بدن ما پر از مواد شيميايي خطرناک است؟
ترجمه:نيره اقباليان
بياييد کار را با خبرهاي ناخوشايند شروع کنيم: شما پر از مواد شيميايي ساخته دست بشر هستيد که برخي از آنها سمي هستند. مشکلات امروزي در اين زمينه، زماني آغاز مي شود که ترکيبات موجود در شامپو وکرم اصلاح شما به سلول هاي پوست شما نفوذ مي کنند ووقتي شما در حال نوشيدن قهوه صبحگاهي خود هستيد، در اصل مواد شيميايي موجود درآن را مي نوشيد که بر اثر جريان آب داغ و تماس آن با ديواره پلاستيکي قهوه ساز شما، به قهوه وارد شده است. اين امر در طول روز ادامه يافته وبراي مثال وقتي شما مواد شيميايي صنعتي موجود در بسته بندي ها را لمس مي کنيد ويا روي چمن هاي سم پاشي شده راه مي رويد، و بر روي تابه هايي که تمام فلز نيستند شام خود را طبخ مي کنيد، اين واکنش هاي شيميايي ايجاد مي شوند. بر اين اساس پوست شما مرتبا در معرض تماس با پارچه ها ويا مبلماني است که در آن از مواد شيميايي محفاظت کننده استفاده شده تا آن را در برابر ميکروب ها، قارچ ها ويا آب مقاوم کنند. شب هم ممکن است در رختخواب خود که در آن از مواد ضد آتش استفاده شده، بخوابيد.
برخي از اين مواد شيميايي ممکن است تا ده ها سال در بدن شما باقي بمانند. طي تحقيقات متعددي که در هشت سال گذشته به انجام رسيده، نشان داده شده که سم هاي آلاينده محيط زيست بر همه چيز، از بلوغ گرفته تا سرطان، تاثير مي گذارند.
"ديويد سروان- شرايبر"، يکي از اعضاي موسس انجمن پزشکان بدون مرز ومحقق امور سرطان که خود از اين بيماري جان سالم به در برده است، ديدگاه خود را به اين صورت بيان کرده است:" از 1940 ميلادي، ما در جوامع غربي شاهد افزايش مشخص و قابل توجه تعداد موارد سرطان بوده ايم." از سال 1974 ميلادي، ميزان ابتلا به سرطان خون و مغز در کودکان تا 28 درصد افزايش يافته است. با ارائه قانون کنترل مواد سمي در سال 1976، ايالات متحده شروع به تنظيم مقرراتي در زمينه سموم آلاينده محيط زيست کرده است. اما همين قانون شروع همه مشکلات دراين زمينه بود.قانون ياد شده، نظامي ضعيف را براي آزمايش مواد شيميايي وتنظيم آنها، ارائه کرد، اما در عين حال پايه اي شد براي تائيد بسياري از مواد شيميايي، به گونه اي که بيش از60 هزار ماده شيميايي از اين طريق مورد تائيد قرار گرفتند. از نظر سروان-شرايبر، که وضعيت را در32 سال قبل مورد بررسي قرار داده است، مقصر اصلي در اين زمينه کاملا مشخص است:"کاهش قرار گرفتن در معرض بسياري از مواد شيميايي مضر موجود در محيط هاي مدرن امروزي ( حشره کش ها، استروژن ها، بنزن، PCBها، PVCها، وبيسفنل-آ ناشي از مواد مايعات داغ موجود در ظروف پلاستيکي، اليکل فنل ها در محصولات تميز کننده، پارابن ها وفتالات ها در مواد آرايشي و شامپوها و...) موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان مي شود.
