محمدکاظم واله اصفهانی

(ح 1229 -1152 ق)، خطاط و شاعر، متخلص به واله. در اصفهان به دنیا آمد. در جوانى براى تكمیل تحصیلات به عراق رفت و پس از بازگشت به اصفهان، حجره‏اى براى خود ترتیب داد و بعد از ساخته شدن تكیه‏ى والهیه به دستور حاج محمد حسین خان نظام‏الدوله، به آنجا نقل مكان كرد و تا پایان عمر همان جا زیست. واله از مشاهیر ادبا و شعرا و خوشنویسان خط تعلیق بود كه از فنون عربى و ادبى و حكمت و عرفان نیز بهره‏ى كافى داشت. وى در ایام پیرى، زمان سلطنت فتحعلى شاه قاجار را درك كرد و نزد او و رجال دولت آن زمان صاحب شهرت و حرمت بود. بیانى در «احوال و آثار خوشنویسان» آورده است: "محمدكاظم واله نستعلیق را نیز خوش و استادانه مى‏نوشت." اثر مهم وى كه هم‏اكنون در میان سنگ نوشته‏ها بى‏نظیر است، سنگ مزار آرامگاه او در تخت فولاد اصفهان مى‏باشد كه به دست خود نوشته و حركات و استوارى خط او را نشان مى‏دهد. گویند پس از مرگ واله دیگر قطعات خط تعلیق دیده نشده است و به تعبیر فضائلى در «اطلس خط»: "خط تعلیق در اصفهان به دست واله بر سنگ مزارش نقش بست و براى همیشه بر خاك واله نشست." از آثارش: «دیوان» شعر. از آثار خطى وى: یك نسخه شش دفتر «مثنوى» مولانا، متن به قلم نستعلیق كتابت خوش و عنوانها به قلم رقاع كتابت عالى، با رقم: «انا العبد محمدكاظم الواله الاصفهانى»؛ یك نسخه «كلیات» سعدى، به قلم كتابت عالى كه بر دیباچه‏ى آن چنین آمده است: «... در این عهد كه عهد كاتب كتاب محمدكاظم متخلص به واله اصفهانى است...»؛ پنج قطعه به قلم دو دانگ خوش، با رقم: «مشقه... محمدكاظم الواله الاصفهانى فى 1204 فى دارالسطنه اصفهان» و «محمدكاظم الواله الاصفهانى فى 1225».[1] محمدكاظم واله‏ى اصفهانى یكى از هنرمندان و گویندگان اوایل عصر فتحعلى‏شاه مى‏باشد كه شهرتى پیدا كرد. از اعاظم و مشاهیر اصفهان بود، خط خوبى داشت و در علم ریاضى ماهر بود. سرجان‏ملكم سفیر كبیر انگلیس و مؤلف تاریخ ایران در یادداشتهاى خود در باب ایران از واله‏ى اصفهانى به عنوان استاد و شاعر، حكیم و فرد كنجكاو و در باب مسائل سیاسى نام مى‏برد. واله در 1299 ه.ق درگذشت و در تكیه‏ى والهیه (Valehiyya) كه در اصفهان معروف است مدفون گردید.

محمدکاظم واله اصفهانی

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته