یادداشت روزنامه‌های ۳ آبان

روزنامه کیهان

وین برای مذاکره یا نتیجه؟/سعدالله زارعی

«مذاکرات وین» در دولت جدید جمهوری اسلامی چه وجهی پیدا می‌کند؟ آیا به نتیجه‌ای منجر خواهد شد؟ چشم‌انداز مذاکرات چیست؟ مذاکرات وین حدود شش ماه پیش یعنی ۱۷ فروردین‌ماه گذشته با این داعیه که آمریکا می‌خواهد به برجام برگردد و به تعهدات خود عمل کند شروع گردید و طرف‌های اروپایی به‌خصوص فرانسه اصرار داشتند که ایران به مذاکرات وین بپیوندد. بر اثر پافشاری ایران مذاکرات وین بدون حضور مستقیم آمریکا شکل گرفت و حدود دو ماه پس از روی کار آمدن «جو بایدن» شروع شد و شش دور به درازا کشید و در نهایت عمر دولتی که به این مذاکرات و قول و قرار‌های طرف اروپایی دل بسته بود، به سرانجام رسید، ولی مذاکرات نتیجه ملموسی دربر نداشت و حتی به عمق بی‌اعتمادی ملت ایران به طرف غربی هم افزود، تا جایی که نتایج دو نظرسنجی اخیر که یکی توسط «گالوپ» و دیگری توسط «پیو» (با همکاری ایران پل) در ایران صورت گرفت، نشان داد حداقل ۷۶ درصد ایرانیان به نتیجه مذاکرات هسته‌ای خوش‌بین نیستند.

در خصوص این موضوع نکاتی وجود دارد:
۱ ـ بنای مذاکرات وین از استحکام چندانی برخوردار نبود؛ چرا که مذاکره برای بازگشت طرفی که از توافق امضا شده‌اش، خارج گردیده است، معنای درستی ندارد. وقتی برای بازگشت طرف خارج‌شده از توافق، مذاکره صورت می‌گیرد، به این معناست که طرفی که در قرارداد باقی مانده آمادگی دارد تا برای جلب نظر طرف مقابل امتیازاتی بدهد و به عبارت دیگر از بخشی از حقوق پذیرفته شده خود که از سوی طرف مقابل امضا شده، عقب بنشیند. به هر ترتیب شش دور مذاکرات موسوم به ۱+۴ سپری شده و بررسی روند مذاکرات طی حدود دو ماه بیانگر آن است که طرف آمریکایی هر بار خواسته‌ای بر خواسته‌های قبلی خود افزوده است. در آن زمان استدلال وزارت امور خارجه ایران برای شرکت در مذاکرات این بود که «نظر قطعی دولت بایدن این است که برجام را احیا و به تعهدات خود عمل کند. اما از آنجا که «ابرقدرت» است، نمی‌تواند به صورت علنی تغییر سیاست در قبال دشمن خود را بپذیرد و لذا ایران باید به بایدن کمک کند تا از این مشکل شکلی عبور نماید»، اما کاملاً مشخص بود که این یک حیلت و برای به دام انداختن جمهوری اسلامی است. همان موقع بعضی از متخصصین و اهل فن به‌خصوص با نگاه به دو سال مذاکره بی‌نتیجه سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ با اروپا، جمهوری اسلامی را از تن دادن به مذاکراتی که موضوع آن نه رفع تحریم‌ها بلکه صرفاً بازگرداندن آمریکا به برجام باشد، پرهیز دادند. در این بین با پافشاری دولت، رهبر معظم انقلاب اسلامی تحت شرایطی و با لحاظ کردن چند خط قرمز با مذاکره در قالب ۱+۴ (یعنی بدون آمریکا) موافقت فرمودند و در حین مذاکرات که آمریکایی‌ها نیت خود از مذاکرات را علنی و عملی کردند، نکته‌های جدیدی که حاکی از تشدید بی‌اعتمادی ایران به این روند بود، مطرح فرمودند.

۲ ـ از نظر آمریکایی‌ها ـ از اوباما تا بایدن ـ توافق برجام در کنار موهبت‌های فراوانی که برای واشنگتن به ارمغان آورده است، دو عیب بزرگ دارد؛ یکی اینکه کل برجام محدود به دوره‌ای خاص است و پس از آن ایران به روز قبل از برجام برمی‌گردد. در حالی که برای غرب تحریم دوباره برنامه هسته‌ای ایران به این آسانی‌ها نخواهد بود و دوم اینکه مسئله هسته‌ای مسئله اصلی غرب با ایران نیست و اگرچه در توافق برجام ردپایی از پیگیری مسائل اصلی ـ منطقه‌ای و نظامی ـ وجود دارد، اما به اندازه بحث هسته‌ای عملیاتی نیست و این در حالی است که ایران به دلیل قرار دادن برنامه هسته‌ای بازگشت‌پذیر خود در یک توافق‌نامه بین‌المللی، می‌تواند درباره فهرستی از مشکلات اقتصادی و... خود با قدرت‌های مختلف ـ منهای آمریکا ـ وارد مذاکره شده و به حل و فصل آن‌ها بپردازد. بر این اساس اوباما و جان‌کری در زمان پذیرش برجام در حالی که می‌دانستند به یک دستاورد طلایی علیه ایران دست یافته‌اند، اعلام کردند که این یک توافق حداقلی و ناتمام درباره مسائل فی‌مابین آمریکا و ایران است و دونالد ترامپ هم ضمن آنکه آن را «بدترین توافق» خواند، دو سال پس از روی کار آمدن از برجام خارج گردید. الان ذهنیت بایدن درباره توافق هسته‌ای با ایران همان ذهنیت اوباما و ترامپ است؛ یعنی آن را ناکافی و در موضوعی غیراصلی به حساب می‌آورد و لذا بر مبنای تغییر برجام تلاش می‌کند.

۳ ـ در جریان مذاکرات دو ماهه ۱+۴ آمریکا عنصر غایب، ولی در واقع اداره‌کننده طرف‌های مقابل ایران بود و باید گفت مذاکرات وین عملاً به مذاکرات آمریکا و ایران تبدیل گردید، تحریم‌هایی که برجام ظاهراً برای رفع آن‌ها به تصویب رسیده بود و اساساً فلسفه مذاکرات مابین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ بین ایران و ۱+۵ جز این نبود، برای اغوای ایران به سه دسته تقسیم شدند تحریم‌های سبز، زرد و قرمز. تحریم‌های سبز یعنی تحریم‌هایی که مربوط به دوره ترامپ و در خصوص موضوعات مرتبط با پرونده هسته‌ای بود، به تعلیق درمی‌آمدند. ـ البته در این میان هیچ تضمینی هم وجود نداشت که همین دسته از تحریم‌ها هم دوباره برنگردند و یا با نامی دیگر بازسازی نشوند! ـ تحریم‌های زرد؛ آن دسته از تحریم‌هایی بودند که با دادن امتیاز از سوی ایران قابلیت توقف (یعنی تعلیق و نه رفع) داشتند و تحریم‌های قرمز که علی‌رغم آنکه در برجام متوقف شده‌اند مثل تحریم‌های پتروشیمی، به هیچ وجه متوقف نخواهند شد. آمریکایی‌ها حتی در مورد تحریم‌های سبز هم خدعه مضاعف کرده و چندین مورد تحریمی سبز را به گونه و با عنوان دیگر در تحریم‌های زرد آورده‌اند. در یک جمع‌بندی می‌توانیم بگوییم در مذاکرات ۱۷ فروردین تا ۲۲ خرداد ماه گذشته، هیچ نشانه و خبری از اینکه آمریکا یا اروپا قصد دارند رویه خود در قبال ایران را اصلاح کرده و به حقوق ایران اعتراف نمایند، دیده نمی‌شود.

۴ ـ برای جمهوری اسلامی مذاکره موضوعیت خود را دارد؛ چرا که می‌تواند یکی از ابزار‌های تأمین منافع ملی باشد. مذاکره در پاره‌ای از مواقع نمی‌تواند سبب بهبود شرایط شود، اما می‌تواند از وخامت بیشتر شرایط کم کند و یا مذاکره در پاره‌ای از موارد نه به قصد بهبود شرایط و نه به قصد پیشگیری از وخامت بیشتر وضعیت بلکه برای آنکه حربه تبلیغاتی از دست دشمن گرفته شود، صورت می‌گیرد. این سه نوع مذاکره در همه جا از جمله در جمهوری اسلامی سابقه داشته است. یکی از این موارد مذاکره ایران با رژیم صدام در نیویورک، برای اجرایی کردن قطعنامه ۵۹۸ بود. ایران در آن شرایط نه به بهبود وضعیت بین ایران و عراق و نه به کاهش وخامت روابط با رژیم صدام حسین امید داشت. مذاکره صورت می‌گرفت برای آنکه حریف با به دست گرفتن حربه تبلیغاتی، اذهان را به انحراف نکشاند و ایران مسئول جنگ و بی‌اعتقاد به آتش‌بسی که پذیرفته است، دیده نشود. با روندی که مشاهده می‌شود و با نگاه به تجربه دو سال مذاکره با کشور‌های عضو ۱+۴ که با هدف احیای برجام و نزدیک به دو ماه مذاکره با این گروه که برای اجرای تعهدات آمریکا صورت گرفت، ایران در این مذاکرات طبعاً نمی‌تواند امید چندانی به رفع تحریم‌ها و یا امید چندانی به کاستن از خصومت آمریکا، انگلیس و فرانسه علیه خود داشته باشد و به همین دلیل هم دولت آقای رئیسی رسماً اعلام کرده است که اقتصاد کشور را به برجام و مذاکرات آن گره نمی‌زند. با این حال، ایران قطعاً موضع مذاکراتی خود را حفظ می‌کند تا حربه تبلیغاتی را از دشمن بگیرد.

