گذشته، حال و آينده جمعيت هلال احمر

نام هلال احمر مي تواند در جامعه براي افراد گوناگون يادآور خاطرات مختلفي باشد. عده اي آنرا ارگان پيشرو در ارائه خدمات امداد و نجات در حوادث و سوانح، بعضي ها تأمين كننده داروهاي خاص و داروخانه هاي ويژه، گروهي ارائه دهنده خدمات توانبخشي و عده اي ديگر آنرا سازماني حمايتي و... مي شناسند. اما اينكه هلال احمر چيست، مأموريت ها، اهداف كلي، استراتژي ها و اركان سازماني و گستره آن چگونه است، گاهي در پرده ابهام مانده است. در اين نوشتار تلاش گرديده است مختصراً به اين سازمان به عنوان بزرگترين NGO كشور كه نقشي سرنوشت ساز در مقاطعي حساس از حيات مملكت، بخصوص در امور امدادي و درماني ايفا نموده است، پرداخته شود.

شكل گيري تفكر اوليه و باني نهضت:
 

هانري دونان تاجر سوئيسي در سفرش در شمال ايتاليا شاهد نبرد سولفرينو بود كه بين سپاهيان فرانسوي و اتريشي و ساردينيايي صورت گرفته بود. در اين جنگ وي با كمك مردم عادي محلي به زخميان و آسيب ديدگان در دوطرف مخاصمه كمكهاي شايان توجهي مي كند و جان بسياري از آنها را با حداقل امكانات موجود نجات مي دهد. در بازگشت از سفرش كتابي را به نگارش در مي آورد كه سنگ بنايي مي گردد براي ايجاد جمعيت هايي در تمام كشورهاي دنيا در راستاي كمك به اينگونه افراد در مواقع بروز جنگ و بعدها در كليه بلايا و سوانح و ساير فعاليت هاي بشردوستانه.
در حدود 140 سال قبل اولين قدمها بسيار لرزان و به كندي برداشته مي شد. وليكن به تدريج به همت انسانهاي بي شماري كه در اين وادي قدم نهادند هم اكنون كمتر كشوري را مي توان يافت كه عضو رسمي اين نهضت جهاني نباشد.
هانري دونان كه تمام دارايي و زندگي خود را وقف خدمت به ابناء بشر نمود در سال 1901 مبلغ جايزه صلح نوبل خود را درحالي كه خود در نوانخانه اي در سوئيس زندگي مي كرد، به امور خيريه واگذار نمود. اين مرد بزرگ در سال 1910 حيات را بدرود گفت.

ايرانيان و اصول بشردوستانه( ايران مهد نيكوكاري ):
 

پيش و بيش از هر چيز مايلم سابقه اي از ايرانيان در اين زمينه ارائه نمايم.
« هيچ فرد در حال فرار را نكشيد، جان هيچ مصدومي را نستانيد، هيچ اسيري را گردن نزنيد، مردگان را مثله نكنيد، به داخل هيچ خانه يا سراپرده اي بدون اذن صاحب آن داخل نشويد. » ( خطبه 14 نهج البلاغه )
در اين ديار در 600 سال پيش از ميلاد مسيح، فرهنگ مذهبي برگرفته از تعاليم زرتشت پيامبر به اشكال انديشه نيك، گفتار نيك و كردار نيك متجلي گشت. در اين سرزمين 539 سال قبل از ميلاد مسيح كورش به عنوان فرمانرواي ايران بزرگ دوران هخامنشي، كه به تعبير مفسر بزرگ و عاليقدر قرآن كريم ( علامه طباطبائي ) همان « ذوالقرنين » مي باشد، پس از فتح بدون جنگ بابل و برقراري صلح و امنيت در آنجا، بيانيه اي در راستاي تأمين حقوق و آزادي هاي فردي، اجتماعي، سياسي و مذهبي آحاد تحت امر خود صادر كرد بطوري كه شموئيل، پيامبر بني اسرائيل او را مسيح خداوند و شبان خداوند براي انسان ها نام نهاد و امروزه به عنوان تنها سند باستاني حقوق بشر در جهان به يادگار مانده است. سرانجام آئين مذهبي اين ديار به دين مترقي اسلام تبديل گرديد كه رهنموهايي چون « تعاونوا علي البرو التقوي » ( در نيكي و پرهيزگاري يكديگر را مساعدت و همراهي نماييد ) را سفارش مي كند. سعدي در 700 سال پيش چنين سرود:
بني آدم اعضاي يك پيكرند
كه در آفرينش زيك گوهرند
چو عضوي به درد آورد روزگار
دگر عضوها را نماند قرار
اين شعر امروزه بر سردر سازمان ملل متحد مي درخشد.
و 600 سال قبل حافظ شاعر پر آوازه ايراني چه زيبا مي سرايد:
آسايش دو گيتي تفسير اين دو حرف است
با دوستان مروت با دشمنان مدارا
ايران به عنوان مهد تمدن و فرهنگ و ايرانيان به عنوان بافرهنگترين ملل دنيا همواره در اقدامات بشردوستانه پيشگام بوده و هستند.
نهضت بين المللي صليب سرخ و هلال احمر(Red Cross and Red Crescent Movement )
1. بخش هاي نهضت: نهضت داراي سه بخش مي باشد:
• 1) كميته بين المللي صليب سرخ (International Committee of Red Cross - ICRC)
• 2) فدراسيون بين المللي جمعيت هاي صليب سرخ و هلال احمر(Internation Federation of Red Cross and Red Cresent)
• 3) جمعيت هاي ملي عضو نهضت در سراسر كشورهاي جهان(National Societies)