از بيش از85 هزار ماده شيميايي صنعتي که در حال حاضر در آمريکا به ثبت رسيده است، بيشتر آنها به طور کامل بررسي نشده اند. اين بدان معنا نيست که اين قبيل مواد همگي مرگ آور هستند. "برايان بوکلي"، رئيس آزمايشگاه موسسه علوم بهداشت زيست محيطي وشغلي دانشگاه روتگرز، مي گويد:" ما در حالت هاي پيچيده عمر طولاني تري داريم، بنابراين بايد کار درست را در اين زمينه انجام دهيم." با اين همه، اطلاعات کمي در زمينه مواد دلسرد کننده در دست است.يکي از آنها اين است که تمامي بزرگسالان آمريکايي در بدن خود داراي صدها ماده شيميايي مصنوعي هستند. دوم آن که بر اساس يکي از تحقيقاتي که در مجله پزشکي بريتانيا در سال 2004 منتشرشد، بسياري از مواد شيميايي مصنوعي از فعاليت هاي تحريک کننده هورمون ها برخوردار بوده، و ناهنجاري هاي هورموني يکي از عوامل مهم در ايجاد بيماري محسوب مي شود. سوم آن که بر اساس تحقيق فوق، مشخص شده که عوامل زيست محيطي و عوامل مربوط به سبک زندگي، شاخص هاي کليدي بيماري هاي انساني بوده و عامل75 درصد از بيشتر انواع سرطان محسوب مي شوند.
من فردي بسيار سختگير وکنجکاو بوده و چندين سال است که تحقيقات مربوط به قرار گرفتن در معرض آلاينده هاي زيست محيطي را دنبال کرده ام. با گذشت زمان، من به طرزي بيمار گونه در مورد اين که چه تعداد مواد شيميايي در بدن من وجود دارد وچطور بايد تاثير سمي آنها را از بين ببرم، کنجکاو شده ام. آيا ممکن است بفهمم که بدن من نابود شده است؟ آيا اطلاعات در اين زمينه اصلا به درد بخور هستند؟ در هر حالت، من تصميم گرفته ام که بيشترين وجامع ترين آزمايش ها را براي فهميدن اين موضوعات انجام دهم.
در دسامبر گذشته، من در آزمايشگاه بوکلي واقع در دانشگاه روتگرز، بستري شدم. پرستاري به نام "روزاليند" بازوي مرا براي آزمايش ميزان آهن خون در دست خويش گرفت. حضور من، موجب ايجاد جنب وجوش در آزمايشگاه شده بود. آنها موافقت کرده بودند که نمونه هايي خوني که براي آزمايش هاي خود نياز داشتم را بگيرند، که البته فاصله زيادي با روند استاندارد مربوطه داشت. براي اين که درک درستي از آن چه که من به دنبال آن بودم پيدا کنيد، فرض کنيد آزمايشگاه، رستوران باشد. من150 نوع غذاي مختلف سفارش داده بودم که هر کدام از آنها به10 تا 30 مرحله پيچيده براي آماده سازي نياز داشت. علاوه بر روزاليند، دو پرستار ديگر نيز در آنجا حاضر بودند.
روزاليند سوزني برداشت و دو پرستار، شيشه هاي نمونه گيري را طوري در دست گرفتند که بتوان آنها را در سريع ترين زمان، پُر کرد. به دليل آن که نگران از دست رفتن کل خون بدن خود بودم، خاطرات خود در مورد تابستان هاي دوره کودکي را مرور مي کردم: ايستادن در حمام با لباس حمامم آن هم در حالي که مادرم مرا با روغن ضد آفتاب چرب کرده بود وگذاشته بود تا لوسيون چرب به خورد بدن من برود. او قوطي ديگري نيز در دست داشت وبه من مي گفت که چشمانم را ببندم. اين امر، نشانه آن بود که بايد چشمانم را سفت ببندم و در حالي که مادرم مرا با اسپري ضد حشره ضد عفوني مي کرد، پشتم را به او بکنم.