۵ ـ در این میان باید بدانیم که گروه ۱+۴ یک گروه متوازن نیست. فرانسه، انگلیس، آلمان، روسیه و چین در مواجهه با جمهوری اسلامی چه از حیث توانمندی و چه از حیث سطح و نوع مواجهه با ایران در وضع برابری قرار ندارند. روسیه و چین به عنوان دو عضو قدرتمند و پیشرو شورای امنیت در موضع خصومت با ایران نیستند، در حالی که فرانسه و انگلیس در وضعیت دشمنی با ایران قرار داشته و آلمان هم ـ که عضو شورای امنیت نیست و مداخله دادن آن در مذاکرات با ایران، از ابتدا محل بحث بوده است ـ موضعی نزدیک‌تر به دو کشور اروپایی دارد.

همان‌طور که می‌دانیم نه شورای امنیت و نه گروه ۱+۴ یا ۱+۵، بدون همراه کردن چین و روسیه قادر به تصمیم‌گیری علیه ایران نیستند؛ بنابراین ما در بحث هسته‌ای باید دو سیاست جداگانه تبیینی و تحکیمی را در مواجهه با این دو دسته در پیش بگیریم. ما نباید بگذاریم چین و روسیه در شورای امنیت یا در گروه ۱+۴ منفعل شده و احیاناً مورد سوءاستفاده گروه غربی قرار گیرند. این موضوع علاوه بر اقدامات دیپلماتیک نیازمند یک سازوکار مستمر اجرایی هم می‌باشد.

۶ ـ ما نباید در مذاکرات پیش رو سیاست تعجیلی را در پیش بگیریم. چرا که تعجیل اولین علامت ما در آمادگی برای دادن امتیازات تازه می‌باشد که با منافع ملی کشور سازگاری ندارد. از سوی دیگر تجربه دولت روحانی ثابت کرد سیاست تعجیلی ایران جواب نمی‌دهد؛ چرا که دلیل توقف در پرونده هسته‌ای، تأخیر ایران نیست؛ بلکه عدم تمایل واقعی طرف‌های دیگر به اجرای تعهدات خود می‌باشد. برجام اگرچه عملاً وجود خارجی ندارد، ولی از آنجا که ما هنوز آن را رد نکرده درون برجام تلقی می‌شویم. تعجیل در ورود برای کسی که اصلاً خارج نشده معنای درستی ندارد. آمریکا از اول از برجام خارج شده و به عبارت دقیق‌تر اصلاً به آن وارد نشده است. در زمان اوباما خروج آمریکا از برجام غیررسمی بود. در دوره ترامپ و بایدن خروج آمریکا رسمی و اعلامی شد؛ بنابراین اگر جای نگرانی و در نتیجه، تعجیل باشد، این آمریکاست که باید نگران بوده و تعجیل نماید، نه ایران.

روزنامه وطن امروز

اختلاف در تیم ملی امتیاز به رقباست؛ امروز فقط اتحاد/مرتضی یعقوبی

تیم ملی فوتبال ایران ۱۹ روز دیگر در انتخابی جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر، به ترتیب به مصاف تیم‌های ملی لبنان و سوریه می‌رود. شاگردان اسکوچیچ در این ۲ دیدار میهمان خواهند بود و به ترتیب به بیروت پایتخت لبنان و سپس به امان پایتخت اردن (سوریه به علت مسائل امنیتی در خارج از خانه میزبانی می‌کند) سفر خواهند کرد. تیم ملی در حالی به استقبال این ۲ دیدار می‌رود که در حال حاضر ۱۰ امتیازی بوده و صدرنشین گروهش است، اما برخی حواشی از جمله ماجرای اختلاف طارمی و اسکوچیچ روی این تیم سایه انداخته است که اگر درست مدیریت نشود شاید روند مثبت و رو به رشد تیم ملی را متوقف کند.

با اتفاقاتی که به وقوع پیوسته می‌توان گفت از حالا زنگ خطر برای دیدار با لبنان و سوریه به صدا درآمده و می‌توان پیش‌بینی کرد هر گونه از دست دادن امتیاز در مقابل ۲ تیم لبنان یا سوریه، می‌تواند تبعات سنگینی برای تیمی داشته باشد که رختکن یکدست و همدلی ندارد و بعد از هر بازی، همه به دنبال مقصران یا عوامل پیروزی هستند. این اتفاق در شرایطی در تیم اسکوچیچ ظهور کرده که طبق یک قاعده، موفقیت یا شکست هر گروهی از تیم‌های ورزشی حاصل تلاش گروهی است و فرد خاصی نمی‌تواند آن را مصادره کند یا شکست‌ها را به نام دیگران بنویسد، ولی تیم ملی در حال حاضر دچار این ویروس مهلک شده است. با این اتفاق، بازار شایعات هم داغ‌تر شده و در این فضای ملتهب، هر کسی سنگی را پرتاب می‌کند که می‌تواند اندوخته‌های تیم ملی در مسیر جام‌جهانی را به باد بدهد.

وقتی فدراسیون فوتبال توانی برای مدیریت این اتفاقات ندارد، مطمئنا این کلاف سردرگم به هر سمت و سویی کشیده می‌شود، مهم‌ترین قربانی این اتفاقات هم نه بازیکنان و کادر فنی، بلکه تیم ملی فوتبال خواهد که بخوبی مسیر جام‌جهانی را شروع کرده، اما در ادامه باید با تیم‌هایی بازی کند که در گذشته هم برای ایران دردسرساز شده‌اند و این بار هم خطر تکرار این اتفاقات وجود دارد! می‌توان گفت اختلاف طارمی و اسکوچیچ نقطه آغاز اختلاف نیست بلکه این اتفاق ادامه حرف و حدیث‌هایی است که از گذشته پیرامون تیم ملی شنیده می‌شود و به حدی ادامه پیدا کرد که حالا بازیکن رو در روی سرمربی خود قرار گرفته است. اگر این چالش مدیریت نشود، این ماجرا نقطه پایان اختلافات نخواهد بود و بزودی یارکشی‌ها در تیم ملی هم به وقوع خواهد پیوست. همزمان با این ماجرا، گزارش‌های ضد و نقیضی هم از دیگر اختلافات و برخورد‌های عجیب در رختکن تیم ملی منتشر شده که حاکی از نبود اتحاد و همدلی لازم در تیم ملی است و می‌توان سوء مدیریت فدراسیون فوتبال و کادر مدیریتی و فنی را نقطه آغاز این برخورد‌ها دانست.

وقتی صحبت از سوءمدیریت در تیم ملی می‌شود، مستقیما باید به مجتبی خورشیدی اشاره شود که وقتی برای همراهی تیم ملی انتخاب شد، انتخابش با انتقاد‌های زیادی همراه بود، اما آن موقع فدراسیون فوتبال این صحبت‌ها را قبول نکرد و حالا شاهد خارج شدن عنان کار در رختکن پرستاره تیم ملی است. وقتی مدیران ارشد فدراسیون و شهاب‌الدین عزیزی‌خادم توصیه‌های مطبوعات، کارشناسان و هواداران فوتبال را نادیده گرفتند، فکرش را هم نمی‌کردند که حضور یک مدیر با سابقه ملی بالا و با دیسیپلین چقدر در ایجاد نظم و کمک به مربی تیم ملی برای پیش بردن اهدافش در چنین فضایی موثر خواهد بود. عزیزی‌خادم این توصیه‌ها را نادیده گرفت تا خورشیدی کمرنگ‌ترین تاثیر را در موفقیت تیم ملی داشته باشد و شاید منفعل‌ترین مدیر ادوار تیم ملی بوده و هیچ قدرتی برای مدیریت اوضاع، بویژه دور کردن تیم ملی از این حواشی نداشته باشد.

روزنامه خراسان

اردوغان در منگنه!/دکتر حامد رحیم پور

«اردوغان سال‌ها پیش گفته بود شکست در انتخابات شهرداری به‌معنای شکست در مجلس و دولت است؛ او به‌خوبی می‌داند چه سرنوشتی در پیش دارد. ما فعلا نظاره‌گر هستیم تا موعد رقابت حقیقی در انتخابات فرا برسد.» این‌ها بخشی از سخنان اخیر اکرم امام اوغلو، شهردار جدید استانبول است؛ مردی که گفته می‌شود رقیب اصلی اردوغان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۳ خواهد بود. او به روشنی از بحران این روز‌های ترکیه سخن گفته که نشانه‌های آن در تمامی حوزه‌ها، ازسیاست خارجی گرفته تا اقتصاد، امنیت و ثبات داخلی نمایان شده است. اردوغان پس از وقوع کودتای نافرجام ۱۵ جولای ۲۰۱۶ که بر اساس گزارش‌های امنیتی، کشور‌های اروپایی و آمریکا حامی آن بودند، سیاست نزدیکی به شرق را در دستور کار قرار داد.

در همین راستا شاهد نزدیک شدن فزاینده ترکیه به کشور‌های روسیه و چین بودیم. حتی آنکارا تحت ریاست اردوغان، در مناسبات با متحدان منطقه‌ای آمریکا در غرب آسیا و شمال آفریقا دچار تنش شد. خرید سامانه اس ۴۰۰، دشمنی سرسختانه با کرد‌های سوریه به عنوان متحدان آمریکا، افزایش سطح تنش‌ها با یونان، مصر و رژیم صهیونیستی و تلاش برای حضور گسترده در دریای مدیترانه، همگی از جمله سیاست‌هایی بودند که عملا آنکارا را از حلقه متحدان غرب خارج کرد. با وجود این، مشکلات اقتصادی ترکیه و ناکامی نسبی اردوغان در سیاست نگاه به شرق، در چند ماه گذشته بار دیگر او را به سوی تعدیل در نگاه به شرق و تلاش برای نزدیکی به غرب سوق داد. پول ملی ترکیه نیز که یکی از باثبات‌ترین ارز‌های منطقه غرب آسیا به حساب می‌آمد، ظرف سه سال گذشته درگیر تلاطم و بحران شد. ارزش هر دلار در بازار‌های آنکارا و استانبول به بیش از ۹ هزار و ۶۰۰ لیر افزایش یافته است.

