سید ابوالقاسم اریب فومنی

آیت الله حاج سید ابوالقاسم اریب فومنی (رحمة الله علیه) عالمی عامل و زاهدی بی ادعا بود. ایشان در حوزه علمیه پررونق سابق تهران (فیلسوف الدوله) که دارای فقیهان و فیلسوفان متبحری بود تحصیل نمود. ایشان تا آخر عمر شریفش زی ساده زیستی و طلبگی را ادامه داد. آیت الله اریب در زمان زندگی خود برای ارشاد و تعلیم و نشر احکام اسلامی و شیعه تلاش زیادی کرد.
 

شناسنامه
1269 ه.ق	تولد
8 اردیبهشت 1361 ه.ش	درگذشت
کهولت سن و ناراحتی  جسمی و جراحی چشم	علت درگذشت
وادی امام زاده میرزای فومن بالاسر مزار شهدا	آرامگاه
ایرانی	ملیت
اسلام	دین
شیعه	مذهب
آیت الله حاج سید ابوالقاسم علوی	دیگر نام ها
تحصیلات حوزوی و درجه اجتهاد	تحصیلات
مدرسه علوم دینی فیلسوف و حوزه علمیه چیذر و حوزه علمیه نجف	دانشگاه
-	زمینه فعالیت
-	سبک
-	سال های فعالیت
-	آثار مهم
-	جایزه ها
-	وبگاه رسمی
مرحومه فاطمه مجتبایی	همسر
-	فرزندان
پدر: حاج سید محمد علوی سید شریعتمدار - مادر: سیده سلطان خانم	والدین

زندگی نامه

تولد

آیت الله حاج سید ابوالقاسم علوی (آیت الله اریب فومنی) فرزند مرحوم حاج سید محمد علوی سید شریعتمدار و مادر محترمه اش مرحومه سیده سلطان خانم که از زنان مؤمنه و متدین دوران خود بود، در سال ۱۲۶۹در شهر فومن به دنیا آمد. وی با خانم مرحومه فاطمه مجتبایی ازدواج کرد که متأسفانه فرزندی از این وصلت به یادگار نمانده است.
 

درگذشت

آیت الله اریب در اواخر  عمر پر برکتش به علت کهولت سن و ناراحتی  جسمی و جراحی چشم در منزل ماندگار شد و سر انجام در روز چهارشنبه هشتم اردیبهشت ماه سال ۶۱ در سن ۹۲ سالگی دعوت حق را لبیک و به اجداد طیبه اش پیوست و او را در وادی امام زاده میرزای فومن بالاسر مزار شهدا به خاک سپردند.

مردم قدرشناس فومن ۳ روز را عزای عمومی اعلام و همه بازاریان با بستن مغازه خود تشیع جنازه  باشکوهی برای آن فقید انجام دادند که تا آن زمان نظیر نداشت. زن و مرد و پیر و جوان همه اشکبار  و ماتم زده در مراسمات سوم و هفتم آن حضرت شرکت کردند.
 

سمت و فعالیت ها

فعالیت های علمی

تحصیلات و استادان

ایشان پس از دوران کودکی دوره ابتدایی را در مکتب خانه مرحوم ملاعلی کوکبی به پایان رسانید پس از آن به تشویق پدر و به حوزه علمیه رشت و سپس به تهران و در مدرسه های علوم دینی فیلسوف و حوزه علمیه چیذر به تحصیل مشغول گردید و دوره سطح و فقه و اصول را در آنجا فرا گرفت.

آیت‌الله اریب فومنی بعد از آن به حوزه علمیه قم و برای ادامه تحصیلات عالیه به نجف اشرف که در آن زمان بزرگترین حوزه علمیه جهان اسلام بود و زیر نظر آیت الله قاضی اداره می‌شد عزیمت و پس از اتمام تحصیلات با رتبه عالی و اخذ درجه اجتهاد در سال ۱۳۱۵ در سن ۳۶ سالگی به فومن باز گشت.

ایشان در حوزه علمیه پررونق سابق تهران (فیلسوف الدوله) که دارای فقیهان و فیلسوفان متبحری بود تحصیل نموده و از شاگردان برجسته درس فلسفه فیلسوف مشهور مرحوم سید محمد کاظم عصار بود و عمده خارج فقه و اصول را نزد آیت ا… العظمی تنکابنی پدر خطیب بی نظیر جهان اسلام حجت الاسلام حاج شیخ محمد تقی فلسفی آموخت که مرحوم فلسفی در کتاب خاطرات سیاسی خود بمناسبتی از آقای اریب بعنوان عالم بزرگ درس پدرشان یاد نموده است.
 

فعالیت های اجتماعی

آیت الله اریب شخصی با تقوا و مهربان و سیدی جلیل  القدر مورد احترام و علاقه همه فومنی و فومناتی‌ها بود. هر کس که در کارش گره‌ای پیدا می‌شد دست به دامن ایشان می زد و او با خلوص نیت ذاتی خود برای آن شخص دعا می‌کرد و همیشه گره کار ملتمسین دعا باز می‌شد.

