از موضوعات چالش بر انگیز در سال های اخیر مفهوم وحدت در جهان اسلامی است که از مخالفان موافقان آن که بگذریم مباحثات و حتی مناقشات و مجادلات زیادی بر سر مفهوم آن در میان موافقان وحدت امت اسلامی در گرفته است و سوالات زیادی در مورد مفهوم و چیستی وحدت به وجود آمده است.
 

وحدت چیست؟

به راستی وحدت چیست؟ مورد اجرای آن کجاست؟ آیا وحدت موجب عقب نشینی از مواضع مذهبی و دینی نیست؟ سؤالاتی از این قبیل تنها با دقت و تحلیل و تعریف دقیق از معنای وحدت پاسخ داده خواهد شد.
 
وحدت به معنای هم بستگی و حرکت در مسیر واحد برای رسیدن به مقصدی واحد است. وحدت یعنی دست گذاشتن روی اصول مشترک و همکاری در مسائل سیاسی. وحدت در امت اسلامی یعنی جاده ای برای همه مسلمانان به سمت مدینه فاضله. مورد اتفاق دانشمندان علوم سیاسی است که مهم ترین ملاک برای بقا و پیشرفت هر جامعه و اجتماع بشری وحدت و اتحاد میان تمام اجزای اجتماع است. از خرد تا کلان. از دولت تا ملت. از همه جهات. سیاسی و نظامی و مذهبی و اقتصادی و علمی و... .
 
 

وحدت نخی است که دانه های تسبیح یک جامعه را به هم متصل می کند. به همین جهت است که یکی از تعزیراتی که معمولا دولت ها برای مقابله با مخالفین خودشان اعمال میکنند تبعید است. تبعید یعنی دوری. یعنی تنهایی. یعنی دانه ای را از تسبیح جدا کردن. مگر یک دانه تسبیح به تنهایی و دور از 99 دانه دیگر به درد میخورد؟ فلسفه تبعید این است که وحدت میان اجزای یک سیستم به هم بریزد. وحدت که بهم ریخت، دیگر سیستم خاموش خواهد شد. به قول معروف یک دست که صدا ندارد! ید الله مع الجماعة.
 
از این رو بسیاری از خطابات قرآن کریم به صورت جمع است. میگوید یا ایها الذین آمنوا ( ای کسانی که ایمان آورده اید!) نمیگوید ای کسی که ایمان آورده ای! میگوید یا ایها الناس ( ای انسان ها!) نمیگوید ای انسان! یعنی همه با هم. به کمک هم. یعنی هر آنکه به خدا ایمان دارد زیر چتر "آمنوا" مورد ندای قرآن است.
 

مشت گره کرده شیعه و سنی

از جمله مهمترین مصداق وحدت، وحدت میان دو مذهب شیعه و سنی است. وحدتی که هم جنبه سیاسی دارد و هم جنبه اجتماعی. هم جنبه فرهنگی دارد و هم جنبه اقتصادی. بهتر است جنبه های مؤثر آنرا محدود در گفته ها و نوشته ها نکنیم.
 
از بعد از انقلاب در کلام بسیاری از بزرگان به خصوص در کلام رهبر معظم انقلاب اسلامی در این سال های اخیر کلید واژه وحدت بین شیعه و سنی بسیار به چشم می خورد. وحدت در نظر ایشان یعنی فرقه های گوناگون در اسلام در مقابله با دشمن همدلی و همکاری و هم دستی و هم فکری کنند. هم دستی در مقابل دشمن یعنی انگشتان یک دست برای دشمن جمع شده و مشت شوند. به قول قرآن "اشداء علی الکفار رحماء بینهم". هنگامه مقابله با دشمن مانند مشتی گره کرده و در مقابله با همدیگر آغوش مهربانشان باز است.

در فضای سیاست، برای اینکه بتوان گروهی را از پا در آورد راحت ترین مسیر از بین بردن وحدت بین اجزای آن است. وحدت که بهم بریزد مقابله آسان تر است. رویارویی با یک لشکر صدهزار نفره بسیار سخت تر و نفس گیر تر از رودررویی با لشگر های ده هزار نفره است. به همین جهت اختلاف بین شیعه و سنی یکی از اهداف دشمن است برای نابودی کامل اسلام.
 
