نظم و برنامه‌ريزي در رفتار بزرگان
امام خميني(رحمت الله عليه):
زندگي امام خميني در شئون مختلف مادي و معنوي آميخته با نظم و حساب و وقت‌شناسي بود، در حدي كه گويا از فرايض و واجبات ديني است. وقتي امام خميني(رحمت الله عليه) در عراق بودند مشهور شد كه بعضي از طلاب نجف اشرف، ساعت خود را با رفت و آمد ايشان به درس و تشرف به حرم مطهر تنظيم مي كردند. وقت‌شناسي و نظم در امور از ويژگي‌هاي معروف آن بزرگوار بود.
يكي از مصاحبان ايشان مي‌گويد:«به راستي عجيب بود كه امام براي مطالعه و قرائت قرآن و كارهاي مستحبي حتي زيارت‌ها و دعاهايي كه در وقت خاصي هم وارد نشده است، وقت خاصي را تنظيم كرده بودند و هركاري را روي همان وقت‌بندي و تنظيم خاص، انجام مي‌دادند.» امام خميني(رحمت الله عليه) در يكي از بيانات خود مي‌فرمايند:«عده قليل با نظم، بر عده كثير بي‌نظم، غلبه داشته است.» (صحيفه نور، ج14، ص187)
مقام معظم رهبري:
يكي از برنامه‌هاي ثابت مقام معظم رهبري اين است كه حداقل يك ساعت به اذان صبح بيدار مي شوند و تا اذان صبح به تهجد و شب‌زنده‌داري مشغولند.
معظم‌له در طول هفته چند مرتبه كوه‌پيمايي مي‌كنند. گاهي اين برنامه ساعت‌ها طول مي‌كشد به حدي كه شايد بسياري از جوانان هم نتوانند ايشان را همراهي كنند. بسياري از مواقع اتفاق مي‌افتد كه نماز صبح را بالاي كوه مي‌خوانند.
مقامات كشوري و لشكري كه درخواست ملاقات داده‌اند، ساعت خاصي خدمت آقا مي‌آيند. گزارش كارشان را مي‌دهند و معظم‌له رهنمودهاي لازم را ارايه مي‌دهند.
هر روز گزيده جرايد و مطبوعات براي مقام معظم رهبري آماده و به صورت بولتن تقديمشان مي‌شود، ولي ايشان به گزيده مطبوعات اكتفا نمي‌كنند و بسياري از روزنامه‌هاي صبح و عصر و به خصوص سرمقاله‌ها را با دقت مي‌خوانند.
بعد از اقامه نماز ظهر به جماعت، معظم‌له براي ناهار و استراحت تشريف مي‌برند و دوباره ساعت 4 بعدازظهر كارشان را شروع مي‌كنند.
آيت الله خامنه‌اي اغلب بين نماز مغرب و عشا حدود نيم ساعت تا سه ربع در سكوت محض به تفكر و تأمل مي‌نشينند.
ساعتي از شب را به مطالعه، ديدن اخبار و ساعتي را نيز پدرانه دركنار خانواده به سرمي‌برند. ايشان علي‌رغم همه مشغله‌هاي كاري و علمي، باز با وسواسي خاص به امور خانواده و دقت دركار و تحصيل فرزندانشان مي‌پردازند.
يك روز در هفته، جمعي از شخصيت‌هاي بارز علمي و عده‌اي از مجتهدان با ايشان جلسه‌اي دارند و برخي از مباحث فقهي را مطرح مي‌كنند.
يكي از برنامه‌هاي منظم مقام معظم رهبري ارتباط با مردم و به‌ويژه سركشي به خانواده‌هاي شهداست. اين ملاقات‌ها غالباً بدون اطلاع قبلي خانواده‌هاي شهدا برگزار مي‌شود.
شهيد استاد مرتضي مطهري:
دكتر علي لاريجاني(داماد استاد شهيد مطهري) درباره برنامه‌ريزي استاد چنين مي‌گويد:
«ايشان در تمام شئون زندگي، فرد بسيار منظم و منضبطي بودند. اوقات ايشان با برنامه براي كارهاي مشخصي تنظيم شده بود. ساعاتي را براي عبادت و ساعاتي را براي استراحت و ساعاتي را براي مطالعه تنظيم كرده بودند. معمولاً دو ساعت مانده به طلوع فجر، مشغول عبادت مي‌شدند و اين برنامه حتي در مسافرت‌ها نيز تغيير نمي‌كرد؛ گرچه، بخاطر كثرت كار در برخي ايام مجبور مي‌شدند ديروقت به بستر روند.
