▼حرف روز                 

در سراشیبی دگردیسی

بنیان‌های فکری جریان اصلاح‌طلب مدت‌های متمادی است که دستخوش دگردیسی‌های بنیان‌افکن شده و هرروز شاهد اظهار نظرات عجیبی از منسوبین به این جریان هستیم. به‌تازگی عبدالله ناصری یار غار سیدمحمدخاتمی و عضو بنیاد باران درباره تغییرات فکری رئیس دولت اصلاحات گفته است: «برداشت امروزم این است که او (خاتمی) هم مثل بازرگان به ناکارآمدی حکومت بر پایه شریعت رسیده است!».

نکات تحلیلی: اصلاح‌طلبان در طول سال‌های پس از جنگ تحمیلی، در فرآیند استحاله و دگردیسی قرار گرفتند و به‌تدریج از باورهای پیشین خود در باب اسلام سیاسی فاصله گرفته و به سمت سکولاریسم حرکت کردند. این دگردیسی برآمده از دلایلی بود که مهم‌ترین آن‌ها را چنین می‌توان برشمرد: 1- ضعف بنیان‌های فکری و مبانی اعتقادی– سیاسی؛ 2- فروپاشی بلوک شرق و به محاق رفتن اردوگاه جریان چپ در سطح جهانی؛ 3- بن‌بست‌های تئوریک و نداشتن برنامه‌ای مشخص برای توسعه کشور (در زمانه‌ای که توسعه اولویت اول کشور گردیده بود) و درنتیجه دور ماندن از اقبال مردمی؛ 4- دنیاگرایی و تغییر سبک زندگی و تمایل به آموزه‌های لیبرالیسم؛ 5- انفعال و وادادگی در برابر غرب و تأثیرپذیری از آن؛ 6- معاشرت با جریان‌های لیبرال و عدم مرزبندی با اپوزیسیون؛ 7- جدا شدن از خط اصیل نیروهای انقلاب و اسلام ناب. حاصل این دگردیسی جدایی از خط امام و تعلق یافتن به اسلام سکولار بود که بعدها آن را با عنوان‌های مختلفی چون «اسلام رحمانی» مطرح کردند! افرادی چون اکبر گنجی السابقونی بودند که در همان دوران اصلاحات مقاله «مانیفست جمهوری‌خواهی» را نوشتند و از تعارض اسلام و دموکراسی یاد کردند و از پیوستن حضرت امام و اندیشه‌های ایشان به موزه تاریخ سخن گفتند! و امروز عبدالله ناصری مدعی است که خاتمی نیز در همان مسیر حرکت کرده و به ناکارآمدی حکومت دینی رسیده است! البته باید منتظر بود تا واکنش خاتمی را به این اظهارات شنید! اما باید اذهان عمومی را به این حقیقت توجه داد که اگر بخشی از فعالین سیاسی اصلاح‌طلبان در دستگاه نظارتی شورای نگهبان برای تصدی سمت‌های عالی نظام اسلامی همچون مجلس و ریاست جمهوری، احراز صلاحیت نمی‌شوند، به خاطر آن است که آن‌ها مدت‌هاست که دیگر اعتقادی به «جمهوری» از نوع «اسلامی» آن ندارند و طبیعتاً بخش‌هایی از قانون اساسی کشور را نیز قبول ندارند! لذا مطابق با قانون، صلاحیت خود برای تصدی قدرت را از دست داده‌اند! حال انتظار آن است که آن طیف از اصلاح‌طلبان که همچنان خود را خط امامی می‌دانند، مرزهای اردوگاهی خود را از این جریان سکولار جدا کنند تا افکار عمومی حساب این دو را یکسان نینگارد! (نویسنده: مهدی سعیدی)

▼گزارش روز

دست برتر ایران در مذاکرات برجامی

امروز ایران و امریکا با دو طرح متفاوت در وین حاضر شده‌اند. مقامات ایرانی تأکید کرده‌اند که حاضر به گفتگو با مقامات آمریکایی نیستند؛ بنابراین طرح ایران در کمیسیون مشترک برجام و طرح آمریکا در نشست حاشیه‌ای با دیگر اعضای برجام مطرح خواهد شد.

