به گزارش راسخون به نقل از  خبرگزاری مهر، این روزها تمام داده‌های اقتصاد جهانی یک چیز را نشان می‌دهند: سرعت رشد اقتصاد اروپا و سراسر جهان در حال کُند شدن است. در چنین شرایطی نظام‌های سنتی همچنان برای بقای خود تلاش می‌کنند. جوزف استیگلیتز، اقتصاددان معاصر آمریکایی و برنده جایزه نوبل اقتصادی (در سال ۲۰۰۱ میلادی) استدلال می‌کند که این وضعیت ناشی از اختلاف فزاینده بین میزان خلق ثروت و امکان بهره‌مندی عمومی از آن است.

وی با اشاره به اینکه ما نیاز به یک قرارداد اجتماعی جدید بین بازار، دولت و جامعه مدنی داریم، ادامه داد: سرمایه‌داری بخشی از تاریخ است. نمی‌توان به همان نظام سرمایه‌داری‌ای اتکا کرد که ۴۰ سال گذشته داشته‌ایم.
این نظام نمی‌تواند یک نوع سرمایه‌داری مبتنی برخودخواهی باشد- سرمایه‌داری لجام گسیخته‌ و بی‌روحی که هدفش به حداکثر رساندن ارزش سهام‌ها در بازار، صرف نظر از پیامدهای اجتماعی آن. نتیجه این سرمایه‌داری اتفاقی است که در ایالات متحده آمریکا شاهد آن هستیم که نه تنها به افزایش نابرابری منجر شده، بلکه بحران اعتیاد به مواد مخدر را هم به دنبال داشته است. (در آمریکا) امید به زندگی روبه کاهش است.

با بحران موادغذایی و ابتلا به دیابت در دوران کودکی روبرو بودیم. صنایع کشاورزی و غذایی از جوانان بهره‌برداری می‌کنند. شرکت نفتی «اکسان ‌موبیل» ‌ تغییرات آب و هوایی را انکار می‌کند، صنعت دخانیات مضر بودن سیگار برای سلامتی را به‌رغم دلایل محکم و قانع‌کننده‌ای که وجود دارد، تکذیب می‌کنند. موارد و نمونه‌های زیادی رفتارهای غیراخلاقی وجود دارد.

برنده نوبل اقتصاد درباره مشکلات اقتصادی در اروپا نیز گفت: مشکل اروپا، مشکل اشتغال است. وعده داده شده بود که اگر نرخ تورم پایین زیر دو درصد و کسری بودجه از سه درصد پایین‌تر و رشد نرخ بدهی عمومی زیر سقف قانونی ۶۰ درصد بماند، ‌ با رشد اقتصادی روبرو خواهیم بود. این سیاست چندین دهه اجرا شده است و با این حال، در اروپا شاهد رکود اقتصادی هستیم. بنابراین واضح است که این سیستم دیگر کارایی ندارد.

استیگلیتز افزود: ممکن است بحران مالی اتفاق بیفتد، اما من بحران مالی نمی‌بینم. آنچه من می‌بینم کندی رشد اقتصاداست که در همه نقاط جهان وجود دارد. مثلا در چین که از سال ۲۰۰۸ میلادی موتور رشد اقتصادی جهان بود، یا در ایالات متحده که نرخ رشد اقتصادی آن ۱.۹ درصد است و تنها کمی بالاتر از رشد اقتصادی منفی است. در حالی که ترامپ وعده رشد اقتصادی ۳.۴ درصدی یا بیشتر را داده بود. در آلمان هم روند رشد اقتصاد کُند است. از نظر من جنگ‌های تجاری که ترامپ به راه انداخته و حمایت‌گرایی اقتصادی واقعا برای اقتصاد جهانی نگران کننده است.

وی با انتقاد از جنگ‌های تجاری ترامپ ادامه داد: همه در این جنگ بازنده هستند. جنگ‌های تجاری واقعا ایده بدی بود. ترامپ با گفتن اینکه در این جنگ‌ها به‌آسانی پیروز خواهد شد، جنگ‌ها را شروع کرد. اما اینطور نیست. جنگ تجاری ساده نیست. پس از سه سال مذاکره، هنوز به هیچ توافقی با چین دست نیافته است. تنها چیزی که دولت آمریکا تاکنون به آن دست یافته، چیزی است که آن را توافق مرحله یک نامیده‌اند.

توافق مرحله یک همان چیزی است که سال ها پیش دولت آمریکا در شرایط عادی (غیر از جنگ) ‌ در مذاکره با چین به آن دست یافته بود. بنابراین، جهان به دلیل وجود این عدم قطعیت چیزهای زیادی را از دست داده است. واقعیت این است که می‌دانیم حتی اگر توافقی هم صورت بگیرد که به نفع بازار باشد، ترامپ چنانچه به نفعش نباشد، آن را پاره می‌کند.