توسعه تشکل‌های اقتصادی زنان و اصلاح باورها و دیدگاه‌های بخش خصوصی نسبت به بانوان

توسعه تشکل های اقتصادی زنان

مجموعه‎ ای از تحقیقات در حال رشد، روش‎‌های زیادی را برای کمک به زنان در هر حلقه از زنجیره کسب و کار به عنوان تأمین کنندگان، رهبران، کارمندان، مشتریان، سازندگان برند و اعضای جامعه، مستند می ‎کند. شرکت‎ هایی که برابری جنسیتی بیشتری در نیروی کار و مدیریت عالی دارند، از مزایای مختلفی برخوردار می ‎شوند.

این گونه شرکت‎‌ها بهتر می ‎توانند استعداد‌های زن را جذب و حفظ کنند، برای ایجاد انگیزه در کارگران زن خود، درک و پاسخگویی مناسبی به نیاز‌های مشتریان زن و رفع مشکلات پیچیده با درج نظرات متنوع تر آنان داشته باشند. چندین مطالعه جدید تأیید می ‎کند که شرکت‎ هایی که زنان بیشتری در مقام‎‌های عالی رهبری و هیئت مدیره خود دارد، از بازده مالی بالاتری برخوردار ‎هستند، لذا نقش تشکل‎‌های اقتصادی زنان در جامعه بسیار حائز اهمیت است. (1)

اهمیت تشکل‎‌های اقتصادی زنان در روند تحقق جهش تولید

بیش از 90 درصد دختران در سراسر جهان در حال حاضر مدرسه ابتدایی را به پایان رسانده ‎اند و زنان بیشتری نسبت به مردان اکنون در اکثر مناطق جهان از دانشگاه فارغ التحصیل می ‎شوند. با این وجود، علیرغم این دستاوردها، شکاف‎‌های بزرگ جنسیتی در انواع کارها، اعم از پولی یا غیرپرداختی، رسمی یا غیررسمی، دولتی یا خصوصی، کشاورزی یا کارآفرینی وجود دارد.

در سطح جهان، فقط 50٪ از زنان 15 ساله و بالاتر با حقوق مناسب استخدام شده‎ اند. در عین حال، زنان تقریباً سه برابر بیشتر از مردان کار بدون مزد انجام می ‎دهند. هنگامی که به زنان حقوق پرداخت می ‎شود، شغل آن‌ها منعکس کننده کلیشه‎‌های جنسیتی است، لذا درآمد نسبتاً کم، شرایط نامناسب کار و فرصت‎‌های محدود برای پیشرفت شغلی آنان فراهم می ‎شود. حقوق زنان به طور متوسط ​​کمتر از مردان است؛ حتی اگر زنان شغل‎‌های یکسان یا با ارزش برابر داشته باشند.

حضور زنان هم در مشاغل دیگر و هم در دولت، در پست‎‌های رهبری و... کم رنگ است. علاوه بر این، در مقایسه با مشاغل متعلق به مردان، مشاغل متعلق به زنان کوچک تر هستند، افراد کمتری استخدام می ‎شوند و بیشتر در بخش‎ هایی با فرصت‎‌های محدود برای سود و رشد متمرکز هستند. در مجموع چهار عامل اساسی را که مانع برابری جنسیتی در همه اشکال کار و در تمام سطوح توسعه بررسی کرده اند، به شرح زیر است:

هنجار‌های اجتماعی نامطلوب، قوانین تبعیض آمیز و حمایت‎‌های ناکافی قانونی، شکاف‎‌های جنسیتی در خانه و در محل کار و دسترسی نابرابر به حقوق.

اهمیت توسعه تشکل های اقتصادی زنان

هنجار‌های اجتماعی، برگزاری تشکل‎‌های اقتصادی زنان را از چند طریق تعیین می ‎کند: آن‌ها تصمیمات زنان را در مورد فرصت‎‌های شغلی و آموزشی شکل می ‎دهند. آن‌ها بر توزیع کار بدون حقوق در خانه‎‌ها و بررسی دستمزد در فعالیت‎‌های مراقبتی، مانند پرستاری و تدریس، که تعداد زیادی از زنان را به کار می ‎گیرد، تأثیر می گذارند و آن‌ها کلیشه‎‌های تبعیض آمیز جنسیتی و تعصبات ضمنی را منعکس و تقویت می ‎کنند، که این امر چشم انداز حقوق زنان را محدود می ‎کند.

