لزوم مهندسی تمدن نوین اسلامی بر اساس فقه، فلسفه و کلام
ویرایش عکس دی ماه 98
عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی(ره) با بیان این که فقه، فلسفه، کلام و ... را زیربناهای ساخت تمدن اسلامی برشمرد و گفت: اینکه روی این زیربناها چه بنایی ساخته شود که کارآمد باشد و با اقتضائات روز هماهنگی داشته باشد، نیازمند مهندسی است.
به گزارش راسخون به نقل از خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) محمدجواد توکلی با ذکر این مطلب که تمدن نوین اسلامی از شاخههای راهبردی در علوم انسانی اسلامی است، گفت: یکی از مهمترین شاخصههای تمدن اسلامی، بحث اقتصادی این تمدن است که باید به خوبی مشخص شود که مدل اقتصادی تمدن نوین اسلامی چیست.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) افزود: در واقع این بحث مرتبط به این است که وقتی از ادبیات اقتصاد اسلامی صحبت میکنیم، باید ترسیم کنیم که این مدل اقتصادی چه کاری انجام میدهد و چه دردی از دردهای یک جامعه ایدهآل را دوا خواهد کرد.
اسلام برای اداره امور جامعه برنامه عملیاتی دارد
عضو هیئت رئیسه انجمن اقتصاد اسلامی حوزه یادآور شد: در همین بحثهای نظری باید روشن شود که آیا منظور ما از تدوین الگوی اقتصادی، تنها تعیین مبانی نظری و تئوریک است و یا اینکه این الگو توان این را دارد که طرحهای اقتصادی بدیع و سعادت بخش و تمدنی را برای نظام اسلامی ترسیم کند؛ ما مدعی هستیم که اسلام برای اداره امور جامعه برنامه عملیاتی دارد؛ پس باید با شناخت صحیح اقتصاد اسلامی و مولفههای آن چنین نظامی را در مبانی رفتاری تمدنی خود ترسیم کنیم.
وی ادامه داد: در بحث تمدن نوین اسلامی، رهبر انقلاب مدل خاصی را ارائه کردند؛ ایشان به طور خاص بحث الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت را مطرح کردند؛ بحث تمدنسازی یکی از مطالبات ایشان در تدوین الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت است؛ ایشان به دنبال طراحی یک مدل برتر و اجرای آن در سطحی جهانی برای الگوسازی در دنیای جدید هستند.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: به همین منظور باید به صورت خاص وارد عرصه ترسیم مدلهای کاربردی اقتصاد اسلامی شویم؛ در همین زمینه شناخت آرای بزرگان اقتصاد اسلامی از جمله «شهید صدر»، کمک شایانی به طی این مسیر خواهد کرد.
ارزیابی سه مدل اقتصادی سرمایهداری، سوسیالیستی و اسلامی در آراء شهید صدر
وی افزود: شهید صدر یکی از پیشگامان ادبیات اقتصاد اسلامی بود؛ وی در اثر فاخر خود به نام «اقتصادنا» نگاه مقایسهای به سه نظام سرمایهداری، سوسیالیستی و اسلام داشت؛ اینکه این سه نظام چه طرحی برای مدیریت اقتصادی دارند و بعد از آن نیز به ارزیابی این سه نظام پرداخت.
نظام سرمایهداری به دلیل عقبه الحادی خود توانایی تمدنسازی را ندارد
توکلی عنوان کرد: وقتی شهید صدر این سه نظام را ارزیابی کرد، عنوان کرد که باید ارزیابیمان ناظر به وحدت مبنایی باشد؛ در مرحله بعد این مبحث مبنایی را آغاز کرد و ثابت کرد که نظام اقتصادی اسلام از حیث مبنایی بسیار مترقیتر از نظامهای رقیب است؛ وی ثابت کرد که نظام سرمایهداری به دلیل عقبه الحادیاش نمیتواند روی پای خود بایستد و تمدنی سعادتبخش را برای انسان رقم بزند.
وی بیان کرد: در نظام اسلامی به خاطر مبدا توحیدی و اصل توحید، انسان، خلیفهالله است و تمام اموال و داراییهای او نیز به شکل امانی در اختیار اوست؛ وقتی چنین پایهای تنظیم شد، این تمدن اقتصادی نیز شکلی الهی و غیر از منافع صرف مادی به خود خواهد گرفت؛ نام این رویکرد، اقتصاد اسلامی است و بعد از آن شهید صدر به رهیافتهای سیاست اقتصادی و... در اسلام اشاره کرد.
لزوم عملیاتی کردن نظریات اقتصاد اسلامی
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با بیان این مطلب که عمر شهید صدر کفاف نداد تا این مباحث را پیگیری کند، تصریح کرد: در حوزه اقتصاد اسلامی ناظر به نظام تمدنی، باید قسمتهای نهادسازی و عملیاتی کردن ایدهها را با مباحث مبنایی به خوبی تحلیل سیستمی کرده و بسترهای لازم برای تبلور ایدهها را فراهم کنیم. بخشی از این ایدهها را شهید صدر که پدر اقتصاد اسلامی به شمار میآید برای بانک اسلامی ارائه کرد.
ابتناء ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر اسلام در تمدن اسلامی
وی بیان کرد: این بحثی که رهبری به عنوان تمدن نوین اسلامی بیان کردند ناظر به ساخت ساختار اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و... بر اساس الگوی مبنایی اسلام است؛ در این زمینه نیز فقه، فلسفه، کلام و سایر بخشهای دانش اسلامی زیربناها را به ما داده است؛ ولی اینکه روی این زیربناها چه بنایی بسازیم که کارآمد باشد و با اقتضائات روز هماهنگی داشته باشد و در این فضای تمدنی ما را جلو ببرد، نیازمند مهندسی است.
ادامه دارد...
7432
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}