این در حالی است که براساس پیش‌بینی روزنامه جمهوریت، دلار به زودی مرز ۱۰ هزار لیر را هم پشت سر خواهد گذاشت. به نوشته فایننشال تایمز، شاخص تورم ترکیه نیز حالا به چهار برابر تورم هدف بانک مرکزی ترکیه رسیده است، اما نکته این جاست که طبق نظر کارشناسان، کاهش ارزش واحد پول ملی ترکیه، پیش از آن که یک اتفاق اقتصادی و مرتبط با تحولات بازار‌های جهان و منطقه باشد، یک موضوع سیاسی و مرتبط با بسیاری از مسائل داخلی این کشور و سیاست‌های حزب عدالت و توسعه است. در چنین شرایطی اردوغان رویکرد تنش‌زدایی با اروپا و آمریکا را در دستور کار قرار داد که عملا نتیجه‌ای به همراه نداشت. رفتار‌های جدید اتحادیه اروپا نیز نشان دهنده این موضوع است که اروپا به شدت خواهان پایان کار رجب طیب اردوغان است، به گونه‌ای که به تازگی وزیران خارجه اتحادیه اروپا تصمیم گرفته‌اند در صورت ادامه اقدامات تحریک کننده ترکیه علیه قبرس، این کشور را تحریم کنند. همچنین، احتمال اعمال تحریم ترکیه از سوی دولت جو بایدن در آمریکا نیز بسیار محتمل است.

به نظر می‌رسد این تحریم‌ها با هدف ضدیت با اردوغان و تلاش برای تضعیف فزاینده اقتصاد ترکیه در دستور کار قرار می‌گیرد و نشان دهنده شکست کامل سیاست‌های اردوغان در بازگشت به سوی غرب است. شاخص مقبولیت اردوغان در جامعه ترکیه به پایین‌ترین میزان آن در طول زمامداری وی رسیده است، اما اردوغان که در بندبازی سیاسی زبده است این بار به چه ترفندی دست خواهد زد؟ با نگاهی به ویژگی شخصیتی اردوغان، باید گفت او بیشتر اهل سخنرانی و حرافی است و اکثر سخنان او جدی، عمیق و دقیق نیست؛ بنابراین باید در قضاوت راجع به کلماتی که به کار برده است، به این ویژگی‌ها توجه داشته باشیم. البته این به معنای آن نیست که باید سخنان جنجال آفرین او را نادیده بگیریم و فقط به حساب احساساتی شدنش بگذاریم، اما او عموما و در مواقع بروز تنگنا‌های داخلی، با ایجاد یک بحران سیاسی در مواجهه با دولت خارجی، به انحراف افکار عمومی می‌پردازد و به ناگاه در یک چرخش غیرمنتظره، از موضع اولیه خود عقب نشینی می‌کند. شاید به این دلیل است که در تازه‌ترین سخنرانی خود مقابل اعضای حزب عدالت و توسعه، سفیران ۱۰ کشور غربی را تهدید به اخراج از ترکیه کرد. او چند روز قبل نیز با بزرگ نمایی قدرت رژیم صهیونیستی، تلویحا مدعی شده بود که جمهوری اسلامی ایران توان رویارویی با آذربایجان را ندارد.

به نظر می‌رسد اردوغان با استفاده از این حربه‌ها قصد انحراف افکار عمومی کشورش از مشکلات اقتصادی و ناتوانی خود در اصلاح امور را دارد و در عین حال می‌خواهد وجهه خود به عنوان «بزرگ» در میان کشور‌های اسلامی و ترک زبان را که می‌تواند در مقابل کشور‌های قدرتمند ایستادگی کند به نمایش بگذارد. بیماری او هم مزید بر علت شده و برخی رفتار‌های او را باید در این زمینه تحلیل کرد. اگر این حربه‌های او اثربخش نباشد و نتواند افکار عمومی را منحرف کند یا ارزش لیر بیش از این کاهش یابد، باید منتظر یک اقدام نظامی پرسروصدا از سوی او در محیط پیرامون بود. شاید کوبیدن اردوغان بر طبل جنگ افروزی درشمال غرب سوریه و بازی با آتش به همین دلیل باشد، آن هم در شرایطی که از یک سو، صبر دمشق و مسکو در برابر زیاده‌خواهی و تخطی‌های ارتش ترکیه و مزدوران تروریست تحت اوامرش به پایان رسیده و از سوی دیگر، بر خلاف دوران ترامپ، به نظر می‌رسد هر گونه حمله نظامی ترکیه علیه نیرو‌های کرد سوری با واکنش واشنگتن همراه و در حالت حداقلی تحریم‌های بزرگ اقتصادی برای آنکارا اعمال شود.

روزنامه ایران

قدرت‌نمایی «اردوغان» برای غرب/زهره صفاری

«رجب طیب اردوغان» در واکنش به بیانیه مشترک سفرای ۱۰ کشور غربی برای آزادی «عثمان کاوالا» تاجر و فعال حقوق بشری ترکیه‌ای، دستور اخراج آن‌ها را به وزارت خارجه اعلام کرد. به گزارش «رویترز»، رئیس جمهوری ترکیه در حالی تصمیم به این اخراج گرفته است که ۷ تن از سفرای لیست سیاه او، نمایندگان هم پیمانان آنکارا در ناتو هستند و اخراج آن‌ها می‌تواند یکی از عمیق‌ترین شکاف‌های دوران ۱۹ ساله حاکمیت «اردوغان» با غرب را رقم بزند. در بیانیه مشترکی که دوشنبه گذشته به امضای سفرای کشور‌های امریکا، فرانسه، آلمان، کانادا، دانمارک، هلند، نروژ، سوئد، فنلاند و نیوزیلند رسیده بود، سفرای کشور‌های غربی خواستار حل و فصل فوری پرونده «کاوالا» و آزادی سریع او از زندان شده بودند. اما این بیانیه از سوی مقامات ترکیه غیرمسئولانه خوانده شد و ۱۰ سفیر به وزارت خارجه احضار شدند. اما واکنش‌های داخلی ترکیه به این بیانیه تنها به همین احضار ختم نشد بلکه «اردوغان» در جریان سخنرانی اخیرش در شهر «اسکی شهر» گفت: «من دستورات لازم را به وزیر خارجه داده‌ام تا سفرای ۱۰ کشور را بلافاصله «عنصر نامطلوب» اعلام کند.

آن‌ها باید ترکیه را بشناسند و جایگاه آن را درک کنند. در غیر این صورت باید از کشور بروند.» این دستور اردوغان با سکوت سفارتخانه‌های امریکا و فرانسه و حتی کاخ سفید همراه شد، اما سخنگوی وزارت خارجه امریکا اعلام کرد که درصدد تأیید صحت این گزارش از مجرای وزارت خارجه ترکیه است. به باور یک مقام دیپلماتیک، این تحولات به رغم اینکه اردوغان قرار است هفته آینده با «جو بایدن» همتای امریکایی‌اش دیدار داشته باشد، می‌تواند زمینه ساز افزایش تنش‌ها میان ترکیه و غرب شود.

در این شرایط از آنجا که هنوز ابلاغی رسمی برای اخراج دیپلمات‌ها به سفارت‌هایشان اعلام نشده کشور‌ها محتاطانه عمل کرده و بسیاری از آن‌ها هر گونه اظهار نظر در این باره را به بعد از دریافت ابلاغ رسمی موکول کرده‌اند. سفارت نروژ نیز ضمن اعلام این موضع گفت: «سفیر نروژ اقدامی را که تضمین کننده اخراجش باشد، مرتکب نشده است بنابراین رفتار ما نسبت به ترکیه در چارچوب دموکراسی و براساس قوانین کنوانسیون حقوق بشر سازمان ملل ادامه خواهد داشت.»

«عثمان کاوالا» تاجر مخالف دولت ترکیه از چهار سال پیش بدون صدور حکمی قضایی به اتهام تلاش برای بی ثبات کردن ترکیه و مشارکت در کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ این کشور در زندان به سر می‌برد و تلاش‌های دو سال قبل دادگاه حقوق بشر اروپا نیز برای آزادی او ثمری نداشته است. در این شرایط «دیوید ساسولی»، رئیس پارلمان اروپا معتقد است: «اخراج ۱۰ سفیر نشانه‌های ظهور دیکتاتوری در دولت ترکیه است، اما این امر ما را به هراس نمی‌اندازد و همچنان بر خواسته خود باقی می‌مانیم.» به باور تحلیلگران «فایننشال تایمز»، تصمیم اردوغان نه تنها سبب تخریب روابط ساخته شده سال‌های اخیر میان ترکیه و واشنگتن و اتحادیه اروپا خواهد شد بلکه می‌تواند سقوط «لیر» ترکیه را نیز در شیبی تندتر قرار دهد.

این شرایط احزاب مخالف اردوغان را به سمت مسیری مشترک برای برکناری رئیس جمهوری ترکیه و حتی برگزاری انتخابات زودهنگام در سال‌های پیش رو متحد و سامان داده است. چراکه احزاب مخالف دولت معتقدند سیستم حاکمیتی ترکیه فضایی را در اختیار اردوغان گذاشته تا از طریق آن بتواند قدرت خود به عنوان یک دیکتاتور را پرورش دهد موضوعی که زمینه‌ساز بروز فساد در همه ابعاد در این کشور خواهد بود. «احمد داود اوغلو»، نخست وزیر سابق اردوغان و از مخالفان سابق دولت گفت: «امروز، ترکیه با مشکلات سیستماتیک روبه‌رو است که یک نفر قادر به رفع آن‌ها نیست.»

به نوشته «نیویورک تایمز»، تحلیلگران سیاسی معتقدند «اردوغان» که از هم اکنون برای جشن صدمین سالگرد تأسیس جمهوری ترکیه بر ویرانه‌های امپراتوری عثمانی برنامه‌ریزی کرده، نه تنها جایگاهش به عنوان نامزد برتر انتخابات آتی ریاست جمهوری را مسجل می‌داند که می‌خواهد طولانی‌ترین دوران حاکمیت بر ترکیه مدرن را از آن خود کند و در این راه او حتی نظرسنجی‌هایی که کاهش محبوبیتش را نشان می‌دهد، دروغ و غیرواقعی می‌داند. اما یکی از اعضای مخالفان معتقد است: «حالا توپ در زمین مخالفان است چراکه بخش اعظمی از جامعه نیز رئیس جمهوری طولانی مدت اردوغان را نمی‌خواهند.»

