شهيد هاشمي نژاد در آيينه آثار
قربانعلي اسماعيلي
هنوز بسياري از آحاد ملت حزب الله به خصوص اهالي خراسان، فريادهاي بيدارگرانه شهيد جوانمرد را به گوش جان مي شنوند که بر فراز منبري درمسجد يا بر سقف اتومبيلي در اوج تظاهرات قبل از انقلاب و يا راه پيمايي هايي بعد از انقلاب، جان مشتاقان را از زلال چشمه انديشه اسلام ناب محمدي (ص) سيراب مي کرد و لرزه بر اندام دشمنان کوردل مي افکند؛ اما شايد به دلايل متعدد بسياري از مردم با آثار گرانقدر به جاي مانده از ايشان آشنايي نداشته باشند. شهيد هاشمي نژاد علاوه بر اينکه خطيبي توانا و سخنراني زبردست بودند، مرد ميدان تحقيق و قلم نيز بوده اند و آثار قلمي ايشان نيز در ميدان مبارزه با هجوم فرهنگي بيگانه به اين سرزمين، نقش مهمي داشته است. شوق و اشتياق مردم به مطالعه آثار ايشان و وسعت تأثير اين آثار را مي توان از مشاهده چاپ هاي متعددي که از کتب مختلف آن شهيد به عمل آمده، به راحتي دريافت.
آنچه قبل از معرفي آثار آن شهيد قابل ذکر است اين است که آن شهيد بزرگوار با شناخت و درک عميقي که از اوضاع اجتماعي زمان خويش داشت، درصدد معرفي اسلام ناب و اصيل محمدي (ص) به جامعه بر آمد و براي معرفي و شناساندن احکام و نظرات ديني به مردم و جوانان، راهي در پيش گرفت که در نوع خود ابتکاري و بسيار مناسب جو غرب زده آن روز جامعه بود؛ به اين ترتيب که ايشان براي مبارزه با انحرافات و فسادي که به نام «علم و تمدن» در جامعه ترويج مي شد، قلم به دست مي گرفت و با دلايل عقلي و استدلال هاي علمي و با بهره گيري از جديدترين علوم روز و آخرين کتب انتشار يافته دانشمندان غربي و ساير کشورهاي خارجي به مبارزه با انحرافات مي پرداخت. ايشان دومين آشنايي عميق با علوم حوزوي و اسلامي، مسائل ديني را به زبان ساده و همه فهم و علمي عرضه مي کرد و همين مطلب نيز موجب اين گرديد که اين آثار با اقبال عام روبرو شود و پير و جوان با خواندن اين کتب، روح خود را از زلال معرفت آن سيراب نمايند.
آنچه در ذيل مي آيد معرفي کوتاهي از آثار آن شهيد بزرگ است؛ به اين اميد که جامعه ما به خصوص جوانان و نوجوانان نسبت به اين آثار شناخت بيشتري پيدا کنند و براي مقابله با موج حملات فرهنگي استکبار غرب از اين آثار سود جويند:
1- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، درسي که حسين (ع) به انسان ها آموخت، يک بررسي تحقيقي و جامع درباره اصيل ترين انقلاب هاي خونين جهان، تهران، موسسه انتشارات فراهاني، چاپ هشتم، 1352 داراي مقدمه و فهرست موضوعي در آخر کتاب 463 صفحه.
اين کتاب درباره نهضت مقدس حسين (ع) که نه تنها يک جنبش اسلامي بلکه حساس ترين راز تاريخ انسان است، نوشته شده و جوانب گوناگون اين واقعه را مورد بررسي قرار داده است. مباحث اين کتاب در سه بخش نگاشته شده است.
بخش اول: عواملي که ضرورت نهضت امام حسين (ع) را ايجاب مي نمود، از هنگام انعقاد نطفه آن، قدم به قدم تعقيب و به خوبي نشان داده شده که چگونه در آن عصر، سرنوشت اسلام و قرآن، عدالت و آزادي، انسانيت و فضيلت به آن قيام آسماني به طور مستقيم بستگي داشت.
بخش دوم: روش و سياست خاصي که فرزند پيامبر (ص) در آن شرايط خفقان آور و درناک در پيش گرفت تا توانست با رهبري صحيح و همه جانبه خود، جنبش خونين و انساني خويش را به ثمر برساند و آن را از تحريف حکومت هاي فاسد و ديکتاتور محافظت نمايد، به طور کلي مورد توجه قرار داده شده است.
بخش سوم: نقش حياتي و بزرگ کاروان اسيران در به ثمر رساندن نهضت و کوشش هايي که آن دودمان فضيلت به صورت هاي گوناگون براي رسيدن به اين آرمان مقدس انجام داده اند، دقيقاً بررسي شده و در پايان کتاب، طرح هاي مفيدي به منظور بهره برداري صحيح از نهضت در شرايط حاضر ارائه شده است و بالاخره کتاب با پيش کشيدن مباحث علمي ديگر که طرح آنها ضروري به نظر مي رسيده، شده است.