اين تنها بخشي از چند هزار ماده شيميايي است که در مقياس گسترده توليد شده، و در عين حال بخش عمده اي از آنها، طي چند دهه گذشته توليد شده اند. به منظور انتخاب مواد شيميايي مناسب آزمايش،CDC ابلاغيه اي در فهرست ثبت فدرال منتشر کرده و فهرست توصيه هاي دانشمندان در اين زمينه را ارائه کرده است. پس از سيل پيشنهادها در اين زمينه، CDC به تدريج نسبت به کاهش فهرست ياد شده اقدام کرده وآن دسته از مواد شيميايي را انتخاب کرده که از گستردگي زيادي برخوردار بوده و مشکوک به زيان آور بودن هستند. تحقيقات موسسه ياد شده زماني شروع شد که CDC از الگوريتمي رايانه اي به منظور انتخاب15 کشور استفاده کرد. محققان در هر کشور به 800 تا 1600 نفر به صورت حضوري مراجعه کرده و با آنها مصاحبه کردند. سپس يک سوم از آنها و يا در حدود 5 هزار نفر کلا مورد بررسي قرار گرفتند. CDC قد، وزن، ميزان چربي بدن، فشار خون وميزان ضربان قلب را مورد سنجش قرار داد. از جمله آزمايش هاي مربوطه، معاينه بهداشت دهاني، اسکن استخوان و آزمون بينايي سنجي بود. شرکت کنندگان در اين تحقيق، پرسش نامه هايي در زمينه برنامه غذايي، رفتار جنسي و استفاده از مواد مخدر پر کردند. البته از آنها نمونه هاي خون و ادرار نيز گرفته شد. به رغم آن که شرکت کنندگان نسخه اي از نتايج را به همراه شماره تلفني رايگان براي درک نتايج دريافت کردند، نتايج بدون اعلام اسامي بود.
به جز در صورتي که خودCDC به درب منزل شما مراجعه کند، تقريبا غير ممکن است که بتوان اين نوع آزمايش ها را انجام داد. تا چند سال قبل، آزمايش هاي ميزان قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي صرفا در آزمايشگاه هاي تحقيقاتي که محققان در آنجا بر گروه هاي مختلفي از مواد شيميايي با استفاده از تکنيک هاي گران قيمت مانند کورماتولوژي گاز و اسپکتروسکوپي جرمي تمرکز داشته اند، امکان پذير بود. بنا به گفته "مايکل مک کالي"، محقق زيست محيطي "اين امکانات،واقعا در اختيار عموم ويا آن دسته از افرادي که احتمالا در معرض حشره کش ها و يا ديگر عوامل قرار داشتند نبود؛ چرا که هيچ کسي صدها و يا هزاران دلار نداشت که بيايد آزمايشگاه براي انجام اين قبيل آزمايش ها باز کند. "فناوري به آرامي به سمت آزمايشگاه هاي تخصصي وصنعتي در حال پيشرفت بوده است، اما هنوز هم دسترسي به اين امکانات بسيار هزينه بر است. هزينه آزمايش هاي من بيش از4 هزار دلار شد، آن هم پس از اين که شرکتي موافقت کرد تا بيشتر تجزيه وتحليل خون ها را به صورت رايگان انجام دهد.
