ماجرای استخدام طلاب برای دبیری ادبیات و تاریخ چه بود؟

به گزارش راسخون، تعلیم و تربیت نقش مهمی در رفتار فردی و اجتماعی دارد و تاثیر زیادی در فرآیند رشد و توسعه یک کشور برجا می نهد. تعلیم و تربیت علاوه بر انتقال علم و دانش، ارزشهای دیگری را نیز از جمله نظم و انضباط ، تعهد و احساس مسؤولیت در جوانان تقویت میکند و آنان را به سوی پژوهش، خلاقیت و ابتکار سوق میدهد. در کشور ما ، وظیفه آموزش و تربیت افراد جامعه در سطوح عالی برعهده حوزه ودانشگاه است. به لحاظ اهمیت خاص و جایگاه ویژه دو نهاد آموزشی حوزه و دانشگاه در کشور ما و اهداف و سیاستهایی که این دو نهاد بر عهده دارند هر کدام در جایگاه خودش حائز اهمیت است.

گویا چند روزی است استخدام طلابی که مدرک حوزوی دارند خبرسازشده است. آن‌گونه که از دفترچۀ آزمون استخدامی کشوری برمی‌آید طلابی که مدرک حوزوی دارند نیز می‌توانند به عنوان دبیر ادبیات یا تاریخ یا علوم اجتماعی «استخدام» شوند.
 
برابر‌شماریِ دارندگانِ مدارک سطح 2 و 3 حوزه‌های علمیه با دانش‌آموختگان کارشناسی و کارشناسی‌ارشد رشته‌های زبان و ادبیات فارسی، علوم اجتماعی و تاریخ- که به آنان امکان استخدام مانند دارندگان مدارک این رشته‌ها را می دهد موجب اعتراض و انتقاد انجمن‌های تخصصی علوم اجتماعی، تاریخ و ادبیات به وزارت آموزش و پرورش و درخواست لغو این تصمیم شده است.

بیانیه اعتراض انجمن علمی زبان و ادبیات فارسی 

«استادان این رشته که متاع‌شان به ثمن بخس در چهار سوق منفعت و بی تمیزی عده‌ای کارناشناس کارنابلد حراج شده دیگر با چه استدلالی دانشجویان‌شان را به ضرورت خواندن ده‌ها درس تخصصی برای آماده شدن در تدریس درس‌های زبان و ادبیات فارسی تشویق کنند؟»

این استادان پرسیده اند:« 200 واحد درسی مرتبط با رشته و پایان‌نامه و نقشۀ جامع علمی، سند تحول راهبردی علم و فناوری و برنامۀ پنجم توسعه و تأکید بر زبان فارسی به عنوان بنای هویت ملی چه می‌شود؟»

هفت انجمن تخصصی و علوم اجتماعی و تاریخ هم این تصمیم را «نشانۀ بی توجهی به دانش و تخصص در تصدی نقش معلمی» دانسته و هشدار داده‌اند قرار گرفتن دانش آموختگان حوزوی در جایگاه غیر تخصصی از اعتبار اخلاقی و اجتماعی آنان می‌کاهد.

داستان به زبان ساده‌تر این است که آموزش و پرورش به طلابی که سطح 2 و 3 حوزه را گذرانده‌اند به چشم دانش‌آموختۀ لیسانس و فوق لیسانس تاریخ و علوم اجتماعی و ادبیات می‌نگرد و قریب 15 هزار نفر از آنها را در صورت قبولی در آزمون و همچون واجدان مدارک دانشگاهی مرتبط استخدام می‌کند. در این میانه اما دکتر غلامحسین‌زاده رییس انجمن استادان زبان و ادبیات فارسی پرسیده است:

«این دانش‌آموختگان دربارۀ زبان فارسی چه آموزشی دیده‌اند؟ آیا دستور زبان خوانده‌اند و با متون ادبی و شاهنامه آشنایند؟ آثار عرفانی و سبک‌های ادبی ما را می‌شناسند؟ با تاریخ ادبیات و تحولات زبان آشنا هستند یا هیچ یک را نمی‌دانند؟»

جدای این پرسش ها این نکات را می‌توان یادآور شد:
1. آیا درسطح 2 و 3 در حوزه تاریخ و ادبیات و علوم اجتماعی در حد دانشگاهی می‌خوانند و وقتی نخوانده‌اند چگونه می‌خواهند آموزش دهند؟

2. اگر هدف این طرح ایجاد اشتغال برای تحصیل‌کردگان حوزوی است چرا فرصت های شغلی فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها را می‌خواهند بگیرند؟ منظور از وحدت حوزه و دانشگاه این نبوده و در مجموع به نفع حوزه‌ها نیست. چون آنان را به کارمندان دولت و آموزش و پرورش تبدیل می‌کند. آن هم دور از تخصص‌های مربوطه و نگاه همۀ همکاران به آنان هم مثبت نخواهد بود.