مباحث مختلف کتاب که نگرش همه سويه اي است بر نهضت خونين حسين (ع) و آثار و پيامدهاي آن، تحت عناوين کلي زير آمده که هرکدام مباحث گسترده ديگري را در بر مي گيرد:
موجبات اصلي نهضت، شوراي خلافتي با موجودي ناميمون، تبعيد اباذر، دست انتقام از آستين ملت، دومين پيشواي راستين، ارزيابي صلح امام حسين (ع)، نماز جمعه در چهارشنبه، کشتار مردان آزاده و شريف، فرهنگ استعماري معاويه، يزد از خمر و غنا ستايش مي کرد، يزد خانه خدا را به آتش مي کشد، آثار نهضت حسين (ع)، سياست خاص نهضت حسين (ع) را اعزام مسلم با اولين قدم در راه نهضت، کاروان حسين (ع) مکه را ترک مي گويد، طليعه جنگ با برخورد باحر، عاشورا يا روز سرنوشت براي اسلام و آزادي، اسيران پيروز با سازمان تبليغي حسين (ع) کاروان اسيري به سوي شام مي رود، نفرت و انزجار عمومي در شام، سيران پيروز باز مي گردند، از فاجعه خونين طف چگونه بايد بهره برداشت، نهضت حسين (ع) از نظر رهبران مذهبي علمي و سياسي جهان.
2- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، مناظره دکتر و پير، مشهد، کتابفروشي جعفري، چاپ ششم، 1343، 493 صفحه
هدف از نگارش اين کتاب رويارويي با نفوذ فرهنگ و تمدن منحط غرب و رواج غرب زدگي در کشور بوده است و مباحث فراوان ديني، علمي و اجتماعي طي مکالمه اي که بين چند مسافر در قطار اتفاق مي افتد، به روشي بسيار جذاب وجالب بيان کرده است؛ طي مباحث کتاب شهيد بزرگوار با نگرش خاص و موشکافانه علمي و برهاني، دلايل خدشه ناپذير اسلام را در مورد مسائل ديني اسلام و برخي مسائل و گرفتاري هاي اجتماعي خاص آن روز جامعه ايران بيان کرده است. مباحث کتاب تحت عناوين کلي ذيل ارائه شده است:
قضاوت بي جا، محمد (ص) مرد بي نظير، قوانين اسلام هميشگي است، نفوذ پيامبر اسلام (ص) در عصر حاضر و گذشته، زندگي سراسر افتخار پيامبر اسلام، معجزات از نظر دانشمندان اروپا و علوم روز، گفتار دانشمندان اروپا درباره پيغمبر اسلام، بررسي قوانين قضايي اسلام، بررسي برخي از قوانين جزايي در اسلام، بررسي قوانين نظامي و جنگي در اسلام، مسلمانان بنيانگزار تمدنند، پيشرفت مسلمين در علوم روز، علل ترقي و پيشرفت مسلمين، علل عقب افتادگي و انحطاط مسلمين، مشروبات الکلي، قمار و زيان هاي گوناگون آن، مطبوعات، حقوق زن در اسلامي، تعدد زوجات در اسلام.
3- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، پاسخ ما به مشکلات جوانان، کانون بحث و انتقاد ديني، مشهد، انتشارات توس.
اين کتاب حاوي مجموعه پاسخ هايي است که دانشمند و استاد گرانقدر شهيد هاشمي نژاد در موضوعات مختلف علمي و ديني در جلسات کانون بحث و انتقاد ديني به انبوه جوانان روشنفکري در آنجا اجتماع کرده بودند، داده است. اين کتاب موضوعات ذيل را شامل مي شود:
طول عمر امام زمان (عج)، انتظار فرج، گناه محدود و مجازات نامحدود، آيا نجاست کفار علت بهداشتي دارد، آگاهي امام از حقايق علمي جهان، عدالت در تعدد زوجات، چرا بايد از خداوند بترسيم، فرضيه داروين، متعه يا ازدواج موقت، داستان زيد و انتقاد مسيحيان از آن، نقاطي که تقريباً شش ماه شب و شش ماه روز دارد، سن ازدواج دختر و پسر در اسلام، جهان اسلام و آزادي در انتخاب مذهب، چرا تنها کعبه خانه و قبله مسلمين است، آزادي علمي و حرمت خوندن نشريات گمراه کننده، فرزندان نامشروع و مسائل مربوط به آنان، محروميت هاي ناقص الخلقه ها، چرا همه پيامبران از مشرق زمين، پيروان مذاهبي که از اسلام بي خبرند.
شهيد بزرگوار هاشمي نژاد در مورد هدف از نگارش اين کتاب در صفحه 20 همين کتاب مي فرمايد: «جمعي از دوستان دانشجوي من مرکب از دانشکده هاي الهيات، علوم پزشکي و ادبيات از من خواستند که جلسات بحثي را درباره شناخت مسائل انتقادي و قوانين عملي اسلام براي آنان به وجود آورم تا برايمان خلل ناپذير آنها نسبت به اصالت همه جانبه اين مکتب افزون شود و هم آنان را براي دفاع مستدل و منطقي از واقعيات و حقايق اسلام در برابر افکار مادي و ماترياليستي و آراء و عقايد گوناگون آماده سازد.» اين کتاب که براساس بحث هاي فوق الذکر شکل گرفته، مباحث زير را شامل مي گردد:
چرا بايد خدا را بشناسيم، خداشناسي با اولين اصل اعتقادي، شگفتي هاي خلقت در بدن انسان، حيوانات و نظامي که برآنها حکومت مي کند. نگاهي به دنياي اسرار آميز، ميکروب ها و گياهان، نگاهي به آفرينش گياهان، کرات آسماني و اسرار آفرينش آنها، زمين يا بستر زندگي ما، اين همه نظم در پديده هاي جهان از کجاست، نکته اي جالب در برهان نظم، فطرت يا طبيعي ترين راه براي شناخت خداوند، حادث بودند جهان، ممکن و واجب
5- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، راه سوم بين کمونيسم و سرمايه داري، مشهد، کتابفروشي جعفري، 1384 ق، 75 صفحه.
