چرا حال بورس خوب نمی شود؟

به گزارش راسخون؛ در حالی که شاخص کل از ابتدای آذر ماه تا پایان این هفته شاهد کاهش ۴ درصدی بوده است، شاخص هم وزن رشد ۲۰ درصدی را تجربه نموده و شکاف تغییرات دو شاخص به ۲۴ درصد بالغ گردیده است؛ عوامل متعددی را می‌توان در وضعیت نزولی بازار مؤثر دانست؛ دامنه این عوامل از مسائل اقتصادی نظیر تلاش وزارت صنعت و معدن جهت قیمت گذاری دستوری فولاد، به نفع واسطه گران و به ضرر فولاد سازان تا مسائل بین‌المللی نظیر امتناع ترامپ از پذیرش شکست در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا گسترده است.

اختلافات دولت و مجلس در خصوص بودجه و ابهامات مربوط به تعیین نرخ ارز در بودجه سال آتی و نحوه عمل سهامداران نهادی در فروش بی محابای سهام بزرگ و جلوگیری از رشد قیمت این سهام نیز از دیگر عوامل مورد بررسی تحلیلگران در این ارتباط هستند.
روند نزولی بازار سرمایه در هفته جاری درحالی ادامه داشت که برخی صاحب نظران معتقد بودند در هفته جاری و با کاهش ریسکهای سیاسی، ورق بورس برمی گردد و این بازار دوباره حرکت خود را بر مدار صعود آغاز می کند؛ اتفاقی که رخ نداد و همچنان سایه برخی اتفاقات سیاسی و تصیمات اقتصادی بر سر بازار سرمایه سنگینی می کند.

بورس پس از اصلاح یا ریزشی که نقطه آغاز آن مردادماه بود و تا آبان ماه ادامه داشت، از چندی پیش حرکت نرم و آهسته خود را به سمت صعود آغاز کرده بود؛ به طوریکه شاخص کل از یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد صعود کرد. اتفاقی که باعث شد جرقه امیدواری به صعود شاخص کل تا کانال یک میلیون و ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزار واحد نیز در ذهن برخی کارشناسان و سهامداران زده شود.

اما این اتفاق نیفتاد و شاخص بورس دوباره حرکت نزولی خود را آغاز کرد؛ به طوریکه به کانال یک میلیون و ۴۰۰ و سپس یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد رسید. این درحالی است که گزارش های ماهانه و سودهای محقق شده فصل پاییز شرکتها چشم گیر بودند و رکوردهای فروش برخی شرکتها در آذرماه ثبت شده است.

در این راستا بسیاری از کارشناسان بر این باورند که عوامل بیرونی روی روند حرکت بازار سرمایه تاثیرگذار است؛ از اتفاقات سیاسی گرفته تا تصمیمات اقتصادی. البته در هفته گذشته برخی دلیل روند کاهشی بورس را احتمال اتفاقات سیاسی به دلیل سالگرد شهادت سردار قاسم سلیمانی می دانستند، اما با گذشت سالگرد، باز هم حال بازار خوب نشد و طی هفته جاری شاهد کاهشهای چشمگیر شاخص کل بودیم.
 

تاثیر تصمیمات وزیر صمت بر بورس

 
البته نباید تصمیمات علیرضا رزم حسینی، وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) درمورد قیمت گذاری دستوری فولاد در بورس کالا را نادیده گرفت. اتفاقی که باعث حرکت نزولی سهم های بزرگ و لیدر بازار و ایجاد عدم اطمینان در سرمایه گذاری در بازار سرمایه شد. ماجرا از این قرار است که روز دوشنبه وزیر صمت دوباره موضوع قیمت گذاری دستوری فولاد در بورس کالا را مطرح و بر این موضوع تاکید کرد که قیمت پایه شمش فولادی در بورس کالا بر اساس ۷۰ درصد قیمت CIS (کشورهای مستقل همسود) خواهد بود.
 