روزنامه شرق

زنگ خطر اقتصاد/مراد راهداری*

مسئولانی که در رأس دستگاه‌های تأثیرگذار نشسته‌اند، باید وضعیت جامعه را رصد کنند و بر مبنای آن اندازه شاخص‌هایی را که نشان از اوضاع نابسمان دارد و می‌رود که بیشتر به جامعه آسیب بزند، مورد مطالعه قرار دهند و برای مهار آن‌ها و بهبود شرایط، جهت‌گیری و کیفیت سیاست‌ها را در حوزه‌های مرتبط تغییر دهند؛ برای مثال بررسی کنند که چه عواملی سبب شده است انباشت بی‌کاری در چند دهه پدید بیاید. می‌دانیم که حدود ۹۰۰ هزار نفر هر سال به متقاضیان کار اضافه می‌شوند، به‌طور متوسط و خالص شاید بتوان گفت ۲۰۰ هزار نفر شغل ایجاد شده است. منظور از خالص این است که بعضی نیز به اقتضای تغییرات متغیر‌های اقتصادی شغلشان را از دست می‌دهند که باید از اشتغال ایجادشده کسر شود و منظور از شعل نیز هر شغلی نیست، بلکه منظور شغل مفید و باارزش افزوده و همراه با درآمد مکفی است. اگرچه این اعداد چندان دقیق نیست، اما دور از واقعیت نیست. اگر بی‌کاری پنهان و مشاغل کاذب و اشتغال ناقص و غیرمکفی در کنار بی‌کارشدگان از حجم اشتغال کسر شوند، وضعیت نابهنجار بی‌کاری و اندازه اشتغال‌زایی بیشتر نمایان می‌شود.

پس اگر خوش‌بینانه هر سال ۷۰۰ هزار نفر به خیل بی‌کاران اضافه شود، چه فاجعه‌ای قابلیت وقوع داشته و دارد؟ بی‌کاران واقعی را می‌توان حدود ۲۰ میلیون نفر برآورد کرد. آمار بزهکاری‌ها را علی‌القاعده نیروی انتظامی دارد، آماری نظیر نزاع و درگیری، سرقت، آمار طلاق، اعتیاد و... مانند مهاجرت و ازدست‌دادن منابع انسانی که جامعه پرورش داده است و دیگر جوامع از آن بهره‌برداری می‌کنند و براساس قاعده چسبندگی بازگشت آن‌ها با ابهام مواجه است. عامل فقر و آسیب‌های متعاقب آن، فقط به بی‌کاری بازنمی‌گردد، بلکه تورم نیز در این سال‌های بلند همراه بی‌کاری حتی به خانوار‌هایی که شاغلان مفید و باارزش افزوده قابل قبول داشته‌اند، آسیب شدیدی زده است تا چه رسد به بی‌کاران! در احادیث از پیامبر اکرم (ص) به این مضمون داریم که می‌فرمایند: اگر فقر بر ما وارد شود، دین و ایمان و اخلاق در ما نمی‌نشیند و می‌رود! کَادَ الْفَقْرُ أَنْ یَکُونَ کُفْراً، (اصول کافی/ ج ‏۲، ص ۳۰۷) در سوره بقره آیه ۱۵۵ نیز به‌طور ضمنی این مطلب تأئید شده است. اگر اجرای سیاست‌های غلط سبب فقر و عقب‌ماندگی امتی شوند، چه می‌شود؟ آیا ظلم روا نشده است؟! نَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یظْلِمُونَ النَّاسَ (شوری/۴۲).

حفظ نظام از اهم اهداف سیاست‌گذاری است و از نظر عقلی و شرعی از اوجب واجبات است و مورد تأکید بنیان‌گذار فقید و شریف جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری نیز بوده است؛ نه‌تن‌ها بدون نظام اسلامی یا تضعیف آن، بسیاری از تکالیف اجتماعی مربوط، تعطیل یا مختل می‌شود، بلکه آنچه نظام را به مخاطره انداخته است، یعنی اسباب فقر و عقب‌ماندگی از پیشرفت، طبق نظر قرآن جامعه را می‌میراند، تِلْکَ الْقُرَى أَهْلَکْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا، (کهف/۵۹). طبق قواعد فقهی و حقوقی که مورد تأئید اسلام نیز هست، نمی‌توان مسئولیت اداره جامعه را پذیرفت، اما به وظایفی که بر عهده آن است، غفلت یا در انجام آن کوتاهی کرد یا اینکه با وجود آگاهی و تمایل به اصلاح، نسبت به اقدام مقتضی کارآمد نبود «من أتلف مال الغیر فهو له ضامن». در صورت اخیر الذکر، طبق آموزه‌های اسلام و تشخیص عقلی، می‌توان گفت عوامل آن نوعی غصب شرعی و ملی انجام داده‌اند و باید این امانت را به اهلش می‌سپردند، أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلی‏ أَهْلِها، (نساء/۵۸).

حتی جواز شرعی و اذن مردم، ضامن بودن را نفی نمی‌کند. بعضی از قواعد فقهی و حقوقی در باب مسئولیت مدنی بر این موضوع دلالت دارند، مانند: اتلاف، تسبیب، لاضرر و لاضرار. در خطبه سوم نهج‌البلاغه مفهومی به این معنی آمده است: اگر نبود تعهدی که خدا از علما برای اصلاح امور گرفته بود، افسار حکومت را رها می‌کردم! می‌دانیم که سیاست، اداره امور مردم است؛ ازاین‌رو امر ارزشی است؛ امام صادق (ع) می‌فرمایند حکومت باید امنیت، عدالت و رفاه را برای مردم تأمین کند، ثَلاثَةُ أشیاءَ یَحتَاجُ النّاسُ إلَیها: الأمنُ وَ العَدلُ و الخِصبُ؛ (تحف العقول /ص ۳۲۰/ ح ۴۴). چنانچه در تأمین رفاه، امنیت و عدالت، سیاست‌گذار با تلاقی سایر موارد دیگر مواجه شود و به دلایل و علل مختلف و انواع محدودیت‌ها ناچار به انتخاب شود؛ این تزاحم در امور مختلف ایجاب می‌کند که به حکم عقل به قاعده «الاهم فی المهم» عمل کند. عزت‌مداری و مصلحت‌جویی بیرون از حکمت و علم نیست. حکمت و خردورزی در تصمیم‌گیری بر همه معیار‌ها احاطه دارد و در رأس مفاد تصمیم‌گیری است. جوامع دیگر در حال پیشرفت هستند و عقب‌ماندگی در زیرساخت‌ها، صنایع و سایر موارد، آسیب را مضاعف می‌کند.

حتی کشور‌هایی مانند مالزی، اندونزی، پاکستان، کره جنوبی، ترکیه و... در طول رشد کم و عقب‌ماندگی ما، پیش رفته‌اند. جبران این آهسته جلو‌رفتن و عقب‌ماندگی روزبه‌روز دشوارتر می‌شود و معادلات اقتصادی-اجتماعی به زیان ما رقم می‌خورد. آمار کم و کیف مهاجرت حیرت‌انگیز است، چنین حجم و کیفیتی به نسبت جمعیت شاید با مردم افغانستان قابل مقایسه باشد! آیا می‌دانید در سال‌های متمادی گذشته چه اندازه شرکت با سرمایه بخش خصوصی ایرانی در خارج از کشور تأسیس شده است؟ چه اندازه منزل در ترکیه و دیگر کشور‌ها خریداری شده است؟! طبق آمار بانک مرکزی در دو دهه گذشته شاید بتوان گفت تقریبا سالانه حداقل ۱۱ میلیارد دلار از کشور خارج شده است! سرمایه انسانی و مالی که قابل نقل و انتقال هستند، برای رشد محیط زیست می‌خواهند، چنانچه فراهم نباشد، متأثر از انتظارات عقلایی و پیش‌بینی اوضاع آینده، متأسفانه صاحبان سرمایه تصمیم به فرار می‌گیرند. عدم رشد اقتصادی در ۱۲ سال گذشته و عدم رشد مکفی در چند دهه، ما را در اجرای طرح‌های عمرانی، صنعتی و.. به نسبت اکثر جوامع عقب نگه داشته است؛ برای مثال، با وجود اینکه کشور نفتی هستیم و تولید قیر دشوار نیست، وضعیت جاده‌های درون کشور چگونه است؟ آوردن پول سر سفره مردم، نقدی‌ساختن آن نیست؛ نه‌تن‌ها نقدی‌سازی نمی‌تواند کمکی به هدفمندی و اصابت آن به کالا و خدمات ضروری کند و ممکن است به مصرف غیرضرور یا مضر مثلا صرف سیگار سرپرست خانوار شود، بلکه در شرایط ضعیف‌شدن ارزش پول ملی، هر‌ساله قدرت خرید آن کاهش می‌یابد، در واقع بردن پول نفت به سفره مردم، یعنی ساخت جاده، پل، راه‌آهن، پشتیبانی از تولید و آوردن تکنولوژی‌های جدید در طبابت با پوشش‌های بیمه‌ای مناسب و تأمین سایر موارد دیگر که مردم برای زندگی مناسب به آن نیاز دارند.