بر اساس تمهيداتي که براي پس از آزمايش هاي خون خودم ترتيب داده بودم، مشکل اصلي تحقيقات نظارت زيستي مشخص شد. محققان ارتباطات بسياري را بين مواد سمي و بيماري ها مشخص کرده و همواره موارد بيشتري را نيز در اين زمينه کشف مي کنند. اما تقريبا مرتبط کردن فوري ومشخص يک ماده شيميايي خاص به بيماري خاص مربوطه، بدون داشتن داده هاي کامل افراد مورد آزمايش، امري غير ممکن است. اثبات سيستم استدلال در نظامي به پيچيدگي بدن انسان، امري دشوار است. به ويژه در زماني که جنين در معرض مواد شيميايي قرار گرفته وممکن است هيچگونه علائمي دال بر آسيب ديدگي تا زمان بزرگسالي از خود بروز ندهد. در يکي از تحقيقات انجام شده در اين زمينه، مرداني که در يکي از مناطق کشاورزي ايالت ميسوري زندگي کرده بودند، 40 درصد نسبت به شهرنشينان مجاور از باروري کمتري برخوردار بودند. دليل اين امر، تاثير حشره کش ها بوده است، مگر نه؟ خير، اين طور نبوده است. تحقيقات مجله پزشکي بريتانيا اين تحقيق را به عنوان يکي از نمونه هاي کلاسيک دشواري ارتباط دادن مواد شيميايي به بيماري ها، بر مي شمرد. بنابر نوشته محقق مربوطه:"به رغم قابل توجه بودن اين يافته هاي جديد، هيچ يک از اين يافته هاي جديد،هيچ يک از اين يافته ها را نمي توان به عنوان سازوکار بديهي بودن تاثير مواد شيميايي به حساب آورد. اين امر، شک وترديد در اين زمينه را همچنان به قوت خود باقي مي گذارد." بنابر گفته باکلي"تقريبا هيچ گونه دليل محکمي در اين زمينه وجود ندارد. دلايل مستدل معمولا در زمينه آلاينده هاي محل کار و در جاهايي که درصد زيادي از افراد در کارخانه براي مثال دچار سرطان کبد مي شوند، قابل ملاحظه هستند. همه موارد ارائه شده در اين زمينه ها، صرفا به صورت تخمين ويا بر اساس حدس وگمان است." براساس آزمايش هاي ايمني محصولات، اين موضوع با آن چه که شما تصور مي کنيد فاصله زيادي دارد. اداره غذا و دارو، از شرکت هاي داروسازي خواسته تا محصولات خود را به دقت وپيش از ارائه آنها به بازار، بررسي کنند، اما با وجود آن که صنايع محصولات آرايشي آزمايش هاي آلرژيک و جوش هاي پوستي به انجام رساندند، آزمايش هاي ياد شده که توسط سازمان صنعتي مربوطه با عنوان مروري بر مواد آرايشي خوانده مي شد، ضروري محسوب نمي گرديد.
شايد نتايج آزمايش هاي من، متمرکزترين چيزهايي بوده اند که تا کنون دريافت کرده ايم. انتظار داشتم که نتايج آزمايش هاي ياد شده، مجموعه اي متغير از کارکردهاي خوني ارائه شده توسط پزشک معالج من، در کنار ارقامي نزديک به سطوح قبول ميزان کلسترول باشند. اما به جاي آن در طي بيش از چهار ماه، من شش برگه نتايج آزمايش دريافت کردم که ارقامي در آنها، به من ارائه شده بود. گروه تفسير من از سه نفر کارشناس به شرح ذيل تشکيل شده بود، مک کالي، باکلي ولئو تراسانده، رئيس دفتر تحقيقات سلامت محيط زيست و پيشگيري از بيماري هاي کودکان در نيويورک و يکي از محققان برجسته.
من کار را با فراخواندن" تراسانده" شروع کردم. زماني که نخستين خط از نتايج غير قابل درک خود را براي وي خواندم، او خنديد و گفت:"نمي دانم معني اين چيست. تتراکلرودي بنزوپي دي اکسين ماده اي سمي است، اما بايد شاخص هاي مربوطه را هم ببينم." من شاخص هاي آزمايش را يافته و به نزد وي برگشتم. پس از بررسي بقيه نتايج، ما به اين نظر قطعي رسيديم که بدن من پر از مواد شيميايي است.
ميزان دي اکسين ها وفورانوزيدها، يعني مواد شيميايي کلري شده قديمي تر که معمولا با توليد ودفع از طريق سوزاندن در کوه هاي زباله سوزي در هوا آزاد مي شوند، بيش از ميزان متوسط بودند. ميزان رهاسازي اين قبيل مواد از طريق صنعت از سال هاي دهه 1980 ميلادي تا80 درصد پايين آمده است. با اين همه، بدن من هنوز هم پُر از اين قبيل مواد است، چرا که قرار گرفتن در معرض دي اکسين ها همچنان به قوت خود باقي است. بدن، دي اکسين ها را در سلول هاي چربي ذخيره کرده وندرتا آنها را در جريان خون آزاد مي کند و مواد شيميايي ياد شده را درکل بدن به جريان مي اندازد. اين قبيل مواد، يکي از عوامل ناهنجاري هاي مربوط به توليد مثل، سرطان ها وديگر بيماري ها هستند.
