به گزارش راسخون به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، لبنان از شامگاه پنجشنبه ۲۵ مهر ماه (۱۷ اکتبر) صحنه تظاهرات اعتراض‌آمیز مردمی شد که به شرایط نامساعد اقتصادی و معیشتی و اعمال مالیات بر تماس‌های واتساپ معترض بودند.
 

استعفای نخست‌وزیر لبنان

در دومین هفته از تظاهرات مردمی، سعد الحریری، نخست‌وزیر لبنان در اقدامی غیرمنتظره و ناگهانی و با وجود حمایت از سوی برخی احزاب لبنانی از جمله حزب‌الله، اعلام کرد که به بن‌بست رسیده است و از سمت خود استعفا داد سپس بازگشت مجدد به سمت نخست‌وزیری را به تشکیل دولت فن سالار (تکنوکرات) مشروط کرد.

برخی کارشناسان این اقدام نخست‌وزیر لبنان را نوعی فرار از مسئولیت دانستند که به عمیق شدن بحران در این کشور منجر می‌شود. مسئله‌ای که سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله چند روز قبل با آن اعلام مخالفت کرده و درخصوص ایجاد شکاف سیاسی که شاید منجر به جنگ داخلی در لبنان شود به نخست‌وزیر هشدار داده بود.

لبنان پس از این استعفا در آستانه فوران آتش‌فشان قرار گرفته به ویژه اینکه جریان‌های متعدد داخلی، خارجی، منطقه‌ای و بین‌المللی نمی‌خواهند این کشور امنیت و ثبات داشته باشد و مشخصا حزب‌الله را هدف قرار داده‌اند؛ جنبشی که به یک نیروی سیاسی و نظامی تأثیرگذار و تعیین‌کننده در مسائل جهان عرب تبدیل شده و تهدیدی برای رژیم اشغالگر صهیونیستی و طرح آمریکا در منطقه به شمار می‌رود.
 

موانع تشکیل دولت فن سالار در لبنان

با توجه به تنوع مذهبی، طایفه‌ای و سیاسی ماهیت جامعه لبنان که هر یک از آن‌ها جزئی از بدنه سیاسی این کشور هستند تشکیل دولت فن سالار (تکنوکرات) که متشکل از متخصصان غیرسیاسی است تقریبا غیرممکن است.

سعد الحریری به نوشته روزنامه الجمهوریه در گفت‌وگو با برخی دست‌اندرکاران اصلی تشکیل دولت به این نکته اشاره کرده است که اصرار بر تشکیل دولت فن سالار به دلیل افزایش سهم خواهی و نیز فشار‌های خارجی به ویژه فشار‌های آمریکا و متحدانش بر وی به منظور دور کردن حزب الله از دولت جدید لبنان است.

مانع دیگری که بر سر راه تشکیل دولت جدید در لبنان است مربوط به تعداد وزرای این دولت می‌باشد که برخی با ۱۶ وزیر، برخی با ۱۸ وزیر و برخی با ۲۴ وزیر موافقند. همچنین مانع دیگری که هنوز حل نشده بیانیه وزرای دولت جدید و ذکر عبارت سه‌گانه «مردم، ارتش و مقاومت» در آن است.
 

پیشنهاد‌هایی برای برون رفت از بحران

جبران باسیل، وزیر خارجه لبنان چند روز پس از استعفای سعد الحریری با وی دیدار و پیشنهاد خود مبنی بر تشکیل دولت «تکنوسیاسیه» را مطرح کرد، به این صورت که در دولت آینده علاوه بر چهره‌های غیرسیاسی و تکنوکرات، نمایندگان برخی احزاب سیاسی اصلی نیز حضور داشته باشند و سعد الحریری به عنوان نماینده جریان «المستقبل» نخست‌وزیر آن باشد.

پس از آن رسانه‌های لبنانی اعلام کردند که احزاب اصلی لبنان شامل المستقبل، التیار الوطنی الحر، جنبش امل و حزب الله بر نامزدی محمد صفدی، وزیر دارایی پیشین لبنان، به عنوان نخست وزیر این کشور به توافق رسیده‌اند.

اما انصراف محمد صفدی از تشکیل دولت جدید صحنه سیاسی لبنان را بار دیگر به چالش کشید و الحریری را تنها نامزد تشکیل دولت جدید مطرح کرد.

روزنامه "الجمهوریه" در این خصوص نوشت: سعد الحریری همچنان مخالفت تشکیل دولت جدید با حضور چهره‌های سیاسی است از همین رو صحنه سیاسی لبنان در دو سطح زیر درجا می‌زند:

اول: یک تیم سیاسی متشکل از مثلث سعد الحریری، سمیر جعجع، رئیس حزب نیرو‌های لبنانی و ولید جنبلاط، رئیس حزب سوسیالیت ترقی‌خواه، که تلاش دارند از تکاپوی مردمی به عنوان پلی برای تحمیل خواست خود مبنی بر لزوم تشکیل دولت فن سالار بدون حضور نمایندگانی از چهره‌های سیاسی و حزبی در آن بهره برداری کنند.

دوم: تیم سیاسی دیگر که مثلث مقابل به شمار می‌آید و شامل میشل عون، رئیس جمهور به همراه جبران باسیل، رئیس جریان ملی آزاد، جنبش امل و حزب الله است که تشکیل دولت تکنو-سیاسی که مسئولیت نجات کشور با حضور تمام گروه‌های سیاسی را برعهده بگیرد، خواستارند.

این تیم تعارض دولت فن سالار با نتایج انتخابات پارلمانی و تناسب نداشتن با شراط موجود کشور را دلیل ضعف آن دانسته که زمینه را برای هرگونه دخالت‌های خارجی فراهم خواهد کرد.
 

نعیم قاسم: آمریکا مانع تشکیل دولت است

در همین راستا شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان آمریکا را مانع اصلی تشکیل نشدن دولت در لبنان آمریکا اعلام کرد وگفت: آمریکا پنهانی حرکت می‌کند و شرایط خود را تحمیل می‌کند و تلاش دارد که نتایج به نفعش باشد.

وی تماس‌های مستقیم مقامات آمریکایی با سیاستمداران لبنانی برای به تفاهم رسیدن احزاب لبنانی را مداخله آشکار آنان در این کشور و افزایش این مداخله‌ها را علت تأخیر در برون‌رفت از این بحران اعلام کرد.

تظاهرات مردم لبنان از هفته سوم به بعد به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت و بیشتر به تحصن در اماکنی مشخص تبدیل شده است.