پس خطای بزرگی است اگر از یارانه‌ای که به تولید داده نشد و خانوار را غرق در تورم کرد، مجدد از استمرار و افزایش نامیمون آن صحبت و راه کج‌رفته و آسیب‌زننده را تجربه کرد. هرگاه نتوان امکانات زندگی شرافتمندانه و رشدیابنده را تدارک دید و اشتغال متاعی باشد که به‌سختی دست‌یافتنی شود، تأمین خوراک و درمان مناسب از آرزو‌های خانوار‌های آسیب‌پذیر شود، بالاتربودن تورم از نرخ رشد دستمزد‌ها سبب پایین‌رفتن بیشتر خانوار‌ها در زیر سطح فقر شود، آن‌گاه در مقایسه شرایط کشور با دیگر کشور‌ها ناخواسته شاهد اعتراض‌های آشکاری از نوع آذر ۹۶ و آبان ۹۸ یا از جنس عدم مشارکت لازم در انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری اخیر شویم. همه این‌ها پیام‌هایی دارند و از قبل به کمک شاخص‌های اندازه‌گیری اوضاع اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، می‌توان فهمید که جامعه در چه سطحی از بیماری است، تب دارد یا بیماری مزمن پیش‌رفته دارد؟! پس جا دارد خردورزان در تصمیم‌سازی و سیاست‌گذاران در تصمیم‌گیری با دلسوزی وافر، هرچه زودتر نیاز حیات اجتماعی بالنده را تأمین و از حیاتی‌ترین ارزش‌ها دفاع کنند. * دکترای اقتصاد و هیئت‌علمی گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور
 

اخبار ویژه ۳ آبان

روزنامه کیهان

اسرائیل هیوم: حمله به «التنف» ضرب شست به اسرائیل و آمریکا بود

یک سایت صهیونیستی تصریح کرد: حمله پهپادی به پایگاه آمریکا در منطقه التنف (مرز عراق، سوریه و اردن)، زنگ هشدار به اسرائیل بود. وب‌سایت «اسرائیل هیوم» نوشت: حمله چهارشنبه شب گذشته به محل استقرار نیرو‌های آمریکایی در مرز عراق و سوریه و اردن، ضرب شست و پیام هشداری از جانب ایران به آمریکا و اسرائیل بود. «ایال زیسر» استاد خاورمیانه دانشگاه تل‌آویو در این تحلیل می‌نویسد: حمله اخیر به التنف به عنوان نشانه‌ای برای شدت گرفتن جنگ نیابتی بین ایران و نیرو‌های نیابتی شیعه در منطقه از سویی و آمریکا و اسرائیل از سوی دیگر است.

چهارشنبه گذشته، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از طریق نیرو‌های شبه‌نظامی شیعه خود در داخل عراق به پایگاه نظامی آمریکا در التنف - در مرز سوریه، عراق و اردن - حمله کرد. این پایگاه که صد‌ها سرباز آمریکایی به همراه پرسنل اطلاعاتی انگلیس و فرانسه را در خود جای داده است، برای مبارزه با داعش ساخته شده است، اما اکنون در حال رصد کردن فعالیت‌های ایران در مرز سوریه و عراق است. این پایگاه خسارت زیادی متحمل شد، اما تلفات جانی گزارش نشد. این امکان وجود دارد که هدف از این حمله، زدن یک ضربه «نرم» و ارسال یک پیام هشداردهنده باشد.

این اقدام یادآور رویکرد اسرائیل در سوریه است، زمانی که ساختار‌ها و تجهیزات نیرو‌های نیابتی آن را در سوریه هدف قرار می‌دهد، اما مراقب است که ایرانی‌ها را نکشد. گذرگاه التنف، نقطه اتصال تهران، بغداد، دمشق و بیروت است. این بخشی از مسیر زمینی است که ایران برای انتقال تسلیحات، موشک‌ها و نیرو‌ها به حزب‌الله و دیگر نیرو‌های وفادار در عرصه سوریه در نظر گرفته است. آمریکایی‌ها سعی می‌کنند از این اتفاق جلوگیری کنند، البته بدون عزم فوق‌العاده یا حتی موفقیت قابل توجه. در شرایط عادی، حمله ایران یا نیرو‌های نیابتی آن به یک پایگاه آمریکایی، می‌تواند تنش قابل توجهی را برانگیزد، اما در مورد ساکن فعلی کاخ سفید، حداقل می‌توان گفت خاورمیانه در صدر فهرست اولویت‌های او قرار ندارد. اگرچه دولت بایدن زمان زیادی برای درگیری با اسرائیل بر سر گشایش کنسولگری فلسطین در اورشلیم دارد، اما به نظر می‌رسد نه انرژی و نه اراده‌ای برای مقابله با ایران ندارد.

استفاده از پهپاد‌ها برای حمله به پایگاه التنف به توانایی‌هایی اشاره می‌کند که فقط ایران و نیرو‌های نیابتی آن در عراق و سوریه دارند. ایران سعی می‌کند آمریکا را خسته کند و هنگامی که آمریکا خسته شود، نهایتا مجبور است عراق را هم مثل افغانستان ترک کند. همچنین هدف از این حمله ارسال پیامی روشن به اسرائیل بود. بدون توانایی دسترسی به اسرائیل، ایرانی‌ها ضربه زدن به ایالات متحده را انتخاب کردند؛ شاید، چون آن‌ها را ضعیف‌تر و آسیب‌پذیرتر می‌دانند.

آن‌ها امیدوارند که واشنگتن به اسرائیل فشار بیاورد تا فعالیت‌های خود در سوریه را مهار کند، همان‌طور که اسرائیل به اسد حمله می‌کند تا او را تحت فشار قرار دهد تا ایرانی‌ها را مهار کند.
با این اوصاف حادثه هفته گذشته اقدامی نگران‌کننده و خطرناک بود. ایرانی‌ها هنوز اینجا هستند و مصمم به ادامه راه خود هستند و ما فقط می‌توانیم فرض کنیم که بعد از واشنگتن، نوبت بعدی اسرائیل است.

یادآور می‌شود، «اتاق عملیات مشترک متحدان سوریه» اخیرا در پی حمله به نیرو‌های مقاومت در تدمر، مهاجمان را جنگنده‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی معرفی کرده و بر گرفتن انتقام از آن‌ها تاکید ورزیده بود. حمله به پایگاه اشغالگران آمریکایی در حالی بود که آمریکا از سال ۲۰۱۶، این منطقه را به شعاع ۵۰ کیلومتر، منطقه ممنوعه اعلام کرده بود. حمله موفق پهپادی و راکتی مقاومت، درماندگی سیستم راداری و پدافندی آمریکایی‌ها را به رخ کشید و ضمنا نشان داد برای جبهه مقاومت، جداسازی حساب صهیونیست‌ها و آمریکا معنا ندارد و جنایت‌های اسرائیل با چراغ سبز آمریکا را بی‌پاسخ نمی‌گذارد.
 

گروسی نگران است، چون ایران محاسبه آمریکا را بر هم زد

در جریان سفر آتی مدیرکل آژانس به ایران باید به وی تفهیم شود که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی به تاریخ پیوسته و آژانس دیگر ماموریتی فراتر از NPT ندارد. این موضوع را روزنامه جوان یادآور شده و می‌نویسد: یکی از اشکالات برجام این بود که آژانس در جایگاه ناظر و بازرس منصوب شده و با تکیه بر پروتکل الحاقی و بقیه ظرفیت‌هایی که در توافق برجام به آژانس واگذار شده بود، به دیده‌بان اطلاعاتی و بدون هزینه آمریکا و غرب تبدیل شود، ولی هیچ‌گاه، مکانیزمی برای نظارت و ارزیابی از اجرای تعهدات آمریکا و اروپا در متن توافق درنظر گرفته نشد، تا از آن‌ها بازخواست شود.

با اجرای قانون مجلس ایران از ابتدای سال جاری و کاهش برخی الزام‌ها و تعهدات ایران در توافق هسته‌ای، مکانیزم‌های دیده‌بانی و جاسوسی غربی‌ها به شدت آسیب دیده و آژانس و دبیرکل جدید در تقلای کسب مجدد همان امتیاز‌های مشکوک اولیه هستند. مسئله این است که آمریکا فکر می‌کرد با خروج یکطرفه از برجام، مسیری گسترده‌تر برای فشار حداکثری علیه ایران خواهد داشت و ایران نه‌تنها، ابزار و قابلیت‌های خود را از دست می‌دهد، بلکه با مطالبات جدید و فرابرجامی و تحت فشار‌های وسیع تحریمی، مجبور خواهد شد دور جدیدی از عقب‌نشینی و امتیازدهی را تجربه کند. این بازی غربی با همه خسارت‌هایی که به ایران وارد شد، بی‌نتیجه و با اجرای قانون مجلس ایران، معکوس گردید و به تعبیر کارشناسان آمریکایی، اکنون آمریکا زیر فشار حداکثری ایران است و مجبور است هرچه زودتر به برجام برگردد.

رؤیا‌های موشکی و منطقه‌ای آمریکا و غرب در مذاکرات جدید تعبیر نشده و آن‌ها اولویت خود را در مهار جدید هسته‌ای قرار داده‌اند، ولی از آنجا که برای کسب آن باید امتیاز بدهند، گروسی را مأمور چانه‌زنی قرار داده‌اند تا اشراف اطلاعاتی بر برنامه هسته‌ای ایران را تا حد ممکن احیا کنند. گروسی در موضع اخیر خود ناشیانه اظهارنظر کرده و پا را از NPT فراتر گذاشته و حتی موضوعات سیاسی برای مذاکره با وزیر خارجه ایران و شاید رئیس‌جمهور جدید ایران را درخواست کرده است. باید به گروسی تفهیم شود که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی به تاریخ پیوسته و آژانس و گروسی به جز تعهدات خود برای کمک به برنامه هسته‌ای مسالمت‌آمیز ایران، اختیار و مأموریتی بالاتر از NPT ندارند و با ورود به بحث‌های سیاسی با ایران، ماهیت خود و آژانس را که جز مباحث فنی و در چارچوب NPT وظیفه‌ای ندارد، زیر سؤال نبرند.

اگر دنیس راس، بایدن را تشویق می‌کند تا ایران را بترساند، حتماً فراموش کرده که تیم مذاکراتی جدید در تهران، دلباختگان قبلی نبوده و بیش از هر چیز باید رژیم صهیونیستی و بقایای فرسوده و پرآسیب، نیرو‌ها و پایگاه‌های آمریکا و متحدان آن‌ها باید نگران باشند و بترسند و ادبیات غیرقانونی و سخیف خود را متوقف کرده و از سوی مجامع بین‌المللی مورد سرزنش قرار گیرند. حضور گروسی در تهران و درخواست سفر جدید و دیدار با مقامات سیاسی در حیطه وظایف و اختیارات وی نیست و حداکثر باید با دکتر اسلامی و در سقف NPT گفتگو کند و آژانس بین‌المللی را سیاسی نکند و از مذاکره نیابتی از سوی آمریکا با ایران دور شود. این تقسیم کار آمریکا با گروسی، بی‌حاصل است و آمریکا باید برای اعتمادسازی اقدام مؤثر نشان دهد.
 