اين کتاب متن يک سخنراني است که توسط سيد هاشمي نژاد در مجلس جشني که به مناسبت ولادت حضرت رضا (ع) در مدرسه ميرزا جعر مشهد برگزار گرديده، ايراد شده است. در اين کتاب شهيد جوانمرد به بررسي اختلافات طبقاتي در جوامع انساني و تاريخ و علل اين امر پرداخته و ضمن برشمردن عوارض و نتايج آن، اختلافات طبقاتي را تحت سه عنوان کلي ذيل مورد بحث قرار مي دهد:
راه اول: سرمايه داري و انتقاد به روش آن.
راه دوم: کمونيسم و انتقادات وارده بر آن.
راه سوم: مواضع اسلام در برابر اختلافات طبقاتي و راه هايي که براي از بين بردن آن در اسلام پيشنهاد شده است.
6- عبدالکريم عبداللهي، کمونيسم از ديدگاه نظام اقتصادي و اجتماعي اسلام، با مقدمه سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، مشهد، کتابفروشي جعفري، 1351 ش.
در اين کتاب به نظام اقتصادي و اجتماعي اسلام و نقش آن در پايه گذاري اجتماع سالم به بحث پرداخته شده است و علاوه بر آن به انجمن ديني که سيد جمال الدين حدود يک قرن پيش آن را در مصر تأُيس کرده بود و اثر آن انجمن در سراسر جهان اشاره شده است.
شهيد هاشمي نژاد مقدمه بسيار فاضلانه و نسبتاً مفصلي بر اين کتاب نگاشته و زير عناوين: غارتگري در قالب هاي گوناگون، استعمار در شکل تازه اش، کمونيسم يا همان امپرياليسم ديروز، اسلام و خط مشي اقتصادي و اجتماعي آن، به بحث درباره مسائل و مشکلات جهان اسلام پرداخته است.
7- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، مشکلات مذهبي روز، تهران، موسسه فراهاني، 1328، 200 صفحه.
با توجه به توطئه هاي استعماري که در رژيم گذشته براي دور کردن مردم از مسائل مذهبي و زشت جلوه دادن چهره اسلام انجام مي گرفت، شهيد هاشمي نژاد براي مقابله با اين جريانات و روشن کردن اذهان مردم نسبت به مشکلات مذهبي که در اثر القائات فرهنگي رژيم به وجود آمده بود، قسمتي از اين مشکلات را در اين کتاب به صورت «پرسش» مورد بحث قرار داده و به آنها پاسخ گفته است. در اين کتاب سعي شده است تا پاسخ ها تنها بر مبناي منطق و علم باشد. تا به خوبي بتواند نقش خود را در حل مشکلات «به صورت قانع کننده اي» ايفا نمايد. مباحث اصلي کتاب عبارتند از:
حکومت جهاني امام زمان (عج)، طول عمر امام (عج) از نظر زيست شناسي و پزشکي، مشکل پيري، چگونه امام (عج) بر جهان غلبه مي نمايد، انتظار فرج يعني چه، در حکومت امام (عج) چه کساني محکوم به مرگ مي شوند، کتاب جديد چيست، سن ازدواج براي دختر وپسر، آيا وجدان مي تواند جايگزين دين شود، آيا تربيت مي تواند نقش دين را ايفا کنند، آزادي علمي و حرمت خواندن نشريات گمراه کننده.
8- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، ضرورت تشکيل، حزب جمهوري اسلامي، بي تا، 33 صفحه.
مباحث اين کتاب عبارتند از سخنراني استاد شهيد در مجمع اصناف تاريخ 60/1/19 ايراد شده است و طي آن در مورد ضرورت و نقش تشکيلات و پيشبرد اهداف انقلاب و خدمت به نظام جمهوري اسلامي و راه هاي دستيابي به آن بحث شده است.
9- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، مبارزه با جهل و ماديت، قم، موسسه قدس، 1360، ش، 24 صفحه.
اين کتاب حاوي دو مقاله است به نام هاي 1- ماديات با سيل بنيان کن 2- فرهنگ را دريابيد، که طي اين دو مقاله مسائل ديني و اجتماعي و گرفتاري هاي جامعه اسلامي مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.
10- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، قرآن و کتاب هاي ديگر آسماني، تهران، انتشارات فراهاني، چاپ دوم، 308 صفحه.
مسائلي که در اين کتاب مورد بحث قرار گرفته، موضوع يک سلسله سخنراني است که در مدت ده شب در حسينيه ارشاد تهران ايراد گرديده است. در اين گفتار بين قرآن و کتاب هاي ديگري که اکنون به نام کتاب هاي آسماني در دسترس ماست، مقايسه اي کوتاه انجام شده و مباحثي چند مورد بررسي قرار گرفته است. سيد هاشمي نژاد طي اين سخنراني ها ضمن بحثي مقدماتي درباره نبوت و لزوم اعجاز انبياء، جنبه هاي مختلف اعجاز قرآن و نيز چگونگي جمع آوري قرآن را مورد بحث و بررسي قرار داده، سپس به انتقاد و بررسي کتب ديگري که به عنوان کتب آسماني مطرح هستند پرداخته و انحرافات و تحريف هايي را که به آن کتب راه يافته است، بيان مي نمايند و با بيان اعترافات دانشمندان درباره قرآن به بحث خاتمه داده اند. عناوين کلي کتاب مذکور که هر عنوان به نوبه خود سرفصل هاي بسياري را در بر مي گيرد به شرح زير است:
دعوت انبياء، چرا معجزات انبياء گوناگون است، قرآن يا معجزه دائمي پيغمبر اسلام، اعجاز قرآن از جنبه هاي گوناگون، آيا قرآن درباره نوبت و مسائل و مباحث مربوط به آن اختصاص داده شده و با ديدي وسيع و روشن و متناسب با پيشرفت هاي فرهنگي روز، مسائل موجود در اين زمينه را در مقايسه با حوادث و تفکرات جديد مورد بررسي قرار داده است. عناوين سرفصل هاي اصلي کتاب به شرح زير است. اين سرفصل ها هريک مباحث داده، ظلم چيست و غفران يعني چه؟ مقصود از ذنب در سوره فتح، گناه بخشي در کليسا، اعترافات مهم دانشمندان درباره قرآن.
12- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، مسائل عصرها، تهران، موسسه مطبوعاتي فراهاني، 202 صفحه.
مسائلي که در اين کتاب بحث شده و موضوع دو سخنراني است، يکي تحت عنوان قسمتي از مشکلات بزرگ نسل ما در انجم اسلامي مهندسين در تهران، و ديگري تحت گفتار راه سوم بين کمونيسم و سرمايه داري در مجمع عمومي صندوق قرض الحسنه مشهد که توسط شهيد هاشمي نژاد ايراد شده است. لازم به تذکر است که هريک از اين دو سخنراني قبلاً جداگانه تحت عنوان ذيل منتشر گشته است و سپس در اين کتاب تحت عنوان «مسائل عصر ما» در يک جا چاپ شده است: 1- مشکلات بزرگ نسل ما 2- راه سوم بين کمونيسم و سرمايه داري، با توجه به اينکه به مبحث دوم که به صورت کتاب جداگانه اي منتشر شده، قبلاً اشاره کرده ايم و مورد معرفي قرار گرفته است. در اينجا مبحث اول اين کتاب تحت عنوان مشکلات بزرگ نسل ما معرفي مي گردد.
سيد هاشمي نژاد، در اين مبحث به سبک برخي ديگر از آثار خود با روش پرسش و پاسخ مطالب مهمي را در مورد علل پيشرفت و رشد تمدن غرب، و نقش مذهب موجود مغرب زمين در اين تطورات و علل انحطاط و عقب ماندگي کشورهاي اسلامي بيان فرموده اند و در خاتمه به بحث درباره راه هاي مبارزه با انحطاط در کشورهاي اسلامي پرداخته اند. عناوين کلي بحث به قرار ذيل است.
بخش اول:
پرسش اول: آيا مسيحيت و آيين کليسا در پيشرفت و موفقيت هاي کشورهاي مغرب زمين موثر است.
پرسش دوم: آيا تعليمات اسلام و قرآن موجب عقب افتادگي و انحطاط کشورهاي اسلامي گرديده؟
پرسش سوم: عوامل پيشرفت و موفقيت هاي مادي و اجتماعي کشورهاي مسيحي چيست؟ و آيا عوامل در اسلام وجود دارد؟
پرسش چهارم: عواملي که موجب گسترده اي در بر مي گيرد و مسائل مختلف را مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد:
1- نبوت يا سومين اصل اعتقادي اسلام 2- نارسايي فکري انسان ها 3- حسن نفع طلبي 4- خاصيت رنگ پذيري در انسان ها 5- تأثير دگرگوني هاي زندگي در عقايد انسان ها 6- ضمانت اجرايي يا امتيازي بزرگ در قوانين آسماني 7- نياز به وساطت پيامبران با خداوند 7- نياز به وساطت پيامبران 8 وحي با چگونگي ارتباط پيامبران با خداوند 9- عصمت 10- اعجاز 11- اعجاز قرآن 12- بشارت هاي مسيح (ع) درباره پيامبر اسلام (ص)
شهيد بزرگوار علاوه بر آثار فوق آثار ديگري نيز دارند که به دليل عدم دسترسي نگارنده به آن کتاب ها امکان معرفي آنها در اين مقال فراهم نيامد فهرست اين آثار به قرار ذيل است:
1- زهرا مکتب مقاومت
2- رسالت انقلابي امام حسين (ع)
3- تقريرات اصول آيت الله شيخ علي کاشاني
4- ولايت فقيه
بحث در مورد معرفي آثار اين شهيد گرانقدر را با تذکر و نکته به پايان مي بريم:
1- لزوم چاپ آثار شهيد در قالب يک مجموعه آثار باکيفيت نفيس و در خور مقام علمي و تحقيقاتي آن شهيد بزرگوار
2- لزوم معرفي و شناساندن آثار شهيد به نسل جوان و نوجوان براي مقابله با هجوم فرهنگي جديد غرب عليه فرهنگ اسلامي جامعه امروز ما، زيرا در سال هاي اخير انديشمندان مي فرصت يا توجه کافي نسبت به تحقيق و مطالعه و ارائه کتب و مقالات مفيد مستدل در مقابله با تهاجم فرهنگي استکباري داشته اند و اين حد کاملاً محسوس است. آثار شهيد هاشمي نژاد مي تواند به مقدار زيادي اين فضاي خالي را پر نمايند و نسل جوان جامعه را از سقوط به دره انحرافات فرهنگي نجات بخشد.
منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره35
هنوز بسياري از آحاد ملت حزب الله به خصوص اهالي خراسان، فريادهاي بيدارگرانه شهيد جوانمرد را به گوش جان مي شنوند که بر فراز منبري درمسجد يا بر سقف اتومبيلي در اوج تظاهرات قبل از انقلاب و يا راه پيمايي هايي بعد از انقلاب، جان مشتاقان را از زلال چشمه انديشه اسلام ناب محمدي (ص) سيراب مي کرد و لرزه بر اندام دشمنان کوردل مي افکند؛ اما شايد به دلايل متعدد بسياري از مردم با آثار گرانقدر به جاي مانده از ايشان آشنايي نداشته باشند. شهيد هاشمي نژاد علاوه بر اينکه خطيبي توانا و سخنراني زبردست بودند، مرد ميدان تحقيق و قلم نيز بوده اند و آثار قلمي ايشان نيز در ميدان مبارزه با هجوم فرهنگي بيگانه به اين سرزمين، نقش مهمي داشته است. شوق و اشتياق مردم به مطالعه آثار ايشان و وسعت تأثير اين آثار را مي توان از مشاهده چاپ هاي متعددي که از کتب مختلف آن شهيد به عمل آمده، به راحتي دريافت.
آنچه قبل از معرفي آثار آن شهيد قابل ذکر است اين است که آن شهيد بزرگوار با شناخت و درک عميقي که از اوضاع اجتماعي زمان خويش داشت، درصدد معرفي اسلام ناب و اصيل محمدي (ص) به جامعه بر آمد و براي معرفي و شناساندن احکام و نظرات ديني به مردم و جوانان، راهي در پيش گرفت که در نوع خود ابتکاري و بسيار مناسب جو غرب زده آن روز جامعه بود؛ به اين ترتيب که ايشان براي مبارزه با انحرافات و فسادي که به نام «علم و تمدن» در جامعه ترويج مي شد، قلم به دست مي گرفت و با دلايل عقلي و استدلال هاي علمي و با بهره گيري از جديدترين علوم روز و آخرين کتب انتشار يافته دانشمندان غربي و ساير کشورهاي خارجي به مبارزه با انحرافات مي پرداخت. ايشان دومين آشنايي عميق با علوم حوزوي و اسلامي، مسائل ديني را به زبان ساده و همه فهم و علمي عرضه مي کرد و همين مطلب نيز موجب اين گرديد که اين آثار با اقبال عام روبرو شود و پير و جوان با خواندن اين کتب، روح خود را از زلال معرفت آن سيراب نمايند.
آنچه در ذيل مي آيد معرفي کوتاهي از آثار آن شهيد بزرگ است؛ به اين اميد که جامعه ما به خصوص جوانان و نوجوانان نسبت به اين آثار شناخت بيشتري پيدا کنند و براي مقابله با موج حملات فرهنگي استکبار غرب از اين آثار سود جويند:
1- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، درسي که حسين (ع) به انسان ها آموخت، يک بررسي تحقيقي و جامع درباره اصيل ترين انقلاب هاي خونين جهان، تهران، موسسه انتشارات فراهاني، چاپ هشتم، 1352 داراي مقدمه و فهرست موضوعي در آخر کتاب 463 صفحه.
اين کتاب درباره نهضت مقدس حسين (ع) که نه تنها يک جنبش اسلامي بلکه حساس ترين راز تاريخ انسان است، نوشته شده و جوانب گوناگون اين واقعه را مورد بررسي قرار داده است. مباحث اين کتاب در سه بخش نگاشته شده است.
بخش اول: عواملي که ضرورت نهضت امام حسين (ع) را ايجاب مي نمود، از هنگام انعقاد نطفه آن، قدم به قدم تعقيب و به خوبي نشان داده شده که چگونه در آن عصر، سرنوشت اسلام و قرآن، عدالت و آزادي، انسانيت و فضيلت به آن قيام آسماني به طور مستقيم بستگي داشت.
بخش دوم: روش و سياست خاصي که فرزند پيامبر (ص) در آن شرايط خفقان آور و درناک در پيش گرفت تا توانست با رهبري صحيح و همه جانبه خود، جنبش خونين و انساني خويش را به ثمر برساند و آن را از تحريف حکومت هاي فاسد و ديکتاتور محافظت نمايد، به طور کلي مورد توجه قرار داده شده است.
بخش سوم: نقش حياتي و بزرگ کاروان اسيران در به ثمر رساندن نهضت و کوشش هايي که آن دودمان فضيلت به صورت هاي گوناگون براي رسيدن به اين آرمان مقدس انجام داده اند، دقيقاً بررسي شده و در پايان کتاب، طرح هاي مفيدي به منظور بهره برداري صحيح از نهضت در شرايط حاضر ارائه شده است و بالاخره کتاب با پيش کشيدن مباحث علمي ديگر که طرح آنها ضروري به نظر مي رسيده، شده است.
