اثر تاريخي يخچال حاج محريم در ثبت ملي

 فارس: سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان فارس، اثر تاريخي يخچال حاج محريم را به ثبت ملي رساند.

 

با توجه به ارزش‌هاي تاريخي اين اثر، در سال‌هاي گذشته بررسي‌هاي باستان‌شناسي و تكميل پرونده اثر به منظور ثبت آن در فهرست آثار ملي انجام كه در سال 1387 تمام اقدامات ثبتي آن مهيا شد و پس از طي مراحل و تشريفات قانوني لازم اين اثر تاريخي به شماره 23469 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيد.
در شمال شهر استهبان و در دل صحرا، آب انبار بزرگي وجود دارد كه به يخچال حاجي محريم (محمد رحيم شوشتري) شهرت دارد.
اين اثر مربوط به دوره قاجاريه است و به‌خاطر اينكه باني آن شخصي به ‌نام حاج محمد رحيم بوده به ‌نام يخچال حاجي محريم معروف است.
اين اثر در طول جغرافيايي ً460 َ02 ْ54 و عرض جغرافيايي ً023 َ08 ْ29 قرار گرفته است و از سطح دريا 1700 متر ارتفاع دارد.
مصالح به‌ كار رفته در ساخت اين بنا سنگ، ساروج و آجر است.
برخلاف ساير بركه‌هاي استهبان كه همگي مكعب مستطيل‌اند، اين يخچال به تقليد از معماري لار و يزد به صورت استوانه ساخته شده است.
سقف آن را پوششي گنبدي شكل تشكيل مي‌دهد كه آن را با آجر و گل رس و گچ ساخته‌اند.
ارتفاع گنبد هفت متر و به‌گونه‌اي است كه از هر جاي صحرا قابل رويت است ضمن اينكه شعاع دايره آب انبار حدود پنج متر است كه گفته مي‌شود، برف‌هاي زمستاني را در آن انباشته مي‌كردند تا به مصرف تابستان برسد و يا حوضچه‌هاي اطراف آن ‌را از آب پر مي‌كردند تا يخ بزند، آنگاه يخ‌ها را به درون يخچال مي‌ريخته‌اند، اين يخچال هنوز سالم بوده و دخل و تصرفي در آن صورت نگرفته است از اين رو مي‌تواند مقدار زيادي آب را در خود ذخيره كند.
ورودي آن در سمت شمال قرار دارد و از طريق سه سوراخ آب‌رو در اطراف، آب وارد يخچال مي‌شده است.
استاد ابوالقاسم اقتصاد (درگذشت 1307 شمسي) استاد كاري بوده كه اين بنا را ساخته است