بدن من حاوي ميزاني بالاتر از حد ميانگين از روکش هاي غير پايدار مانند تفلون، وبه ويژه نوعي از آن به نام PFOA بود که سرطان زا است بود. تراسانده مي گويد:"تحقيقات اوليه نشان مي دهد که حتي مقدار کم قرار گرفتن در معرض اين ماده نيز مي تواند مشکل ساز باشد." بدن من پر از نيترات است. باکلي مي گويد:"اين امر اساسا ناشي از غذاهاي فرآوري شده بوده وسرطان زا است."
در عين حال، بدن من مقداري در سطح معقول از مواد پلاستيکي و پلاستيک سازها مانند فتالات ها داشت، که اين مواد موجب افزايش انعطاف پذيري پلاستيک ها و وينيل ها شده و مقاومت کرم ها و شوينده ها را افزايش مي دهند. مک کالي مي گويد:"اين مواد در همه جا وجود دارند." فتالات ها، عامل ناهنجاري هاي توليد مثل بوده و مشخص نيست که چه مقدار از قرار گرفتن در معرض اين مواد، فاقد خطر است.
در نهايت، ميزان BPA بدن من که يکي از ترکيبات استروژني موجود در پلاستيک ها است، در حدي بالا بوده است.BPA حتي با نوشيدن يک جرعه آب موجود در بطري هاي آب به بدن من سرازير مي شود، که اين کار را در دوره نوجواني و زماني که پنج ساعت در به آموزش شنا مشغول بودم، انجام داده ام. نتيجه گيري کلي در اين زمينه، آرامش بخش نيست. تراسانده مي گويد:"پيام اصلي در اين زمينه، اين است که ما- مانند تو- همگي در معرض انواع مختلفي از مواد هستيم، وبراي نگراني در اين زمينه اطلاعات ناچيزي داريم. ضمنا در مورد چيزهاي که در اين زمينه نمي دانيم، نگراني هاي زيادي وجود دارد."
با صرف روزها وقت براي روشن کردن نتايج آزمايش ها، يک حقيقت براي من روشن شد:من اکثر حشره کش ها، قارچ کش ها وفلزاتي که ممکن است در فضاي باز با آن روبه رو شويم را در بدن خود داشتم. در واقع، به جز دي اکسين ها و فورانوزيدها که من وبقيه آمريکايي ها، چندين دهه قبل در معرض آن قرار گرفته ايم، احتمالا من در معرض بيشتر مواد شيميايي موجود در بدن خود در فضاي بيرون از خانه قرار گرفته ام، که به اين معني است که امر مزبور بيش از آن چه که فکر مي کردم تحت کنترل خودم قرار دارد.
"کرک اسميت"، يکي از استادان رشته بهداشت جهاني محيط زيست در دانشگاه برکلي کاليفرنيا، که قانون1000 را به من ياد داد (هر چيزي که در فضاي باز آزاد مي شود1000 بار بيش از چيزي که در فضاي سر بسته منتشر مي شود احتمال استنشاق شدن را دارد)، مي گويد:"براي قرار گرفتن در معرض مواد ناخوشايند، ميزان زيادي از مواد منتشر شده در فضاي باز لازم نيست."
البته کار چندان زيادي هم از من يا شما در اين زمينه بر نمي آيد. تقريبا هزار ماده شيميايي جديد هر ساله به85 هزار ماده شيميايي قبلي موجود در فهرست ثبت فدرال اضافه مي شوند. بر اساس اعلام "جين هوليهان"، رئيس ارشد تحقيقات در کار گروه محيط زيست سازمان غيرانتفاعي مراقبت، شرکت ها مي توانند تقريبا به صورت آزادانه از تمامي مواد دلخواه خود در محصولات مراقبتي شخصي استفاده کرده و ارائه هيچ مدرکي دال بر ايمن بودن اين مواد نيز الزامي نيست. هوليهان بر اين باور است که FDA بايد از حق بررسي ايمني مواد آرايشي برخوردار شود.