سفر به استان‌ها موتور محرک کار‌های بر زمین مانده

یک سایت اصلاح‌طلب حامی دولت سابق تاکید کرد برخلاف برخی انتقاد‌های هم‌طیفانش علیه سفر‌های استانی دولت، آن را امری مفید و لازم می‌داند. «عصر ایران» با تاکید بر این که هم‌طیفانش در دولت روحانی روی سفر به استان‌ها مانور می‌دادند، اما حالا خرده می‌گیرند و این رویکرد «یک بام و دو هواست»، می‌نویسد: سفر به جای جای ایران و لمس دقیق آنچه در صحنه- و نه روی کاغذ و گزارش‌ها- می‌گذرد، می‌تواند نگاه عینی‌تر و عملیاتی‌تری به رئیس‌جمهور بدهد و این خوب است. به تجربه ثابت شده که حضور عالی‌ترین مقام قوه مجریه در یک استان، تا مدت‌ها موتور محرکی می‌شود برای انجام بسیاری از کار‌های بر زمین مانده‌ای که با بخشنامه‌های از راه دور راه به جایی نبرده‌اند.

یکی از تفاوت‌های سفر‌های رئیسی با اسلافش این است که به خاطر کرونا، دیگر خبری از آن استقبال‌های تبلیغی و پرهزینه و سخنرانی‌های پرطمطراق برای مردمی که ساعت‌ها در استادیوم‌ها منتظر بوده‌اند، نیست. محدودیت‌های کرونایی باعث شده دیدار‌های رئیس‌جمهور عمدتا معطوف باشد به بازدید از پروژه‌ها و کارخانه‌ها، سر زدن به نقاط محروم و ملاقات با گروه‌های شغلی و اصناف و کارآفرینان و... که در آن جلسات، بهتر می‌شود مشکلات و راهکار‌ها را بررسی کرد و چرا باید این افراد را از ملاقات با رئیس‌جمهور محروم کرد؟! اتخاذ تصمیمات کلان در تهران، منافاتی با سفر‌های استانی ندارد و هر دو، قابل جمع‌اند.
 

۳۰ درصد اقتصاد جهان تهاتری است

«استفاده از سازوکار مبادلات تهاتری برای تسهیل مبادلات در صورت نیاز» بخشی از بند دهم سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی است. در این بند بر «حمایت همه جانبه هدفمند از صادرات کالا‌ها و خدمات به تناسب ارزش افزوده و با خالص ارز‌آوری مثبت» تاکید شده است و تهاتر، یکی از روش‌های این حمایت است. روزنامه فرهیختگان در این باره به برخی تحریف‌ها پرداخت و نوشت: با روی کارآمدن دولت جدید، استفاده از ابزار تهاتر در اظهارات برخی از وزرا پررنگ‌تر شد و البته انتقاد‌هایی را نیز برانگیخت. به طور مثال اخیرا یادداشتی با عنوان «طرح موضوع تهاتر نفت نشانه چیست؟» در روزنامه اعتماد منتشر شده است که نویسنده در آن با ارائه اطلاعاتی مشوش و ناقص از ساز وکار تهاتر، به نقد این شیوه تجارت خارجی پرداخته است.

در یادداشت مذکور، بار‌ها تهاتر نفت «یک روش موقت» معرفی می‌شود در حالی که پژوهشگر آشنا با تجارت بین‌الملل باید بداند که اکنون، حدود ۳۰ درصد تجارت جهانی با روش تهاتر و سازوکار‌های متفاوتش پیش می‌رود. معمولا وقتی واژه تهاتر را می‌شنویم، ساده‌ترین سازوکار آن (یعنی فروش نفت در ازای دریافت کالایی که آن کشور - خواه برای استفاده یا فروش - تولید می‌کند) به اذهان متبادر می‌شود؛ ولی واقعیت این است که در تجربه‌های ما از تهاتر (چه در مورد کالا‌های اساسی و چه در موارد عمرانی)، ماجرا اصلا استفاده از ساده‌ترین سازوکار تهاتر نیست. ما وقتی نفت را به طرف چینی می‌دهیم، آن‌ها یک اعتبار ارزی (مثلا دلاری) برای ما باز می‌کنند و این اعتبار دلاری توسط خود آن کشور برای ما ایجاد نمی‌شود؛ بلکه به سفارش ما و توسط شرکت‌های معتبر تامین کالا‌های مختلف صورت می‌گیرد.

ادعا می‌شود که تهاتر صرفا برای کالا‌های مصرفی است و نمی‌توان در سرمایه‌گذاری یا واردات کالا‌های سرمایه‌ای از این روش استفاده کرد. این ادعا نیز عجیب است؛ چرا که ما پیشتر، تهاتر را در این حوزه‌ها نیز تجربه کرده‌ایم. مثلا ایران قبلا توانسته از طریق تحت قرارداد سایناشور، ۲۱ میلیارد دلار در حوزه‌های مختلف کار عمرانی انجام دهد؛ قرارداد سایناشور در واقع توافقنامه‌ای بین بانک مرکزی ایران و موسسه بیمه صادراتی چین است که در آن با در اختیار دادن تسهیلاتی به ایران از طرف چینی‌ها، به انجام طرح‌های عمرانی بر مبنای ساختار Export Buyer’s Credit Financing کمک شده است.

در مورد واردات کالا‌های سرمایه‌ای نیز به طریق اولی، هیچ محدودیتی وجود ندارد. در مورد بدعهدی چینی‌ها، روزنامه اعتماد ادعا می‌کند که «دوبار خروج چین از پروژه فاز ۱۱ پارس‌جنوبی» نشان دهنده آن است که نمی‌توان روی سرمایه‌گذاری این کشور در ایران در قالب تهاتر حساب باز کرد. ظاهراً نویسنده یادداشت فراموش کار شده و به خاطر ندارد که خروج چینی‌ها از پروژه‌های نفتی ما، با دستور مستقیم خود زنگنه بود. دیگر ادعای مطرح شده این است که صنعت نفت ما نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است و این با تهاتر قابل انجام نیست. مدعیان باید به این پرسش پاسخ‌دهند که وقتی می‌خواهیم در صنعت‌مان سرمایه‌گذاری کنیم، مگر غیر از این است که نفت می‌فروشیم، پولش را آورده و سرمایه‌گذاری می‌کنیم؟! سازوکار تهاتر نیز دقیقا مشابه همان فرآیند است؛ با این تفاوت که به جای اینکه پس از فروش نفت پولش را گرفته و سرمایه‌گذاری کنیم، از اعتبار ایجاد شده به ازای فروش نفت استفاده می‌کنیم.
 

رشد منفی تجارت در مناطق آزاد در دوره روحانی

روزنامه اصلاح‌طلب حامی دولت تدبیر و امید تاکید کرد: میانگین رشد سالانه تجارت در مناطق آزاد در ۸ سال فعالیت آن دولت به منفی ۸ دهم درصد رسید. اعتماد نوشت: مرکز پژوهش‌های مجلس در «تحلیل بر عملکرد بخش خارجی در سال ۹۹» بود به بررسی تحولات تجاری در مناطق آزاد از سال ۹۲ تا ۹۹ پرداخته است. به گفته این مرکز حجم تجارت انجام شده در این مناطق طی این ۸ سال حدود ۱۶/۷ میلیارد دلار بوده و در بهترین سال‌های اقتصادی کشور که خبری از تحریم و کرونا نیز نبوده، نسبت تجارت مناطق آزاد به سرزمین اصلی از سه درصد تجاوز نکرده است. براساس تحلیل این مرکز میانگین رشد سالانه تجارت در مناطق آزاد در سال‌های ۹۲ تا ۹۹ به منفی ۸ دهم درصد رسیده است.

این امر نشان می‌دهد که افزایش کمی مناطق آزاد اقتصادی نه تنها کمکی به اقتصاد نکرده، بلکه می‌تواند مسائل حاشیه‌ای بیشتری برای کشور ایجاد کند با این وجود اردیبهشت سال جاری حمیدرضا مومنی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفته بود که «پس از بررسی گزارش‌های کمیسیون اقتصادی مجمع تشخیص مصلحت نظام، ایجاد ۱۳ منطقه ویژه اقتصادی و هفت منطقه آزاد تجاری - صنعتی به تصویب رسید. ایجاد ۱۳ منطقه ویژه اقتصادی در حالی است که با استناد به گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در اکثر سال‌های ۹۲ تا ۹۹ تراز تجاری این مناطق منفی و واردات بیشتر از صادرات بوده است». 

قرار بود مناطق آزاد تجاری به راهکاری برای کاهش فقر، افزایش اشتغال و امنیت مرز‌ها و... تبدیل شوند، اما در سال ۹۹ حجم کل مبادلات تجاری انجام شده توسط این مناطق به حدود دو درصد کل تجارت انجام شده، رسیده بود. یک میلیارد و ۵۵۰ میلیون دلار. اگر میانگین نرخ ارز نیمایی در سال ۹۹ حدود ۱۸ هزار و ۲۵۰ تومان باشد، کل تجارت از طریق مناطق آزاد حدود ۲۸ هزار میلیارد تومان است. این در حالی است که کل تجارت کشور در آخرین ماه از سال ۹۹ حدود ۷/۴۵۸ میلیارد دلار بوده است. در بخش دیگری از این گزارش نوشته شده که با وجود مثبت بودن تراز تجاری این مناطق در برخی سال‌ها، اما متوسط سالانه تراز تجاری این مناطق در سال‌های ۹۲ تا ۹۹ حدود ۶۲۲/۵ میلیون دلار منفی بوده است.

روزنامه وطن امروز

موافقت رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان

به مناسبت فرا رسیدن میلاد با سعادت حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی صلی‌الله‌علیه‌وآله و ولادت حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام، رهبر حکیم انقلاب اسلامی با پیشنهاد عفو و تخفیف مجازات ۳ هزار و ۴۵۸ نفر از محکومان محاکم عمومی و انقلاب، سازمان قضایی نیرو‌های مسلح و تعزیرات حکومتی موافقت کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه به مناسبت میلاد پیامبر اعظم (ص) و امام جعفر صادق (ع) طی نامه‌ای به رهبر انقلاب اسلامی پیشنهاد عفو یا تخفیف و تبدیل مجازات ۳ هزار و ۴۵۸ نفر از محکومان را که در کمیسیون مرکزی عفو و بخشودگی، واجد شرایط لازم تشخیص داده شده‌اند، ارائه کرد که این پیشنهاد در اجرای بند ۱۱ اصل ۱۱۰ قانون اساسی مورد موافقت رهبر معظم انقلاب اسلامی قرار گرفت.
 

