نوجوانی، دوره پیچیده­‌ای از رشد انسان است که محدوده سنی سیزده تا هیجده سالگی را در برمی­‌گیرد. در واقع صرف نظر از دوره نوزادی، در هیچ دوره‌­ای از زندگی، به اندازه دوره نوجوانی در فرد، تعییرات روحی و جسمی روی نمی­‌دهد. در طی این دوره، نوجوانان بلوغ را تجربه می­‌کنند که بر رشد جسمانی، و روان شناختی آنها تأثیر می­‌گذارد. و در واقع نوجوانی، مرحله انتقال از کودکی به جوانی است، زمانی که به تدریج نوجوانان بالغ می‌­شوند، همانندی کمتری با کودک، و شباهت بیشتری به بزرگسال از آن‌ها دیده می‌­شود. این بلوغ شخصیتی باعث می­‌گردد، نوجوانان و جوانان به دنبال الگوهای مناسب شخصیتی در زندگی باشند.

در دیدگاه اسلام، نوجوان باید با استفاده از شناخت صحیح و با نیروی اختیار و استقلالی که خدای متعال به او ارزانی کرده، راه خویش را شناخته و انتخاب کند. کمال­گرایی، به نوجوان نیز همچون بزرگ سالان و حتی بیش از آنان پویایی می‌­بخشد و آرمانی نوین فرا راه زندگی او می‌­آفریند. مذهب، از سرچشمه‌های اصیل و منابع قابل اتکایی است که می­تواند کمال گرایی نوجوان را ارضا کند. سیر در زندگانی بزرگانی، چون حضرت ابوالفضل العباس، حضرت علی اکبر و حضرت قاسم علیهم السلام­، ما را به این نکته رهنمون می­‌سازد که آنان بهترین الگو برای زندگی مادی و معنوی نوجوانان و جوانان هستند. در دفاع مقدس نیز شهیدانی هم چون محمدحسین فهمیده که امام خمینی(ره)، او را رهبر خود نامیدند، با پیروی از شهدای کربلا، فصل ماندگاری از تاریخ دفاع مقدس را رقم زدند که برای همیشه ماندگار خواهد بود. امروز، هر نوجوان ایرانی، نام و سیره  الگوهای خویش را در ذهن خویش حک کرده است و با افتخار، در کتاب درس زندگی‌اش، قصه فداکاری بزرگ مردانی چون حسین فهمیده را می‌خواند. شهیدی بزرگی که در یادمان دفاع مقدس، بر بلندترین نقطه خوش نشسته­ است. به یاد این بزرگ مرد عرصه دفاع مقدس هشتم آبان، سالروز شهادت نوجوان بسیجی، شهید محمدحسین فهمیده روز نوجوان نامگذاری شده است1.

چنین روزی به پاس گرامی داشت آن شهید والامقام و برای الگوگیری نوجوانان از او، روز نوجوان نامیده شده است.

سید احمد سجادی

پی‌نوشت:

1) اسماعیل بیابانگرد، روان شناسی نوجوانان، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1377، چلد 2، صص 11-16.