برنامه «نسیم واژه‌ها» در بررسی وجوه قرآنی واژگان شنبه 21 اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۲ وجوه معنایی واژه «فتنه» در قرآن را بررسی می‌کند.

 

به گزارش راسخون به نقل از فارس روابط عمومی رادیو قرآن اعلام کرد: در برنامه «نسیم واژه‌ها» که روز شنبه 21 اردیبهشت‌ماه 1392 پخش خواهد شد، واژه «فتنه» معناشناسی می‌شود و برخی از آیات قرآن کریم که در آن واژه «فتنه» وجوه مختلف معنایی دارد به عنوان شاهد مثال بیان می‌شود.

«فتنه» در فرهنگ زبان فارسی کاربردی فراوان دارد و به معنای امتحان کردن،‌ آزمودن،‌ گمراه کردن،‌ ضلالت، اختلاف میان مردم،‌ آشوب،‌ محنت و عذاب است.

موارد استعمال کلمه «فتنه» در قرآن کریم به‌ گونه‌ای است که نمی‌شود آن را مشترک معنوی محسوب کرد و بگوییم ماده «فتن» همه جا به یک معنا است و در قرآن کریم  «فتنه» با 20 گونه استعمال، 60 بار تکرار شده و کمتر از یک چهارم آن به صورت مشخص معنای آزمایش دارد، همچنین گاه «فتنه» به معنای آزمایش و گاه به معنای اسباب آزمایش به کار رفته است.

یکی از معانی «فتنه» در قرآن، آزمایش و امتحان الهی است که در آیات 2 و 3 سوره مبارکه «عنکبوت» آمده است.

«فتنه» به معنای عذاب یا اسباب عذاب اخروی  نیز در قرآن آمده که در مورد استعمال «فتنه» به معنای عذاب و یا اسباب آن، چنین آمده است: «اگر فتنه در مورد ماده محسوس به کار رود، به معنای سوزاندن آتش است، چنان که نقره و طلا را برای جدا شدن خالصی از ناخالصی می‌سوزانند» بر این اساس در مواردی در آیات قرآن، فتنه در معنای عذاب اخروی به کار برده شده است.

در سوره «ذاریات» آیات 13 و 14 می‌خوانیم «یوْمَ هُمْ عَلَى النّارِ یفْتَنُونَ*ذُوقُوا فِتْنَتَکُمْ هذَا الَّذی کُنْتُمْ بِهِ تَسْتَعْجِلُونَ»؛ روزی است که در آتش گداخته می‌‌شوند و به ایشان گفته می‌‌شود بچشید آن عذابی را که می‌‌خواستید در‌ آمدنش عجله شود.

«فتنه» گاه به‌ معنای گمراهی است که در آیه 41 سوره مبارکه «مائده» آمده و گاه بمعنای شرک و بت‌پرستی یا سد راه ایمان آورندگان است که در آیه 162 سوره مبارکه «صافات» بیان شده است و حتی در آیه 6 سوره مبارکه «قلم» در معنی «جنون» نیز به کار رفته است ولی به ظاهر، تمام این معانی به همان مفهوم اصلی فتنه که گفته شد باز می‌گردد زیرا این واژه با توجه به معنای اصلی‌اش که قرار دادن طلا در زیر فشار آتش برای خالص یا جدا کردن سره از ناسره است، در هر مورد که نوعی فشار و شدت وجود داشته باشد بکار می‌رود.

شایان ذکر است؛ برنامه «نسیم واژه‌ها» به بررسی اشتراک لفظی واژگان می‌پردازد و این برنامه به همت گروه قرآن و اندیشه رادیو قرآن  و سردبیری و پژوهش «سمیرا قنبری» و تهیه‌کنندگی «فاطمه گنجی» روزهای زوج ساعت 16:45  بر روی موج اف ام ردیف 100 مگاهرتز پخش می‌شود.

/117/