آنچه را که سال 2014 فرانسیس فوکویاما، نظریه‌پرداز آمریکایی در کتاب «نظم سیاسی و زوال سیاسی» درباره زوال سیاسی در دموکراسی‌ها نوشت، می‌توان در انتخابات نوامبر 2020 آمریکا و حوادث پس از آن دید. اینکه چگونه در آمریکا با بیش از 200 سال سابقه دموکراسی، یک کاندیدا از ماه‌ها قبل از ادعای تقلب می‌گوید و این ادعا را تا روز انتخابات و پس از آن دنبال می‌کند و حتی پس از تایید نهایی انتخابات نیز آن را رها نمی‌کند، چیزی جز نمایش زوال دموکراسی نیست.

به نظر می‌رسد که این زوال را پایانی نیست، چراکه جدا از شخص دونالد ترامپ، حامیانش نیز همچنان حاضر به پذیرش نتایج انتخابات نیستند. روز گذشته رسانه‌ها نوشتند که حامیان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور شکست‌خورده انتخابات نوامبر 2020، در تداوم اصرار بر وقوع تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری، قصد دارند درست در روز بیستم ژانویه 2021(اول بهمن 99) که جو بایدن مراسم تحلیف خود را برگزار می‌کند، «دومین مراسم تحلیف دونالد ترامپ» را برگزار کنند. تا لحظه نگارش این گزارش بیش از 300 هزار نفر از طرفداران ترامپ در شبکه اجتماعی «فیسبوک» اعلام کرده‌اند که در این مراسم آنلاین با عنوان «دومین مراسم تحلیف دونالد ترامپ» شرکت خواهند کرد.

در بخش توضیحات صفحه مجازی طرفداران ترامپ در فیسبوک آمده است: «ما مجموعه‌ای ۳۲۵ هزار نفره از اشخاص هستیم که حمایت خود را از رئیس‌جمهور دونالد ترامپ نشان داده‌ایم. ما هیچ وابستگی‌ای به هیچ سازمان رسمی‌ای نداریم.»

فیسبوک نیز برچسبی بر این صفحه زده و نوشته: «جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب است. مراسم تحلیف وی به‌عنوان چهل‌وششمین رئیس‌جمهور آمریکا در روز بیستم ژانویه ۲۰۲۱ بر‌گزار خواهد شد.» براساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته، این رویداد در ساعت 12 بعدازظهر به وقت شرق آمریکا، حدودا در زمان سوگند بایدن برگزار می‌شود. دومین مراسم تحلیف را ایلیر چامی و اوی کوکالاری که گفته می‌شود بخشی از کمپین انتخاباتی ترامپ در سال 2020 بودند، میزبانی می‌کنند.
 

ترامپ همچنان امیدوار به قدرت

طرفداران ترامپ می‌گویند علی‌رغم ثبت الکترال‌کالج‌ها به نفع بایدن، ترامپ هنوز مجبور نیست ریاست‌جمهوری را به جو بایدن واگذار کند. این البته طرفداران ترامپ نیستند که به‌دنبال پیروزی از یک انتخابات شکست‌خورده هستند. بیش از همه آنها دونالد ترامپ درحال تکاپو برای بقا در کاخ سفید است. رئیس‌جمهور آمریکا پس از یک‌سری شکست‌های حقوقی، تلاش خود را برای تحت‌فشار قرار دادن قانونگذاران ایالتی برای باقی ماندن در کاخ سفید متمرکز کرده و از اعضای کنگره خواسته است نتایج انتخابات در ژانویه را تایید نکنند. وبگاه شبکه خبری سی‌ان‌ان نوشته برخی مشاوران در کاخ سفید از اقدامات احتمالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در آخرین روزهای ماندن در قدرت هراس دارند.

براساس آنچه سی‌ان‌ان نوشته، ترامپ به گروهی از مشاوران حاشیه‌اش روی آورده که درحال ارائه طرح‌های عجیب برای برگرداندن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا هستند. این وضعیت موجب تشدید ابهام‌ها درمورد اینکه ترامپ چه مقاومتی در برابر به پایان رسیدن دوران دولتش نشان خواهد داد، شده است. یک مقام کاخ سفید که خواسته نامش فاش نشود، گفت: «هیچ‌کس مطمئن نیست اوضاع دارد به کدام سمت می‌رود. او هنوز یک ماه دیگر رئیس‌جمهور است.» سیدنی پاول وکیل ترامپ، مایکل فلین مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا، استیو بانون استراتژیست ارشد سابق کاخ سفید و پیتر ناوارو مشاور تجاری ترامپ و رودی جولیانی وکیل شخصی ترامپ چهره‌های جنجالی و افراطی‌ای هستند که این روزها در کاخ سفید دیده می‌شوند.

