چنگیز جلیلوند از دنیا رفت/ صدای ماندگاری که خاموش شد

به گزارش راسخون؛ چنگیز جلیلوند که در میان دوبلور‌ها به مرد حنجره طلایی معروف بود، امروز ـ یکشنبه ـ دوم آذر ماه ـ در سن هشتاد سالگی درگذشت.

جلیلوند ششم آبان ماه ۱۳۱۹ در شیراز متولد شده بود.

این دوبلور، مدیر دوبلاژ و هنرپیشهٔ ایرانی، مدتی بود که به دلیل ابتلا به بیماری کووید ـ ۱۹ در بیمارستان بستری بود و آخرین خبر‌ها از درگیری ۸۰ درصدی ریه اش به ویروس کرونا حکایت داشت.

جلیلوند فعالیت هنری‌اش را در سال ۱۳۳۶ و با تئاتر به همراه ابوالحسن تهامی آغاز کرد. او مدت ۲۰ سال را در آمریکا به سر برد، اما سرانجام به کشور بازگشت و کار دوبله را از سال ۱۳۷۷ سر گرفت. وی در چند مجموعه تلویزیونی و فیلم سینمایی نیز بازی کرده است.

جلیلوند در گویندگی‌هایش قابلیت تیپ سازی را داشت و می‌توانست صدا‌های مختلفی را به وجود آورد. او به جای بازیگران مشهور خارجی و داخلی بسیاری گویندگی کرده‌است. وی با تیپ سازی خلاقانهٔ خود گویندهٔ اصلی نقش‌های مارلون براندو بود.
 

چنگیز جلیلوند که بود؟

 
چنگیز جلیلوند متولد آبان ماه سال ۱۳۱۹ در شیراز است. او از بیست سالگی وارد عرصه دوبله شد و در بیش از دو هزار فیلم خارجی به جای بازیگران نقش اول صحبت کرد.

او فعالیت هنری‌اش را در سال ۱۳۳۶ و با تئاتر به همراه ابوالحسن تهامی آغاز کرد.

او از نسلی بود که در سال‌های دهه ۴۰ و ۵۰ درخشش زیادی داشتند و کار‌های بزرگی کردند. از ویژگی هنر جلیلوند شاید تنها ذکر این نکته کافی است که او همواره برای باوراندن شخصیت و ارتباط بیشتر مخاطب با او بیان خود را به بیان بازیگر نزدیک می‌کرد که صداپیشگی او به جای مارلون براندو در فیلم «اتوبوسی به نام هوس» از جمله این آثار بود.

 صدای او قابلیت گویندگی به جای شخصیت‌های نقش اول با صلابت و تأثیرگذار سینمایی را فراهم کرده‌ است. جلیلوند در گویندگی‌هایش قابلیت تیپ‌سازی را دارد و می‌تواند صداهای مختلفی به وجود آورد. وی در میان دوبلورها به مرد حنجره طلایی معروف شد. از وی در مقاله‌ای معتبر در سال 1357 به عنوان یک دوبلور نمونه جهانی نام برده شد. او به جای بازیگران مشهور خارجی و داخلی بسیاری گویندگی کرده ‌است. وی با تیپ‌سازی خلاقانه خود گوینده اصلی نقش‌های مارلون براندو (ستایش شده‌ترین بازیگر تاریخ سینما) بود.

مشهورترین گویندگی‌هایش در فیلم‌های سینمایی خارجی به‌جای مارلون براندو، پل نیومن، برت لنکستر، ماکسیمیلیان شل، ریچارد برتون، پیتر اوتول، یول براینر، کلینت ایستوود، دین مارتین و… است و در فیلم‌های سینمایی ایرانی نیز صداهای ماندگاری از او به جای مانده است. 

چندی پیش به مناسبت روز بزرگداشت سلمان فارسی به بهانه حضور آقای دوبله (نقش اسقف) در سریال "سلمان فارسی" داود میرباقری با این هنرمند بزرگ همکلام شدیم. او در بیمارستان بود و دوران نقاهتِ ابتلاش به بیماری کرونا را می‌گذراند. وقتی تلفن را برداشت گفت بیمارستانم و فردا احتمالاً مرخص می‌شوم. 

