نویسنده: صمصام صانعی
نام علمی:
Artemisia dracunculus L.، نام فرانسه Estragon و نام انگلیسی آن Tarragon میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، ترخون، تلخون، الحوذان و طرخون نامیده شده است.تیره گیاه:
کاسنی Compositaeنوع گیاه:
بوتهمشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی، خوشبو و چند ساله به ارتفاع حدود 40 سانتیمتر با برگهای سبز تیره، متناوب، دراز، باریک و نوک تیز و گلهایش سبز مایل به زرد و به صورت خوشه از کنار برگهای وصل به ساقه ظاهر میشوند. ریشهی آن بلند و دارای انشعابات زیادی میباشد.طبیعت:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن خیلی گرم و خشک است.رویش جغرافیایی:
در نواحی معتدل و معتدله سرد اغلب کشورها و ایران از طریق پاجوش و قلمه کاشته میشود.ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در ترخون:
روغن فرار، ایزوکومارین، تیامین، رایبوفلاوین، فیتوسترول، کالری، چربی، پروتئین، کربوهیدرات، فیبر غذایی، سدیم، پتاسیم، کلسیم، آهن، منیزیم، روی، منگنز و ویتامین A در آن مشخص شده است.بخش مورد استفاده:
برگ و سرشاخهها
نحوه مصرف:
به طور معمول برگ و سرشاخهها را به صورت تازه یا خشک شده استفاده میکنند و در صنایع غذایی و دارویی نیز کاربرد دارند.خواص درمانی:
مقوی معده و ضد اسپاسم، سرشار از ویتامین C و ضد نفخ، بازکننده گرفتگیها و دفع کننده اخلاط، التیامبخش زخمهای دهان و پیشگیری از سرطان، ضد انگل و برطرف کننده بیماریهای عفونی شدید، ضد عفونی کننده مجاری دستگاه هاضمه و مانع از ایجاد بیماریهای قلبی، جلوگیری کننده از ابتلا به فشار خون و مفید برای تصلب شرائین، تسکین دهنده دردهای روماتیسمی و ضد اسکوربوت، رفع کننده گازهای روده و ملین، ضد تشنج و خوابآور، رفع کننده بدبوئی دهان و اشتهاآور، برطرف کننده بلع هوا و مخدر میباشد. در ضمن برای نقرس، سکسکه، قاعدگی دردناک، ضعف اعصاب، آرتروز و ترش کردن معده نیز مفید است.بیشتر بخوانید:خواص دارویی ترخون
تذکر:
زیادهروی در مصرف ترخون موجب قطع باه شده و برای گرم مزاجان نیز مضر است.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.