در همین راستا، ترامپ افرادی را که در داخل دولت او کار می‌کنند، از اقداماتی که انجام می‌دهد، بی‌خبر نگاه داشته و به نگرانی‌ها از اینکه ممکن است در چهار هفته‌ باقی‌مانده به چه ترفندی برای ماندن در قدرت متوسل شود، دامن زده است. به نوشته سی‌ان‌ان، ترامپ تقریبا اداره دولت را هم رها کرده. او بخش اعظم وقت جلسه کابینه‌اش را که هفته گذشته برگزار شد، به گلایه درباره وقوع تقلب در انتخاب اختصاص داد. منابع نزدیک به ترامپ به‌طور خاص نگران پیشنهادهایی هستند که یکی از اعضای تیم حقوقی او به نام سیدنی پاول ممکن است ترامپ را مجاب به انجام آن کند. یک منبع نزدیک به ترامپ گفت: «درباره چیزهایی که سیدنی پاول در آنها نقشی داشته باشد، نگرانی‌های زیادی وجود دارد. وکلای حقوقی خیلی نگران هستند.»
 

جلسه با نمایندگان جمهوری‌خواه

تقریبا کار انتخابات آمریکا به پایان رسیده است اما ترامپ نمی‌خواهد تا آخرین دقایق نیز از تلاش خود دست بردارد. او نمایش عینی از آن‌چیزی است که فوکویاما در کتاب نظم سیاسی و زوال سیاسی آورده بود. او در پاسخ به اینکه چرا کشوری مثل ایالات‌متحده که نهادهایی قوی و قدیمی دارد، می‌تواند دچار زوال سیاسی شود، می‌نویسد: «نهادهای دولتی که قرار است در خدمت اهداف عمومی باشند به تسخیر منافع خصوصی قدرتمند درآمده‌اند و آرام‌آرام عرف و قوانین را هم متصلب می‌کنند.» اکنون در رأس این نهادهای عمومی، شخص دونالد ترامپ قرار دارد و به‌خوبی می‌تواند صحت این گفته‌های فوکویاما را تایید کند. به گزارش فارس‌ به نقل از رویترز، ترامپ بامداد سه‌شنبه به وقت تهران، با گروهی از قانونگذاران جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان آمریکا دیدار کرد تا راهی برای پیشبرد ادعای تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری و لغو پیروزی بایدن پیدا کند.

مارک میدوز، رئیس کارکنان کاخ سفید با اعلام خبر جلسه ترامپ با نمایندگان جمهوری‌خواه‌ در صفحه توئیتر خود نوشت: «چند عضو کنگره لحظاتی پیش جلسه‌ای را با رئیس‌جمهور ترامپ در اتاق کار وی به پایان رساندند و برای مبارزه با شواهد روزافزون تقلب انتخاباتی آماده شدند. به‌گوش باشید.»
یک منبع مطلع از این جلسه -‌که خواست نامش فاش نشود- به رویترز گفت که قانونگذاران حاضر در این جلسه شامل متحدان قابل‌اعتماد ترامپ از مجلس نمایندگان بودند. کاخ سفید اما درباره این جلسه هنوز به رسانه‌ها پاسخ نداده است.

رویترز در ادامه به نقل از منبع دومی نوشت، سیدنی پاول، وکیل پیشین ترامپ روز دوشنبه (به وقت محلی) برای سومین‌بار طی روزهای اخیر در کاخ سفید حاضر شده و گفته می‌شود که او درحال تشویق ترامپ به اصرار بر ادعای تقلب انتخاباتی است.

حامیان جمهوری‌خواه ترامپ هم البته تا روز تحلیف برنامه‌هایی برای بی‌اعتبار کردن نتایج انتخابات در دست دارند. به‌عنوان نمونه، مت گائتز، قانونگذار آمریکایی از فلوریدا در توئیتی در این زمینه نوشت: «روز ششم ژانویه به جنگجویان در کنگره خواهم پیوست. ما قصد داریم با انتخاب‌کنندگان ایالتی که انتخابات شفافی را برگزار نکردند، مخالفت کنیم.» اشاره مت گائتز به واژه «جنگجویان»، حامیان دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور کنونی ایالات‌متحده است. وی چندی قبل به‌همراه 105 جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان از دادگاه عالی آمریکا خواستند ترامپ را برنده انتخابات معرفی کند.
 

