کار از منظر دین
نويسنده:منصوره نرگسی
* برای آدمی جز حاصل کوشش او پاداشی نیست. (نجم: 39)
پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
* به دست آوردن مال حلال برای تأمین زندگی و گذران معاش، بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است.[1]
* خداوند بنده مؤمن پیشهور را دوست دارد.[2]
* هر کس کاری میکند، باید آن را خوب انجام دهد.[3]
* خدا دوست دارد وقتی کسی کار میکند، آن را نیکو و کامل انجام دهد.[4]
* حق فرزند بر پدرش این است که برای او اسم خوب انتخاب کند، خوب تربیتش نماید و در کار شایستهای مستقرش سازد.[5]
* کسی که از دسترنج مشروع خود زندگی کند، در قیامت با پیامبران محشور می شود و پاداش می گیرد.[6]
* اجر کسی که برای زندگی خود و خانوادهاش زحمت میکشد، مانند اجر سرباز مجاهد است.[7]
امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
* اگر تن دادن به شغل، مایه زحمت و رنج است، بیکاری نیز سبب نادرستی و فساد خواهد بود.[8]
امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
* عبادت، هفتاد جزء است و از همه بهتر، کسب روزی حلال است.[9]
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
* پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) دوبار فرمودند: لعن خداوند بر کسی باد که بار زندگی خویش را بر دوش دیگران افکنده است.[10]
* گنجهای الهی در زمین نهفته است و هیچ کاری نزد خداوند، محبوبتر از زراعت و کشاورزی نیست. تمام پیامبران خدا کشاورز بودند، جز ادریس که کارش دوزندگی بود.[11]
امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
* کسی که از پی روزی حلال برود تا خود و خانوادهاش خود را بی نیاز سازد، اجر او در پیشگاه الهی، مانند اجر سربازی است که در راه خدا جهاد میکند.[12]
امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
* گرچه خداوند در نظام حکیمانه آفرینش، روزی مردم را تضمین کرده است، ولی مبادا اندیشه ضمانت خداوند روزی دهنده، مغرورتان سازد و شما را از انجام فریضه کار و کوشش بازدارد.[13]
ابن عباس می گوید:
* رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مردی را دیدند که نیرو و تواناییاش مایه تعجبش شد. پس پرسیدند: آیا کار میکند؟ گفتند نه، بیکار است. فرمودند: از چشم من افتاد؛ یعنی جوان بیکار در نظر پیامبر، ارزش ندارد.[14]
پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) می فرمایند:
* به دست آوردن مال حلال برای تأمین زندگی و گذران معاش، بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است.[1]
* خداوند بنده مؤمن پیشهور را دوست دارد.[2]
* هر کس کاری میکند، باید آن را خوب انجام دهد.[3]
* خدا دوست دارد وقتی کسی کار میکند، آن را نیکو و کامل انجام دهد.[4]
* حق فرزند بر پدرش این است که برای او اسم خوب انتخاب کند، خوب تربیتش نماید و در کار شایستهای مستقرش سازد.[5]
* کسی که از دسترنج مشروع خود زندگی کند، در قیامت با پیامبران محشور می شود و پاداش می گیرد.[6]
* اجر کسی که برای زندگی خود و خانوادهاش زحمت میکشد، مانند اجر سرباز مجاهد است.[7]
امام علی(علیه السلام) می فرمایند:
* اگر تن دادن به شغل، مایه زحمت و رنج است، بیکاری نیز سبب نادرستی و فساد خواهد بود.[8]
امام باقر (علیه السلام) می فرمایند:
* عبادت، هفتاد جزء است و از همه بهتر، کسب روزی حلال است.[9]
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند:
* پیامبر اعظم(صلی الله علیه و آله و سلم) دوبار فرمودند: لعن خداوند بر کسی باد که بار زندگی خویش را بر دوش دیگران افکنده است.[10]
* گنجهای الهی در زمین نهفته است و هیچ کاری نزد خداوند، محبوبتر از زراعت و کشاورزی نیست. تمام پیامبران خدا کشاورز بودند، جز ادریس که کارش دوزندگی بود.[11]
امام کاظم (علیه السلام) می فرمایند:
* کسی که از پی روزی حلال برود تا خود و خانوادهاش خود را بی نیاز سازد، اجر او در پیشگاه الهی، مانند اجر سربازی است که در راه خدا جهاد میکند.[12]
امام حسن عسکری(علیه السلام) می فرمایند:
* گرچه خداوند در نظام حکیمانه آفرینش، روزی مردم را تضمین کرده است، ولی مبادا اندیشه ضمانت خداوند روزی دهنده، مغرورتان سازد و شما را از انجام فریضه کار و کوشش بازدارد.[13]
ابن عباس می گوید:
* رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مردی را دیدند که نیرو و تواناییاش مایه تعجبش شد. پس پرسیدند: آیا کار میکند؟ گفتند نه، بیکار است. فرمودند: از چشم من افتاد؛ یعنی جوان بیکار در نظر پیامبر، ارزش ندارد.[14]
پي نوشت ها:
[1] . مرتضی فرید، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل بیت (ع)، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1366، چ2، ج 2، ص 8.
[2]. ابوالقاسم پاینده، نهج الفصاحه: سخنان و خطبههای رسول مکرم اسلام، تصحیح و تنظیم: عبد الرسول پیمانی؛ محمد امین شریعتی، اصفهان، انتشارات خاتم الانبیا، 1385، چ4، ص 415، ح 2796.
[3]. نهج الفصاحه ، ح 2799.
[4]. نهج الفصاحه ، ح 2807.
[5]. الحدیث،ص 2.
[6]. الحدیث،ص 8.
[7]. همان.
[8]. الحدیث،ص28.
[9]. الحدیث،ص 10.
[10]. الحدیث،ص 28.
[11]. الحدیث،ص 6.
[12]. الحدیث،ص 10.
[13]. الحدیث،ص 1.
[14]. الحدیث،ص 28.