مي‏پرسند:
آيا نهج‏البلاغه براي انسان عصر ما پيام دارد؟
آيا با دگرگوني انسان و جامعه، مي‏توان از منابع روائي چند صد سال قبل استفاده کرد؟
آيا راه حل‏هاي نهج‏البلاغه مي‏تواند جاودانه باشد؟
چگونه مباحث مطرح شده در چهارده قرن گذشته، امروز پاسخگوي انسان عصر فضاست؟
و ضرورت برّرسي و شناسائي آن کدام است؟
پاسخ سئوالات ياد شده به ارزيابي دو طرز تفکّر، دو نوع جهان بيني، دو مکتب فلسفي ارتباط داد.
الف - تفکّر دياليک تيکي »ماترياليسم دياليک تيک«
ب - تفکّر رئاليستي »در فلسفه اسلامي«
هر يک از دو مکتب ياد شده در طول زندگي انسان‏ها، و حيات علمي بشر، بارها و بارها به آموزش و نقد و تحقيق و برّرسي گذاشته شده و طرفداران فراواني داشته و دارند، که باور آن و اصالت دادن به هر کدام از دو نوع تفکّر فوق الذّکر ره‏آوردهاي بينشي فراواني را به همراه خواهد داشت.
گروهي باور دارند که: همه چيز تغيير مي‏کند،چيزي ثابت و جاويدان نيست،و دياليک تيک يعني »نفي در نفي« که هيچ ثابتي وجود ندارد، و به هيچ باور ثابتي نمي‏شود باور داشت. و با پذيرش دياليک تيک گفتند:
دين را بايد برانداخت.
و گروهي »پروتستانيسم« را پديد آوردند تا ميان دين و علم روز، دين و باورهاي متغيّر زمان، آشتي ايجاد کنند.