 

در مقابل وحدت باعث می شود که اصل دین پا برجا بماند. وحدت از جان مسلمانان محافظت می کند. از این روست که امیرمؤمنان(علیه السلام) در غرر الحکم فرموده که از تفرقه و اختلاف دوری کنید. زیرا گروه اندک ولو بر حق باشند اگر از امت اسلامی جدا گردند طعمه شیطان می شوند. مانند گوسفند که اگر از گله جدا شود طعمه گرگ می شود.[1] خود ایشان در حکومتشان از همین تدبیر برای قوت و قدرت حکومت اسلامی استفاده می کرد. در همین باره عبدالمتعال صعیدی از اساتید دانشگاه الازهر مصر در مدح حضرتش می نویسد: «این فضیلت بزرگی برای علی بن ابی­طالب (رض) است که اولین بنیان­ گذار تقریب بین مذاهب بود، تا اختلاف رأی و نظر، موجب تفرق و پراکندگی نگردد و غبار دشمنی میان طوایف مختلف، برپا نشود؛ بلکه با وجود اختلاف نظر، وحدت و یگانگی خود را حفظ کنند و برادروار زندگی نمایند»[2] بر مریدان ارادت پرور ساحت مقدسش شایسته است که مانند او عمل کنند و اصل مهم برادری را نگاه دارند.
 

فریاد های مشترک

البته وحدت به معنای این نیست که شیعه سنی شود یا سنی شیعه. وحدت به معنای تقریب مذاهب است نه تلطیف مذاهب! وحدت یعنی آیه 64 سوره آل­عمران. میفرماید: "بگو ای اهل کتاب بیایید بر سر مسائلی متحد شویم که به آن معتقد هستیم. اینکه تنها خدای واحد را بپرستیم و کسی را شریک او نکنیم". وحدت به معنای دست گذاشتن روی نقاط مشترک مذهبی است. وحدت در نظر قرآن یعنی همه ادیان و مذاهب الهی نقاط مشترک خود را مایه اتحاد قرار دهند.
 
شیعه و سنی هم از این قانون مستثنا نیستند. نقاط مشترک بسیاری بین شیعه و سنی وجود دارد. همه خدای رحمان و رحیم را میپرستیم. معتقد به رسالت نبی اکرم هستیم. قرآنی واحد را به عنوان کتاب خدا میخوانیم و همه در ماه مبارک رمضان هنگام غروب بر سر سفره افطار می نشینیم. شانه به شانه هم به دور خانه کعبه می گردیم و در همه جای جهان به سمت آن تکبیرة الاحرام نماز را می گوییم. همه در 17 رکعت نمازی که روزانه ادا میکنیم سوره حمد می خوانیم...
 
مسلمین جهان بایستی با دست گذاشتن روی نقاط مشترک بین خودشان تفاهم ایجاد کنند تا بین آنها مباحثات و مناظرات علمی شکل گیرد. تا زمانی که زبان سازش و زبان ادب بین شیعه و سنی حکومت نکند هیچ بحث عالمانه و محققانه ای بین آن ها شکل نخواهد گرفت. اخلاق در مباحثات علمی حرف اول را میزند. برای ابراز عقاید مذهبی هم شیعه و هم سنی نباید پا را از مرز های ادب فراتر گذارند. اگر از شریعت محمد امین(ص) تبعیت میکنیم حتما سخن او را شنیده ایم. "ادب صورت عقل است. پس تا میتوانی عقل خود را زیبا گردان."[3]
 
 
 

عقب نشینی ممنوع!

وحدت به معنای عقب کشیدن از اصول یا حتی فروع مذهب نیست. متاسفانه برخی تصور کرده اند که وحدت به معنای جاگذاشتن اعتقادات مذهبی و همراه شدن با معتقدات مذهب دیگر است. وحدت به این معنا نیست که شیعه سنی شود یا سنی شیعه شود. شیعه در عین شیعه بودنش پشت سر امام جمعه سنی نماز می خواند و سنی هم با دستان بسته در صف نماز جماعت شیعیان شرکت می کند. اینکه شیعه، ولایت امیرالمؤمنین را به بهانه وحدت به دوستی معنا کند وحدت نیست. رو برگرداندن از تشیع است. واقعیات نباید انکار شود. کما اینکه قرآن فرموده: «کسانی که حقائق را بعد از دریافتن از خدای متعال انکار کنند خدای متعال آن ها را لعنت خواهد کرد»[4] در جای دیگر می گوید آتش طعامی است که این گروه آن را غذای خودشان قرار داده اند. علاوه بر این خدای متعال در روز قیامت با آن ها سخن نخواهد گفت و گناهانشان را نخواهد بخشید و عذابی دردناک و خوار کننده در انتظار آن ها به کمین نشسته است.[5] از همین باب است که خداوند متعال در ذم یهود می فرماید آن ها کسانی بودند که حق را کتمان می کردند. در حالی که به آن آگاه بودند.[6] جای هیچ تعجبی هم نیست که خداوند در آیه 140 سوره بقره ظالم ترین مردم را کسانی معرفی کرده که حق را کتمان می کنند.
 