محسنی‌اژه‌ای: عدلیه نباید ابزار انتقام‌گیری جریانات سیاسی باشد

رئیس دستگاه قضا در ادامه نشست‌های مستمر با نخبگان و اقشار مختلف جامعه، ظهر دیروز میزبان تعدادی از فعالان سیاسی، اجتماعی و پژوهشگران اجتماعی بود. به گزارش مرکز رسانه قوه قضائیه، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای با انتقاد از برخی رفتار‌ها در طرد کردن بعضی افراد از قطار انقلاب ادامه داد: در ۴ دهه اخیر اگر کسی مرتکب خلاف یا جرمی شد، بعضا شرایطی به وجود آمد که کلا طرد شد، در حالی که خیلی از افراد با توبه یا حتی بدون توبه حاضرند به جامعه خدمت و در چارچوب ضوابط قانونی حرکت کنند که ما باید راه را برای این بازگشت هموار کنیم.

رئیس قوه قضائیه در ادامه با اشاره به اشتراک نظر نخبگان با برخی رویکرد‌های جدید قضایی خواستار توجه به این اشتراکات برای تقویت ساختار عدلیه و بهبود عملکرد آن شد و تصریح کرد: «بسیاری از اختلافات در سطح کشور و جریان‌های سیاسی مبنای فلسفی و کلامی ندارد و ناشی از تفاوت برداشت‌هاست که با گفتگو و هم‌اندیشی می‌توان آن‌ها را به حداقل رساند». رئیس دستگاه قضا با تأکید بر استقلال قوه قضائیه اظهار داشت: من معتقد بوده و هستم دستگاه قضایی باید کاملا مستقل باشد، چرا که گاهی برخی جریانات سیاسی تلاش می‌کنند ناخودآگاه از طریق فرآیند‌های قضایی و نهاد‌هایی همچون سازمان بازرسی یا دادستانی یا حراست‌ها رقیب خود را حذف کنند و در این موارد عدلیه باید مستقل عمل کند. وی افزود: نباید ابزار انتقام‌گیری یک جریان سیاسی از جریان مقابل باشیم.

حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای همچنین با بیان اینکه دستگاه قضایی باید ملجأ و پناه همه آحاد جامعه باشد، افزود: ممکن است فردی شرور یا مجرم باشد، ولی اگر برای تظلم‌خواهی و احقاق حقی به قوه قضائیه مراجعه کرد، نباید او را به صرف اینکه مجرم است، نادیده بگیریم. وی با تأکید بر اینکه دستگاه قضایی باید از هر گونه ظلم جلوگیری کند، تصریح کرد: اگر ظلمی توسط یک مأمور حکومت رخ می‌دهد، باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد؛ بویژه اگر به کسی ظلم شود که راهی برای اثبات حقانیت خود و دفاع از حقش ندارد.
 

قالیباف در مراسم اختتامیه سی‌و‌پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی: ‌مجاهدانی همچون شهید سلیمانی رویکرد وحدت را عملی کردند

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه یکی از حلقه‌های مفقوده حل مسائل کشور‌های اسلامی «راهبرد گفت‌وگوی سراسری و فراگیر» در این حوزه تمدنی است، تاکید کرد: امروز قدرت‌های پنهان در تلاشند با اختلاف‌افکنی‌های قومی و مذهبی در میان مسلمانان، آنان را به سمت جنگ‌های داخلی، منطقه‌ای و برادرکشی سوق دهند. به گزارش خانه ملت، محمدباقر قالیباف در مراسم اختتامیه سی‌و‌پنجمین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی با تاکید بر اینکه امام خمینی (ره) با پایبندی به راهبرد نه شرقی نه غربی به همه مسلمانان دنیا نشان دادند با خداباوری و اعتماد به سنت‌های الهی و تکیه بر توان مردم می‌توان در برابر هر قدرت به ظاهر بزرگی پیروز شد، اظهار کرد: نخبگان امت اسلامی در نقاط مختلف کشور‌های مسلمان با اعتقادات مذهبی متفاوت ضرورت مبارزه با منکر‌های اصلی را تبیین کردند و شناخت و آگاهی امت را نسبت به رهیافت جدید از اسلام سیاسی مبتنی بر تفکر ناب محمدی بالا بردند و در این میان مجاهدانی همچون شهید حاج‌قاسم سلیمانی برای عملی شدن این رویکرد جهاد کردند و نتیجه آن شد که مردم مسلمان از اهل تشیع و تسنن بدون پشتیبانی دولت‌ها در کنار هم متحد شدند و با تکیه بر سنت‌های الهی توان قدرت‌های تا دندان مسلح را چیزی جز سستی خانه عنکبوت ندیدند و شکست‌های پی‌درپی را بر آن‌ها تحمیل کردند و اینگونه بود که با شناخت و آگاهی امت مسلمان از اسلام سیاسی و تکیه بر سنت‌های الهی معجزه عصر جدید شکل گرفت و هیمنه جبهه استکبار با همه قدرت ظاهری‌اش فرو ریخت.

وی تاکید کرد: امروز قدرت‌های پنهان در تلاش هستند با اختلاف‌افکنی‌های قومی و مذهبی در میان مسلمانان، آنان را به سمت جنگ‌های داخلی، منطقه‌ای و برادرکشی سوق دهند. رئیس قوه مقننه با اشاره به حوادث اخیر افغانستان یادآور شد: در افغانستان و در سراسر منطقه این دست‌های پنهان در کارند تا با راه‌اندازی جنگ‌های مذهبی، منطقه را در ناامنی همیشگی قرار دهند. جنایت‌های اخیر در افغانستان و برنامه‌ریزی‌های گسترده آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها برای ایجاد آشوب و تفرقه در لبنان و عراق و تحریک برخی سران کشور‌های منطقه همه در همین راستاست. ممکن است در ظاهر سرباز‌های آمریکایی از منطقه خارج شده باشند لکن نقشه‌های آن‌ها برای ایجاد آشوب و اختلاف به نوعی از طریق بازتعریف حضورشان در منطقه به پایان نرسیده است.

روزنامه خراسان

درآمد ارزی حیرت آور ترکیه از فروش خانه به خارجی‌ها

دنیای بورس - طبق اعلام دولت ترکیه بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ بیش از ۷۰۰۰ تبعه خارجی با خرید مسکن در این کشور موفق به دریافت شهروندی شده اند که بیشترین میزان فروش خانه به اتباع ایرانی، عراقی، روسی و افغانستانی بوده است. در سال گذشته اتباع خارجی ۷/۵ میلیارد دلار در بخش مسکن این کشور سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
 

تعیین قیمت ۳۱ هزارتومانی بازار مرغ را متعادل کرد

تسنیم- همزمان با تعیین نرخ ۳۱ هزار تومانی مرغ، قیمت این محصول در بازار آزاد نیز کاهش یافته است به طوری که در محدوده ۳۳ تا ۳۴ هزار تومان به فروش می‌رسد. نرخ قبلی مرغ براساس مصوبه ستاد تنظیم بازار هر کیلو ۲۵ هزار تومان بود، این در حالی است که قیمت مرغ در ماه‌های گذشته از ۴۰ هزار تومان عبور کرده بود.
 

احتمال تمدید خوداظهاری سامانه املاک تا آخر سال

مهر- در حالی که بر اساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا، فعالیت سامانه املاک و اسکان کشور تا پایان مهر تمدید شده بود، معاون وزیر راه از احتمال تمدید خوداظهاری در این سامانه تا آخر سال خبر داد. با این حال، اخذ مالیات از خانه‌های خالی معطل تمدید خوداظهاری نخواهد بود.
 

شنیده‌های فارس از محکومیت ۱۰ میلیارد دلاری ایران در بخش دوم پرونده کرسنت!

خبرگزاری فارس در گزارشی مدعی شد که اصل مبلغ جریمه بخش اول پرونده کرسنت ۴/۲ میلیارد دلار بوده است نه ۶۰۷ میلیون دلار. همچنین این خبرگزاری از شنیده‌ها درباره محکومیت ۱۰ میلیارد دلاری کشورمان در بخش دوم پرونده خبر داده است.
 

دلیل افت تا ۵۰ درصدی سهام عدالت در برخی استان‌ها

فارس- امینی‌خواه رئیس هیئت مدیره کانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری سهام عدالت با بیان این که ارزش سهام عدالت در برخی استان‌ها حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است، افزود: یکی از دلایل عمده این کاهش این است که با این که طبق مصوبه سازمان بورس ۲ هزار میلیارد تومان از منابع شرکت‌های سرمایه‌گذاری مربوط به سهام عدالت برداشته و در صندوق توسعه و تثبیت بازار واریز شد، اما متأسفانه بازارگردانی سهام عدالت انجام نشده و یکی از دلایل ریزش سهام عدالت استانی همین عدم بازاریابی این سهام توسط صندوق توسعه بازار است که باعث زیان سهامداران عدالت شده است.

روزنامه ایران

بازنشر نامه محبت‌آمیز سردار سلیمانی به یکی از اهالی البوکمال

خبر اول اینکه، تصویر نامه‌ای با دستخط سردار سلیمانی، به خانواده سوری بازنشر شد. این نامه، برای صاحب منزلی که در خلال عملیات آزادسازی البوکمال، از آن منزل به‌عنوان مقر استفاده گردیده، نگارش شده بود. به گزارش جماران در این نامه آمده: من برادر کوچک شما قاسم سلیمانی هستم. حتماً مرا می‌شناسید. ما به اهل سنت در همه جا خدمات زیادی انجام داده‌ایم. من شیعه و شما سنی هستید. اما من هم به نوعی سنی هستم، زیرا به سنت رسول خدا (ص) اعتقاد دارم و ان‌شاءالله در راه او حرکت می‌کنم؛ و شما هم به نوعی شیعه هستید، زیرا اهل‌بیت (ع) را دوست دارید.

