انقلاب اسلامی ایران، اکنون در آستانه چهل‌ و یک ساله شدن است. طی 4 دهه جمهوری اسلامی ایران با فراز و نشیب و تحولات مختلفی روبرو بوده است. اما یکی از اصول ثابت انقلاب، حمایت از جریان‌های مقاومت و نقش‌آفرینی در مسئله فلسطین بوده است.
 

جایگاه فلسطین در آرمان‌ انقلاب اسلامی

فلسطین همواره یکی از اصلی‌ترین آرمان‌های انقلاب اسلامی بوده است. حمایت از فلسطین در عرصه‌های گوناگون سیاسی، دیپلماسی و افکار عمومی توأم با تهاجم و دشمنی همه‌جانبه با رژیم صهیونیستی از پیش از آغاز انقلاب اسلامی تا پیروزی آن از سوی رهبران نهضت و پس از آن به منزله‌ی راهبرد خدشه‌ناپذیر جمهوری اسلامی ایران، همواره دنبال و پیگیری شده است. امام خمینی، پیش از انقلاب، موضع‌گیری‌های فراوانی علیه رژیم صهیونیستی داشته‌اند.
 
اشاره به نفوذ یهود در دولت شاهنشاهی در دیدار با سران ساواک(۱۳۴۱)، عدم استقلال ایران و حمایت شاهنشاهی در قابل اسرائیل(۱۳۴۱)، سخنرانی در جمع روحانیون قم و تشریح ماهیت صهیونیسم(۱۳۴۲)، سخنرانی در جمع مردم قم و بیان خطر اسرائیل(۱۳۴۳)، تکلیف فلسطین در دیدار علمای اسلام(۱۳۴۴)، گفتگو با نماینده جنبش فتح(۱۳۴۷)، پیام به حجاج در ذکر مسئله فلسطین(۱۳۴۹)، پیام به ملت و تبیین مسئله فلسطین(۱۳۵۱)، آغاز ماه رمضان و پیام به مسلمانان در خصوص فلسطین(۱۳۵۱)، پیام به دانشجویان مسلمان مقیم  کانادا و آمریکا(۱۳۵۱)، پیام به سران عربی در پی جنگ اکتبر۱۹۷۳(۱۳۵۲)، پیام به امت اسلامی در پی جنگ اکتبر ۱۹۷۳(۱۳۵۲)، اعلام موضع ضد رژیم پهلوی در به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی در نامه به عرفات(۱۳۵۶)، سرزنش سران اسلامی در خصوص جنگ جنوب لبنان(فروردین۵۷)، نامه به عرفات و اعلام حمایت از فلسطین(شهریور۵۷)، همگی بخشی از موضع‌گیری‌های علنی و ثبت‌شده امام خمینی پیش از وقوع انقلاب اسلامی در حمایت از فلسطین است. مسئله‌ای که نشان دهنده اهمیت آرمان فلسطین در ادبیات و باورهای رهبر انقلاب اسلامی است.(1)
 

نفوذ شخصیت امام و انقلاب در رهبران و جوانان فلسطینی

انقلاب اسلامی و آرمان‌هایش در جهان اسلام، بسیار متأثر از امام خمینی و شخصیت بزرگ و با جذبه ایشان برای مردم و افکار عمومی است. شخصیت ویژه امام، جرأت ایشان و موضع‌گیری‌های واضحشان به دور از مصلحت سنجی و شعارهای روشنفکرانه بسیاری از سران و رهبران آن برهه جهان اسلام موجب شده بود دل‌های فراوانی از سراسر جهان اسلام دل باخته‌اش شوند.
تأثیر شخصیت امام خمینی(ره) بر برخی جوانان فلسطینی در زمان تحقق انقلاب بسیار دیدنی است. یکی از این جوانان فلسطینی احمد بود. مسعود شجایی طباطبایی در خاطراتش می‌گوید: «در میان عکس‌هایم دل‌بسته یک عکس از یک بسیجی با نام احمد هستم، فلسطینی بود و به عشق امام خود را به جبهه‌های حق علیه باطل رسانده بود، احمد از شیعیان مخلصی بود که سعادت دیدار با او در عملیات نصر هفت نصیبم شد، فارسی کم می‌دانست، کلماتی را هم که می‌دانست در عشق به امام و افتخار بسیجی بودن در رکاب امام زمان(عج) خلاصه می‌شد. هرگاه از امام صحبت می‌کرد، دستش بر روی قلبش جای می‌گرفت و این نشان یک عشق واقعی بین عاشق و معشوق بود. در طول مسیر طولانی که پیاده در دل خاک کردستان عراق به عمق دویست و پنجاه کیلومتر طی کردیم، بارها در کنارش راه رفتم یا نشستم تا از رایحه خوش بودن با یک بسیجی فلسطینی بهره ببرم، یادم است به او می‌گفتم که من هم آرزو دارم به فلسطین بروم و چقدر آرزوهای‌مان به هم نزدیک بود. یادم است احمد می‌گفت هنوز امام را ندیده است، اما مطمئنم از عطر امام سرشار بود و بقایش را نیز به بقای امامش وابسته می‌دید».(1)
 
 

فتحی شقاقی رهبری عاشق خمینی(ره)