لیبرالیسم در قعر

در سال 2001 آمریکا به بهانه حمله به برج‌های دوقلو، به افغانستان یورش برد. در سند امنیت ملی آمریکا در سال 2002، جنگ علیه ترور به‌عنوان پایه دکترین بوش معرفی شد تا بتواند پیوندی میان اسطوره‌ها، رسالت و سیاست خارجی آمریکا ایجاد کند. برخی تحلیلگران معتقدند سند امنیت ملی آمریکا در سال 2002، موقعیت بی‌نظیر آمریکا را زمانی برای گسترش مزایای آزادی دانسته، لذا آمریکا برای انتقال دموکراسی، توسعه، بازار آزاد و تجارت آزاد به کشورهای دیگر تلاش می‌کند. در این زمان خاورمیانه مفهوم گسترده‌تر جغرافیایی را در بر گرفت که توسط بوش در نوامبر 2003 طرح شد که علاوه‌بر ایران و کشورهای عرب، ترکیه، رژیم‌صهیونیستی، افغانستان و پاکستان را هم دربرمی‌گرفت.

بنابراین بوش استراتژی پسانظم نوین جهانی را مطرح کرد که از اصول آن مبارزه طولانی و تصاعدی علیه کشورهای حامی تروریسم بود. به‌عبارتی مبارزه با تروریسم، جنگی بی‌مرز و جهانی است. اکنون تقریبا 2 دهه از تجاوز آمریکا به افغانستان گذشته ولی نه‌تنها آمریکا نتوانست دموکراسی ادعایی خود را در این کشور پیاده‌سازی کند که دموکراسی خودش را نیز در سطح دموکراسی‌های نوپای منطقه تقلیل داده است. برگزاری دو مراسم تحلیف، یادآور انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته در افغانستان است.

در جریان این انتخابات، اشرف‌غنی و عبدالله‌عبدالله ادعای پیروزی در انتخابات را کردند و حاضر به پذیرش نتایج انتخابات نشدند. این وضعیت ادامه پیدا کرد تا اینکه حدود سه هفته پس از اعلام نتیجه انتخابات، دو مراسم تحلیف در یک کشور برگزار شود. محمد اشرف‌غنی در «ارگ» رسما به‌عنوان رئیس‌جمهور سوگند ادا کرد و عبدالله‌عبدالله، در سپیدار (محل کارش) مراسم تحلیف را برگزار کرد. هرچند در افغانستان به هر شکل ممکن، عبدالله درنهایت نتیجه انتخابات را پذیرفت ولی در آمریکا یعنی کشوری که قرار بود در افغانستان دموکراسی برقرار کند، بعید است ترامپ نتیجه انتخابات را بپذیرد.(1)
 

دو تحلیف ریاست جمهوری در ایالات متحده!

کمتر از شش ماه قبل بود که رئیس‌جمهور امریکا در جریان اعتراضات و ناآرامی‌های بعد از قتل جورج فلوید، شهروند سیاهپوست امریکایی، وضعیت ناآرامی‌های کشورش را با افغانستان مقایسه کرد. حالا به نظر می‌رسد او دارد نظام سیاسی امریکا را هم به همان سمت پیش می‌برد. اردیبهشت امسال اشرف غنی و عبدالله عبدالله، مراسم تحلیف همزمان برگزار و البته با فاصله چند هفته با هم آشتی کردند. حالا حامیان ترامپ هم قصد دارند روز ۲۰ ژانویه (اول بهمن) برای او مراسم تحلیف موازی برگزار کنند که البته پشم چشم انداز آشتی هم بین ترامپ و بایدن وجود ندارد.

تحولات این روز‌ها در کاخ سفید نشان می‌دهد که حتی رأی مجمع گزینندگان (کاج الکترال) به نفع پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا هم نتوانسته دونالد ترامپ را در پایان دادن به ادعای تقلب و پذیرش نتیجه انتخابات متقاعد کند. پس از طرح کودتا، حکومت نظامی و حتی براندازی و نیز فراخوانی که ترامپ برای اعتراضات در روز هفدهم دی ماه (۶ ژانویه) داده، او روز سه شنبه با هدف پیشبرد ادعای تقلب با گروهی از قانونگذاران جمهوریخواه در مجلس نمایندگان امریکا دیدار کرد. مارک میدوز، رئیس کارکنان کاخ سفید با اعلام این خبر در صفحه توئیتر خود دوشنبه شب نوشت: «چند عضو کنگره لحظاتی پیش جلسه‌ای را با رئیس‌جمهور ترامپ در اتاق کار وی به پایان رساندند و برای مبارزه با شواهد روزافزون تقلب انتخاباتی آماده شدند. به‌گوش باشید.»

