود اقدام کنند و اگر فشار فردی بیشتر از ۱۴ بود از طریق سیستم ما به پزشک ارجاع داده می‌شود. 


استرس از عوامل تغییر فشار خون

وی همچنین استرس حاد و مزمن را یکی از عوامل تغییر دادن فشار خون معرفی کرده و گفت: استرس‌ها باعث واکنش‌های هورمونی شده و همین امر می‌‌تواند فشار خون را افزایش دهد. به همین دلیل یکی از نظراتی که بنده ارائه کردم راه‌اندازی بسیج شادمانی است تا بتوانیم با در اولویت قرار دادن شادمانی در زندگی، استرس‌ها را کاهش داده و از بروز بیماری‌های غیر واگیر جلوگیری کنیم.


نقش ویتامین D در بروز فشار خون، افسردگی و سرطان‌ها

اکبری با اشاره به کمبود ویتامین D در ایرانیان گفت: در تحقیقاتی که در سال ۸۰ انجام دادیم، مشخص شد مردم ۶۰ درصد کمبود ویتامین D داشتند که این عدد در سال ۹۱ به ۸۰ درصد رسیده بود. ویتامین D عاملی است که در ایجاد فشار خون، افسردگی و سرطان‌ها نقش دارد.


روغن‌های تبلیغی حاوی ویتامین D ، نیاز بدن را تامین نمی ‌کند

مشاور عالی وزیر بهداشت درخصوص مصرف ویتامین D ادامه داد: ویتامین D که در روغن‌‌های مصرفی وجود دارد و تبلیغات آن در رسانه ملی انجام می‌شود، نمی‌‌تواند نیاز بدن به این ویتامین را تامین کند و البته به هیچ عنوان منطقی نیست که با مصرف روغن انتظار تامین ویتامین D  را داشته باشیم؛ چراکه مصرف روغن، خود می ‌تواند باعث بروز بیماری‌های دیگری باشد. در واقع هر فرد تنها باید یک درصد از کالری بدن را با روغن تامین کند. همچنین اسید چرب اشباع شده در روغن حیوانی بیشتر است و قدرت متابولیسم خفیفی دارد که می‌تواند بر دیواره عروق باقی بماند. اما اسید چرب ترانس به درون سلول نفوذ کرده و بسیار مضر است.

اکبری، استاد ممتاز و مشاور عالی وزیر بهداشت در پایان ضمن هشدار نسبت به مصرف سنگ نمک و نمک دریا، اظهار کرد: مردم باید نسبت به آنچه تبلیغ می شود، آگاهی کسب کنند و بدانند نمکی که مصرف می‌کنند، حاوی چه املاحی است، وزارت بهداشت فقط می‌‌تواند میزان مصرف نمک را تعیین کند و استاندارد آن باید توسط موسسه استاندارد تامین شود و استاندارد نمک نیز اعلام شده است، اما با این وجود، نمک‌های متنوعی در بازار وجود دارد، بعید است که همه ‌آن‌ها استاندارد لازم را داشته باشند. برخی افراد به علت نادانی مصرف سنگ نمک و نمک دریا را توصیه می‌کنند. تجاری‌سازی این‌گونه محصولات، ظلم به مردم است و باید با آنها مقابله شود.