شهید فتحی شقاقی بنیان‌گذار جنبش جهاد اسلامی فلسطین، یکی دیگر از نمونه‌های بارز تأثیر انقلاب اسلامی و رهبر آن بر مبارزات فلسطینی و مسیر مقاومت است. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران او کتاب مشهور خود را به نام «خمینی(ره) راه حل و آلترناتیو اسلامی» را نوشت. شقاقی با تأکید بر نحوه برخورد حرکت اسلامی ایران در اندیشه و عمل با مسئله فلسطین از آن به‌عنوان فهم صحیح حرکت اسلامی از نقش و ماهیت استعماری دشمنان و هم‌سو با اندیشه حسن البناء، توفیق الطیب، سید قطبق و ابوالاعلی مودودی یاد می‌‌کند. وی ضمن اینکه به پیروزی امام بر شاه همچون الگوی عملی می‌نگرد، در عناصر و مبانی فکری انقلاب اسلامی به هیچ تعصب مذهبی و قومی توجه نمی‌کند و همچون یک شیعه از انقلاب اسلامی دفاع می‌‌کند. همچنان که در اندیشه سیاسی امام کم‌ترین مناقشه مذهبی علیه تسنّن و سایر فرق اسلامی مشاهده نمی‌شود. می‌توان گفت یکی از عوامل تأثیرگذار در جذب امثال فتحی شقاقی به اندیشه‌های امام خمینی(ره) همین منطق وحدت‌بخش اندیشه امام در گفت‌وگوی اسلامی و نه فرقه‌ای با امت اسلامی است. شقاقی در این باره می‌گوید: انقلاب اسلامی ایران یک انقلاب اسلامی به معنای وسیع قرآنی است… وجوه مشترک میان دو بال مسلمانان، تسنن و تشیع، پیکره این انقلاب را بر اساس خواستگاه‌ها، هدف‌ها، ابزارها و انگیزه‌های آن تشکیل می‌دهند.
 
دکتر فتحی شقاقی در این رابطه می‌نویسد: «جهاد اسلامی هم‌زمان با قیام و پیروزی انقلاب اسلامی ایران و با الهام از اندیشه‌های امام فقید امت در سال 1980 تأسیس شد و از آغاز کار به دنبال جهاد مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی بود و حرکت ما می‌دید که گروه‌های غیرمذهبی و ملی‌گرایی هستند که شعار آزادی فلسطین را برداشته اما با اسلام دشمنی دارند و حتی گروه‌های اسلامی نیز بوده‌اند که ادعای اسلام داشته اما سخنی از جهاد به زبان نمی‌آوردند. جنبش جهاد اسلامی برای اعلام اسلام به‌ عنوان ابزار و وسیله این رهایی تشکیل شد».
 
احمد جبریل، دبیر کل جبهه خلق برای آزادی فلسطین (فرماندهی کل) یکی از پیشتازان مبارزات ضد صهیونیستی است در سخنانی در خصوص شهید شقاقی می‌گوید: «وی هنگامی که از دانشگاه فارغ التحصیل شد با من صحبت کرد و تمایل خود را به اشتغال به کار طبابت در شهر قدس ابراز داشت و اندیشه جهاد اسلامی را نوید می‌داد و من مطمئن هستم که پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به رهبری امام خمینی(ره) در اندیشه و دل شهید فتحی شقاقی اثر بسیاری گذاشته است. وی قاطعانه به من گفت که من به حمل اسلحه برای مقابله با رژیم اسرائیل با عقیده اسلامی اشتیاق داشتم، ولی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در سال1979 این ایمان من فزونی یافت و اطمینان پیدا کردم که این بیداری اسلامی که امام خمینی(ره) آغازگر آن بود در اسلام در مقابله با صهیونیست‌ها و مزدوران غربی آن‌ها ادامه یابد.(2)
 
شهید شقاقی متولد غزه بود. آن‌قدر عاشق امام بود که برای تخریبش می‌گفتند شیعه شده. امام را تنها راه حل می‌دانست. برای اسلام و برای فلسطین، رهبر واقعی را خوب تشخیص داده بود. آقای ری شهری تعریف می‌کند که: «یادم نمی‌رود در دوران ریاست جمهوری، ایشان [حضرت آیت‌الله خامنه‌ای] شبی نخستین رهبر جهاد اسلامی فلسطین، شهید دکتر فتحی شقاقی را به منزل خود دعوت کردند، جمعی از روحانیون و مسئولان کشور نیز حضور داشتند. یکی از حضار از شهید دکتر فتحی شقاقی پرسید که تا چه اندازه به موفقیت راه خود اطمینان داری؟ وی با این‌که پیرو مذهب اهل سنت بود پاسخی داد که همه را در بهت و شگفتی فرو برد. پاسخ او این بود که: ما اصولاً به این موضوع فکر نمی‌کنیم! ما موفقیت و پیروزی خود را در انتخاب راه حسین بن علی علیه‌السلام می‌دانیم، هدف ما انجام تکلیف الهی است!»
 
یا در نمونه‌ای دیگر سه جوان فلسطینی که اجرا کننده عملیاتی به نام «حائط المبکاء» در بیت ‌المقدس بودند و منجر به کشته و زخمی شدن حدود هشتاد نفر از نیروی صهیونیستی شدند، در دادگاه محاکمه فریاد می‌زدند: «زنده باد مقاومت اسلامی-زنده باد خمینی» این فریادها به‌خوبی عیان کننده میزان نفوذ انقلاب اسلامی در تفکر مبارزان فلسطینی بود.(3)
 
[1] شجاعی، وبلاگ شخصی،89/09
[2] حوزه نیوز،85636
[3] کاظمی کرهرودی، حسین، حمایت از انتفاضه فلسطین چرا؟! قم، پیام دبیر، 1381، ص 68