از قرآن کریم و صحیح البخاری و دیگر کتب موجود در خانه شما متوجه شدم که شما انسان‌های با ایمانی هستید. اولاً از شما عذر می‌خواهم و امیدوارم عذر مرا بپذیرید که از خانه شما، بدون اجازه استفاده کردیم. ثانیاً هر خسارتی که به منزل شما وارد شده باشد، ما آماده پرداخت آن هستیم. از سوی خودم و شما با قرآن‌کریم استخاره کرده‌ام و در جواب، آیات سوره مبارکه فرقان در صفحات ۳۶۱ و ۳۶۲ ظاهر شد.

امیدوارم که آن‌ها را بخوانید و به حال خود و ما بیندیشید. من در خانه شما نماز خواندم و دو رکعت نماز هم به نیت شما خواندم و از خداوند متعال خواستارم که عاقبت‌به‌خیر شوید. محتاج دعای شما هستم. برادر یا فرزند شما سلیمانی. اگر فکر می‌کنید بنده یا ما، به خاطر استفاده بی‌اجازه از خانه‌تان مدیون شما هستیم، این شماره تلفن بنده در ایران است. خواهش می‌کنم با ما تماس بگیرید و بنده حاضرم هر درخواستی داشته باشید انجام دهم.
 

اجازه فیلترینگ یا کاهش سرعت اینترنت را نخواهیم داد

خبر دیگر اینکه، عضو کمیسیون مشترک طرح صیانت از فضای مجازی گفت: به هیچ عنوان اجازه فیلترینگ یا کاهش سرعت اینترنت را نخواهیم داد، اگر چنین مصوبه‌ای داشته باشیم از حضور در این کمیسیون انصراف خواهم داد. به گزارش خبرگزاری صداو سیما، احمد امیرآبادی فراهانی، با بیان اینکه پس از تدوین آیین نامه داخلی کمیسیون مشترک طرح صیانت از فضای مجازی، کلیات این طرح در کمیسیون به بررسی و رأی گذاشته خواهد شد، گفت: ما در این کمیسیون به دقت مفاد طرح را بررسی خواهیم کرد، برخی از مواد طرح قبلی نیاز به تغییرات دارد.

امیرآبادی ادامه داد: مثلاً با وجود تحریم‌های ظالمانه علیه ایران امکان الزام به بازگشایی دفاتر شرکت‌های خارجی، چون اینستاگرام و فیس بوک و... در ایران وجود ندارد، از طرفی هم نمی‌توان اجازه داد که این پلتفرم‌ها بدون توجه به قوانین کشور ما هر فعالیتی انجام دهند. نماینده قم گفت: فیلتر و مسدودسازی راه حل نیست بلکه ما باید در کمیسیون مشترک به دقت این را بررسی کنیم و به یک راهکار عملیاتی برسیم. من به هیچ عنوان موافق انسداد شبکه‌های اجتماعی خارجی نیستم، بنده و بسیاری از مسئولان عالی رتبه هم عضو همین شبکه‌های اجتماعی هستیم که برخی از آنها، چون توئیتر در ایران فیلتر هستند؛ وقتی مسئولان کشور هم در چنین شبکه‌ای فعالیت دارند واقعاً دلیل انسداد و فیلترینگ چیست؟! معنی ندارد.
 

پنج استاد دانشگاه لرستان در فهرست دانشمندان برتر دنیا

شنیدیم که، رئیس دانشگاه لرستان گفت: پنج نفر از اعضای هیأت علمی این دانشگاه در فهرست ۲ درصد دانشمندان برتر دنیا قرار گرفتند. به گزارش ایرنا، خسرو عزیزی با اعلام این مطلب به رسانه‌ها افزود: این ارزیابی بر اساس اطلاعات جدید نمایه استنادی معتبر اسکوپوس (scopus) انجام و منتشر شده است.

وی اظهار داشت: بر این اساس دکتر محسن ایزدی در گروه آموزشی مهندسی مکانیک و پلیمر دانشکده فنی و مهندسی، دکتر امیرحمزه حقی آبی در گروه آموزشی مهندسی کشاورزی، علوم آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دکتر علی فرمانی در گروه آموزشی برق الکترونیک دانشکده فنی و مهندسی، دکتر سعید فرهادی در گروه آموزشی شیمی معدنی و دکتر یعقوب منصورپناه در گروه آموزشی شیمی آلی هر دو از دانشکده علوم پایه در این فهرست قرار گرفته‌اند. اسکوپوس یکی از نمایه‌های استنادی معتبر و شناخته شده و اطلاعات کتاب‌شناختی حدود ۶۰ میلیون سند را در خود جمع‌آوری کرده است. این پایگاه اطلاعات محصولات حدود پنج هزار ناشر علمی را از سراسر جهان در خود جای داده و در مجموع اطلاعات ۱۶ هزار و ۵۰۰ مجله علمی پژوهشی را نمایه کرده است.
 

موفقیت عراق در ایجاد همگرایی میان ایران و عربستان

با خبر شدیم که، یک منبع عراقی مدعی شد که بغداد در ایجاد همگرایی میان تهران و ریاض موفق بوده است. به گزارش ایسنا به نقل از روسیا الیوم، یک منبع عراقی روز شنبه به این منبع خبری گفت: پایتخت عراق طی ماه‌های اخیر میزبان چهار دور دیدار میان دو کشور بوده که منجر به همگرایی زیادی میان آن‌ها شده است. وی افزود: این دیدار‌ها در سطح بالا برگزار شده‌اند و دیپلماتیک و هوشمندانه بوده‌اند. این مقام مطلع اشاره کرد که این همگرایی و توافق در دیدار‌های قبلی‌شان طی نشست‌های آتی به اعلام پایان تنش از سوی ایران و عربستان سعودی منجر خواهد شد.

پایگاه خبری اکسیوس چندی پیش در گزارشی نوشته بود آغاز گفت‌وگوی ایران و عربستان تقریباً همزمان با ورود جو بایدن رئیس‌جمهوری امریکا به کاخ سفید و تلاش وی برای برگرداندن نگاه خود از منطقه انجام گرفته است. این امراز سوی بسیاری از ناظران به‌عنوان نشانه‌ای مبنی بر این تفسیر شده است که اگر واشنگتن بدون قید و شرط از وضع منطقه‌ای موجود حمایت نکند، شرکای عرب ایالات متحده تمایل بیشتری به تعامل با ایران خواهند داشت. اکسیوس در ادامه گزارش خود، برگزاری چندین دور گفتگو میان ایران و عربستان را حاصل تلاش‌های مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق برای میانجی‌گری میان تهران و ریاض دانست و تصریح کرد که او به‌دنبال حمایت داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی است.
 

انتقاد نانسی پلوسی از رویکرد رژیم صهیونیستی علیه ایران

دست آخر اینکه، نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان امریکا در مورد رویکرد امریکا و اسرائیل در مورد ایران گفت: ما رابطه خوبی با دوست و متحدمان اسرائیل داریم. اسرائیل همواره از دوستان خوب ماست، اما آن‌ها هنوز به ما می‌گویند در مورد ایران چه باید کنیم. به گزارش ایلنا، وی با انتقاد از رویکرد اسرائیل در مورد برجام، براهمیت حفظ برجام تأکید کرد و گفت: به نظر نمی‌رسد ایران از خطوط قرمز توافق هسته‌ای عبور کرده باشد.

روزنامه شرق

‌‌‌‌محسنی‌اژه‌ای: برخی رفتار‌ها سبب طرد‌شدن بعضی از قطار انقلاب شد

مرکز رسانه قوه قضائیه: رئیس قوه قضائیه در نشست هم‌اندیشی با جمعی از نخبگان و فعالان سیاسی و اجتماعی گفت: دستگاه قضائی باید کاملا مستقل باشد؛ چراکه گاهی برخی جریانات سیاسی تلاش می‌کنند ناخودآگاه از طریق فرایند‌های قضائی و نهاد‌هایی مانند سازمان بازرسی یا دادستانی یا حراست‌ها رقیب خود را حذف کنند و در این موارد عدلیه باید مستقل عمل کند. حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای در جلسه هم‌اندیشی با تعدادی از فعالان سیاسی، اجتماعی و پژوهشگران اجتماعی با انتقاد از برخی رفتار‌ها در طردکردن بعضی افراد از قطار انقلاب ادامه داد: در چهار دهه اخیر اگر کسی مرتکب خلاف یا جرمی شد، بعضا شرایطی به وجود آمد که کلا طرد شد، درحالی‌که خیلی از افراد با توبه یا حتی بدون توبه حاضرند به جامعه خدمت کنند و در چارچوب ضوابط قانونی حرکت کنند که ما باید راه را برای این بازگشت هموار کنیم.

رئیس قوه قضائیه در بخش دیگری از سخنانش با طرح سؤالاتی درباره ویژگی‌های دستگاه عدلیه و دادرسی مطلوب و وظایف دستگاه قضا در احقاق حق و فصل خصومت‌ها، اظهار کرد: ابزار اصلی قاضی برای احقاق حق و اجرای عدالت، قانون و قواعد شناخته‌شده است که عدول از آن‌ها امری ناپسند است. محسنی‌اژه‌ای افزود: اگر قانون خلأ یا اشکال دارد، باید برای رفع آن تلاش شود، اما عدم اجرای قانون به دلیل یک نقیصه یا مصلحت‌اندیشی در اجرای قانون غیرقابل‌قبول است و حتما تبعات سوء و مضراتی برای جامعه خواهد داشت. رئیس قوه قضائیه در ادامه با اشاره به اشتراک نظر نخبگان با برخی رویکرد‌های جدید قضائی خواستار توجه به این اشتراکات برای تقویت ساختار عدلیه و بهبود عملکرد آن شد و تصریح کرد «بسیاری از اختلافات در سطح کشور و جریان‌های سیاسی مبنای فلسفی و کلامی ندارد و ناشی از تفاوت برداشت‌هاست که با گفتگو و هم‌اندیشی می‌توان آن‌ها را به حداقل ممکن رساند».