استراحت ايشان هم منظم بود و معمولاً ساعت 5/9 يا 10 شب براي استراحت مهيا مي‌شدند. در زمينه تحقيقات علمي، هم در ساعات مطالعه ايشان اين نظم و ترتيب وجود داشت و هم در موضوعاتي كه مورد تحقيق ايشان بود، اين استمرار مطالعاتي ديده مي‌شد. برخي موضوعات بود كه ايشان ساليان درازي را در مطالعه و تحقيق درباره ي آن‌ها گذراندند. اين وضع در فيش‌ها يا ياداشت‌هاي ايشان نيز ديده مي‌شود.»
آيت‌الله مصباح يزدي:
آيت‌الله مسعودي درباره نظم و برنامه‌ريزي استاد مصباح مي‌گويد:
«اساساً روحيه تشكلي و سازمان‌يافته عمل‌كردن در دوران مبارزات را آقاي مصباح رواج داد. ايشان پيشنهاد كرده بود اگر كسي با پنج دقيقه تأخير در جلسات حاضر شود يك تومان(قبل از انقلاب) جريمه بپردازد.»
حجت‌الاسلام نواب نيز درباره نظم استاد در ابعاد مختلف زندگي مي‌گويد:
«ايشان داراي يك فكر منظم است و راجع به هر مطلبي به سرعت تصميم نمي‌گيرد و به سرعت اظهار نظر نمي‌كند. هروقت از ايشان سؤوالي مي‌كنيم، فكر مي‌كنند و با يك نظم فكري درست به ما جواب مي‌دهند؛ مثلاً مي‌گويند اين مطلبي كه شما پرسيديد چند جهت دارد و بايد از جهات مختلف مورد ملاحظه قرار بگيرد ...
نظمي كه ايشان دركارهايشان دارند به‌گونه اي است كه وقتي در مدرسه حقاني تدريس مي‌كردند دوستان مي‌گفتند با رفتن و آمدن ايشان مي‌توانيم ساعت كوك كنيم. وقت‌شناسي‌شان، نظمي كه در لباس پوشيدن دارند، نظمي كه در خورد و خوراك دارند، و همه سلامتي و نشاط و موفقيت شان مرهون نظمشان است.»
زندگي امام خميني در شئون مختلف مادي و معنوي آميخته با نظم و حساب و وقت‌شناسي بود، در حدي كه گويا از فرايض و واجبات ديني است. وقتي امام خميني(رحمت الله عليه) در عراق بودند مشهور شد كه بعضي از طلاب نجف اشرف، ساعت خود را با رفت و آمد ايشان به درس و تشرف به حرم مطهر تنظيم مي كردند. وقت‌شناسي و نظم در امور از ويژگي‌هاي معروف آن بزرگوار بود.
يكي از مصاحبان ايشان مي‌گويد:«به راستي عجيب بود كه امام براي مطالعه و قرائت قرآن و كارهاي مستحبي حتي زيارت‌ها و دعاهايي كه در وقت خاصي هم وارد نشده است، وقت خاصي را تنظيم كرده بودند و هركاري را روي همان وقت‌بندي و تنظيم خاص، انجام مي‌دادند.» امام خميني(رحمت الله عليه) در يكي از بيانات خود مي‌فرمايند:«عده قليل با نظم، بر عده كثير بي‌نظم، غلبه داشته است.» (صحيفه نور، ج14، ص187)
مقام معظم رهبري:
يكي از برنامه‌هاي ثابت مقام معظم رهبري اين است كه حداقل يك ساعت به اذان صبح بيدار مي شوند و تا اذان صبح به تهجد و شب‌زنده‌داري مشغولند.
معظم‌له در طول هفته چند مرتبه كوه‌پيمايي مي‌كنند. گاهي اين برنامه ساعت‌ها طول مي‌كشد به حدي كه شايد بسياري از جوانان هم نتوانند ايشان را همراهي كنند. بسياري از مواقع اتفاق مي‌افتد كه نماز صبح را بالاي كوه مي‌خوانند.
مقامات كشوري و لشكري كه درخواست ملاقات داده‌اند، ساعت خاصي خدمت آقا مي‌آيند. گزارش كارشان را مي‌دهند و معظم‌له رهنمودهاي لازم را ارايه مي‌دهند.