جلیلوند در فیلم‌های فارسی به‌جای زنده یاد «محمدعلی فردین»، «ناصرملک مطیعی»، «بهروز وثوقی»، «ایرج قادری»؛ و در فیلم‌های خارجی به‌جای «برت لانکستر»، «پل نیومن»، «یول براینر»، «مارلون براندو»، «جک نیکلسون»، «جان وین» و ... صحبت کرده است.

او پس از به جای گذاشتن یک کارنامه بی‌نظیر کاری پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران مدت بیست سال را در آمریکا به سر برد. اما سرانجام به کشور بازگشت و کار دوبله را از سال ۱۳۷۷ سر گرفت.

جلیلوند در مصاحبه‌ای درباره جلای وطنش گفته بود: «من فکر می‌کنم این بیست‌سالی که این‌جا نبودم، بیست سال خواب بودم و بعد از بیست سال دوباره بیدار شدم و چشم‌ام را باز کردم دیدم‌ای وای! من جایی نبودم، این‌ها که بوده همه‌اش تو خواب بوده. من الآن توی وطن خودم هستم و دارم لذت می‌برم. از رانندگی‌اش لذت می‌برم، از کارش لذت می‌برم، از آدم‌هاش، از خیابان‌هاش از خاک‌اش از دودش لذت می‌برم. به هرحال، چون وطن‌ام است دوست دارم. معترض هم نیستم می‌گویم هم اینی که هست، اگر ایران را دوست داری ایران این است، دوست نداری؟ خوش آمدی!»

او در چند سریال و فیلم سینمایی نیز نقش آفرینی داشته است. با اینحال او را بیشتر با صدایش می‌شناسند. چنگیز جلیلوند سال‌ها به عنوان مدیر دوبلاژ استودیو قرن بیست یکم فعالیت کرد و آثار دوبله زیادی را تولید کرد.

فیلم‌های سینمایی که جلیلوند در آن‌ها بازی کرده عبارتند از:

ترمینال غرب (۱۳۹۵)، قلاده‌های طلا (۱۳۹۰)، این سیب هم برای تو (۱۳۹۳)، قصه عشق پدرم (۱۳۹۱)، فیتیله و ماه پیشونی (۱۳۹۰)، بندرگاه عشق (۱۳۴۶)، دختر همسایه (۱۳۴۰)، آرشین مالالان (۱۳۳۹)، آقای شانس (۱۳۳۸).

سریال‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی او نیز عبارتند از:

عبور از پاییز، یلدا، نوشدارو، مسابقه ستاره بیست (داور)، جادوی صدا (داور)، معمای شاه.

درگذشت چنگیز جلیلوند

 
چنگیز جلیلوند در روز ۲ آذر ۱۳۹۹ پس از چند روز بستری در بیمارستان بر اثر ابتلاء به ویروس کرونا درگذشت. او به همراه خسرو سینایی، کریم اکبری مبارکه و اکبر عالمی مهم‌ترین چهره‌های تلویزیون و سینمای ایران است که به دلیل ابتلاء به بیماری کووید ۱۹ دارفانی را وداع گفت.
 

واکنش کاربران

   

منبع:
1. تابناک/ چنگیز جلیلوند با ابتلا به کرونا درگذشت
2. تسنیم/ چنگیز جلیلوند درگذشت/ نتوانست اسقفِ سریال "سلمان" باشد!
3. ایمنا/ چنگیز جلیلوند؛ از صداپیشگی پدرخوانده تا ماتریکس + فیلم و بیوگرافی
4. عصر ایران/ چنگیز جلیلوند، صدای ماندگار دوبله بر اثر کرونا درگذشت
** درج توییت های کاربران توییتر نشان از تایید یا رد آنها نیست و صرفا برای آگاهی مخاطبین درج می شود.