علائم حساسیت به گرد و غبار

علامت حساسیت به گرد و غبار می‌تواند به سادگی و معمولی عطسه کردن باشد. اما پیش از آنکه عطسه را نادیده بگیرید، اطمینان حاصل کنید که این علامتی دال بر حساسیت به گرد و غبار نباشد. در این مقاله، علائم متفاوت و ممکن حساسیت به گرد و غبار را مورد رسیدگی قرار می‌دهیم.
در فرهنگ لغت مریام وبستر آلرژی یا حساسیت را اینگونه تعریف می‌کند: «واکنش ایمنی شناختی اغراق آمیز یا بیمارگونه (از آن جمله عطسه، مشکل تنفسی، خارش یا جوشها و دانه‌های پوستی) به مواد، شرایط محیطی، و یا حالات فیزیکی که بدون اثر مشابه در فرد عادی هستند.
سیستم‌های ایمنی بدن برخی افراد به گونه‌ای برنامه ریزی شده‌اند تا بمحض مواجهه با یک ماده‌ی خاص، از خود واکنش بیش از حد نشان دهند. واکنش بدن برای این است که خاطر نشان کند آن ماده‌ی خاص را قبول نکرده و سعی دارد در اسرع وقت از شر آن ماده خلاص شود. این مواد خاص آلرژن نامیده می‌شوند و واکنشی که ایجاد می‌کنند را آلرژی یا حساسیت گویند. این مواد ممکن است برای بیشتر افراد بی ضرر باشند، اما کسانی که به آنها حساسیت دارند، بدنشان این آلرژن‌ها را به عنوان اجسام خارجی در نظر می‌گیرد و سیستم ایمنی آنها برای مبارزه با این آلرژن‌ها از خود واکنش نشان می‌دهد.

حساسیت به گرد و غبار
حساسیت به گرد و غبار از رایج‌ترین انواع آلرژی است. آمارهای منتشر شده توسط مؤسسات ملی بهداشت نشان می‌دهد که، بیش از 20 میلیون آمریکایی به گرد و غبار حساسیت دارند.
شخصی که به گرد و غبار حساسیت دارد، تقریباً به تمام آلرژن‌های موجود در هوا مانند، مانند مایت یا کنه گرد و غبار، موی گربه یا سگ، کپک قارچی، پرز بدن حیوانات، گرده، و مانند آن واکنش نشان می‌دهد. این مواد حساسیت‌زا معمولاً باعث به وجود آمدن علائم آلرژی گرد و غبار از زمان تماس با بیمار بلافاصله و یا، در عرض چند ساعت می‌شوند.
هنگامی که برای نخستین مرتبه با این آلرژن تماس پیدا می‌کنید، حساسیتها بلافاصله ظاهر نمی‌شوند. بدن نخست این آلرژن را شناسایی کرده و آنتی‌بادی‌هایی که قرار است به این ماده عکس العمل نشان دهند را تولید می‌کند. سپس بدن را آماده کرده تا به آن ماده‌ی حساسیت‌زای بخصوص حساس شود. این روند ایجاد واکنش بر علیه آلرژن‌ها را حساس‌سازی گویند. این فرایند حساس‌سازی ممکن است یکدفعه ایجاد شود و یا ممکن است سالها طول بکشد.

