«درازنو»؛ زيبايي زندگي در مه
نويسنده:اشرف اسلامي
معرفي يك منطقه بكر در گلستان
خانه هاي كاهگلي، فضاي طبيعي منطقه را جذاب و ديدني كرده است. با نظاره كردن اين منظره زيبا از داخل اين خانه ها، چنان نشاطي به انسان دست مي دهد كه هيچ وقت اين حالت در زندگي ماشيني به دست نمي آيد.
هر گاه از پنجره داخل به بيرون بنگري، تابلوي زيبا و بي نظيري از طبيعت را مي بيني كه نقاشي از هر زاويه آن مي تواند اثر هنري ماندگار دنيا باشد.
«درازنو» با قرار گرفتن در رأس قله البرز و سرزمين مرتعي، گل و گياهان رنگارنگ وحشي و دارويي، جنگل انبوه و سرسبز، وجود آبشار، چشمه، غار يخچال و همچنين به دليل داشتن چشم انداز زيبا و مشرف به تمامي نقاط جلگه اي از جمله كردكوي، گرگان، خليج گرگان، ميانكاله، بندر تركمن و... از طبيعت زيبا و از مناطق جالب و منحصر به فرد استان گلستان است. اين روستا در طول سال چه در ماههاي گرم و چه در ماههاي سرد سال، شلوغ بوده است.
از گذشته هاي دور، مردم «درازنو» براي خود خانه هاي چوبي و كاهگلي ساخته اند كه سكونتگاه تابستاني آنان باشد. آب «درازنو» از چشمه هايي در دل كوه بيرون مي آيد.
از ديگر مكانهاي ديدني اين منطقه، غار يخچال است كه در زير قله دكاني و در كنار سنگ بسيار بزرگي كه محوطه اي در حدود بيست متر مر بع دارد و سوراخي به اندازه يك انسان در كنار سنگ ديده مي شود. در شهريور ماه نيز در داخل اين محفظه برف موجود است، به همين دليل، اين مكان، يخچال نام گرفته است.
كارشناس ميراث فرهنگي استان گلستان، در مورد «درازنو» مي گويد: «درازنو»، دهكده اي كوهستاني به همراه خانه هايي با معماري كوهستاني است. در اين دهكده، خانه ها با شرايط اقليم آب و هوايي خود ساخته شده است.
مهندس جاويد ايمانيان اظهار مي دارد: خانه هاي كاهگلي با ديواره هاي چوبي و كاهگل و سقف كاله پوش مخصوص مناطق كوهستاني است.
وي مي افزايد:مزيت اين گونه ساختمانها در اين مناطق، حفظ گرما در زمستان و حفظ هواي خنك در تابستان و مقاوم بودن در برابر لرزش و زلزله است.
به گفته وي، يكپارچگي بافت روستايي در اين جا وجود ندارد. برخي از ساختمانها از چوب و تخته و كاه گل با كف كرسي كه بيشتر از سنگ كوهستاني و سقف كاله پوش و برخي از آنها تمام چوب ساخته شده است. ساخت اين خانه هاي تمام چوب به اواخر دوره قاجاريه برمي گردد.
محمد آريانفر، سرپرست منابع طبيعي شهرستان كردكوي نيز در مورد اين دهكده ييلاقي مي گويد: «درازنو» دهكده اي مسكوني، ييلاقي و قشلاقي است كه 160 خانوار ثابت دارد كه فقط در دو فصل بهار و تابستان از محيط ييلاقي آنجا بصورت تفريحي استفاده مي كنند.
وي مي افزايد: تا سال 70، دامدارا ن در دو فصل گرم سال براي چراي دامها در آنجا ساكن مي شدند.تا اين كه با انجام طرح خروج دام، منابع طبيعي برنامه احيا و جنگل كاري را اجرا كرده است و توانسته اين منطقه را به حالت بكر و طبيعي خود نزديك كند. رويش گونه هاي بومي جنگلي و مرتعي، زيبايي و لطافت خاصي به منطقه داده است.
وي تأكيد مي كند: تخريب منابع طبيعي در دهه هاي گذشته به اندازه اي شديد بود كه در بهار و تابستان، با وقوع بارانهاي شديد و رگباري، حجم زيادي از خاك دچار فرسايش مي شد و سيلاب منطقه از آنجا شروع و به اراضي كشاورزي و معابر شهرستان آسيب و خسارت وارد مي كرد.
مهندس آريان فر با اشاره به نوع گونه هاي گياهي موجود در منطقه اظهار مي دارد: روستا با مساحت 5/7 هكتار مرتعي، درختچه اي و درختكاري شده است. البته جنگل كاري توسط منابع طبيعي صورت گرفته است.
به گفته وي، آويشن،گل گاوزبان، بومادران، شير خشك، مارم بو، گل بنفشه، كنگر وحشي، گلامير حسن، گل پر، گل ختمي، گل بابونه، ريحان كوهي، پر سياوش، يونجه وحشي و گزنه از جمله گل و گياهان وحشي منطقه هستند. اين گل و گياهان وحشي نه تنها با رويش خود در بهار و تابستان فضاي روستا را زيبا و رنگارنگ مي كنند و مرتع زيبايي را به وجود مي آورند، بلكه در مصرف بسياري از بيماريها از جمله ديابت، آسم، سرماخوردگي و... مفيد بوده و مورد استفاده مردم قرار مي گيرد.
