در سالروز شهادت سردار بزرگ شهید «قاسم سلیمانی»، شایسته است به دستاوردهای سترگ سردار دل ها در پرونده های مهم منطقه ای بپردازیم، پرونده هایی که با نبوغ و مدیریت راهبردی او دچار تحول اساسی شده و معادلات سیاسی ـ امنیتی منطقه به نفع جمهوری اسلامی ایران و محور مقاومت رقم خورد.
 
مأموریت دشوار در افغانستان
انتصاب سردار سلیمانی در سال ۱۳۷۶ از سوی فرمانده معظم کل قوا به فرماندهی نیروی قدس سپاه مصادف با حمله طالبان به افغانستان بود؛ لذا سردار از همان ابتدا وارد یک مأموریت دشوار شد و البته او مرد ایام سخت بود.
تجارب سردار سلیمانی در جنگ‌های داخلی کردستان و نیز مبارزه با اشرار در مناطق شرق ایران از جمله عواملی بود که رهبر معظم انقلاب وی را در این سمت گمارده و نخستین مأموریت وی را در افغانستان جنگ‌زده رقم زدند.

وظیفه اصلی سردار سلیمانی حفظ مرزهای شرقی و ادامه کمک به مجاهدان افغانی در شرایط جدید بود. در آن ایام پنتاگون در ارتباط با میزان نفوذ ایران در افغانستان، اذعان کرد که ایران با تکیه بر ابزارهای مختلف توانسته موقعیت خود را نزد ملت و دولت افغانستان ارتقا دهد.

حمله آمریکا به افغانستان در پاییز ۱۳۸۰ نقطه عطف تازه‌ای را در افغانستان رقم زد و سردار را وارد معرکه جدیدی کرد؛ معرکه ‌ای که هدف اصلی آن مقابله با اشغالگری و نفوذ غرب، به ویژه آمریکا در همسایه شرقی بود.

ماموریت های نیروی قدس در افغانستان، جایگاه جمهوری اسلامی را در این کشور مستحکم نمود، تا جایی که وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) در گزارشی درباره وضعیت افغانستان در سال 2014، سیاست های ایران در افغانستان را موفق خوانده است. پنتاگون در ارتباط با میزان نفوذ ایران در افغانستان، اذعان کرده که ایران با اتخاذ ابزارهای قدرت نرم، توانسته موقعیت خود نزد ملت و دولت افغانستان را ارتقا دهد.
 
حمله آمریکا به عراق
حمله آمریکا و متحدانش به عراق در فروردین ۱۳۸۲، از جمله رویدادهای مهم منطقه ‌ای بود که نیروی قدس نمی‌توانست نسبت به آن ساکت بماند؛ لذا سردار سلیمانی با هدف کمک به ثبات و امنیت عراق و حمایت از مردم این کشور در برابر اشغالگری آمریکا و متحدانش وارد صحنه عراق شد. این کمک‌ها عمدتاً به صورت مستشاری بود و با توجه به مناسبات دیرینه ‌ای که میان ایران و گروه‌ های معارض عراقی به ویژه گروه‌ های شیعی وجود داشت، نیروی قدس و فرمانده مدبرش که مسئولیت پرونده عراق رسماً به او سپرده شده بود، جای خود را در عراق گشودند.

بعدها رقبای منطقه‌ ای ایران، به ویژه مقامات سعودی، آمریکایی ‌ها را نکوهش کردند که با حمله به عراق و سرنگونی نظام صدام حسین، این کشور را دودستی تقدیم ایران کرده‌ اند!
البته نگرانی سعودی‌ها چندان بی‌ مورد نبود، چون عراق نوین شاهد شکسته شدن معادله دیرین حاکمیت اقلیت سنی و روی کار آمدن اکثریت شیعه بود. بنابراین نیروی قدس علاوه بر ارائه رایزنی ‌های نظامی و امنیتی، در روند سیاسی این کشور به ویژه برگزاری انتخابات به عراقی‌ ها کمک زیادی کرد.