3. جوهرۀ ادبیات، عشق و عرفان است و به عکسِ متون عرفانی و ادبی ما که در آنها از عشق و وحدت وجود سخن به میان آمده در متون مذهبی که طلاب و روحانیون می‌خوانند سخنی از عشق نیست.

اینان چگونه می‌خواهند حافظ و مولانا را تدریس کنند؟ به سوی عرفان می‌گروند یا تحت‌الشعاع مذهب قرار می‌دهند یا به مرور کتب تاریخ و ادبیات و علوم اجتماعی را بیش از این ایدیولوژیک خواهند کرد؟

تاریخ نیز تنها تاریخ اسلام نیست و تاریخ اسلام تنها تاریخ تشیع نیست. نگاه ایدیولوژیک به تاریخ داستان‌وارگی و جذابیت قصه های آن را می‌ستاند. در همین تلویزیون جمهوری اسلامی چند نفر تاریخ می‌گویند. از روحانیون، پذیرفتنی‌تر است یا چهره‌هایی که تنها با تاریخ شناخته وتازه متهم هم می‌شوند؟

4. جمهوری اسلامی با شعار عدالت تشکیل شده و عدالت در نقطۀ مقابل تبعیض قرار می‌گیرد. به این معنی که به میزانی که تبعیض هست، عدالت نیست و به اندازه‌ای که عدالت هست، تبعیض نیست. این کار آیا با عدالت سازگار است یا با تبعیض؟ تبعیض هم نباشد تحقیر تخصص نیست؟ ممکن است گفته شود در آزمون شرکت می کنند ولی مثل این است که در مسابقۀ دو صد متر برخی از شرکت کنندگان از نیمۀ زمین شروع به دویدن کنند.

در تصدی مشاغل حقوقی و قضایی به جایگاه فقه اشاره می‌شد و از این رو روحانیون بر مناصب حقوقی و فقهی نشستند. در این فقره اما صحبت از فقه نیست. 5. ادبیات با ذوقیات و مهارت نوشتن و تسلط بر شعر و نثر هزار سالۀ پارسی سر و کار دارد و دانشجویان طی 4 تا 6 سال دروسی را فرا می‌گیرند که با این زمینه مرتبط است. ضمن این که دانشجویی که این رشته را انتخاب می‌کند اهل مطالعات جانبی هم هست و در کنار کتب دانشگاهی نمی‌تواند از رُمان و شعر نو و ادبیات معاصر غافل باشد. دارندۀ مدارک سطح 2 و 3 حوزوی آیا با این منظور پرورش یافته‌اند؟

بله، روحانیِ رُمان‌نویس هم داریم و چندی پیش یک مجلۀ معتبر ادبی پرونده‌ای خواندنی به آثار چند روحانی رمان‌نویس اختصاص داده بود. شاعر و نویسنده هم در میان آنان هست. اما توانایی‌ها و علایق شخصی را نمی‌توان به همۀ دارندگان مدارک یا طی‌کنندگان مدارج حوزوی تعمیم و معیار استخدام رسمی قرار داد. چندان که علاقه‌مندی شخصی یک فارغ‌التحصیل پزشکی به علوم دینی به معنی آن نیست که همه چنین‌اند.

نامه اعتراضی روسای ۷ انجمن تخصصی علوم اجتماعی و تاریخ

سطح بندی حوزه چگونه است؟

طبق سطحبندی مراحل حوزه، مرحله مقدماتی حوزه شبیه مراحل قبل از تحصیلات دانشگاهی است به خاطر سر و کار داشتن طلاب با قواعد دستور برای نگارش و یادگیری آیین خطابه و فن سخنوری برای سخنرانی و تبلیغ، فراگیری درس ادبیات فارسی نیزدر حوزههای علمیه ضروری می باشد.