در حقیقت هنجار‌های نامطلوب اجتماعی نیز در قوانینی کدگذاری شده اند که انتخاب‎‌های حرفه ای زنان و توانایی آن‌ها در گرفتن گذرنامه، مسافرت به خارج از کشور، راه اندازی مشاغل و مالکیت یا ارث بردن مال را محدود می ‎کند. شکاف‎‌های بزرگ جنسیتی در کار و مراقبت‎‌های بدون حقوق، عامل اصلی کاهش فرصت‎‌های اقتصادی برای زنان است. (1)
 

نقش بخش‎‌های مختلف در حمایت از تشکل‎‌های اقتصادی زنان

گزارش سازمان ملل چندین اقدام امیدوار کننده و اثبات شده را که مشاغل می ‎توانند در جهت ارتقاء برابری جنسیتی و تقویت فرصت‎‌های اقتصادی برای ایجاد تشکل‎‌های اقتصادی زنان انجام دهند را مشخص می ‎کند. اکثر شرکت‎‌ها در مجمع جهانی اقتصاد، در حال انجام یک یا چند مورد از این اقدامات هستند و هم چنین بسیاری از این شرکت‎‌ها رهبران این حوزه‎‌ها هستند.

به عنوان اولین قدم، مشاغل می ‎توانند کلیشه‎‌های نامطلوب و سوگیری‎‌های ضمنی را در سازمان‎‌های خود شناسایی و رفع کنند. تحقیقات دقیق در مورد سوگیری‎‌های ضمنی، می ‎تواند به شرکت‎‌ها کمک کند تا شیوه‎ هایی را که با تعصبات جنسیتی در زمینه استخدام، ارتقاء و حقوق و دستمزد مقابله می ‎کند را طراحی کنند.

اکنون بسیاری از شرکت‎‌های بزرگ جهانی، آموزش‎‌های اجباری را برای مدیران، جهت شناسایی و مقابله با این سوگیری‎ها، با ایجاد بستر‌های دیجیتالی جدید برای کمک به سازمان‎‌ها در این زمینه دارند. بسیاری از مشاغل در حال تعیین اهداف یا سایر اقدامات تأثیرگذار برای نظارت بر پیشرفت در کاهش شکاف‎‌های جنسیتی در استخدام، نگهداری و ارتقاء هستند و جبران خسارت مدیریتی را به پیشرفت مرتبط می ‎کنند. (2)

 فرآیندهای اصلاح برای از بین بردن شکاف‎‌های موجود در جامعه نیز ابزار موثری هستند. برنامه‎‌های آموزشی و مربیگری به کارمندان زن کمک می ‎کند تا مهارت‎‌های خود را گسترش دهند، به ویژه نشان داده شده است که برنامه‎‌های حمایت مالی در ارتقاء زنان، در بهبود و تقویت استعداد‌های زنان بسیار مهم است.

برای جذب و حفظ تشکل‎‌های اقتصادی زنان، شرکت‎‌ها می ‎توانند سیاست‎‌های مناسب خانواده مانند گزینه‎‌های کار انعطاف پذیر و مزایای مرخصی را داشته باشند. ایجاد انتخاب‎‌های مناسب در کار، نابرابری جنسیتی را کاهش می ‎دهد، لذا این رویکرد برای زنان می ‎تواند بسیار مفید واقع شود.

ارتقاء مشارکت اقتصادی زنان

تعدادی از مطالعات طی چند سال گذشته نشان داده است که برابری جنسیتی نوعی «اقتصاد هوشمند» است. پتانسیل استفاده نشده زنان، همچنان یک فرصت از دست رفته برای رشد اقتصادی و توسعه است که جهان از پس آن بر نمی ‎آید. مشارکت اقتصادی زنان، موجب ارتقاء بهره وری کشاورزی، توسعه شرکت در سطوح خرد و متوسط و هم‎چنین مدیریت تجارت و بازده سرمایه گذاری می ‎شود.

علاوه بر تقویت رشد اقتصادی، سرمایه گذاری در زنان تأثیر چند برابری دارد، زنان بخش عمده ای از درآمد خود را در خانواده‎‌ها و جوامع خود سرمایه گذاری می ‎کنند، لذا زنان نقش مهمی در ایجاد جوامع مسالمت آمیز و پایدار دارند که از عوامل مهم رشد اقتصادی است.

