ابزارهای مهم تربیت دینی و معنوی

مقدمه:
 

یكی از موضوعات مهم اطراف و اكناف زندگی بشر، مسئله تربیت براساس نظام دینی و شرع مقدس اسلام است، در جهان امروز كه از هر طرف انسان مورد آزار و اذیت و در حال دست و پنجه نرم كردن با بحران‌های متفاوت و مهم می‌باشد، دین و تربیت دینی یكی از سپرهای مقاوم و مهم برای انسان می‌باشد. دین می‌تواند (البته اگر همراه عقل و روشنفكری باشد) كارساز باشد و در همه مسائل بشر دخل و تصرف كند، انسان با دین می‌تواند درست فكر كند، درست حرف بزند درست تصمیم بگیرد، حتی در امیال غریزی‌اش دخل و تصرف كند، انسان دیندار می‌داند كی بخوابد، كی بیدار شود، حتی چه چیزی بخورد و چه چیزی را نخورد.
در یكی از كلاس‌های ضمن خدمت از استادی شنیدم كه در یكی از شهرهای آمریكا، رستورانی وجود دارد كه گران‌ترین غذای آن، مغز میمون می‌باشد كه طرز تهیه آن به این صورت است كه چند نفر مشتری وارد رستوران می‌شوند، مسئول رستوران میمون زنده‌ای را برای آنها می‌آورد میمون بیچاره طوری در اختیار مشتری‌ها قرار می‌گرد كه از ناحیه سر روی میز ناهارخوری است و باقیمانده بدن او زیر میز قرار می‌گیرد، مشتری‌ها مدام بر سر این میمون زنده می‌كوبند تا بالاخره او تلف می‌شود، پس از مردن گارسون رستوران میمون را به آشپزخانه برده مغز او را درمی‌آورد و با عملیات آشپزی خاصی آ‌ن را آماده كرده و در اختیار مشتری‌ها قرار می‌دهد، زمانی كه استاد این موضوع را بیان می‌كرد من واقعاً فهمیدم كه دین به انسان می‌گوید: چه چیزی و چطور غذا بخورد دین كارخانه فهم و شعور اساسی و بنیادی برای زندگی انسان است، این مقاله كوتاه به بخشی از این موضوع پرداخته است. (ابزارهای مهم دین كدام است؟)

اولین ابزار دینی:
 

«زمینه درونی جوانان» می‌باشد: جوانان سرزمین‌های آماده و حاصلخیز برای افشاندن بذر ایمان و معنویت شمرده می‌شود و بیش از دیگران زمینه پذیرش ایمان و معنویت دارند. رسول خدا فرمود: شما را به نیكی درباره جوانان سفارش می‌كنم به درستی كه قلوب آنان نرمتر و مهربانتر است. وقتی خداوند مرا بشارت دهنده و انذاركننده برانگیخت جوانان با من پیمان بسته و پیران به مخالفت برخاستند. امام باقر می‌فرماید: علت اینكه یوسف بی‌درنگ برادرانش را بخشید آن است كه قلب جوان نرمتر و مهربانتر از كهنسال است.

دومین ابزار دینی:
 

قرآن است، قرآن كتاب هدایت است و هر انسان با سوادی به فراخور ظرفیت خود از آن بهره می‌گیرد. جوان به خاطر ویژگی‌های خاص خود بیشتر به انس با قرآن نیاز دارد. امام صادق فرمود: كسی كه قرآن تلاوت می‌كند اگر جوان مؤمن باشد قرآن با گوشت و خونش آمیخته می‌شود.

سومین ابزار دینی:

عبادت است، عبادت لازمه بندگی است جوانی دوره حساس و پرمخاطره زندگی است، اضطرابها، نگرانی‌ها و ناكامی‌ها همه در پرتو عبادت و بندگی از زندگی جوان رخت برمی‌بندد، پیامبر فرمود: خداوند به سبب جوان عبادت‌كننده بر فرشتگان كه سایه‌ای جز سایه الهی نیست هفت دسته در سایه عرض الهی قرار دارند،1ـ امام عادل، 2ـ جوانی كه در عبادت خداوند رشد كرده باشد و...

چهارمین ابزار تربیت دینی:
 

شناخت دین می‌باشد، بر جوان مسلمان ضروری است كه با علوم دینی و مسائل آن آشنا باشد، احكام الهی را بداند، امام باقر فرمود: اگر جوان شیعه‌ای را نزد من آورند كه تفقه در دین نمی‌‌كند او را با مجازاتی دردناك كیفر خواهم داد. شناخت دین و احكام تا آنجا اهمیت دارد كه در روایات، مرحله‌ای از مراحل تربیت شمرده شده است. امام صادق فرمود: فرزند آدم هفت سال اول بازی می‌كند، هفت سال دوم نوشتن را فرا می‌گیرد، هفت سال سوم مسائل حلال و حرام را می‌آموزد و آخرین ابزار تربیت دینی، توبه است. فراهم كردن زمینه توبه و توجه كردن جوان به این عنصر سازنده بخشی از تربیت دینی و معنوی است. رسول اكرم می‌فرماید: خداوند جوان توبه‌كننده را دوست دارد و نیز می‌فرماید: هیچ كس نزد خدا محبوب‌تر از جوان توبه‌كننده نیست و هیچ‌كس نزد خداوند از كهنسالی كه بر گناهانش باقی است مبغوض‌تر نیست.

منبع: تربیت جوان از نگاه معصومین، ماهنامه كوثر شماره 25