شایان ذکر است که در سالهای اخیر طبق مصوبات کمیته علمی شورای عالی حوزه علمیه قم، برای حوزههاچهار مرحله تحصیلی پیشبینی شده است که در حال حاضر با تدوین قوانین و مقررات لازم بعضی از مراحل آن در حال اجرا است

این چهار مرحله عبارتند از:
1ـ مرحله عمومی به مدت شش سال شامل دومرتبه مقدماتی و سطح یک؛

2ـ مرحله پایه تخصص به مدت چهار سال (سطح دو )

3ـ مرحله تخصص (دوره اول خارج)به مدت چهار سال

4ـ مرحله اجتهاد (دوره عالی خارج) به مدت چهار سال
 
هدف مرحله عمومی آشنا نمودن طلاب با مقدمات معارف اسلامی و علوم حوزوی بمنظور ایجاد زمینه های لازم برای کسب آموزشهای سطوح بالاتر است. تربیت مدرس و مبلغ برای ارایه معارف اسلامی در سطوح مدارسراهنمایی و متوسطه کشور و محیطهای کوچک روستایی و شهری از دیگر هدفهای این مرحله است. هدف مرحلهتخصص، تربیت مبلغ در سطح شهرستان و تربیت مدیران سازمانهای فرهنگی و اجرایی است. هدف مرحله تخصص،تربیت مبلغ در سطح دکتری دانشگاهها و برای ارایه تبلیغ در سطح استانهای کشور است.
 

راه‌اندازی مرکز تربیت مبلغ معلم و حضورطلاب در هشت رشته معلمی

معاون فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه با اشاره به راه‌اندازی مرکز تربیت مبلغ معلم گفت:طلاب می‌توانند در هشت رشته معلم شوند و در آزمون استخدامی آموزش و پرورش شرکت کنند.
 
حجت الاسلام والمسلمین نبوی با اشاره به راه‌اندازی "مرکز تربیت مبلغ معلم" حوزه‌های علمیه، اظهار‌کرد:: زمینه حضور حد اکثری طلاب درآزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش و دانشگاه فرهنگیان در هشت رشته تحصیلی فراهم شده است.
 
معاون فرهنگی تبلیغی حوزه‌های علمیه افزود: برخی رشته‌ها در آموزش و پرورش وجود دارد که اگر بخواهد به طور شایسته و کارشناسانه مدیریت شود، زمینه خوبی برای ورود نیروهای حوزوی به عرصه تعلیم و تربیت است.
 
عضو ستاد همکاری‌های حوزه و آموزش و پرورش گفت: بستر تربیت  تخصصی معلمان و دبیرانی برای دروسی مانند قرآن، زبان عربی، علوم تربیتی و فعالیت‌های  پرورشی درحوزه علمیه فراهم است. طلاب قبل از این نیز در برخی دروس مثل عربی، قرآن و علوم تربیتی می توانستند ورود داشته باشند، ولی حوزه علمیه نه در آموزش‌ها مشارکت داشت و نه در برنامه‌ریزی‌ها بر این اساس "مرکز تربیت مبلغ معلم" توسط  حوزه علمیه طراحی و اجراشد و برنامه‌های آن نیز برعهده حوزه علمیه است.

توضیحی پیرامون آزمون استخدامی آموزش و پرورش

عضو ستاد همکاری‌ها بیان داشت: آزمون استخدامی آموزش و پرورش چند سالی برگزار می‌شود و کسانی که علاقه‌مند استخدام در این وزارتخانه  باشند می‌توانند در آزمون شرکت کنند.
 
معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه‌های علمیه گفت: طلاب و دانشجویانی که در آزمون استخدامی شرکت کرده و قبول شوند، بعد از طی مراحل مصاحبه و قبولی در آن، به عنوان مهارت‌آموزدر دانشگاه فرهنگیان پذیرفته شده و بعد از گذراندن یک سال آموزش‌های دوره معلمی و شرکت در آزمون جامع، در صورت قبولی به ادارات آموزش و پرورش معرفی شده و مشغول تدریس می‌باشند.


منبع:
1.تسنیم / مرکز تربیت مبلغ معلم ایجاد شد/طلاب در هشت رشته می‌توانند معلم شوند
2.عصر ایران / استخدام طلاب برای دبیری ادبیات و تاریخ؛ عدالت یا تبعیض و تحقیر تخصص؟
3.انسانی / ﺣﻮزه و داﻧﺸﮕﺎه ﺑﺮرﺳﻲ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻈﺎم آﻣﻮزﺷﻲ
4. استخدام طلاب به عنوان دبیران تاریخ و علوم اجتماعی / ایران امروز
5.توییتر