وحدت دیوار نازکی است که تنها عده کمی می توانند تعادل خودشان را روی آن حفظ کنند. نه از این سو بیافتند که برای هیچ مذهبی غیر از مذهب خودش ارزش قائل نشود و نه از آن سو بیافتند که از اعتقادات حق مذهبشان کوتاه بیایند.
 

موشک وحدت

 وحدت یک تاکتیک سیاسی نیست. یک دستور دینی است. یک رفتار عقلی است. عقل حکم میکند که یک اجتماع دینی فارق از اختلافات مذهبی و عقیدتی دست به دست هم دهند برای استیلای اصل دین. برای شکست دشمنان دین. برای رشد شجره دین. برای رساندن پرچم دین به اقصا نقاط جهان. پیام وحدت، همکاری است. همدلی و همراهی تمام فرقه های مختلف یک دین است. برای اینکه نقاط مشترک عقیدتی خود را به گوش جهانیان برسانند. خط مقدم جبهه خود را در مقابل دشمنان خدا و رسول و دین او تقویت کنند. مانند دو لبه قیچی دست دشمن را از دست یازیدن به مقدسات فرهنگ و تمدن اسلامی کوتاه کنند. وقتی به پیامبر عزیز تر از جانت اهانت می کنند، فرقی نمی کند شیعه باشی یا سنی، زیدی باشی یا اسماعیلی، باید جواب دندانشکنی به دشمن بدهی. زبانش را کوتاه کنی تا هر طور خواست نچرخد. مقابله با دشمن نیاز به وحدت دارد.
 
 

از این رو در آیه 60 سوره انفال خداوند متعال می فرماید تا می توانید خودتان را در مقابل دشمنان خدا قوی سازید.[7] وقتی تعبیر به دشمن خدا میآید یعنی همه معتقدین به خدا دست در دست هم برای شکست دشمن خدا.
 
اگر معتقد به خدا هستیم، هر نقطه ای از جهان که باشیم با هر مذهب و دینی که باشیم، عضوی از لشکر سپاهیان خدا هستیم. اعتقاد به خدا یعنی نام نویسی در لشکر خدا. لشکری که شیعه وسنی، زیدی و اسماعیلی، مسیحی و یهودی، کلیمی و ارمنی، شانه به شانه هم برای نابودی دشمنان خدا قدم بر می دارند.
 
اولین عملیات موفقیت آمیز این لشکر سالها پیش شکل گرفت. شیعه و سنی و ارمنی و مسیحی شانه به شانه هم زیر آتش 8 ساله توپ و خمپاره حزب بعث صدام مقاومت کردند تا کشور خدا پا بر جا بماند. تا کشور خدا شکست نخورد.
 
اقدامات این لشکر به همین شکل بایستی ادامه پیدا کند. کما اینکه ادامه دارد. معتقدین به خدا در ایران با همکاری و همدلی هم برای رشد اقتصاد و معیشت معتقدین به خدا می کوشند. از مرز های کشور الله با جان دل از نفوذ دشمنان محافظت می کنند. شهید حاج قاسم سلیمانی نمادی برای وحدت شیعه و سنی است در مقاومت. برای شیعه فرقی نمی کند که آن جوان فلسطینی شهید، سنی است یا شیعه. برای دفاع از او و زنده نگه داشتن خون او در آخرین جمعه ماه رمضان با زبان روزه زیر آفتاب راهپیمایی می کند و ندای مرگ بر آمریکا و مرگ بر اسرائیل سر می دهد. برای سربازان حشد الشعبی عراق تفاوتی نمیکند که هم سنگرشان علی بن ابی طالب را خلیفه اول میداند یا خلیفه چهارم. هدف همه آن ها سوزاندن ریشه داعش است. به خاک مالیدن بینی وهابیت است. پرچم حک شده ایران روی بدنه موشک های یمنی نشان از همین وحدت است. شیعه موشک می دهد و زیدی هدف می گیرد. نقطه اصابت قلب آل سعود است.
 
نقطه اصابت موشک وحدت قلب شیطان است...
 

پی‌نوشت:
[1] . غررالحکم جلد 2 صفحه 326
[2] .بی آزار شیرازی. ص 207
[3] .کنز الفوائد. ج1
[4] .یقره آیه 159
[5] .همان آیه 174
[6] . همان آیه 42
[7] .و اعدّوا لهم ما استطعتم من قوة ...