متأسفانه، این مزایا به طور جهانی شناخته نشده است و بنابراین به مشارکت اقتصادی کامل زنان، نیاز دارد. در حال حاضر زنان با وجود تلاش برای ایجاد مشاغل جدید یا گسترش مشاغل موجود، با موانعی روبرو هستند. از جمله بزرگ‎ترین موانع، قوانین، مقررات و ایجاد شرایط تجاری تبعیض آمیز و همچنین عدم دسترسی زنان به حقوق مالکیت خود، امور مالی، آموزش، فناوری، بازارها، مربیان و شبکه‎‌های تاثیرگذار در این حوزه است. (2)

توانمند‎سازی اقتصادی زنان

سرمایه گذاری برای پیشبرد فرصت‎‌های اقتصادی و ایجاد تشکل‎‌های اقتصادی زنان شامل موارد زیر است:
 

• شمول مالی

• از تلاش‎‌های موثر زنان، برای افزایش دسترسی زنان به خدمات مالی با کیفیت، مانند اعتبارات، پس انداز، بیمه و سیستم‎‌های پرداخت از طریق تنظیم بهتر، بهبود فن آوری و سواد مالی حمایت کنید.

 

• زنان و کشاورزی

• نقش حیاتی زنان در پیشبرد توسعه کشاورزی و تقویت سیستم غذایی بسیار برجسته است، لذا باید سیاست و حمایت‎‌های موثری از کشاورزان زن و مشاغل کشاورزی متعلق به زنان صورت گیرد.

 

• رشد شرکتی

• از سازمان‎‌های غیردولتی، انجمن‎‌های صنفی و شرکت‎ هایی حمایت کنید که از راه حل‎‌های سیاستی و برنامه ای حمایت می ‎کنند که مشارکت اقتصادی زنان را امکان پذیر می ‎کند، از جمله اصلاح قوانین و شیوه‎‌های تبعیض آمیز که مانع دسترسی به سرمایه، حق تصرف در زمین و حقوق ارث می ‎شود و تشویق فضای سیاست ‎گذاری مناسب برای رشد بهتر زنان را فراهم می ‎کند.

 

• دسترسی به فناوری

• با پرداختن به موانع فرهنگی، مالی، آموزشی و انگیزشی، شکاف جنسیتی در دسترسی به تلفن‎‌های همراه، اینترنت و سایر فناوری‎‌های حیاتی را برطرف کنید.

 

• ظرفیت سازی

• برنامه‎‌های آموزشی، پرورشی و مربی گری را برای زنان و دختران فراهم کنید و آن‌ها را به اطلاعات بازار، فرصت‎‌های کارآفرینی و مهارت‎‌های لازم برای دستیابی به استقلال اقتصادی مجهز نمایید. (2)

 

• رهبری تجاری

• بهترین شیوه‎‌ها را برای افزایش نمایندگی زنان در سمت‎‌های مدیریت ارشد، از جمله در هیئت مدیره شرکت‎ ها، ایجاد کنید.

 

• جمع آوری داده ‎ها

• جمع آوری و همسویی داده‎‌های حساس به جنسیت، در بخش اقتصادی را برای ایجاد سیاست و برنامه‎‌های مبتنی بر شواهد با هدف افزایش مشارکت اقتصادی زنان در همه بخش‎‌ها را ارتقا دهید.

تعدادی از بخش‎‌ها وجود دارد که خدمات مالی و حمایت اجتماعی و ایجاد تشکل‎‌های اقتصادی زنان را تقویت می ‎کند که زنان را در دستیابی به توانمندی اقتصادی یاری می ‎دهد که شامل:
 

1.دسترسی و داده‎‌های دیجیتالی

اقتصاد دیجیتال در حال تبدیل شدن به بخش بزرگتری از زندگی ما است. برای استفاده از فرصت‎‌های اقتصادی در اقتصاد دیجیتال، زنان باید توانایی پرداخت و دریافت داشته باشند. در ابتدایی ترین سطح، زنان برای سهیم شدن در اقتصاد دیجیتال به سه تا از عوامل ساده نیاز دارند: حساب، تلفن و شبکه پول نقد.

اقتصاد دیجیتال، فرصت‎‌های زیادی را برای زنان فراهم می ‎کند. در تعداد فزاینده‎ای از بازارها، سیستم عامل‎‌های دیجیتال، زنان را قادر می ‎سازد تا از طریق تطبیق عرضه و تقاضا، مانند تجارت اجتماعی یا کار با برنامه، یا به دست آوردن اطلاعات به موقع، درآمد کسب کنند. مسیرهایی که زنان ایجاد می ‎کنند، می ‎تواند میزان مشارکت زنان در اقتصاد دیجیتال و چگونگی استفاده از ابزار‌های دیجیتالی و بودجه را برای به دست آوردن فرصت‎‌های جدید نشان دهد.
 