مباحث مختلف کتاب که نگرش همه سويه اي است بر نهضت خونين حسين (ع) و آثار و پيامدهاي آن، تحت عناوين کلي زير آمده که هرکدام مباحث گسترده ديگري را در بر مي گيرد:
موجبات اصلي نهضت، شوراي خلافتي با موجودي ناميمون، تبعيد اباذر، دست انتقام از آستين ملت، دومين پيشواي راستين، ارزيابي صلح امام حسين (ع)، نماز جمعه در چهارشنبه، کشتار مردان آزاده و شريف، فرهنگ استعماري معاويه، يزد از خمر و غنا ستايش مي کرد، يزد خانه خدا را به آتش مي کشد، آثار نهضت حسين (ع)، سياست خاص نهضت حسين (ع) را اعزام مسلم با اولين قدم در راه نهضت، کاروان حسين (ع) مکه را ترک مي گويد، طليعه جنگ با برخورد باحر، عاشورا يا روز سرنوشت براي اسلام و آزادي، اسيران پيروز با سازمان تبليغي حسين (ع) کاروان اسيري به سوي شام مي رود، نفرت و انزجار عمومي در شام، سيران پيروز باز مي گردند، از فاجعه خونين طف چگونه بايد بهره برداشت، نهضت حسين (ع) از نظر رهبران مذهبي علمي و سياسي جهان.
2- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، مناظره دکتر و پير، مشهد، کتابفروشي جعفري، چاپ ششم، 1343، 493 صفحه
هدف از نگارش اين کتاب رويارويي با نفوذ فرهنگ و تمدن منحط غرب و رواج غرب زدگي در کشور بوده است و مباحث فراوان ديني، علمي و اجتماعي طي مکالمه اي که بين چند مسافر در قطار اتفاق مي افتد، به روشي بسيار جذاب وجالب بيان کرده است؛ طي مباحث کتاب شهيد بزرگوار با نگرش خاص و موشکافانه علمي و برهاني، دلايل خدشه ناپذير اسلام را در مورد مسائل ديني اسلام و برخي مسائل و گرفتاري هاي اجتماعي خاص آن روز جامعه ايران بيان کرده است. مباحث کتاب تحت عناوين کلي ذيل ارائه شده است:
قضاوت بي جا، محمد (ص) مرد بي نظير، قوانين اسلام هميشگي است، نفوذ پيامبر اسلام (ص) در عصر حاضر و گذشته، زندگي سراسر افتخار پيامبر اسلام، معجزات از نظر دانشمندان اروپا و علوم روز، گفتار دانشمندان اروپا درباره پيغمبر اسلام، بررسي قوانين قضايي اسلام، بررسي برخي از قوانين جزايي در اسلام، بررسي قوانين نظامي و جنگي در اسلام، مسلمانان بنيانگزار تمدنند، پيشرفت مسلمين در علوم روز، علل ترقي و پيشرفت مسلمين، علل عقب افتادگي و انحطاط مسلمين، مشروبات الکلي، قمار و زيان هاي گوناگون آن، مطبوعات، حقوق زن در اسلامي، تعدد زوجات در اسلام.
3- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، پاسخ ما به مشکلات جوانان، کانون بحث و انتقاد ديني، مشهد، انتشارات توس.
اين کتاب حاوي مجموعه پاسخ هايي است که دانشمند و استاد گرانقدر شهيد هاشمي نژاد در موضوعات مختلف علمي و ديني در جلسات کانون بحث و انتقاد ديني به انبوه جوانان روشنفکري در آنجا اجتماع کرده بودند، داده است. اين کتاب موضوعات ذيل را شامل مي شود:
طول عمر امام زمان (عج)، انتظار فرج، گناه محدود و مجازات نامحدود، آيا نجاست کفار علت بهداشتي دارد، آگاهي امام از حقايق علمي جهان، عدالت در تعدد زوجات، چرا بايد از خداوند بترسيم، فرضيه داروين، متعه يا ازدواج موقت، داستان زيد و انتقاد مسيحيان از آن، نقاطي که تقريباً شش ماه شب و شش ماه روز دارد، سن ازدواج دختر و پسر در اسلام، جهان اسلام و آزادي در انتخاب مذهب، چرا تنها کعبه خانه و قبله مسلمين است، آزادي علمي و حرمت خوندن نشريات گمراه کننده، فرزندان نامشروع و مسائل مربوط به آنان، محروميت هاي ناقص الخلقه ها، چرا همه پيامبران از مشرق زمين، پيروان مذاهبي که از اسلام بي خبرند.
شهيد بزرگوار هاشمي نژاد در مورد هدف از نگارش اين کتاب در صفحه 20 همين کتاب مي فرمايد: «جمعي از دوستان دانشجوي من مرکب از دانشکده هاي الهيات، علوم پزشکي و ادبيات از من خواستند که جلسات بحثي را درباره شناخت مسائل انتقادي و قوانين عملي اسلام براي آنان به وجود آورم تا برايمان خلل ناپذير آنها نسبت به اصالت همه جانبه اين مکتب افزون شود و هم آنان را براي دفاع مستدل و منطقي از واقعيات و حقايق اسلام در برابر افکار مادي و ماترياليستي و آراء و عقايد گوناگون آماده سازد.» اين کتاب که براساس بحث هاي فوق الذکر شکل گرفته، مباحث زير را شامل مي گردد:
چرا بايد خدا را بشناسيم، خداشناسي با اولين اصل اعتقادي، شگفتي هاي خلقت در بدن انسان، حيوانات و نظامي که برآنها حکومت مي کند. نگاهي به دنياي اسرار آميز، ميکروب ها و گياهان، نگاهي به آفرينش گياهان، کرات آسماني و اسرار آفرينش آنها، زمين يا بستر زندگي ما، اين همه نظم در پديده هاي جهان از کجاست، نکته اي جالب در برهان نظم، فطرت يا طبيعي ترين راه براي شناخت خداوند، حادث بودند جهان، ممکن و واجب
5- سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، راه سوم بين کمونيسم و سرمايه داري، مشهد، کتابفروشي جعفري، 1384 ق، 75 صفحه.
