تعامل و گفتگو با ادیان دیگر یک موضوع مهم و حساس است که نیازمند رعایت اصول و روش‌های خاص است. برخی اصول و روش‌های موثر برای تعامل و گفتگو با ادیان دیگر را می‌توان در موارد زیر آورد:
 
احترام و توجه به دیگران
در تعامل با ادیان دیگر، باید احترام و توجه به دیگران را در نظر داشت. باید به نظرات و باورهای آنان گوش داده و آنها را با جدیت در نظر گرفت.
 
آشنایی با ادیان دیگر
برای برقراری گفتگو مؤثر با ادیان دیگر، باید درباره آنها آگاهی کافی داشته باشیم. بررسی مفاهیم، آیین‌نامه‌ها و عقاید آنان می‌تواند به ما در درک بهتر ادیان کمک کند.
 
استفاده از زبان ادب و ملاحظه نحوه سخن با ادیان دیگر
با ادیان دیگر، باید مؤدبانه و محترمانه گفتگو کرده و ادبیات و اصول ادیان دیگر را نیز رعایت کنیم. این کار می‌تواند به برقراری ارتباط مثبت و سازنده کمک کند.
 
ارتقای فهم و دانش
برای تعامل مؤثر  باید به فهم و دانش خود درباره ادیان دیگر اهمیت دهیم. مطالعه و تحقیق درباره ادیان مختلف و بررسی نظرات مختلف می‌تواند به ما در درک بهتر ما از آنها کمک کند.

ارتباط با نمایندگان ادیان دیگر
برقراری ارتباط مستقیم با نمایندگان و متخصصان ادیان دیگر می‌تواند به ما در درک بهتر ادیان و برقراری گفتگوی مؤثر کمک کند. می‌توانیم با شرکت در نشست‌ها و کنفرانس‌های مذهبی، مراجعه به مراکز فرهنگی و مذهبی و یا برقراری ارتباط اینترنتی با نمایندگان ادیان دیگر، این ارتباط را برقرار کنیم.
 
تحمل و احترام به تفاوت‌ها
در تعامل با ادیان دیگر، باید تفاوت‌ها را تحمل کرده و به آنها احترام بگذاریم. ضمن آنکه هر دین دیگری دارای مفاهیم و باورهای خاص خود است که با دین اسلام مشترک است. ما باید این مشترکات را به عنوان نقطه آغاز تعامل، رابطه و گفتگو شناخته و برای رفتن به سمت آن، همراه با یک برنامه صحیح تلاش کنیم.
 
استفاده از رسانه‌های اجتماعی
رسانه‌های اجتماعی می‌توانند به شما کمک کنند تا نقاط مشترک با ادیان دیگر را برجسته کنید. می‌توانید مقالات، ویدئوها و پست‌هایی را درباره نقاط مشترک ادیان منتشر کنید و با نمایندگان دیگر ادیان در این رسانه‌ها در ارتباط باشید. مردم به عنوان کسانی که باید از نتایج این گفتگوها مطلع شوند تا بتوانند در مورد خود و دین خودشان اصلاعات کسب کنند، در رسانه ها و شبکه های اجتماعی بیشتر حضور دارند.
 

رویداد مباهله

یکی از نمونه های تعامل با ادیان دیگر جریان مباهله است. پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) با وجود آنکه می دانست دینش کاملترین دین است و راهش حق است و هیچ شک و شبهه ای در آن وجود ندارد با علمای مسیحیت گفتگو کرد و وقتی آنها این حقیقت ناب را قبول نکردند، تصمیم به مباهله گرفته شد. در واقع در جریان مباهله یک تعامل و دعوت اتفاق افتاده است که ما کمتر به آن توجم می کنیم. 