كميته بين المللي صليب سرخ:
 

در سال 1863 با عنوان كميتة بين المللي براي امداد زخميان نظامي تشكيل گرديد. در سال 1876 ميلادي به كميتة بين المللي صليب سرخ تغيير نام داد. اين كميته منشأ نهضت بين المللي صليب سرخ و هلال احمر بوده و سازماني است بي طرف، بي عرض و مستقل كه وظيفه منحصراً بشر دوستانه آن عبارتند از حفاظت از زندگي و كرامت قربانيان جنگ و نيز خشونت داخلي و ياري رساني به آنها.

فدراسيون بين المللي جمعيت هاي صليب سرخ و هلال احمر:
 

در سال 1919 تأسيس شده و كار هدايت وهماهنگ سازي ياري هاي جهاني نهضت به قربانيان سوانح طبيعي و تكنولوژيك، به پناهندگان ونيز در موقعيتهاي اضطراري بهداشتي را بر عهده دارد.

جمعيت هاي ملي صليب سرخ و هلال احمر:
 

مذهب فعاليت براساس اصول جهاني نهضت در كشورهاي خود مي باشد.

1. اركان قانوني نهضت:
 

•a.كنفرانس بين المللي صليب سرخ و هلال احمر
عاليترين ركن تصميم گيري نهضت بوده و مجمعي است براي بحث و تبادل نظر در خصوص امور مورد علاقه مشترك دولتها و نهضت در محيطي غير سياسي و از نمايندگان زير تشكيل مي گردند:
• 1. جمعيت هاي ملي
• 2. كميته بين المللي صليب سرخ
• 3. فدراسيون بين المللي صليب سرخ و هلال احمر
• 4. دولتهاي امضاء كننده قراردادهاي ژنو
• 5. 60 ناظر بدن حق رأي از سازمانهاي دولتي و غيردولتي و منطقه اي و تخصصي
•b.شوراي نمايندگان نهضت بين المللي صليب سرخ و هلال احمر
اجلاس اعضاء خود نهضت بوده و دولتها در آن حضور ندارند وشامل اعضاء زير مي باشد:
• 1. جمعيت هاي ملي
• 2. كميته بين المللي صليب سرخ
• 3. فدراسيون بين المللي صليب سرخ و هلال احمر
• c. كميسيون دائمي صليب سرخ و هلال احمر
اين كنفرانس بين المللي بوده و مسئوول آماده سازي آن مي باشد. 9 عضو به شرح زير دارد:
• 1. 5 عضو به انتخاب كنفرانس بين المللي
• 2. رئيس و يك عضو ديگر از كميته بين المللي صليب سرخ
• 3. رئيس و يك عضو ديگر از فدراسيون بين المللي
• C. علامت هاي نهضت:
اولين علامت كه در قرارداد 1864 ذكر شده علامت صليب سرخ (Red Cross) بود. اين علامت به احترام هانري دونان كه سوئيسي بود نمادي از پرچم اين كشور با رنگهاي متضاد مي باشد تا در ميادين نبرد به آساني قابل رؤيت باشد. در سال 1876 جمعيت امداد به زخميان كشور عثماني از علامت هلال احمر (Red Crescent) استفاده نمود كه در سالهاي 1949 و 1977 به رسميت شناخته شد.
علامت شير و خورشيد سرخ (Red Lion and Sun) صرفاً جهت جمعيت شير و خورشيد سرخ ايران به تصويب رسيده بود كه دولت جمهوري اسلامي ايران در سال 1980 كاربرد آنرا به حال تعليق در آورد و از علامت هلال احمر استفاده نمود. به دنبال آن رژيم صهيونيستي درخواست كرد تا ستاره داوود به عنوان يكي از علائم از سوي نهضت به رسميت شناخته شود كه با توجه به بار مذهبي كه اين علامت دارد و مغايرت آن با اصل بي غرضي نهضت مورد موافقت قرار نگرفت. هرچند رژيم مذكور مصرانه اين درخواست را پيگيري مي كند ! لازم به توضيح است كه هيچكدام از علائم نهضت داراي بار مذهبي به طور مستقيم نمي باشند و اين تصور كه هلال احمر مختص كشورهاي اسلامي و صليب سرخ مختص كشورهاي مسيحي است برداشتي شايع و ولي نادرست بوده است. به گونه اي كه اندونزي به عنوان پرجمعيت ترين كشور اسلامي از علامت صليب سرخ جهت جمعيت ملي خود استفاده نموده است.
• D. حقوق بشردوستانه بين المللي:
شامل مجموعه اي از قواعد بين المللي است كه هدف آن محدود ساختن آثار مخرب و غير انساني جنگ مي باشد. اين قواعد حقوقي در تعدادي از معاهدات بين المللي گرد آوري شده اند كه به چهار دسته تقسيم مي شوند:
•1) معاهدات مربوط به حمايت از قربانيان جنگ
•2) معاهدات مربوط به محدوديت ويا ممنوعيت انواع تسليحات نظامي
•3) معاهدات مربوط به حفاظت از اهداف خاص
•4) معاهدات مربوط به صلاحيت بين المللي ( سركوبي جرائم )
خلاصه اينكه:
•  به مردمي كه در جنگ شركت ندارند يا دست از جنگ برداشته اند حمله نكنيد.
•  سلاحهايي كه جنگجويان را از غير نظاميان تفكيك نمي كنند يا سلاحها و روشهاي جنگي كه آسيب ها و خسارات غير ضروري وارد مي سازند مرود استفاده قرار ندهيد.