اين کتاب متن يک سخنراني است که توسط سيد هاشمي نژاد در مجلس جشني که به مناسبت ولادت حضرت رضا (ع) در مدرسه ميرزا جعر مشهد برگزار گرديده، ايراد شده است. در اين کتاب شهيد جوانمرد به بررسي اختلافات طبقاتي در جوامع انساني و تاريخ و علل اين امر پرداخته و ضمن برشمردن عوارض و نتايج آن، اختلافات طبقاتي را تحت سه عنوان کلي ذيل مورد بحث قرار مي دهد:
راه اول: سرمايه داري و انتقاد به روش آن.
راه دوم: کمونيسم و انتقادات وارده بر آن.
راه سوم: مواضع اسلام در برابر اختلافات طبقاتي و راه هايي که براي از بين بردن آن در اسلام پيشنهاد شده است.
6- عبدالکريم عبداللهي، کمونيسم از ديدگاه نظام اقتصادي و اجتماعي اسلام، با مقدمه سيد عبدالکريم هاشمي نژاد، مشهد، کتابفروشي جعفري، 1351 ش.
در اين کتاب به نظام اقتصادي و اجتماعي اسلام و نقش آن در پايه گذاري اجتماع سالم به بحث پرداخته شده است و علاوه بر آن به انجمن ديني که سيد جمال الدين حدود يک قرن پيش آن را در مصر تأُيس کرده بود و اثر آن انجمن در سراسر جهان اشاره شده است.
شهيد هاشمي نژاد مقدمه بسيار فاضلانه و نسبتاً مفصلي بر اين کتاب نگاشته و زير عناوين: غارتگري در قالب هاي گوناگون، استعمار در شکل تازه اش، کمونيسم يا همان امپرياليسم ديروز، اسلام و خط مشي اقتصادي و اجتماعي آن، به بحث درباره مسائل و مشکلات جهان اسلام پرداخته است.
7- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، مشکلات مذهبي روز، تهران، موسسه فراهاني، 1328، 200 صفحه.
با توجه به توطئه هاي استعماري که در رژيم گذشته براي دور کردن مردم از مسائل مذهبي و زشت جلوه دادن چهره اسلام انجام مي گرفت، شهيد هاشمي نژاد براي مقابله با اين جريانات و روشن کردن اذهان مردم نسبت به مشکلات مذهبي که در اثر القائات فرهنگي رژيم به وجود آمده بود، قسمتي از اين مشکلات را در اين کتاب به صورت «پرسش» مورد بحث قرار داده و به آنها پاسخ گفته است. در اين کتاب سعي شده است تا پاسخ ها تنها بر مبناي منطق و علم باشد. تا به خوبي بتواند نقش خود را در حل مشکلات «به صورت قانع کننده اي» ايفا نمايد. مباحث اصلي کتاب عبارتند از:
حکومت جهاني امام زمان (عج)، طول عمر امام (عج) از نظر زيست شناسي و پزشکي، مشکل پيري، چگونه امام (عج) بر جهان غلبه مي نمايد، انتظار فرج يعني چه، در حکومت امام (عج) چه کساني محکوم به مرگ مي شوند، کتاب جديد چيست، سن ازدواج براي دختر وپسر، آيا وجدان مي تواند جايگزين دين شود، آيا تربيت مي تواند نقش دين را ايفا کنند، آزادي علمي و حرمت خواندن نشريات گمراه کننده.
8- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، ضرورت تشکيل، حزب جمهوري اسلامي، بي تا، 33 صفحه.
مباحث اين کتاب عبارتند از سخنراني استاد شهيد در مجمع اصناف تاريخ 60/1/19 ايراد شده است و طي آن در مورد ضرورت و نقش تشکيلات و پيشبرد اهداف انقلاب و خدمت به نظام جمهوري اسلامي و راه هاي دستيابي به آن بحث شده است.
9- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، مبارزه با جهل و ماديت، قم، موسسه قدس، 1360، ش، 24 صفحه.
اين کتاب حاوي دو مقاله است به نام هاي 1- ماديات با سيل بنيان کن 2- فرهنگ را دريابيد، که طي اين دو مقاله مسائل ديني و اجتماعي و گرفتاري هاي جامعه اسلامي مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.
10- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، قرآن و کتاب هاي ديگر آسماني، تهران، انتشارات فراهاني، چاپ دوم، 308 صفحه.
مسائلي که در اين کتاب مورد بحث قرار گرفته، موضوع يک سلسله سخنراني است که در مدت ده شب در حسينيه ارشاد تهران ايراد گرديده است. در اين گفتار بين قرآن و کتاب هاي ديگري که اکنون به نام کتاب هاي آسماني در دسترس ماست، مقايسه اي کوتاه انجام شده و مباحثي چند مورد بررسي قرار گرفته است. سيد هاشمي نژاد طي اين سخنراني ها ضمن بحثي مقدماتي درباره نبوت و لزوم اعجاز انبياء، جنبه هاي مختلف اعجاز قرآن و نيز چگونگي جمع آوري قرآن را مورد بحث و بررسي قرار داده، سپس به انتقاد و بررسي کتب ديگري که به عنوان کتب آسماني مطرح هستند پرداخته و انحرافات و تحريف هايي را که به آن کتب راه يافته است، بيان مي نمايند و با بيان اعترافات دانشمندان درباره قرآن به بحث خاتمه داده اند. عناوين کلي کتاب مذکور که هر عنوان به نوبه خود سرفصل هاي بسياري را در بر مي گيرد به شرح زير است:
دعوت انبياء، چرا معجزات انبياء گوناگون است، قرآن يا معجزه دائمي پيغمبر اسلام، اعجاز قرآن از جنبه هاي گوناگون، آيا قرآن درباره نوبت و مسائل و مباحث مربوط به آن اختصاص داده شده و با ديدي وسيع و روشن و متناسب با پيشرفت هاي فرهنگي روز، مسائل موجود در اين زمينه را در مقايسه با حوادث و تفکرات جديد مورد بررسي قرار داده است. عناوين سرفصل هاي اصلي کتاب به شرح زير است. اين سرفصل ها هريک مباحث داده، ظلم چيست و غفران يعني چه؟ مقصود از ذنب در سوره فتح، گناه بخشي در کليسا، اعترافات مهم دانشمندان درباره قرآن.