علائم خفیف حساسیت به گرد و غبار
✦عطسه
چنانچه فردی به گرد و غبار حساسیت داشته باشد، به محض اینکه بدنش حضور یک آلرژن گرد و غبار را دریافت کرد، شروع به عطسه می‌کند. عطسه‌‌ کردنهایی که به دلیل حساسیت بهگرد و غبار باشد مداوم، غیر قابل کنترل و بدون وقفه هستند. بیمار از حملات طولانی، مداوم و شدید عطسه رنج می‌برد. این شیوه‌ی بدن، برای خلاص شدن از آلرژنی است که به علت حساسیت به گرد و غبار ایجاد شده بود.
✦آبریزش بینی / گرفتگی بینی
چنانچه فردی به گرد و غبار حساسیت داشته باشد، ممکن است غشاء و بافتی که مجراهای داخلی استخوان بینی و حفره سینوس را می‌پوشاند دچار التهاب شود. این التهاب منجر به گرفتگی مجرای تنفسی شده و یا باعث آبریزش بینی می‌گردد. فشار وارده بر حفره سینوس می‌تواند باعث درد شدیدی در سر، چشم، دندان‌ها و یا گوش‌ها شود. در اغلب مواقع، احتقان، گرفتگی بینی و یا آبریزش از آن، اولین نشانه‌های آلرژی به گرد و غبار است. سایر علائم ممکن است بعداً متعاقب آن ظاهر شوند.
✦سرفه
تنفس در هوایی که حاوی غبار مایت (کنه گرد و غبار)، گرده، کپک قارچی، و سایر آلرژن‌های گرد و غبار است، باعث خواهد شد فردی که به گرد و غبار حساسیت دارد، بلافاصله شروع به سرفه کند. آلرژی سرفه ممکن است به خودی خود مضر نباشد، اما می‌تواند به علائم شدیدی مانند بیدار شدن مداوم از خواب، تنفس سنگین، مقطع و حملات آسم منجر شود.
✦خارش
اگر فردی را دیدید که بی‌وقفه مشغول خاراندن خود است، در اغلب مواقع، نشان دهنده‌ی واکنش آلرژیکی است. کسی که به گرد و غبار حساسیت دارد ممکن است، بر خاراندن یا خراشیدن نواحی که در معرض آلرژنهای گرد و غبار می‌باشند، اصرار داشته باشد. بسته به اینکه این مواد حساسیت‌زا، بلعیده، یا استنشاق یا لمس و یا به بدن فردی تزریق شده باشند، این فرد ممکن است دچار احساس خارش در گلو، بینی، پوست و یا چشم شود.
✦سوزش چشم / چشم اشک آلود
واکنش چشم‌ها به آلرژن گرد و غبار را همچنین «ورم ملتحمه آلرژیک» می‌نامند که به وسیله‌ی التهاب ملتحمه چشم مشخص می‌شود که غشای مخاطی کره چشم است. این التهاب یک واکنش آلرژیک به گرد و غبار بوده و موجب تورم، قرمزی، ترشحات آبکی، درد و ناراحتی شدید در چشم می‌گردد.
✦گلو درد
این یک علامت ثانویه است که در بیماران دارای حساسیت به گرد و غبار مشاهده می‌شود. گلو درد یک واکنش مستقیم به آلرژن گرد و غبار نبوده و می‌تواند در نتیجه‌ی سرفه و عطسه‌ی مداوم باشد. حملات بی‌وقفه‌ی عطسه و سرفه، به گلو فشار آورده و باعث درد و تورم آن می‌شود.
✦آبریزش از عقب بینی
علامت دیگر حساسیت به گرد و غبار، ترشح پشت حلق یا همان آبریزش از عقب بینی است. در این وضعیت، تجمع بیش از حد خلط در پشت گلو وجود دارد. این حالت، احساسی از چکیدن مخاط از پشت بینی به گلو را ایجاد می‌کند.
✦کهیر
اصطلاح پزشکی کهیر، اورتیکاریا urticaria است. کهیر را به عنوان بثورات یا جوشهای پوستی خارش دار با فضای داخلی کم رنگ و کناره‌های قرمز کاملاً واضح می‌شناسند. فرد مبتلا به آلرژی گرد و غبار ممکن است هنگامی که با آلرژن‌های گرد و غبار در تماس باشد، کهیر بزند.
✦کوفتگی
در برخی موارد، خستگی شدید، سردرد و کوفتگی می‌توانند علائم رویدادی آتی از آلرژی باشد. فرد ممکن است به سختی تمرکز خود را حفظ کند. کوفتگی مرتبط با حساسیت به گرد و غبار معمولاً شدید می‌باشد.

