فصلنامه وقف میراث جاویدان 71
در این شماره از فصلنامه وقف میراث جاویدان مقالات ذیل اراپه گردیده است .
قلعه ـ مدرسة خیرآباد و حسینعلی خان زنگنه
یکم. مردانِ حقیقی علم، در میدان عمل نیز پیشتاز و استوار بوده¬اند و دفتر دانش را در کوران زندگی اجتماعی خود با کردار و رفتار خویش تفسیر و تقریر کرده¬اند. اگر بخواهیم زندگانی علما و دانشمندان اسلامی را به منظور ارائة فهرستی از «عالمان واقف» بکاویم,
جایگاه مدیریت شهری در بهره دهی موقوفات
شهر صرفاً یک مکان جغرافیایی نیست، بلکه مجموعهای از متغیرهای درهمتنیده و متعامل است که سرنوشت فرد و جمع را رقم میزند و حیات مادی و معنوی آحاد جامعه منوط به آن است. یعنی شهر و محیط شهری، تعیینکنندة رفتارها، اندیشهها، روانشناسی و اخلاقیات افراد است.
موقوفات ماندگار بانوان از اصفهان عصر صفوی
وقف از عوامل مهم تقویت تعاون، همبستگی، توسعه و ترویج دانشها، رفع محرومیتها و رسیدن جامعه به تعادل به حساب میآید. تأکید فرهنگ اسلامی بر این موضوع، در تحولات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی از صدر اسلام تاکنون اثرگذار بوده است. استقرار دولت صفویه با تبعیت از مذهب شیعة امامیه از سوی صفویان، سلاطین این سلسله را به سمت توسعة فرهنگ وقف و پیشگامی آنان با همراهی علما و رجال دولتی سوق داد. انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت دولت شاه عباس اول (996 ـ 1038 ق) اوج ترویج و رونق وقف و کارسازی آن بود، به طوری که بسیاری از آثار و ابنیه و مؤسسات قابل اعتنای آن عهد بر اثر این موضوع شکل گرفت. بانوان نیز در این تحول ارزشمند تأثیر گذار بودهاند؛ چه زنان دربار اعم از مادران، همسران و دختران پادشاهان و یا زنان امراء و حکام، عالمان و دانشمندان و حتی بانوان دیگر اقشار جامعه، که همگی در این زمینه نقش برجستهای ایفا کردهاند. برخی از این نهادها و مراکز علمی ـ معنوی هنوز هم باقی مانده و منشأ خیرات و برکات متعددی شده که در این مقاله به آنها اشاره میگردد.
باغ ارغوان،کتابخانة وقفی شیخ الاسلام خویی (3)-1
در بخش اول این مقاله دربارة مدرسة نمازی خوی و بانی آن آیت الله شیخ محمد نمازی و همچنین شیخ الاسلام خویی و خاندانش گزارشی ارائه گردید. در بخش دوم، کتابخانة شیخ الاسلام و شماری از نسخ خطی باقیمانده از کتابخانة وی معرفی گردید. در این بخش بقیة نسخه‌های خطی
باغ ارغوان،کتابخانة وقفی شیخ الاسلام خویی (3)-2
1. حزب أبومَدیَن یا القصیدة الرائیة: شعر، عربی، از ابومدین شعیب بن حسن مغربی انصاری اندلسی تلمسانی(589) قصیدهای است رائیه در 248 بیت در استعاذه از شرور به درگاه الهی. گفتهاند قرائت این قصیده در جلوگیری از شرّ جنّ و انس تأثیر بسزائی دارد.
اهداف وقف در ایران و مقایسة اجمالی آن با رسالت سازمان ملل متحد(2
با مروری به چشم‌انداز و رسالت دو سازمان ملل متحد و کنفرانس اسلامی درمی‌یابیم که این دو نهاد حقوقی در آغاز راه با تکیه بر افکار و اندیشة بلند بنیان‌گذاران خود در تلاش بودند تا با همفکری و هماهنگی بین دولت‌های مرتبط، در جهت حل و فصل مسائل و مشکلات و رفع مح
اهداف وقف در ایران و مقایسة اجمالی آن با رسالت سازمان ملل متحد(1
مدتی قبل در جلسة یکی از مؤسسات خیریه که هدف خیرخواهانه‌ای را دنبال می‌کند و علاقه‌مند است تا در عرصة کارآفرینی و اشتغال ایفای نقش کند، با آقای دکتر فرزین که در دفاتر وابسته به سازمان ملل شاغل هستند آشنا شده و دربارة امکانات و زمینه‌های همکاری ...
گنج اندوزی و حبس مال (2)
اما واژة دوم اقتصادی قرآن که آن هم به ذخیره و نگهداری مال مربوط است حبس مال است. از حبس مال در قرآن به «صدقه»، «انفاق» و «دهش» مال یاد شده است. صدقه، اسم مصدر «صدق» است و در اصطلاح رایج به کمک مالیای گفته میشود که با قصد قربت و به صورت داوطلبانه ...
گنج اندوزی و حبس مال(1)
این نوشته میکوشد تا دو دیدگاه قرآن کریم را دربارة دارایی و ثروت بررسی کند. در قرآن آیات فراوانی دربارة مال و دارایی و فقر و ثروت، و در یک کلام، مناسبات و درآمدها و هزینههای اقتصادی وجود دارد. در همة این آیات، جنبههای توحیدی درآمد مد نظر است و بر ارائة نگاهی درست و در راستای همان بینش توحیدی تأکید شده است. مال در عین اینکه در قرآن ستوده شده، اما در صورت استفادة نادرست و یا هدف شمرده شدن، به شدت نکوهیده است. این نوشته بر آن است تا بر اساس آیات قرآن میان دو نوع ذخیره-سازی/نگهداری مال مقایسهای انجام دهد: این دو، یکی گنجاندوزی و دیگری حبس و وقف مال است.