در کنار روند سیاسی، پرونده امنیتی عراق از دغدغه ‌های مهم ایران بود، از این رو در زمانی که «نوری المالکی» نخست ‌وزیر وقت عراق در سال ۱۳۸۴ مشغول چانه‌ زنی با آمریکایی‌ها درباره توافق ‌نامه امنیتی میان عراق و آمریکا بود، کمک ‌های مستشاری سردار سلیمانی موجب شد هزینه‌ های این توافق‌نامه برای عراق و ایران به حداقل برسد. از جمله موارد تعدیل شده، حق مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی و موضوع ایجاد پایگاه ‌های نظامی دائمی در عراق بود.

رشد شاخه القاعده در عراق نیز که «ابومصعب زرقاوی» آن را رهبری می ‌کرد، از دیگر مواردی بود که موجب نگرانی عراق و نیز جمهوری اسلامی شد؛ به همین دلیل همکاری ‌های امنیتی نیروی قدس با دستگاه‌های ذی‌ربط عراقی در مقابله با تروریسم در این کشور شکل گرفت.
 
پیروزی در جنگ 33 روزه
جنگ ۳۳ روزه رژیم صهیونیستی علیه لبنان در خرداد ۱۳۸۵ آزمون دیگری بود که سردار سلیمانی از آن با سربلندی بیرون آمد. ماجرا از این قرار بود که پس از رد درخواست ‌های پیاپی حزب ‌الله لبنان از سوی تل ‌آویو مبنی بر آزادی زندانیان لبنانی دربند در سرزمین‌های اشغالی، نیروهای حزب ‌الله در مرز رژیم صهیونیستی به گروهی از نیروی زمینی ارتش این رژیم حمله کرده و سه سرباز صهیونیستی را کشتند و دو سرباز دیگر را اسیر گرفته و به خاک لبنان انتقال دادند.

پس از آن واکنش نظامی رژیم صهیونیستی آغاز شد و نقاط مختلف لبنان را هدف بمباران هوایی قرار داد. در زمین نیز ارتش رژیم صهیونیستی قدم به خاک لبنان در جنوب گذاشت؛ اما با مقاومت جانانه مقاومت با محوریت حزب ‌الله متحمل شکست سختی شد. 

ایالات متحده آمریکا که حامی سرسخت اسرائیل در این جنگ بود قصد داشت با شکست مقاومت، پروژه «خاورمیانه بزرگ» را رقم بزند، اما با شکست مواجه شد.
نقش نیروی قدس و شخص سردار سلیمانی در این جنگ مؤثر و تعیین ‌کننده بود. سردار در کلیه مراحل جنگ ۳۳ روزه در کنار فرماندهان حزب ‌الله، از جمله سید حسن نصرالله و شهید عماد مغنیه بود و علاوه بر کمک مستشاری و نظامی، در آن شرایط طاقت ‌فرسا به آنها روحیه می ‌داد. در بحبوحه این جنگ، رهبر فرزانه انقلاب پیامی به دبیرکل حزب ‌الله لبنان ارسال کردند و به او نوید پیروزی دادند. حامل این نامه کسی نبود جز سردار سلیمانی.

دیری نپایید که حزب‌الله به پیروزی بزرگ دست یافت و بی ‌تردید، این دستاورد بزرگ و راهبردی که موجب تغییر معادلات امنیتی منطقه شد، در کارنامه درخشان سردار شهید سلیمانی ثبت و ضبط شده است.
 
جنگ‌های غزه
در جنگ ۲۲ روزه در سال ۱۳۸۷ و جنگ‌های بعدی (۸ روزه و ۵۰ روزه) در نوار غزه، رژیم صهیونیستی بار دیگر طعم شکست را چشید. در این جنگ ‌ها جنبش حماس و جهاد اسلامی با موشک‌ هایی که در اختیار داشتند به حملات رژیم صهیونیستی پاسخ دادند. سؤال ناظران نظامی آن بود که این موشک‌ ها از کجا و چگونه به دست حماس رسیده است؟ سردار سلیمانی در راستای حمایت از آرمان فلسطین، ارتباط خود را با گروه ‌های مقاومت از جمله حماس و جهاد اسلامی افزایش داد و با توجه به پیش‌ بینی تجاوزات رژیم صهیونیستی، بنیه نظامی و تسلیحاتی این گروه ‌ها را تقویت کرد؛ در جنگ هشت روزه غزه حمایت‌ های ایران از مقاومت فلسطین از جنبه تبلیغاتی و سیاسی فراتر رفت و برای نخستین بار و به طور رسمی اعلام شد، ایران موشک ‌های پیشرفته فجر ۵ یا دست کم فن آوری آن را در اختیار فلسطینیان قرار داده است.
 
