نویسنده: راضیه محمدزاده
پذیرش همسر
توشه‌‌ای که در سفر زندگی به وجود آن نیاز شدیدی داریم و بدون داشتن آن، طی کردن مسیر برای ما سخت و کسل کننده است، پذیرش و پذیرفتن همسر و هم سفر خود به همان گونه‌ای که هست می‌باشد.هر انسانی دارای خصایص اخلاقی و پیچیدگی‌های ویژه‌ی خود است. به غلط می‌پنداریم که همسر ما باید آن گونه باشد که ما دوست میداریم و این موضوع مانع از آن می‌شود که با در نظر گرفتن تفاوت‌هایمان فرصتی جهت تفکر در روابط دوستانه‌مان داشته باشیم. ما فراموش کرده‌ایم که مردها و زن‌ها با یکدیگر تفاوت دارند: (1) 1. زنان همیشه سعی می‌کنند که مردها را عوض کنند و اصلاح نمایند. زن فکر می‌کند که اقداماتش برای عوض کردن مرد کاری دوست داشتنی است، امّا مرد احساس می‌کند که تحت نفوذ و کنترل است و این برای هر مردی خفقان آور است. (2)
برای موفقیت و صمیمیت در زندگی، می‌بایست از رفتار والدگونه – بایدها و نبایدها - بپرهیزیم و به تفاوت‌های فردی و فرهنگی و خانوادگی و ... یکدیگر احترام بگذاریم.
اگر همسرمان را دوست داریم، سعی در عوض کردن او ننماییم. (3) پذیرفتن خصوصیات هر کس آسان‌تر از انکار خصوصیات اوست. بهترین راهی که به مردها کمک می‌کنیم تا به تعالی برسد، این است که به هر طریقی از عوض کردن او صرف نظر کنیم. ما هنگامی به آن چه می‌خواهیم دست می‌یابیم، که طرف مقابلمان هم به خواسته‌ی خود برسد؛ با وجود رابطه‌ی عاطفی و دوستانه، زمینه‌ی مناسب جهت رشد و پیشرفت هر دوی ما فراهم می‌شود. زنان باید مواظب باشند که مبادا با اعمال خشونت و زور، روحیه‌ی مردانه‌ی او را بکوبند، او باید مرد باشد تا در خانه و بیرون خانه، وظایف و تکالیف دشوار خود را انجام دهد.
درک مرد به او آزادی میدهد، هیچ لحظه‌ای با شکوه‌تر از آن نیست که مرد احساس کند که او را درک می‌کنند، زیرا باعث اعتماد به نفس او شده و بار فشارهای روانی از دوشش برداشته می‌شود. روان شناسان بیان کرده‌‌اند که از نیازهای اولیه یک مرد، علاوه بر یک عشق گرم و داغ؛ پذیرش و تحسین او از سوی همسرش می‌باشد. جام احساسات همسر را حتی اگر خالی باشد با تحسین کردن می‌توان پر کرد.
طبیعت زن بخشنده است، پس عطوفت خود را به او با پذیرش و تحسین ارزانی کنید تا برای زندگی در کنار شما انگیزه‌ای قوی پیدا کند. (4)
زن با ارایه «توصیه‌های ناخواسته» به مرد سعی در عوض کردن او دارد. امّا مرد میخواهد زنش او را همان طوری که هست، پذیرا باشد. مرد ممکن است در برابر ارایه‌ی طریق یک زن، احساس اهانت بکند، و این که زن به صلاحیت و توانایی او در انجام عمل اعتمادی ندارد!!
کلاً زمانی که زن پیشنهاد ناخواسته میدهد و یا سعی در کمک به مرد را دارد، آگاه نیست تا چه اندازه‌ای جوّ انتقادی و بی‌مهری برای او ایجاد می‌کند.