وقف از نگاه اخلاق و عرفان
وقف بیش و پیش از آنکه خیر و فایده‌ای برای دیگران داشته باشد، واقف را دگرگون و مستعد دریافت‌های معنوی می‌کند؛ زیرا جان او را از وابستگی می‌رهاند و باران تزکیه و وارستگی را بر سر او جاری می‌کند. همچنین، سرمایة او را که به قیمت صرف عمر بهدست آورده است جاودانه می‌کند و روح آزادگی را در او می‌دمد. بدین رو وقف در کنار هزاران فایدة مادی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و علمی برای همة طبقات جامعه، آثار فراوانی بر میزان معنویت و زیست اخلاقی جامعه دارد. این تأثیر، مستقیم و از لحظة نیت واقف شروع میشود و تا ظهور ثمرات عینی وقف ادامه دارد.
امامزادگان و تکیة زاغَرَم تفرش
موقعیت شهر تفرش: تفرش یکی از شهرهای استان مرکزی است که از شمال به ساوه، از جنوب به اراک، از شرق به قم و از غرب به نوبران محدود شده و ارتفاع آن از سطح دریا 1900متر است.
نقد و معرفی کتاب المرأة و الوقف
المرأة والوقف کتابی است که در سال 1427ق / 2006م در کویت به چاپ رسیده است. این اثر حاوی دو ویژگی است: یکی آنکه به موضوع وقف زنان پرداخته و دیگر آنکه نویسندهاش زن است.
از سوی دیگر این تعداد موقوفات در حالی صورت گرفته که وقف به عنوان موضوعات درجه اول کشور به حساب نیامده و سازمان اوقاف و امور خیریه با تمام توانمندی که در درون سازمانش وجود دارد در حاشیه قرار داشته است.
آمارهای موجود در نحوه وقف و قصد و نیت خیرین نیز بیانگر این نکته است که پیرامون ترویج و حتی شناساندن فرهنگ وقف نسبت به کشورهای اسلامی عقب ماندگی‌های جدی وجود دارد برای نمونه در یک آمار گیری که در دی ماه سال 1388 در جامعه آماری حدود 2800 نفری صورت گرفت، 8/16 درصد پاسخ دهندگان هیچ آشنایی با سنت حسنه وقف نداشتند و 15 درصد خیلی کم به مقوله وقف شناخت داشته و 4/17 درصد گزینه کم را انتخاب و 3/30 درصد تا حدودی وقف را می‌شناختند و فقط 13 و 2/7 درصد نسبت به وقف (به ترتیب) شناخت زیاد و خیلی زیاد داشتند.
همین افراد نسبت به امورات دست دهم فرهنگی و غیر ملی و غیر مذهبی شناخت فراوان‌تری داشتند، در نتیجه وقتی با مقوله وقف آشنایی وجود ندارد با وظائف سازمان اوقاف و امور خیریه نیز شناختی وجود نخواهد داشت پس 2/32 درصد نسبت به میزان آشنایی با وظائف سازمان پاسخی نداده و 5/10 درصد گزینه «خیلی کم» و 3/17 درصد واژه « کم » و 21 درصد پاسخ « تا حدودی» را انتخاب کردند و فقط 4/12 و 3/6 درصد گزینه‌های (به ترتیب) زیاد و خیلی زیاد را علامت زدند.
پس وظیفه ما در ابتداء راه شناساندن وقف به مردم می‌باشد.
از سوی دیگر فرهیختگان و اندیشمندان بایستی طلایه داران این حرکت بوده و مقوله وقف را تبلیغ و ترویج نمایند تا این سنت حسنه همیشه بسان رودی خروشان در جوامع اسلامی جریانی مستمر و بدون وقفه داشته باشد، مقدمه این حرکت بایستی مقاله‌ها و کتاب‌ها و نشریاتی با هدف نو اندیشی در مقوله وقف نوشته و به جامعه فرهنگی عرضه گردد لذا فصلنامه «وقف میراث جاویدان» با تحولی در ارائه و نحوه عرضه موضوعات تقدیم گردید.
در این فصل نامه برآنیم تا با استفاده از اندیشمندان اسلامی مطالبی را پیرامون وقف، موقوفات، بقاع متبرکه ارائه کرده مقاله‌هایی از دیگر کشورهای اسلامی ترجمه کرده و تجربیات آنان را نیزبه صورت متن و نرم افزار با قابلیت کامل جهت انواع پژوهش‌ها و با صوت و گویش کامل متون ارائه نماییم و از آنجایی که هیچ اثر علمی و پژوهشی خالی از عیب و نقص نیست ضمن عرض پوزش از تمام اندیشمندان منتظر نقادی و ارایه پیشنهادات آنان در زمینه بهتر ارایه نمودن مطالب هستیم.
نرم افزار وقف میراث جاویدان جاویدان شامل متن کامل مجله به صورت TXT ، تصاویر کامل مطالب، گویش کامل مقالات (قابل اجرا در دستگاه های رایانه و MP3) ، ارائه موضوعات مقالات به صورت ساختار درختی و یکجا، قابل انتقال به دفترچه یادداشت و چاپگر، جستجوی ویژه در عناوین، پاورقی و متن و امکانات دیگر می باشد.