افزايش آمار سرطان معده در ايران

بر اساس آخرين بررسي وزارت بهداشت در سال 1388، سالانه 85 هزار نفر در كشور به سرطان مبتلا مي‌شوند كه از اين تعداد، چيزي حدود 30 هزار نفر فوت مي‌كنند. با توجه به اينكه جمعيت كشورمان به سمت سالمندي پيش مي‌رود، پيش‌بيني‌ مي‌شود سرطان در ايران افزايش يابد.
شايع‌ترين سرطان بين زنان و مردان ايراني، سرطان دستگاه گوارش است و اين در حالي است كه نوع تغذيه در بروز اين سرطان، بسيار موثر است. كنگره سالانه سرطان بهانه‌اي بود تا به وضعيت سرطان در كشور نگاهي بيندازيم.
سرطان در تمام دنيا رو به افزايش است و در برخي از كشورها با توجه به هرم سني كه نشان‌دهنده جمعيت جوان در آن كشور است با افزايش سن، انتظار افزايش سرطان در آينده را خواهيم داشت. دكتر عبدالله فضلعلي‌‍‌زاده، رييس انجمن سرطان، اين بيماري را چنين تعريف مي‌كند: «سلول‌ها در بدن انسان برحسب نياز رشد كرده، تكثير شده، پير مي‌شوند و نهايتا مي‌ميرند و سلول‌هاي جديد جايگزين مي‌شوند. اين روند طبيعي بنا به دلايل ژنتيكي و محيطي، دچار صدمه و آسيب‌شده و سلول‌هايي كه تقسيم مي‌شوند، روند طبيعي رشد را از دست مي‌دهند و به سلول‌هاي ناسالم و تومور تبديل مي‌شوند.» دكتر فضلعلي‌زاده تومورها را به 2 نوع خوش‌خيم و بدخيم تقسيم مي‌كند و مي‌گويد:«هنگامي كه يك تومور در بدن پديد مي‌آيد و ويژگي‌هاي بدخيمي را از خود نشان مي‌دهد، اصطلاح سرطان را به‌كار مي‌بريم؛ حال آنكه تمام تومورها به سوي بدخيمي پيش نمي‌روند.» همان‌طور كه مي‌دانيد، عوامل بسياري در ايجاد سرطان موثرند كه از آنها به‌عنوان عوامل خطر‌ساز ياد مي‌شود. به گفته رييس انجمن سرطان، افزايش سن احتمال ابتلا به سرطان را افزايش مي‌دهد: «برخي از سرطان‌ها در دوران خاصي از زندگي رشد پيدا مي‌كنند (مانند تومورهاي خاص كودكي) اما با افزايش سن، برخي از سرطان‌ها حداكثر ميزان بروز خود را نشان مي‌دهند.» او به سرطان پستان اشاره مي‌كند و توضيح مي‌دهد: «سرطان پستان در سن 45 تا 50 سالگي بالاترين ميزان شيوع را دارد؛ به‌طوري كه از هر 9 زن يك نفر مبتلا مي‌شود اما با افزايش سن شانس ابتلا بيشتر مي‌شود؛ به‌گونه‌اي كه در سن 70 سالگي از هر 4 زن يك نفر شانس ابتلا به اين سرطان را دارد.»

افزايش سرطان دستگاه گوارش
 

سرطان پستان در زنان شايع‌ترين سرطان در كشور است و سرطان ريه و سرطان دستگاه گوارش در مردان بالاترين ميزان شيوع در كشور را دارد. اما به‌طوركلي سرطان دستگاه گوارش بين زنان و مردان ايراني بالاترين ميزان شيوع را به خود اختصاص داده است. دكتر فضلعلي‌زاده اعتقاد دارد اين قضيه به نوع موادغذايي برمي‌گردد؛ به‌گونه‌اي كه رژيم‌هاي غذايي بيش از 50 درصد در بروز سرطان موثر است. رييس انجمن سرطان ايران، سرطان معده را يكي از شايع‌ترين سرطان‌ها در كشور عنوان مي‌كند و مي‌گويد: «از علل عمده شيوع اين سرطان در كشور، استفاده از مواد غذايي حاوي نيترات‌ها است. افزايش مصرف فست‌فودها، غذاهاي پرچرب، غذاهاي آماده و فرآورده‌هاي نمكي، احتمال ابتلا به سرطان را افزايش مي‌دهد.» نكته مهمي كه رييس انجمن سرطان به آن اشاره مي‌كند، استفاده از نيترات‌ها به‌عنوان كود شيميايي است: «استفاده از نيترات‌ها به‌عنوان كود شيميايي كه پاي بوته سيب‌زميني و سبزي‌ها براي رشد سريع ريخته مي‌شود به هر شكلي در آنها ذخيره شده و وارد بدن مي‌شود.»
دكتر فضلعلي‌زاده تاكيد مي‌كند: «نيترات‌ها يكي از علل عمده سرطان معده و دستگاه گوارش هستند بنابراين بايد در اين زمينه به مردم هشدار داد.» دكتر محمدرضا مير، جراح سرطان و دبير انجمن سرطان ايران نيز با بيان اينكه تغذيه نامناسب يكي از عوامل خطر براي بروز سرطان است، مي‌گويد: «مصرف غذاهاي پرچربي، غذاهاي كهنه، غذاهايي كه نيتروزامين در آنها رشد كرده است و فست‌فودها و غذاهاي سرخ‌شده بسيار مضر است و از عوامل خطرساز براي ابتلا به انواع سرطان هستند.»
دكتر مير تاكيد مي‌كند: «كم‌تحركي و چاقي نيز از عوامل خطرساز ابتلا به سرطان است بنابراين افراد بايد فعاليت فيزيكي مناسب را در برنامه روزانه خود قرار بدهند و رژيم غذايي‌شان به‌گونه‌اي باشد كه سبب اضافه وزن نشود.»