مردان نیاز دارند تا مورد اطمینان و اعتماد همسران خویش قرار گیرند. با پذیرش شوهر، حسّ اعتماد و اطمینان را به او القا کنیم. نسبت به حالات روحی او حساس باشیم، هنگام فشارهای روحی به او بگوییم: «تو قادر هستی بهترین کار ممکن را انجام دهی، من مطمئن هستم که از عهده‌ی آن برخواهی آمد». او را همان گونه که هست بپذیرید. غر زدن نه تنها رفتار شوهر را تغییر نمی‌دهد بلکه باعث رنجش و آزار شما نیز می‌شود. در حالی که اگر از غر زدن دست بردارید و رفتار و علایق شوهر خود را بپذیرید، همه چیز برای شما دلپذیرتر می‌شود اگر شما ویژگی‌های فردی او را نپذیرید، پس چه کسی پذیرای او باشد؟
با ذکر یک داستان این نکته را به پایان می‌رسانیم:
«پیرمردی که از هر لحاظ بسیار کریه و زشت بود با زنی مسن‌تر از خود ازدواج کرد و به ماه عسل رفتند و برگشتند. از شوهر پرسیدند: از ازدواج راضی هستی؟ گفت: بسیار. گفتند: چرا؟ گفت: برای این که من به او احترام می‌گذارم که بزرگ‌‌تر از من است. او به من احترام می‌گذارد که از او زیباترم.» (5)
1. رازداری و وفاداری
از مصادیق و به نوعی زیر مجموعه‌ی مسئله‌ی «پذیرش» همسر، رازداری و وفاداری نسبت به او؛ جانب‌داری از شوهر در حضور و غیابش، کمک به افزایش اعتماد به نفس او و پرهیز از مقایسه کردن همسر با دیگران و یا همکارانش می‌باشد.زن فهیم هرگز سخنان و یا مسایل خصوصی همسر خویش را در جای دیگر یا برای اقوامش بازگو نمی‌کند. رازداری زن بسیار مهم است که اگر رعایت نشود، مرد دیگر او را گنجینه‌ی رازهای خود قرار نخواهد داد. این امر خود سبب ایجاد فاصله و کم رنگ شدن محبت بین زن و شوهر است.
به تعبیر زیبای قرآن، زن و مرد لباس و تن‌پوش یکدیگرند (6) هیچ رابطه‌ای در دنیا، نزدیکتر، دقیق‌تر و با اهمیت‌تر از رابطه‌ی زن و شوهر وجود ندارد و ما به خوبی آگاهیم که حفظ زیبایی و طراوت و دوام صمیمیت این رابطه بسیار با ارزش است. و تنها با برخوردهای مدبّرانه و عکس العمل‌های حساب شده‌ی یک زن داناست که پایه‌های زندگی استحکام خواهد یافت.
یک زن خوب و وفادار در هر شرایط، عاشقانه پشتیبان همسر خویش است. در مورد او به حرف بدگویان گوش نمی‌دهد و هرگاه شیطان خواست او را فریب دهد که شوهر خود را بی‌ارزش سازد، این مطلب را به یاد می‌آورد که او باید زنی بالاتر و بهتر از آن چه هست، بشود.
کمک به افزایش اعتماد به نفس و اطمینان و اعتماد به همسر، نقش مهمی در پیشبرد زندگی و حفظ نشاط مرد دارد. وقتی که مردی محبوب است، سعی می‌کند بهترین باشد تا برای دیگران مفید واقع شود. زمانی که دریچه‌ی قلبش باز است، اعتماد به نفس زیادی احساس می‌کند تا هر تحول عظیمی را بپذیرد. اگر فرصتی به او بدهند تا استعدادهای خود را رو کند، او نهایت سعی‌اش را خواهد کرد. ولی زمانی که احساس می‌کند نمی‌تواند خودی نشان دهد و موفقیت داشته باشد، به خودخواهی‌های زمان گذشته‌اش برمی‌گردد.
هر مردی دلش میخواهد که برای همسر خود یک «قهرمان» باشد، نشانه‌ی قبولی او از امتحان، تأیید زنش می‌باشد. نظر تشویق آمیز زن، با اظهاراتی که مبیّن اعتماد به همسرش است، به مرد قدرت و امید میدهد تا به صلاحیت و شخصیت خود مطمئن شود.
سرچشمه‌ی بزرگ محبت برای مرد، عکس‌العمل‌های محبت آمیز همسرش نسبت به رفتارهای اوست.
بیاییم هرگز از همسر خود خرده نگیریم و تحقیرش نکنیم، با حالت و سخنان طعنه آمیز با او صحبت نکنیم. هیچ گاه موقعیت‌های برتر دیگران را به نشانه‌ی تحقیر همسر بیان نکنیم و بروز ندهیم. هرگز او را با یکی از مردان و یا همکارانش مقایسه نکنیم، بلکه همیشه به یادش آوریم که او با پیروی از دستورات اسلام و با اراده و تلاش و پشتکار خود همراه کمک و یاری خداوند و با توکل به او در حقیقت به کمال و افتخار خواهد رسید.
2. معاشرت با خانواده‌ی همسر
یکی دیگر از راه‌های اثبات پذیرش همسر، مهربانی و حُسن معاشرت با خانواده‌ی شوهر است. احترام نسبت به والدین و خانواده‌ی همسر و آن‌ها را به عنوان خانواده‌ی صمیمی خویش پذیرفتن، نشانه‌ی پذیرش و درک همسرمان می‌باشد.به یاد داشته باشیم که پدر و مادر، پس از خداوند متعال بزرگترین حق را بر گردن ما دارند و فراموش نکنیم که احسان و نیکویی به والدین و اطاعت و فرمان برداری از ایشان و خوش رفتاری نسبت به آن‌ها از مهم‌ترین فرایض و وظایف انسانی است.