گزاره‌های خبری: 1- عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه روز یکشنبه در گفت‌وگویی درباره نشست امروز کمیسیون مشترک برجام در وین اظهار داشت: «ما در وین هیچ مذاکراتی با آمریکایی‌ها چه به‌صورت مستقیم و چه به‌صورت غیرمستقیم نخواهیم داشت. ما با کمیسیون مشترک و کشورهای ۱+۴ مذاکره می‌کنیم و خواسته و شرط خودمان را برای بازگشت به برجام اعلام خواهیم کرد. خواسته و شرط ما این است که آمریکا اول همه تعهدات برجامی خود را انجام دهد و همه تحریم‌هایی که گذاشته را بردارد و بعدازآن ما راستی‌آزمایی می‌کنیم و برمی‌گردیم». 2- به گزارش شبکه اسکای‌نیوز، گابی اشکنازی «وزیر خارجه رژیم صهیونیستی» در توئیتی نوشت: «بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا تل‌آویو را در جریان آخرین تحولات درباره گفتگو‌های هسته‌ای ایران به‌ویژه گفتگو‌های روز‌های آتی در وین قرار داده است». صهیونیست‌ها مدعی هستند که ایران در مسیر ساخت بمب هسته‌ای قرار دارد و باید سیاست فشار حداکثری برای مقابله با برنامه هسته‌ای ایران ادامه پیدا کند. آمریکا همواره در هرگونه گفتگو با ایران منافع رژیم صهیونیستی را مدنظر قرار داده تا امنیت این رژیم را تضمین کند و این بار نیز برنامه‌های خود را با تل‌آویو هماهنگ کرده تا به صهیونیست‌ها اطمینان خاطر بدهد که توافقی برخلاف منافع آن‌ها انجام نخواهد شد.

گزاره‌های تحلیلی: 1- آمریکایی‌ها بارها اعلام کرده‌اند که درخواست‌های دیگری به‌غیراز پرونده هسته‌ای از ملت ایران دارند، ازجمله آن اصلاح برجام، نقش منطقه‌ای و برنامه موشکی ایران است و در صورت شروع مذاکرات، آن‌ها را روی میز مذاکره قرار خواهند داد. 2- در روزهای اخیر برخی از روزنامه‌های داخلی با تیترهایی همچون «آغاز احیای برجام»، «احیای برجام در فاز دوم»، «مذاکره صریح اما غیرمستقیم»، «شتاب گفت‌وگوهای برجامی»، «بن‌بست برجام در حال شکسته شدن است» و... با ذوق‌زدگی از طرح جدید آمریکا و اروپا استقبال کردند، درحالی‌که آمریکا و اروپا در پی آن هستند تا احیای برجام بدون لغو تحریم‌ها را کلید بزنند؛ یعنی آمریکا بدون لغو تحریم‌ها به برجام بازگشته و گفت‌وگوهای جدید حول تعهدات ایران شکل بگیرد. این موضوع در صورت تحقق می‌تواند آسیب جدی به منافع ملت ایران وارد کند.

نکته پایانی: لحن آمریکایی‌ها تغییر کرده لیکن نباید این موضوع را به معنای تغییر مطالبات آن‌ها تعبیر کرد. ایران باید با توجه به عطش آمریکا برای شکستن بن‌بست موجود و ناامیدی طرف مقابل از تحمیل پیش‌شرط‌ها، بازی هدفمند، عزتمندانه و در چارچوب سیاست‌های کلان کشور را در مذاکرات برجامی پیش ببرد. (نویسنده: فرهاد کوچک زاده)

▼ خبر ویژه                   

روسیه: به تصمیم ایران احترام می‌گذاریم

معاون وزیر امور خارجه روسیه گفت: «مسکو از ایده سیاست خارجی اروپا برای  برگزاری تماس غیررسمی میان اعضای برجام و همچنین آمریکا حمایت کرده بود، اما ایران تصمیم دیگری دراین‌باره اتخاذ کرد؛ روسیه به تصمیم تهران بر امتناع از مذاکرات مستقیم با  واشنگتن احترام می‌گذارد». «سرگئی ریابکوف» سه روز پیش که به نمایندگی از مسکو در کنفرانس ویدیویی کمیسیون مشترک توافق هسته‌ای ایران شرکت داشت، با تأکید بر غیرقابل جایگزین بودن برجام خواستار تلاش هرچه بیشتر همه اعضا برای بازگشت به چارچوب اولیه این توافق بین‌المللی شد و تعیین هرگونه ضر‌ب‌الأجل برای احیای برجام را «غیرسازنده» خواند.

▼ اخبار

تعهدی که منفعتش معلوم نیست، اما ضررش واضح است!

احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و کارشناس برجسته مسائل اقتصادی با اعلام این خبر که FATF در جلسه چهارشنبه پیش روی مجمع تشخیص مصلحت نظام بررسی خواهد شد، اظهار کرد: من فکر نمی‌کنم این موضوع در صحن مجمع بتواند دوسوم رأی را به دست آورد و تصویب شود. وی ادامه داد: این سؤال جدی مطرح است که آیا فشاری که تحت عنوان FATF بر اقتصاد کشور تحمیل شده است برطرف می‌شود یا خیر؟ به نظر می‌رسد خیلی تأثیری ندارد. اشتباه است که اگر بپذیریم که با تصویب FATF معجزه‌ای رخ می‌دهد. این موضوع هم مثل برجام است. این فعال سیاسی گفت: باید دید درست و غلط کدام است. بی‌خودی از فوایدی که به دست نمی‌آید، نگوییم. وضع از این بدتر نمی‌شود؛ مگر کاری مانده که علیه ما نکرده باشند؟ چه‌کار می‌خواستند بکنند که نکردند؟ وی افزود: درحالی‌که FATF  الزام‌آور نیست؛ توصیه می‌کنیم تصویب نشود. منفعتش معلوم نیست؛ ضررش خیلی بیش‌تر بر ما واضح است. تصویب FATF باید توجیهی در راستای استقلال ملی ما و بهبود وضعیت مردم داشته باشد. من هنوز قانع نیستم که این درست‌ترین کار است.
 

گزارش مرکز پژوهش‌ها از موضع‌گیری‌های متناقض طرف‌ها در برجام

دفتر مطالعات سیاسی مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «دام مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در چارچوب برجام» آورده است؛ «نشست مجازی کمیسیون مشترک برجام که در سطح معاونین و مدیران وزرای امور خارجه کشورهای عضو برجام در 13 فروردین‌ماه 1400 برگزار شد، اگرچه این نشست با چشم‌اندازی مثبت بازنمایی شد، ولی بررسی دقیق بیانیه پایانی این نشست و انطباق آن با مواضع ایران و آمریکا نشان از ابهام جدی درباره پروسه آغاز شده دارد». گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس بر اساس مفاد بیانیه پایانی نشست کمیسیون برجام و موضع‌گیری مقامات دو طرف، این موارد را برخلاف سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران و قانون اقدام راهبردی مجلس شورای اسلامی دانسته است. بر اساس این گزارش اگرچه دو طرف در ظاهر درباره شکست سیاست فشار حداکثری و بازگشت دوجانبه به برجام اتفاق‌نظر دارند، ولی تناقض در بیانیه کشورهای اروپایی و مواضع مقامات آمریکا و ایران نشان می‌دهد تفاهم و تلقی مشترکی درباره جزئیات این دو موضوع نزد طرفین وجود ندارد.
 

شبکه آمریکایی: به آمریکا نمی‌شود اعتماد کرد

پایگاه خبری ام‌اس‌ان‌بی‌سی آمریکا در تحلیلی نوشت، دیپلماسی «جو بایدن» باید به اصلاح اشتباهات رئیس‌جمهور پیشین این کشور بپردازد. در این تحلیل آمده است: «تنها به استناد همین اصل که برنامه هسته‌ای ایران اکنون بزرگ‌تر شده یا کوچک‌تر می‌توان گفت که سیاست فشار حداکثری شکست خورده است». این پایگاه تصریح کرده که برجام بعد از آنکه آمریکا دنیا را مجاب کرده برنامه هسته‌ای ایران مشکل‌ساز است شکل گرفته، اما این توافق که تدوین آن نزدیک به یک دهه شکل گرفته در سال ۲۰۱۸ با تصمیم ترامپ متلاشی شده است. این پایگاه خبری نوشته است: «دیپلمات‌های آمریکایی نمی‌توانند این را انکار کنند که وضعیت فعلی تقصیر آمریکا است. آژانس بین‌‌المللی انرژی اتمی تا سال ۲۰۱۸ مکرراً تأیید کرده بود که ایران به مفاد توافق هسته‌ای پایبند بوده است. برای خروج از این توافق، هیچ توجیهی غیرازاینکه «ما بیشتر می‌خواهیم» وجود نداشت و این برخلاف مذاکرات مبتنی بر حسن نیت است».
 

گله‌مندی هیئتی‌ها از ستاد کرونا

«واعظی» رئیس کانون مداحان کشور با گلایه از تصمیمات دوگانه ستاد کرونا، نوشت: «مردم از مواجهه غیرکارشناسی دولت در خصوص برگزاری مجالس دینی و مراسم مذهبی در ماه مبارک رمضان گله‌مندند. مجموعه‌های دینی که جزو بهترین گروه‌ها در رعایت پروتکل‌ها بودند، از برگزاری مراسم منع می‌شوند، اما مراکز گردشگری و تفریحی باوجود اینکه پروتکل‌ها را رعایت نکردند. سفر به ترکیه و آنتالیا باوجود وضعیت قرمز منعی ندارد و حتی مسافرت با بلیط‌های ارزان مهیاست اما سفر به کربلا که وضعیت آن زرد هم نیست، ممنوع شده است. این تصمیم‌گیری‌های دوگانه باعث بی‌اعتمادی بیشتر به ستاد کرونا و دولت خواهد شد».

اخبار کوتاه
◄ رئیسی: اصحاب ما می‌توانیم باید کار را در دست بگیرند/ ‌رئیس قوه قضائیه گفت: «اگر آن‌قدری که برخی آقایان جلسه گذاشتند که از غربی‌ها امتیاز بگیرند، اگر برای رفع موانع تولید وقت می‌گذاشتند خیلی از مشکلات حل شده بود و بسیاری از کارخانجات تعطیل فعال شده بود. ما اصحاب «ما می‌توانیم» هستیم و می‌دانیم این فرهنگ بر فرهنگ «ما نمی‌توانیم» فائق خواهد آمد. اصحاب «ما می‌توانیم» باید بر بستر گام دوم انقلاب کار را در دست بگیرند».

◄ پیامک هشدار کرونایی را به روحانی می‌زدید، نه مردم!/ روزنامه کیهان نوشت: «وزارت بهداشت برای هشدار درباره کرونا و جلوگیری از شیوع آن، باید به آقای روحانی پیامک می‌زد و نه به مردم! روحانی در ٧ فروردین ١۴٠٠ گفت: «به نظر من پیک کرونا پایان یافته است. مقابله با این بیماری از ١۴ ماه تا الآن سهل‌تر و آسان‌تر شده است.» این نوع سخنان رئیس‌جمهور تأثیر زیادی در عادی‌سازی شرایط کرونایی در میان مردم داشت.

◄ دژپسند: برای بودجه ۹۹ یک ریال هم استقراض نکردیم/ وزیر اقتصاد گفت: «دولت یک ریال برای اجرای بودجه سال ۹۹ از بانک مرکزی استقراض نکرده است و بانک مرکزی تنها برای ایفای تعهدات برخی از اجزای بودجه، ارز را خریداری کرده و در مقابل پول تزریق کرده است. گفتنی است پیش‌ازاین رئیس بانک مرکزی در برنامه تلویزیونی اذعان به تأمین بخشی از بودجه سال گذشته با چاپ پول کرده و اذعان کرده بود که این امر بر تورم کشور تأثیرگذار بوده است.

◄ شوخی‌های مؤدبانه در نون خ 3/ «مهدی فرجی»، تهیه‌کننده «نون خ ۳»، پرمخاطب‌ترین سریال نوروزی امسال گفت: توصیه مقام معظم رهبری در مستند «غیررسمی» این بود که شوخی بشود اما مؤدب باشد و «نون‌ خ» سعی کرده است از همین ظرفیت کمدی استفاده کند و شوخی‌هایش هم مؤدبانه است.

◄ رهبر معظم انقلاب واکسن ایرانی می‌زنند/ وزیر بهداشت گفت: «حتی یک نفر از مسئولان جمهوری اسلامی تاکنون واکسن نزده و رهبر معظم انقلاب هم تأکید کردند که واکسن ایرانی می‌زنند».

◄ دارایی استراتژیک آمریکا در سوریه!/ جیمز جفری، فرستاده ویژه سابق آمریکا برای سوریه گروه شبه‌نظامی هیئت تحریر‌الشام سوریه را که سابقاً به‌عنوان جبهه‌النصره شناخته می‌شد و وابسته به القاعده است، «یک دارایی» برای استراتژی فعلی آمریکا در سوریه خواند.

◄ زن کوله‌بر نداریم!/ معاون استاندار کردستان در واکنش به انعکاس خبر وجود ۱۵۰ زن کوله‌بر در مناطق مرزی استان و شهرستان مریوان، خاطرنشان کرد: «بنا به گزارش‌های موجود و تأکید فرماندار شهرستان مریوان، وجود چنین امری صحت ندارد و تنها ساخته‌وپرداخته رسانه‌های بیگانه است».