2.قوانین و هنجار‌های اجتماعی

قوانین و هنجار‌های اجتماعی بر توانایی زنان در استفاده از خدمات مالی برای بهبود زندگی خود تأثیری عمیق می ‎گذارد. در حقیقت فقدان حقوق مالکیت باعث می ‎شود زنان در بسیاری از بازار‌ها وام دریافت نکنند و نداشتن شناسنامه دسترسی زنان به حساب را دشوار می ‎کند. در تعدادی از بازارها، زنان هنوز با موانع قانونی برای گرفتن شناسنامه روبرو هستند. در یک دنیای ایده آل، موفقیت‎‌های ورود مالی می ‎توانند با نشان دادن مزایای توانمندسازی زنان در خانواده‎‌ها و جوامع، به تغییر هنجارهای اجتماعی کمک کنند.

‎

3.قابلیت ها و خدمات ضروری

آموزش و مهارت مناسب برای ایجاد آینده ای بهتر برای زنان و خانواده‎‌ها اساسی است. بازدهی حاصل از تحصیل زنان، بسیار زیاد است و خدمات مالی مانند پرداخت، پس انداز و اعتبار می ‎تواند پرداخت هزینه شهریه و سایر خدمات ضروری را برای خانوار‌های فقیر آسان کند. (3)

اهمیت بهبود و اصلاح باورها در بانوان

خدمات مالی می ‎تواند علاوه بر کمک به علم در کسب دانش و مهارت، به ایجاد تشکل‎‌های اقتصادی زنان و بهبود باور‌های درست در زنان کمک کند تا وقت بیشتری را در نیروی کار خود سپری کنند. خدمات مالی همچنین به زنان در دستیابی به خدمات ضروری کمک می ‎کند. در مجموع شواهدی وجود دارد که نشان می ‎دهد خدمات مالی به زنان در صرفه جویی در وقت و افزایش دسترسی آن‌ها به محصولات مفید کمک می ‎کند که این امر می تواند برای آنان بسیار موثر و سودمند باشد. (2)
 

 شبکه‎‌های امنیت اجتماعی

 شبکه‎‌های اجتماعی به زنان این امنیت را می ‎دهند که برای استفاده از فرصت‎ هایی که پیش روی آن‌ها قرار دارد، به درستی دست یابند. دسترسی به یک شبکه اجتماعی توزیع شده از طریق مجاورت با یک شبکه عامل، به این معنی است که زنان می ‎توانند با بهره وری بیشتر وقت خود را به درستی کنترل و تنظیم کنند، در نتیجه رفاه خانگی افزایش می ‎یابد، لذا این امر به می زان قابل توجهی موجب بهبود و تقویت باور‌های درست و صحیح در زنان می ‎شود و در تقویت نقش درست آنان در جامعه تاثیرگذار است.

برای افزایش سهم زنان از مناصب عالی رهبری در دولت و تجارت، تعداد فزاینده ای از کشور‌ها اهداف یا سهمیه‎‌های عددی را تعیین می ‎کنند. بیش از 110 کشور دارای نوعی سهمیه برای زنان در پارلمان هستند و 11 کشور، از سهمیه‏‌ها برای بهبود تعادل جنسیتی در ادارات دولتی استفاده می ‎کنند. (3)
 

نتیجه گیری و جمع بندی

در حقیقت امروزه موانع واقعی که هنجارهای اجتماعی را برای زنان ایجاد می ‎کنند، بسیار فراتر از دستیابی به ابزار‌های فراگیری مالی هستند. مشاغل می ‎توانند برابری جنسیتی را در روابط خود با تأمین کنندگان ارتقاء دهند.

برخی از شرکت‎‌ها برای حمایت و توانمندسازی کارکنان زن و ایجاد تشکل‎‌های اقتصادی زنان در زنجیره‎‌های تأمین جهانی با بخش دولتی یا سازمان‎‌های جامعه مدنی همکاری می ‎کنند. در حال حاضر همکاری با شرکت‎‌های خصوصی برای بهبود برابری جنسیتی و افزایش فرصت‎‌های شغلی در زنجیره‎‌های مختلف شغلی، امری ضروری است که باید به آن پرداخته شود. (3)

پی نوشتها

1. www.state.gov
2. www.weforum.org
3. www.cgap.org