علائم شدید حساسیت به گرد و غبار
✦خس خس کردن
مجراهای تنفسی بیمار می‌تواند به علت وجود مواد حساسیت‌زا مسدود شده و وی ممکن است دشواری در حین تنفس را تجربه کند. با هر نفس، صدای سوت مانندی تولید می‌شود. این وضعیت به عنوان خس خس شناخته می‌شود. خس خس یکی از برجسته‌ترین علائم آلرژی به گرد و غبار است. چنانچه بیمار به هنگام تنفس خس خس می‌کند، باید فوراً با یک دکتر مشورت نماید.
✦حملات آسم
چنانچه ماده‌ای خاص باعث یک حمله آسمی گردد، به این معنی است که آن ماده، برای بدن یک آلرژن می‌باشد. بیمارانی که آسم در آنها تشخیص داده شده، نیاز دارند نسبت به تنفس خود توجه بیشتری داشته باشند. گرد و غبار محرک درجه یک حمله‌ی آسمی است. آلرژن‌های گرد و غبار موجود در هوا مانند غبار مایت‌ها، گرده، پرز حیوانات، و از آن جمله، می‌تواند موجب واکنش حساسیتی شده که ممکن است باعث حمله آسم شود که خطر جانی را به همراه دارد.
✦اگزما
اگزما یک بیماری پوستی است که با ایجاد جوش، دمل، تاول، پوست پوسته پوسته، پوست تکه تکه و خشن، خونریزی بیش از حد، و التهاب بافت پوست مشخص می‌شود. در برخی موارد، از جمله‌ی اولین نشانه‌هایی است که حساسیت به گرد و غبار را نشان می‌دهد.
✦تنفس سنگین / تنگی نفس
کسی که نسبت به گرد و غبار حساسیت دارد، استنشاق گرد و غبار منجر به انسداد مجرای تنفسی شده که نفس کشیدن را با مشکل مواجه می‌کند. چنین حمله‌ی آلرژیکی به وسیله‌ی تنفس سنگین و به نفس نفس افتادن، قابل تشخیص است.
✦درد قابل توجه قفسه‌ی سینه
آلرژن‌های گرد و غبار، قادر به ایجاد التهاب بافت قفسه سینه هستند. این التهاب باعث تشدید درد شدید در قفسه سینه شده و بیمار در اطراف قفسه سینه تنگی را تحمل می‌کند. این نوع نشانه‌ی شدید، بایستی بلافاصله مورد رسیدگی قرار گیرد.

عوامل خطر
برخی از عواملی که به تشخیص احتمال ابتلا به آلرژی کمک خواهند کرد عبارتند از: آسم، حساسیت‌های دیگری که فرد از آنها رنج می‌برد، سن (کودکان در معرض خطر بیشتری هستند)، و سابقه خانوادگی نسبت به آلرژی‌ها.

روند یک واکنش آلرژیک
◄ همانطور که قبلا ذکر شد، آلرژی‌ها، اولین باری که با یک آلرژن تماس می‌یابید، ایجاد نمی‌شوند.
◄ بایستی بدن ابتدا در معرض مواد حساسیت‌زای خاصی (آلرژن‌ها) که در هوا موجودند، قرار بگیرد سپس موجب واکنش سیستم ایمنی بدن ‌شود.
◄به محض این که ماده‌ی حساسیت‌زا وارد بدن شد، سیستم ایمنی، آنتی بادی‌های خاصی را تولید می‌کند.
◄ آنتی بادی‌ها، پروتئین‌های طبیعی تولید شده توسط بدن هستند که با اجسام خارجی مانند باکتری‌های مضر و ویروس‌ها مبارزه کرده و از ایجاد عفونت جلوگیری می‌کنند. پنج نوع آنتی بادی وجود دارد: IgA، IgD، IgE ، IgG و IgM . آنتی بادی تولید شده در طول یک واکنش آلرژیک IgE است.
◄ اگرچه IgE در بدن همه تولید می‌شود، اما در بدن کسانی که آلرژی دارند در مقادیر زیاد تولید می‌گردد.
◄ آنتی بادی‌ها به همراه سلول‌های خاصی، مواد شیمیایی مانند هیستامین را به درون جریان خون آزاد می‌کنند.
◄ چنانچه آنتی بادی توسط ریه‌ها آزاد شود، باعث خس خس می‌گردد و اگر توسط پوست منتشر شود، احساس خارش ایجاد می‌کند و در صورتی که توسط تمام بدن منتشر شود، باعث افت شدید فشار خون شده؛ بنابراین واکنش آلرژیک شروع می‌شود.

تشخیص علت آلرژی و درمان آن کار دشواری است. با این حال، علائم آلرژی را می‌توان کنترل کرد. اگر گمان می‌کنید از هر یک از علایم حساسیت به گرد و غباری که در بالا ذکر شد، رنج می‌برید، فوراً به دکتر خود مراجعه کنید. به هیچ عنوان درنگ نکنید. فرایند آزمایش حساسیت ناراحت کننده و خسته کننده است، اما پس از آن که علت مشخص شد، اقدامات مناسب پیشگیرانه به شما کمک می‌کند تقریباً حساسیت برطرف شود. اگر حساسیت نادیده گرفته شود، ممکن است مشکل نهفته، شدید شده و زندگی شما را به خطر اندازد. از سوی دیگر، چنانچه علت آلرژی پیدا شود، می‌توانید از آن دوری کرده تا از هر گونه حملات آلرژیک آتی جلوگیری شود و همچنان به سوی یک زندگی سالم طبیعی پیش بروید.