لاَ تَعْبُدُونَ إِلاَّ اللّهَ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَاناً (7) إِن تَرَكَ خَیْرًا الْوَصِیَّةُ لِلْوَالِدَیْنِ وَالأقْرَبِینَ بِالْمَعْرُوفِ (8)
یک زن آگاه و دانا و بادرایت، متواضعانه و محبت‌آمیز، رفتاری پسندیده و صمیمی با خویشان شوهر خود در پی می‌گیرد؛ حتّی اگر از ایشان دلخوری و یا نارضایتی هم داشته باشد و حس کند که نمی‌تواند محبّتی صادقانه ابراز کند، می‌بایست سعی به ابراز محبّت نماید.
سعی در اظهار به محبت یک هنر است، نسبت به مادر شوهر خود ابراز علاقه و محبت کنید و آن را به زبان آورید. مگر نه این است که پیامبر گرامی اسلام (صلی‌الله‌علیه و آله‌وسلم) فرموده‌اند: «اظهار محبت نیمی از عقل است».
اگر ما توقع خود را از دیگران پایین آوریم و این را بپذیریم که هر انسانی دارای میزانی از درک و شعور است، نمی‌توانیم از هر کسی انتظار رفتارهای درست و حساب شده داشته باشیم، بدین گونه خودمان راحت‌تر و آرام‌تر زندگی خواهیم کرد و از اطرافیان هم احساس گله و نارضایتی نخواهیم داشت. ما بدون داشتن رفتاری متقابل، محبت خود را به دیگران ایثار می‌کنیم. توصیه‌ی بزرگان دین ما بر ایجاد ارتباط با خویشان و نزدیکی و صله‌ی رحم با ایشان است. پیامبر گرامی (صلی‌الله علیه وآله و سلم) فرموده‌اند: «نیکی با کسان و مهربانی با خویشان، عمرها را دراز و شهرها را آباد و اموال را زیاد می‌کند.» (9) و حضرت امیر (علیه السلام) در خطبه‌ای راجع به اهمیت معاشرت و نیکی با اقوام فرمودند: «انسان هیچ گاه از خویشان خود بی‌نیاز نمی‌شود حتی اگر مال و اولاد فراوان داشته باشد».
روان شناسان هم اعتقاد دارند که ابراز محبت و دوستی نسبت به دیگران باعث رضایتمندی و آرامش خاطر می‌شود و چه چیزی در زندگی با ارزش‌تر و دوست داشتنی‌تر از آرامش و حصول اطمینان ؟!
پس ما علاوه بر آن که همت خویش را بر دوستی و محبت با والدین و نزدیکان همسر خود مصروف میداریم، هرگز مانع ارتباط صمیمی شوهر خود با خانواده‌اش نمی‌شویم و خانواده‌ی او را در هیچ شرایطی تحقیر نکرده و کوچک نمی‌شمریم.
پی‌نوشت‌ها:
1. البته لازم به ذکر است که خود مردها با یکدیگر و از طرفی خود زن‌ها با یکدیگر تفاوت دارند.
2. البته بحث امر به معروف و نهی از منکر جداست و یا بحث آداب و معاشرت‌ها و سنت‌ها که بحثی جداگانه است.
3. این بدان معنا نیست که نباید هرگز از همسر انتقاد کرد یا در جهت اصلاح صفت بد او برآمد، باید دقت کرد و از راه درست آن وارد شد.
4. باز ذکر این نکته ضروری است که در ابتدای ازدواج به مسئله کفویت باید توجه نمود که با توجه به مسأله کفویت این مسأله راحت‌تر انجام گیرد.
5. پاک‌نژاد، سیدرضا، آیین شوهرداری، ص 217.
6. هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ زنان لباس شما هستند و شما لباس آن‌ها. 187 سوره بقره، لباس از یک سو انسان را از سرما و گرما و خطر برخورد اشیا به بدن حفظ می‌کند و از سوی دیگر عیوب او را می‌پوشاند، و از سوی سوم زینتی است برای تن آدمی، این تشبیه که در آیه‌ی فوق آمده اشاره به همه‌ی این نکات است.
دو همسر یکدیگر را از انحرافات حفظ می‌کنند، عیوب هم را می‌پوشانند، وسیله‌ی راحت و آرامش یکدیگرند و هر یک زینت دیگری محسوب می‌شوند. این تعبیر نهایت ارتباط معنوی مرد و زن و نزدیکی آن‌ها را به یکدیگر و نیز مساوات آن‌ها را در این زمینه روشن می‌سازد. تفسیر نمونه، ج 1 ص 650.
7. سوره‌ی بقره، آیه‌ی 83.
8. سوره‌ی بقره، آیه‌ی 180.
9. خصال، ج 1، ص 55.
محمدزاده، راضیه؛ (1390)، همسر اگر این گونه می‌بود، تهران، مرکز فرهنگی انتشاراتی منیر، چاپ دهم