اصول بنيادين نهضت بين المللي صليب سرخ و هلال احمر:
 

نهضت بين المللي صليب سرخ و هلال احمر در سراسر دنيا از اصول هفت گانه زير پيروي مي نمايند:
• 1) انسانيت (Humanity): به اميد تسكين آلام بشري و با هدف حفاظت از زندگي و سلامت انسانها و تضمين احترام به آنها و با ترويج تفاهم، دوستي، همكاري و صلح پايدار ميان ملتها.
• 2) بي غرضي (Impertiality): عدم تبعيض در مورد مليت، نژاد، باورهاي مذهبي، عقايد طبقاتي و سياسي.
• 3) بي طرفي (Neutrality): عدم جانبداري در مخاصمات و عدم دخالت در جدلهايي كه ماهيت سياسي، نژادي، مذهبي يا عقيدتي دارند.
• 4) عدم وابستگي (Independence): جمعيت ها در عين اينكه معين دولتهاي خود در فعاليت هاي بشردوستانه مي باشند به منظور پايبندي به اصول نهضت بايد مستقل از دولت باشند.
• 5) خدمات داوطلبانه(Voluntary Services): خدمات نهضت ماهيت داوطلبانه داشته انگيزه انتقاع ندارد.
• 6) يگانگي (Unity): در هر كشور يك جمعيت ملي مي تواند وجود داشته باشد.
• 7) جهان شمولي (Universality): همه جمعيت ها از جايگاه برابر در نهضت برخوردارند و در ياري به يكديگر مسئووليّت و وظايف مشتركي عهده دار مي باشند.

نهضت و جوايز صلح نوبل:
 

• 1) 1901هانري دونان بنيانگذار صليب سرخ به پاس يك عمر فعاليت بشردوستانه.
• 2) 1917 كميته بين المللي صليب سرخ به پاس خدماتي كه در فعاليت هاي بشر دوستانه در خلال جنگ جهاني اول انجام داده بود.
• 3) 1944 كميته بين المللي صليب سرخ به پاس خدماتي كه در فعاليت هاي بشردوستانه در خلال جنگ جهاني دوم انجام داده بود.
• 4) 1963 كميته بين المللي صليب سرخ و فدراسيون بين المللي صليب سرخ و هلال احمر به مناسبت صدمين سالگرد نهضت صليب سرخ و هلال احمر.
*عضو سازمان هلال احمر استان کردستان
منبع:http://malayermc.com
/س