بیماران صعب العلاج برای شفای بیماری خود به جد آن حضرت نذر کرده و دخیل می‌شدند بارها مردم فومن شاهد معجزات و شفای بیمارانی را که به آن مرحوم توسل جسته و آقا در حق آنها دعا کرده بود، بودند.

آیت الله اریب در زمان زندگی خود برای ارشاد و تعلیم و نشر احکام اسلامی و شیعه تلاش زیادی کرد و منزل ایشان واقع در خیابان شهدا اول کوچه شهید افتخاری فعلی کوچه ممتاز یا نور دانش قدیم دارالشفای دردمندان و نیازمندان منطقه بود.

در ایام ماه های محرم و صفر تمامی  هیئت‌های بالامحله و پایین محله، دسته‌های سینه زنی و زنجیر زنی شهری و روستایی الزاما خود را به منزل ایشان می‌رساندند  آن حضرت با دست خود با پاشیدن گلاب و دادن شربت و کمک مالی از آنها پذیرایی می نمود و همچنین درب حسینیه ایشان ( تکیه آیت الله اریب) واقع در میدان شهرداری فومن همیشه برای مراجعان و  پاسخگویی به سوالات شرعی و یا مسافرین باز بود.

مردم فومنات بزرگ اعتقاد خاصی به ایشان داشتند تا جایی که آخرین  قسمشان  به جد آقای اریب بود ایشان  علاوه بر این امام جماعت مسجد جامع و مسجد بالا محله نیز بودند.
 

فعالیت های سیاسی

زنده یاد آیت الله اریب علاوه بر علوم دینی مطلع به امور سیاسی و اجتماعی عصر خود نیز بود قابل ذکر اینکه ایشان به چند زبان خارجی از جمله عربی و انگلیسی و تا حدودی فرانسه  نیز تسلط داشت ایشان از جمله روحانیون مبارز دوران قبل از انقلاب بود که همیشه با بیدادگری های پهلوی اول و پهلوی دوم در ستیز بود. اکثر فراری های بلند پایه مخالف رژیم را در منزل خود پناه می داد از جمله آیت اله سید ابوالقاسم  کاشانی که از رهبران سیاسی مذهبی آن زمان بود مدتی در منزل ایشان اقامت گزیده بود.
 

موقوفات

ایشان توفیق وقف مهدیه میدان شهرداری را داشتند.
 

اندیشه / نظرات

یک فرد بازاری شوخ طبعی از مغازه ای کتاب حلیه المتقین خریداری کرده بود و موقع بیرون آمدن از مغازه مواجه شد با آقای اریب (رحمة الله علیه) به حضرت آقا عرض کرد آقا جان من خیر باشد ملّا هستم این کتاب را خریده ام تا مطالعه کنم آقای اریب (رحمة الله علیه) فرمودند بسیار کار خوبی کردی (به او نگفت تو حتی کتاب جامع المقدمات نخوانده ای چگونه می گویی ملّایم ، ضربتُ ضَرباً را نمی توانی ترکیب نمایی دیگر از این حرفها نزن).   

 یک فردی در حضور بنده از ایشان پرسید آقا جهت اجرای صیغه عقد چقدر به شما می دهند آقا فرمود مبلغ های متفاوت می دهند حتی پاکت سربسته خالی از پول هم داده اند امّا من چیزی نگفته ام احتمالاً به وی گفته اند به فلانی پاکتی بده او خیال کرده باید پاکتی بدهد (آقای اریب (رحمة الله علیه) به پرسش کننده نگفت به تو چه ربطی دارد که چنین چیزی می پرسی؟)

ایشان در رشت به نماز جماعت دوست صمیمی خودش آیت ا… حاج شیخ کاظم صادقی که یک روح بودند در دو بدن شرکت نمودند در بین الصلاتین آقای اریب (رحمة الله علیه) مشغول نماز شدند در همین حال فردی جهت امر خیری گفت مثلا آقای حسن آقای حسین فلان قدر باید کمک کنی و آن یکی فلان قدر دیگر( مبلغ معین کرده بود) آقای اریب (رحمة الله علیه) وقتی که نماز تمام شد گفت تمام پول ها را به صاحبانشان برگردان مجددا از آنان پول بگیر تا طبق تمایل خودشان پول بدهند و چنین شد.

در نگاه دیگران

کتاب

خردمند جاوید: نگاهی به زندگی و آثار آیت‌الله اریب فومنی (رحمة الله علیه)، کتابی به قلم کیوان پندی، مهدی نصیری‌راد و انتشارات بلور می باشد که به شرح زندگی و احوال ایشان می پردازد.
   

سایت ها

در تاریخ 17 اسفند 1395 ه.ش، مراسم نکوداشت آیت الله حاج سید ابوالقاسم اریب فومنی از علمای شهیر شهرستان فومن به همت هیئت های مذهبی این شهرستان در مسجد حضرت ولی عصر(عج) بالامحله برگزار شد. این مراسم با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین کیماسی و مداحی حاج محمدرضا بذری از بابل همراه بود. در این مراسم جوانان و نوجوانان فومنی حضوری چشمگیر داشتند.


منابع:
1. وبسایت سراج 8
2. پایگاه خبری صبح فومن
3. خبرگزاری بسیج
4. شبکه جامع کتاب گیسوم