آريان فر خاطرنشان مي كند: در اين دهكده، گونه هاي درختچه اي زرشك، ازگيل، وليك، تمشك، سيب وحشي، گلابي وحشي و آلوچه هر ساله در فصل تابستان پربار هستند.
وي مي افزايد: سطح زيادي از عرصه هاي «درازنو» به دليل فقر پوشش گياهي توسط آبخيزداري منابع طبيعي استان با گونه هاي كاج سياه، افرا، زبان گنجشك، گيلاس وحشي، بلوط و گردو كشت شده است.
اين مقام مسؤول با اشاره به مسير ارتباطي كردكوي به «درازنو» مي گويد: جاده ارتباطي به اين دهكده ييلاقي، جاده شوسه است كه 25 كيلومتر آن آسفالته است. از امكانات اين منطقه، برق و آب است كه البته آب اين روستا از همان چشمه قديمي است كه در منبع بزرگي جمع آوري شده است.
گفتني است آب اين چشمه سالم و بهداشتي بوده و جنبه دارويي دارد.
به گفته وي، در اطراف «درازنو»، چشمه هايي ديده مي شود كه فضا را زيباتر نشان مي دهد. در وسط اين دهكده، چشمه رزوي غربي، رزوي شرقي، جيكا چشمه در شرق «درازنو»، فك بند چشمه، گرمنه چشمه در جنوب و لار چشمه در جنوب شرقي، مرس چشمه و.... از تفرجگاههاي مردم است. آبشار مغزي در جنوب يال واقع شده است كه جذابيت مكان را چندين برابر افزايش مي دهد.
آريانفر با اشاره به اين مسأله كه در «درازنو» از آبان ماه تا اواخر فروردين ماه، هوا مه آلود و زمين پوشيده از برف است، اظهار مي دارد: با اين شرايط، با ايجاد فضاهاي ورزشي زمستاني، به مدت پنج ماه، مي توان به ورزشهاي زمستاني مثل اسكي در اينجا پرداخت. احداث يك پيست اسكي به طول يك كيلومتر از «امامزاده هزار منزل» در سمت شمالي تا چشمه ريزآب واقع در ارتفاع 2 هزار 500 متري «درازنو» مي تواند محل مناسبي باشد كه به خودي خود در استانهاي شمالي بي نظير خواهد شد.
وي با اشاره به اين مسأله كه مناطق توريستي جامعه بايد سنتي سازي شود تا گردشگران بيشتري را به خود جذب كند، مي گويد: بايد ميراث فرهنگي و گردشگري هر استاني در مناطق شناخته شده امكاناتي را قرار دهند كه با بافت سنتي آن محل، ارتباط نزديكي داشته يا برگرفته از محيط آنجا باشد.
وي خاطرنشان مي كند: به عنوان مثال، مكانهاي اكوتوريستي را نمي توان با احداث هتلهاي پنج ستاره امروزي با آهن، سنگ، گچ و... زيبا تر كرد.
گردشگر و مسافري كه وارد اين مناطق مي شود، انتظار دارد در خانه هايي سكونت كند كه ساكنان گذشته در آن سكونت داشته اند تا زندگي گذشتگان اين مرز و بوم را حس كند و لحظه اي خود را در كنار آنها ببيند. توريست انتظار دارد ماكتي از مردان و زناني را با لباسهاي آن زمان ببيند كه مشغول كار هستند. مثلاً زن درازنويي را در حين پختن شيرمال و يا مرد درازنويي را در حال چراي دام به همراه گله هايش ببيند.
جاويد ايمانيان خاطرنشان كرد: منظور اين نيست كه امكانات در آنجا نياوريم، ولي با آسفالته كردن جاده وآوردن گاز و آب، برق و تلفن، اقدام به ويلاسازي به معناي امروزي نداشته باشيم در واقع مي توانيم با ساختن خانه هاي كاهگلي و مرمت خانه ها به روش گذشته و آوردن برخي از امكانات بهداشتي و... در اين خانه ها، زيبايي«درازنو» و ارزش توريستي اين مكانها را چندين برابر افزايش دهيم، زيرا آرامشي كه اين مكانهاي قديمي براي انسان به ارمغان مي آورند، هرگز در آپارتمانهاي ساخته شده از سنگ، كاشي و سراميك وجود ندارد.
انسان با گذران يك مسافرت چندروزه، تجديد نيرو كرده و با انرژي مثبت به شهر و محيط كار خود بر مي گردد.
به گفته مهندس ايمانيان، اگر بتوانيم امكانات فضاهاي گردشگري را مطابق با محيطهاي بومي احيا كنيم، برترين وكامل ترين قدم را در جذب بيشتر توريسم برداشته ايم.