هر روز گزيده جرايد و مطبوعات براي مقام معظم رهبري آماده و به صورت بولتن تقديمشان مي‌شود، ولي ايشان به گزيده مطبوعات اكتفا نمي‌كنند و بسياري از روزنامه‌هاي صبح و عصر و به خصوص سرمقاله‌ها را با دقت مي‌خوانند.
بعد از اقامه نماز ظهر به جماعت، معظم‌له براي ناهار و استراحت تشريف مي‌برند و دوباره ساعت 4 بعدازظهر كارشان را شروع مي‌كنند.
آيت الله خامنه‌اي اغلب بين نماز مغرب و عشا حدود نيم ساعت تا سه ربع در سكوت محض به تفكر و تأمل مي‌نشينند.
ساعتي از شب را به مطالعه، ديدن اخبار و ساعتي را نيز پدرانه دركنار خانواده به سرمي‌برند. ايشان علي‌رغم همه مشغله‌هاي كاري و علمي، باز با وسواسي خاص به امور خانواده و دقت دركار و تحصيل فرزندانشان مي‌پردازند.
يك روز در هفته، جمعي از شخصيت‌هاي بارز علمي و عده‌اي از مجتهدان با ايشان جلسه‌اي دارند و برخي از مباحث فقهي را مطرح مي‌كنند.
يكي از برنامه‌هاي منظم مقام معظم رهبري ارتباط با مردم و به‌ويژه سركشي به خانواده‌هاي شهداست. اين ملاقات‌ها غالباً بدون اطلاع قبلي خانواده‌هاي شهدا برگزار مي‌شود.
شهيد استاد مرتضي مطهري:
دكتر علي لاريجاني(داماد استاد شهيد مطهري) درباره برنامه‌ريزي استاد چنين مي‌گويد:
«ايشان در تمام شئون زندگي، فرد بسيار منظم و منضبطي بودند. اوقات ايشان با برنامه براي كارهاي مشخصي تنظيم شده بود. ساعاتي را براي عبادت و ساعاتي را براي استراحت و ساعاتي را براي مطالعه تنظيم كرده بودند. معمولاً دو ساعت مانده به طلوع فجر، مشغول عبادت مي‌شدند و اين برنامه حتي در مسافرت‌ها نيز تغيير نمي‌كرد؛ گرچه، بخاطر كثرت كار در برخي ايام مجبور مي‌شدند ديروقت به بستر روند.
استراحت ايشان هم منظم بود و معمولاً ساعت 5/9 يا 10 شب براي استراحت مهيا مي‌شدند. در زمينه تحقيقات علمي، هم در ساعات مطالعه ايشان اين نظم و ترتيب وجود داشت و هم در موضوعاتي كه مورد تحقيق ايشان بود، اين استمرار مطالعاتي ديده مي‌شد. برخي موضوعات بود كه ايشان ساليان درازي را در مطالعه و تحقيق درباره ي آن‌ها گذراندند. اين وضع در فيش‌ها يا ياداشت‌هاي ايشان نيز ديده مي‌شود.»
آيت‌الله مصباح يزدي:
آيت‌الله مسعودي درباره نظم و برنامه‌ريزي استاد مصباح مي‌گويد:
«اساساً روحيه تشكلي و سازمان‌يافته عمل‌كردن در دوران مبارزات را آقاي مصباح رواج داد. ايشان پيشنهاد كرده بود اگر كسي با پنج دقيقه تأخير در جلسات حاضر شود يك تومان(قبل از انقلاب) جريمه بپردازد.»
حجت‌الاسلام نواب نيز درباره نظم استاد در ابعاد مختلف زندگي مي‌گويد:
«ايشان داراي يك فكر منظم است و راجع به هر مطلبي به سرعت تصميم نمي‌گيرد و به سرعت اظهار نظر نمي‌كند. هروقت از ايشان سؤوالي مي‌كنيم، فكر مي‌كنند و با يك نظم فكري درست به ما جواب مي‌دهند؛ مثلاً مي‌گويند اين مطلبي كه شما پرسيديد چند جهت دارد و بايد از جهات مختلف مورد ملاحظه قرار بگيرد ...
نظمي كه ايشان دركارهايشان دارند به‌گونه اي است كه وقتي در مدرسه حقاني تدريس مي‌كردند دوستان مي‌گفتند با رفتن و آمدن ايشان مي‌توانيم ساعت كوك كنيم. وقت‌شناسي‌شان، نظمي كه در لباس پوشيدن دارند، نظمي كه در خورد و خوراك دارند، و همه سلامتي و نشاط و موفقيت شان مرهون نظمشان است.»