12- سيدعبدالکريم هاشمي نژاد، مسائل عصرها، تهران، موسسه مطبوعاتي فراهاني، 202 صفحه.
مسائلي که در اين کتاب بحث شده و موضوع دو سخنراني است، يکي تحت عنوان قسمتي از مشکلات بزرگ نسل ما در انجم اسلامي مهندسين در تهران، و ديگري تحت گفتار راه سوم بين کمونيسم و سرمايه داري در مجمع عمومي صندوق قرض الحسنه مشهد که توسط شهيد هاشمي نژاد ايراد شده است. لازم به تذکر است که هريک از اين دو سخنراني قبلاً جداگانه تحت عنوان ذيل منتشر گشته است و سپس در اين کتاب تحت عنوان «مسائل عصر ما» در يک جا چاپ شده است: 1- مشکلات بزرگ نسل ما 2- راه سوم بين کمونيسم و سرمايه داري، با توجه به اينکه به مبحث دوم که به صورت کتاب جداگانه اي منتشر شده، قبلاً اشاره کرده ايم و مورد معرفي قرار گرفته است. در اينجا مبحث اول اين کتاب تحت عنوان مشکلات بزرگ نسل ما معرفي مي گردد.
سيد هاشمي نژاد، در اين مبحث به سبک برخي ديگر از آثار خود با روش پرسش و پاسخ مطالب مهمي را در مورد علل پيشرفت و رشد تمدن غرب، و نقش مذهب موجود مغرب زمين در اين تطورات و علل انحطاط و عقب ماندگي کشورهاي اسلامي بيان فرموده اند و در خاتمه به بحث درباره راه هاي مبارزه با انحطاط در کشورهاي اسلامي پرداخته اند. عناوين کلي بحث به قرار ذيل است.
بخش اول:
پرسش اول: آيا مسيحيت و آيين کليسا در پيشرفت و موفقيت هاي کشورهاي مغرب زمين موثر است.
پرسش دوم: آيا تعليمات اسلام و قرآن موجب عقب افتادگي و انحطاط کشورهاي اسلامي گرديده؟
پرسش سوم: عوامل پيشرفت و موفقيت هاي مادي و اجتماعي کشورهاي مسيحي چيست؟ و آيا عوامل در اسلام وجود دارد؟
پرسش چهارم: عواملي که موجب گسترده اي در بر مي گيرد و مسائل مختلف را مورد تجزيه و تحليل قرار مي دهد:
1- نبوت يا سومين اصل اعتقادي اسلام 2- نارسايي فکري انسان ها 3- حسن نفع طلبي 4- خاصيت رنگ پذيري در انسان ها 5- تأثير دگرگوني هاي زندگي در عقايد انسان ها 6- ضمانت اجرايي يا امتيازي بزرگ در قوانين آسماني 7- نياز به وساطت پيامبران با خداوند 7- نياز به وساطت پيامبران 8 وحي با چگونگي ارتباط پيامبران با خداوند 9- عصمت 10- اعجاز 11- اعجاز قرآن 12- بشارت هاي مسيح (ع) درباره پيامبر اسلام (ص)
شهيد بزرگوار علاوه بر آثار فوق آثار ديگري نيز دارند که به دليل عدم دسترسي نگارنده به آن کتاب ها امکان معرفي آنها در اين مقال فراهم نيامد فهرست اين آثار به قرار ذيل است:
1- زهرا مکتب مقاومت
2- رسالت انقلابي امام حسين (ع)
3- تقريرات اصول آيت الله شيخ علي کاشاني
4- ولايت فقيه
بحث در مورد معرفي آثار اين شهيد گرانقدر را با تذکر و نکته به پايان مي بريم:
1- لزوم چاپ آثار شهيد در قالب يک مجموعه آثار باکيفيت نفيس و در خور مقام علمي و تحقيقاتي آن شهيد بزرگوار
2- لزوم معرفي و شناساندن آثار شهيد به نسل جوان و نوجوان براي مقابله با هجوم فرهنگي جديد غرب عليه فرهنگ اسلامي جامعه امروز ما، زيرا در سال هاي اخير انديشمندان مي فرصت يا توجه کافي نسبت به تحقيق و مطالعه و ارائه کتب و مقالات مفيد مستدل در مقابله با تهاجم فرهنگي استکباري داشته اند و اين حد کاملاً محسوس است. آثار شهيد هاشمي نژاد مي تواند به مقدار زيادي اين فضاي خالي را پر نمايند و نسل جوان جامعه را از سقوط به دره انحرافات فرهنگي نجات بخشد.
منبع:ماهنامه شاهد یاران، شماره35
/ج