همچنین یک منبع مطلع از این جلسه که خواست نامش فاش نشود به خبرگزاری رویترز گفت که قانونگذاران حاضر در این جلسه شامل متحدان قابل‌اعتماد ترامپ از مجلس نمایندگان بودند. منبع دومی نیز گفت که سیدنی پاول، وکیل پیشین ترامپ روز دو شنبه برای سومین بار طی روز‌های اخیر در کاخ سفید حاضر شده و گفته می‌شود که او در حال تشویق ترامپ به اصرار بر ادعای تقلب انتخاباتی است.
 

برچسب فیس‌بوک در حمایت از بایدن

اوضاع سیاسی امریکا با پافشاری ترامپ بر پیروزی، بیش از پیش شبیه افغانستان می‌شود، به طوری که حالا واشنگتن باید خود را برای تحلیف همزمان دو رئیس‌جمهور در یک روز آماده کند. بیش از ۶۰هزار نفر از طرفداران دونالد ترامپ در شبکه اجتماعی فیس‌بوک اعلام کرده‌اند که در مراسم آنلاین با عنوان «دومین مراسم تحلیف دونالد ترامپ» شرکت خواهند کرد. در این صفحه آمده است: «ما مجموعه‌ای ۳۲۵ هزار نفره هستیم که حمایت خود را از رئیس‌جمهور دونالد ترامپ نشان داده‌ایم. ما هیچ وابستگی به هیچ سازمان رسمی نداریم.» فیس‌بوک نیز برچسبی بر این صفحه زده و نوشته: «جو بایدن رئیس‌جمهور منتخب است. مراسم تحلیف وی به عنوان چهل و ششمین رئیس‌جمهور امریکا در روز بیستم ژانویه ۲۰۲۱ (اول بهمن) بر‌گزار خواهد شد.»
 

جنگجویان در برابر نتیجه انتخابات

شبکه خبری سی‌ان‌ان اعلام کرد که برخی از مشاوران در کاخ سفید از اقدامات احتمالی ترامپ در آخرین روز‌های باقی مانده وی در قدرت نگرانند. ترامپ در این روز‌ها به گروهی از مشاورانش روی آورده که در حال ارائه طرح‌های عجیب برای برگرداندن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا هستند. البته صرف نظر از این اخبار، اقدامات ترامپ به خودی خود گویای سرپیچی وی از پذیرش نتیجه انتخابات است. وی شنبه با انتشار پیامی در توئیتر از برپایی اعتراضات «بزرگ» در ششم ژانویه (۱۷ دی ماه) در واشنگتن‌دی سی، پایتخت ایالات متحده خبر داد. مت گائتز، قانونگذار امریکایی از ایالت «فلوریدا» در توئیتی از برنامه خود برای شرکت در این اعتراض خبر داد و ضمن استفاده از واژه «جنگجویان» برای حامیان ترامپ نوشت: «روز ششم ژانویه به جنگجویان در کنگره خواهم پیوست. ما قصد داریم با انتخاب‌کنندگان ایالتی که انتخابات شفافی را برگزار نکردند، مخالفت کنیم.»‌گائتز چندی قبل نیز به همراه ۱۰۵ جمهوریخواه مجلس نمایندگان از دادگاه عالی امریکا خواستند ترامپ را برنده انتخابات معرفی کند.

از طرفی دیگر، قانونگذاران جمهوریخواه در ایالات مختلف امریکا با استناد به اتهامات ترامپ درباره تقلب در انتخابات، به دنبال وضع محدودیت‌های جدید برای رأی‌گیری هستند. کریستن کلارک، رئیس گروه موسوم به کمیته وکلای حامی حقوق مدنی تحت قانون در انتقاد از این اقدامات گفت: «به نظر می‌رسد این کار، زمینه‌سازی برای تلاشی وسیع‌تر و هماهنگ‌تر برای سرکوب رأی‌دهندگان در سال جدید باشد. این اقدامی آشکار برای تضعیف پیشرفت حاصل شده در سال ۲۰۲۰ در راستای آسان‌تر کردن شرکت در انتخابات، آن‌هم با وجود شیوع بیماری همه‌گیر محسوب می‌شود.»‌با این حال، استیو گست، سخنگوی کمیته ملی حزب جمهوریخواه، انتقاداتی از این دست را کاملاً بی‌اساس دانسته است.

منبع:
(1) فرهیختگان
(2) جوان