بحران سوریه
آغاز بحران و جنگ در سوریه، مأموریت مهم دیگری را برای سردار رقم زد. وظیفه حمایت از نظام سوریه که در بالاترین سطوح حکومتی به تصویب رسیده بود، به نیروی قدس واگذار شد و سردار سلیمانی فرمانده دلیر و توانمند نیرو موظف شد با اتکا به امکانات و مقدورات موجود، نظام اسد را در برابر موج تروریسم و طرح‌های براندازی نجات دهد.

حاصل حضور و تلاش های سردار سلیمانی در سوریه جلوگیری از سقوط دولت سوریه و شکست ترویست های رنگارنگی بود که با حمایت های منطقه ای و بین المللی جنگ سختی را در سوریه برافروخته بودند. به این ترتیب شهید سلیمانی موفق شد پروژه کلان جبهه ضدسوری و تغییر معادلات مورد نظر آمریکا و رژیم صهیوینستی را ناکام نموده و معادلات منطقه را به نفع ایران و مقاومت تغییر دهد.

سردار سلیمانی علاوه بر حضور فعال میدانی در مراحل مختلف نبرد به ویژه در مرحله آزادسازی حلب در شمال سوریه، در پرونده سیاسی و دیپلماسی سوریه نیز فعال بود. رایزنی‌ های او با روسیه و شخص پوتین از جمله اقدامات مهمی بود که سبب تشکیل جبهه متحد تهران ـ مسکو شد و راه آزادسازی و پاکسازی مناطق مختلف سوریه از تروریست‌ ها را هموار کرد. 
 
سقوط خلافت داعش
سردار سلیمانی در آبان ۱۳۹۶ طی نامه ‌ای به رهبر معظم انقلاب پایان خلافت داعش را به طور رسمی اعلام کرد. در این نامه آمده است: «حقیر به‌عنوان سرباز مکلف‌ شده از جانب حضرت‌عالی در این میدان، با اتمام عملیات آزادسازی ابوکمال آخرین قلعه داعش با پایین کشیدن پرچم این گروه آمریکایی‌ـ صهیونیستی و برافراشتن پرچم سوریه، پایان سیطره‌ این شجره‌ خبیثه‌ ملعونه را اعلام می‌کنم...»

گروه تکفیری ‌ـ تروریستی داعش یک پروژه خطرناک بود که آمریکا با کمک متحدان منطقه‌ ای خود از جمله رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی طراحی کرده و هدفش ایجاد جنگ داخلی در منطقه و تضعیف و تجزیه کشورهای اسلامی و در نهایت فروپاشی محور مقاومت بود.

شاید بتوان گفت بزرگ‌ترین دستاورد سردار سلیمانی در سطح منطقه و جهان، ریشه‌ کنی شجره خبیثه داعش بود. این گروه قصد داشت علاوه بر عراق و سوریه، کل منطقه شامات و سپس سایر مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا را تصرف کند و به زعم خود پرچم خلافت یا دولت اسلامی را بر بام جهان برافرازد.

نبوغ سردار سلیمانی این بود که با بسیج نیروهای مقاومت در منطقه اعم از حزب ‌الله، حشدالشعبی، نیروهای بومی سوریه، فاطمیون، حیدریون، زینبیون و... جبهه قدرتمندی علیه داعش پدید آورد و در نهایت پایگاه خلافت این گروه را در رقه و موصل سرنگون کرد. اگر انصارالله یمن را هم به این فهرست بیفزاییم، معلوم می‌ شود سردار سلیمانی با تدبیر و تلاش‌های خود، هلال مقاومت را در عمق راهبردی منطقه کامل کرده است.

البته دستاورد سردار تنها شکست داعش نبود، بلکه با ظرفیتی که از نیروهای سازمان‌یافته، آموزش‌دیده و جنگ‌دیده در محور مقاومت ایجاد کرد، کابوس جدیدی برای آمریکا و رژیم صهیونیستی رقم زده و در برابر طرح ‌های توسعه ‌طلبانه آنان سدی مستحکم ایجاد کرد.