سیگنال خطرناک وزیر صمت برای بورس

 
صنعت فولاد به عنوان یکی از معدود صنایع ارزآور در دوره تحریم عملکرد خوبی داشته اما اختلاف قیمت فولاد در بورس کالا و بازار آزاد باعث انتقاداتی شده و رضا شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن فولاد اختلاف قیمت فولاد در بورس کالا و بازار آزاد را حدود ۵۰ درصد بیان کرده است.

بحث قیمت‌گذاری فولاد در بورس کالا کشمکش زیادی میان دولت و فولادسازان ایجاد کرده است. درآمد فولادسازان با توجه به ۸۰ درصد نرخ ۴۵۰ دلاری cis به طرز چشم‌گیری کاهش یافته و این موضوع باعث مخالفت فولادسازان با شیوه نامه جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت شده است و طبق ماده ۱۸ قانون بازار اوراق بهادار، کالاهای پذیرفته شده در بورس کالایی باید از نظام دستوری قیمت‌گذاری خارج شوند و دخالت دولت در تنظیم بازار همواره به آزادی این بازار لطمه زده است.

طبق اعلام وزیر صنعت، معدن و تجارت قیمت پایه شمش فولادی در بورس کالا، بر اساس ۷۰ درصد قیمت CIS (کشورهای مستقل همسود) خواهد بود و این قیمت پایه طی روزهای آتی به بورس کالا ابلاغ خواهد شد.

وزیر صنعت، معدن و تجارت ضمن تاکید بر اینکه در جنگ اقتصادی تمام عیاری قرار داریم، تصریح کرد: تصمیمات برای عبور از این شرایط جنگی نیز باید سریع، قاطعانه و بر اساس مقتضیات زمانی گرفته شود.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت قیمت محصولات فولادی را در زندگی مردم دخیل دانست و گفت: محصولات فولادی بایستی به قیمت مناسب به دست مردم برسد؛ چرا که تاثیر افزایش قیمت آن در مسکن، خودرو و لوازم خانگی نیز تاثرگذار  و قابل مشاهده خواهد بود.

تصمیم وزیر واکنش های زیادی را از سوی بورسی ها و مجلس در پی داشت و باعث تشدید روند نزولی بازار در روزهای سه شنبه و چهارشنبه شد. در این راستا قالیباف اصل، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، اعلام کرد قیمت دستوری در بورس به ضرر میلیون ها سهامدار و تولید کننده است.

به گفته وی زمانی که یک کالا با قیمت ارزان‌تر از نرخ واقعی در بورس کالا فروخته می‌شود، علاوه بر آنکه شرکت تولیدکننده با ضرر مواجه می‌شود، سهامداران این شرکت‌ها که مشمولان سهام عدالت هستند نیز زیان می‌بینند. این سهامداران با اعتماد به بازارسرمایه، اقدام به سرمایه‌گذاری در این بازار کرده‌اند.

همچنین بورس کالا صراحتا اعلام کرد این قیمت گذاری دستوری را اجرا نخواهد کرد و محمدرضا پور ابراهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز مصوبه وزیر صمت را غیرقانونی دانست و اعلام کرد که قیمت گذاری دستوری جز ایجاد رانت و فساد در اقتصاد کشور هیچ دستاوردی ندارد. تصمیم وزیر و کشمکش بین وزارت صمت و سازمان بورس باعث ایجاد هیجان منفی در بازار شد؛ به طوریکه آمارها نشان می دهد طی دو روز و پس از تصمیم وزیر مبنی بر قیمت گذاری دستوری فولاد در بورس کالا، یعنی در روزهای سه شنبه و چهارشنبه، ارزش بازار سرمایه ۲۴۰ هزار میلیارد تومان افت کرد.

درواقع باید گفت هرچند حال و هوای شرکتهای بورسی خوب و این بازار پذیرای سرمایه بیشتری است اما اتفاقات پیرامون باعث می شود ترمز صعود بورس کشیده شود.
 

واکنش احتمالی بورس ایران به آشوب های آمریکا

 
دوهفته مانده به پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ در ایالات متحده وی با فراخوان حامیانش در واشنگتن و با ارائه یک سخنرانی در رد انتخابات برگزار شده ریاست جمهوری، زمینه ساز یورش طرفدارانش به کنگره آمریکا شد. اتفاقی که هرچند بی سابقه بود اما نه تنها تاثیری در بازار جهانی بورس نگذاشت بلکه اکثر بورس ها روند صعودی خود را حفظ کردند، در این راستا یک کارشناس بازار سرمایه بر این باور است که آشوب های ایجاد شده در آمریکا، روی بورس ایران نیز تاثیرگذار نخواهد بود.