غربالگري شانس درمان را بالا مي‌برد
 

سرطان بيماري‌اي است که با تشخيص زودهنگام آن روند درمان بهتر صورت مي‌گيرد. دکتر مير در اين‌باره مي‌گويد: «4 نوع سرطان است که با روش غربالگري مي‌توان در مرحله اول بيماري را تشخيص داد و در اين صورت روند درمان بهتر صورت مي‌گيرد و سبب افزايش بقا در افراد سرطاني مي‌شود؛ مخصوصا در سرطان پستان، سرطان کولون و رکتوم، سرطان گردن‌رحم و سرطان مري.» رييس بخش جراحي انستيتو کانسر به کشور چين اشاره مي‌کند و مي‌گويد: «در کشور چين توانستند با روش غربالگري و تشخيص زودهنگام سرطان مري شانس بقا را تا 40 درصد افزايش دهند.» دکتر فضل‌العلي‌زاده اساس کار كنترل سرطان را غربالگري ذکر مي‌کند و مي‌گويد: «به وسيله غربالگري و با هزينه بسيار کم مي‌توان تا 90 درصد، سرطان‌ها را درمان کرد.» رييس انجمن سرطان با انتقاد از عملکرد بيمه‌ها در کشور تاکيد مي‌کند: «بيمه‌ها در کشور ما درمان‌محور است و در غربالگري هزينه نمي‌کند. در صورتي که درمان بسيار هزينه‌بر است. به‌عنوان نمونه غربالگري سرطان معده دقيق نيست و مردم اطلاع دقيقي در مورد علايم اوليه آن ندارند.» به گفته دکتر فضل‌العلي‌زاده،‌ سرطان معده در کشور چين و ژاپن بسيار شايع بود و با تشخيص زودهنگام و دادن آگاهي به جامعه، توانستند آمار سرطان را کاهش دهند. مساله ديگري که دکتر فضل‌العلي‌زاده به آن اشاره مي‌کند کمبود درمان‌گر سرطان در کشور است: «سالانه حدود 50 هزار بيمار سرطاني به تعداد بيماران افزوده مي‌شود. اما اين در حالي است که ما با کمبود درمان‌گر سرطان روبه‌رو هستيم. در کشور مصر و ترکيه که از نظر شيوع سرطان شبيه ما هستند، 750 هزار درمان‌گر سرطان وجود دارد، در صورتي که در ايران کمتر از نصف اين تعداد است.»

5 سرطان مهم
 

حتما با خواندن اين گزارش کمي نگران شده‌ايد و کلي سوال در ذهنتان نقش بسته است. در زير چند توصيه مهمي که دکتر فضل‌العلي‌زاده و دکتر مير به آن تاکيد داشتند را بيان مي‌کنيم:
1.تغذيه مناسب که حاوي ميوه‌جات و سبزي‌هاي تازه و غذاهاي کم‌نمک و کم‌چربي است را فراموش نکنيد.
2.چاقي و عدم تحرک از عوامل خطر بروز سرطان است، با آن مقابله کنيد.
3.استرس نيز يکي از عوامل خطر بروز بيماري‌ها و همچنين سرطان است. استرس باعث تغييراتي در سيستم ايمني بدن مي‌شود و زمينه را براي سرطان فراهم مي‌کند.
4.استعمال دخانيات 35 درصد شانس ابتلا به سرطان را افزايش مي‌دهد. پس اگر جزو مصرف‌کنندگان دخانيات هستيد، آن را ترک کنيد.
5.همان‌طور که گفته شد غربالگري نقش مهمي در پيشگيري از سرطان دارد بنابراين براي پيشگيري از سرطان پستان، از سن 35 سالگي با مراجعه به پزشک و انجام آزمايش‌هاي ساده مي‌توان سرطان پستان را تشخيص داد. از سن 40 سالگي به بعد زنان بايد يک تا 2 سال يک بار ماموگرافي انجام دهند. با اين کار بيماري بيش از 70 درصد در مراحل اوليه تشخيص داده مي‌شود.
منبع: www.salamat.com