روز مباهله یکی از روزهای مهم در تاریخ اسلام است که به واقعه‌ای مهم در زمان حضرت رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) و امام علی(علیه السلام) برمی‌گردد. در روایات اسلامی که مفسّران و محدّثان نقل کرده‌اند آمده است. هنگامی که آیه فوق نازل شد پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به مسیحیان نجران پیشنهاد مباهله داد، بزرگان مسیحی از پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) یک روز مهلت خواستند، تا در این‌باره به مشورت بنشینند. اسقف(اعظم) به آنها گفت: «نگاه کنید، اگر فردا محمد با فرزند و خانواده‌اش برای مباهله آمد از مباهله با او بپرهیزید و اگر اصحاب و یارانش را همراه آورد با او مباهله کنید که او پایه و اساسی ندارد.» فردا که شد که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) آمد، در حالی‌که دست علی(علیه السلام) را گرفته بود و حسن و حسین(علیهما السلام) پیش روی او حرکت می‌کردند، و فاطمه(سلام الله علیها) پشت سر او؛

در روز مورد توافق مسیحیان و در پیشاپیش آنان اسقف اعظم آنان بیرون آمدند. هنگامی‌که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را با همراهان مشاهده کرد، پرسید: «اینها چه کسانی هستند؟» گفتند: «این یکی، پسر عمو و داماد او است و این دختر زاده‌های او هستند و این بانو، دختر او است که از همه نزد او گرامی‌تر است.» اسقف نگاهی کرد و گفت: «من مردی را می‌بینم که مصمّم و با جرأت در مباهله آمده و می‌ترسم او راستگو باشد و اگر راستگو باشد بلای عظیمی بر ما وارد خواهد شد.» سپس گفت: «ای ابوالقاسم(ص) ما با تو مباهله نخواهیم کرد، بیا با هم صلح کنیم»!

آیه مباهله در قرآن در سوره آل عمران، آیه61 آمده است: «فَمَنْ حَاجَّکَ فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَکَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکَاذِبِینَ» پس هر کس پس از آنکه از علمی که به تو رسیده است درباره او با تو جدال کند، بگو: بیایید فرزندان خود و فرزندان شما را و زنان خود و زنان شما را و خودمان و خود شما را بخوانیم، سپس دعا کنیم و لعنت خدا بر دروغگویان بیاوریم.(آل‌عمران/61)

در این آیه، خداوند به پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) دستور می‌دهد که با مسیحیان نجران به مباهله بپردازد. مباهله به‌معنای دعوت به لعنت و نفرین بر یکدیگر است. تأثیر آیه مباهله بر تاریخ اسلام بسیار زیاد است و می‌توان نکات مهمی در استدلال در برابر مخالفان اسلام از آن استخراج کرد. مفسران شیعه و بیشتر اهل سنت این آیه را نشانه حقانیت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) و فضیلت اهل‌بیت(علیهم السلام) می‌دانند. این رویداد نشان می‌دهد که پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) و همراهانش جدیت و اعتقاد قوی به اسلام داشتند و آماده بودند تا با مباهله حقانیت اسلام را ثابت کنند.

از جمله آموزه‌های ماجرای مباهله تأثیر در تعامل با ادیان دیگر است و عکس آن که ادیان دیگر نیز باید خود را با اسلام مقایسه و ادله خود را از عدم پذیرش اسلام بیان کنند. ماجرای مباهله در کنار آموزه‌ها و اثراتش بر تاریخ، ادیان الهی، بزرگان دین، حقانیت اسلام، حقانیت اهل‌بیت(علیهم السلام) و... باید اثر روی انسان‌ها چه مسلمان و چه غیرمسلمان داشته باشد. یعنی اولین درسی که باید از ماجرای مباهله گرفته شود باید توسط انسان‌ها باشد تا آنان را به سمت حقانیت دین اسلام و مکتب تشیع هدایت کند. برای مسلمانان نیز رویداد مباهله نشان می‌دهد که پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) با ادیان دیگر به تعامل و گفتگو پایبند بود. این رویداد نشان می‌دهد که اسلام به تعامل با ادیان دیگر و احترام به مختلفیت مذهبی تأکید دارد.