نویسنده: صمصام صانعی
نام علمی:
Cucumis sativus L.، نام فرانسه Cornichon و نام انگلیسی آن Cucumber میباشد. نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، خیار، خیار سبز، قِثّاء، قَثَد، خیار بالنگ و خیار بادرنگ نام برده شده است.تیره گیاه:
کدو Cucurbitaceaeنوع گیاه:
بوتهمشخصات ظاهری:
گیاهی است علفی و یک ساله با ساقههای خوابیده و خزنده، برگهای آن بزرگ، پوشیده از تارهای خشن، تقسیم شده به لوبهای زاویهدار و دندانهدار و گلهای آن زرد، درشت، نر و ماده، گلهای نر مجتمع و گلهای ماده منفرد میباشند. میوهاش با توجه به نژادهای مختلف خیلی بزرگ، بزرگ، کوچک یا باریک و به رنگهای سبز و به ندرت سفید میباشد. خنک کننده و تحلیل برنده ورم کبد، ضد تب و کاهنده ورم طحال، ضد یرقان و نشاطآور، تقویت کننده اعصاب و قلب و مقوی کلیه، دفع کننده کرمهای روده و برطرف کننده جوشهای جلدی، پاک کننده کبد و دفع کننده سنگ مثانه، تصفیه کننده خون و خارج کننده سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا، خارج کننده سموم از بدن و کاهنده قند خون، پایین آورنده فشار خون و خونساز، مدر و برطرف کننده یبوست میباشد.طبیعت:
از نظر حکمای طب سنتی طبیعت خیار سرد و تر میباشد.رویش جغرافیایی:
در اغلب نواحی معتدل کشورها و در ایران به صورت گلخانهای و سنتی کاشته میشود.بیشتر بخوانید: خیار را با پوست بخوریم یا پوست کنده
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در خیار:
منگنز، کربنات کلسیم، موسیلاژ، آب، پروتئین، مواد چرب، هیدراتهای کربن، خاکستر، فسفر، آهن، کلسیم، پتاسیم، سدیم، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامینهای A, B1, C در آن مشخص شده است.بخش مورد استفاده:
میوه و تخم آننحوه مصرف میوه:
خیار به صورت خام مصرف خوراکی دارد.خواص درمانی میوه:
خنک کننده و تحلیل برنده ورم کبد، ضد تب و کاهنده ورم طحال، ضد یرقان و نشاطآور، تقویت کننده اعصاب و قلب و مقوی کلیه، دفع کننده کرمهای روده و برطرف کننده جوشهای جلدی، پاک کننده کبد و دفع کننده سنگ مثانه، تصفیه کننده خون و خارج کننده سنگ کلیه و سنگ کیسه صفرا، خارج کننده سموم از بدن و کاهنده قند خون، پایین آورنده فشار خون و خونساز، مدر و برطرف کننده یبوست میباشد. در ضمن برای نقرس، تاولهای دهان، حصبه، سوزش مجاری ادراری و التهاب معده نیز مفید است.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.