با وجود اینکه پس از ورود هواداران ترامپ به بخش هایی از ساختمان کنگره آمریکا، اکنون اوضاع تا حد زیادی کنترل شده است اما جو امنیتی سنگینی در اطراف کنگره وجود دارد. با این حال بازارهای مالی در جهان کماکان واکنش شدیدی به اوضاع نشان نداده اند و انتظار آرام تر شدن شرایط را دارند.
به طوریکه به جز نزدک کامپوزیت، هر چهار شاخص عمده دیگر وال استریت روند صعودی خود را حفظ کردند. نزدک کامپوزیت ۰.۶۱ درصد پایین رفت اما شاخص نیویورک کامپوزیت صعود نیرومند ۱.۷۴ درصدی را به ثبت رساند.در اروپا هیچ تغییری در چهار شاخص اصلی ( فوتسی ۱۰۰ انگلیس، کک ۴۰ فرانسه، دکس ۳۰ آلمان و ایبکس اسپانیا) ایجاد نشده است.

در آسیا معاملات مجددا از سر گرفته شده است و تا لحظه تنظیم این گزارش ( ۲.۳۰ به وقت شرقی) به جز شاخص هانگ سنگ بورس هنگ کنگ که ریزش ۰.۲۲ درصدی داشته است، سایر شاخص های مهم از جمله نیک کی ۲۲۵ ژاپن و شانگهای کامپوزیت چین صعودی بوده اند و به ترتیب ۱.۶ درصد و ۱.۷۷ درصد بالا رفته اند.
 

تاثیر آشوب های آمریکا بر بورس ایران

در این راستا، روزبه شریعتی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به آشوب های اخیر در آمریکا، درمورد واکنش های بورس ایران و بازارهای جهانی بورس اظهار کرد: واکنش بازارهای جهانی که بسیار بزرگ تر و نقدشونده تر از بازار بورس ایران هستند، معمولا نسبت به اتفاقات سیاسی می تواند قبل توجه تر باشد. در همه اتفاقات گذشته از جمله کرونا، بازارهای جهانی درحال اصلاح بودند درحالی که بورس ایران صعودی بود، زیرا بازار جهانی به این شکل نیست که با سیستم حمایتی حفظ شود. روند بازارهای جهانی مشخصا به عملکرد شرکت ها و سیاست های کلان بستگی دارد و بر اساس تولید واقعی پیش می رود درحالی که بازار بورس ایران تورم محور است.

وی ادامه داد: وقتی بازارهای جهانی اعم از انس، کامودیتی ها و بورس امریکا واکنش خاصی به این اتفاقت نشان نمی دهد یعنی بازارهای مالی پذیرفته اند که این ماجرا یک شوآف سیاسی با حرکت پوپولیستی از سمت ترامپ است. چنین واکنش های عجیب و غریب در بازارهای جهانی و ایجاد تنش باید سرمایه گذاران را به سمت بازارهای کم ریسک از جمله طلا اما سوق دهد اما این اتفاق از دیروز تا کنون رخ نداده است.

این کارشناس بازار سرمایه تاکید کرد: بازار بورس ایران هم نسبت به این موضوع واکنش نشان نمی دهد و چنین آشوب هایی در آمریکا برایش مهم نیست. این اتفاق هم در آمریکا هم ادامه دار نخواهد بود.


منبع:
1. ایسنا/ چرا حال بورس خوب نمی شود؟
2. تابناک/ تاثیر آشوب‌های آمریکا بر بورس ایران
3. ایمنا/ بررسی عوامل موثر در روند نزولی بورس/بهترین صندوق‌های سرمایه‌گذاری کدامند؟
4. تجارت نیوز/ سیگنال خطرناک وزیر صمت برای بورس / آغاز قیمت‌گذاری فولادی‌ها از فردا