با اين همه، هرگونه تلاش در زمينه تنظيم مقررات بايد با توجه به اين واقعيت انجام شود که ديگر راهي به گذشته بدون محدوديت و ممنوعيت براي مواد شيميايي وجود نداشته و ما ديگر فاصله زيادي با اين حالت داريم. مک کالي مي گويد:"وجود اين مواد شيميايي صنعتي در جريان خون و يا بافت هاي بدن ما، طبيعي نيست. پدربزرگ شما اين مواد را در بدن خود نداشته است. اين نتيجه ي محيط آکنده از مواد شيميايي است که ما در آن زندگي مي کنيم وشايد بتوان از آن به نوعي هنجار جديد تعبير کرد. ما تنها سعي مي کنيم تا چگونگي و ماهيت اين وضعيت را مشخص کنيم."
منابع:پاپيولارساينس،نوامبر2009
ماهنامه دانشمند- ش561
/ج
برخي از اين مواد شيميايي ممکن است تا ده ها سال در بدن شما باقي بمانند. طي تحقيقات متعددي که در هشت سال گذشته به انجام رسيده، نشان داده شده که سم هاي آلاينده محيط زيست بر همه چيز، از بلوغ گرفته تا سرطان، تاثير مي گذارند.
"ديويد سروان- شرايبر"، يکي از اعضاي موسس انجمن پزشکان بدون مرز ومحقق امور سرطان که خود از اين بيماري جان سالم به در برده است، ديدگاه خود را به اين صورت بيان کرده است:" از 1940 ميلادي، ما در جوامع غربي شاهد افزايش مشخص و قابل توجه تعداد موارد سرطان بوده ايم." از سال 1974 ميلادي، ميزان ابتلا به سرطان خون و مغز در کودکان تا 28 درصد افزايش يافته است. با ارائه قانون کنترل مواد سمي در سال 1976، ايالات متحده شروع به تنظيم مقرراتي در زمينه سموم آلاينده محيط زيست کرده است. اما همين قانون شروع همه مشکلات دراين زمينه بود.قانون ياد شده، نظامي ضعيف را براي آزمايش مواد شيميايي وتنظيم آنها، ارائه کرد، اما در عين حال پايه اي شد براي تائيد بسياري از مواد شيميايي، به گونه اي که بيش از60 هزار ماده شيميايي از اين طريق مورد تائيد قرار گرفتند. از نظر سروان-شرايبر، که وضعيت را در32 سال قبل مورد بررسي قرار داده است، مقصر اصلي در اين زمينه کاملا مشخص است:"کاهش قرار گرفتن در معرض بسياري از مواد شيميايي مضر موجود در محيط هاي مدرن امروزي ( حشره کش ها، استروژن ها، بنزن، PCBها، PVCها، وبيسفنل-آ ناشي از مواد مايعات داغ موجود در ظروف پلاستيکي، اليکل فنل ها در محصولات تميز کننده، پارابن ها وفتالات ها در مواد آرايشي و شامپوها و...) موجب کاهش خطر ابتلا به سرطان مي شود.
از بيش از85 هزار ماده شيميايي صنعتي که در حال حاضر در آمريکا به ثبت رسيده است، بيشتر آنها به طور کامل بررسي نشده اند. اين بدان معنا نيست که اين قبيل مواد همگي مرگ آور هستند. "برايان بوکلي"، رئيس آزمايشگاه موسسه علوم بهداشت زيست محيطي وشغلي دانشگاه روتگرز، مي گويد:" ما در حالت هاي پيچيده عمر طولاني تري داريم، بنابراين بايد کار درست را در اين زمينه انجام دهيم." با اين همه، اطلاعات کمي در زمينه مواد دلسرد کننده در دست است.يکي از آنها اين است که تمامي بزرگسالان آمريکايي در بدن خود داراي صدها ماده شيميايي مصنوعي هستند. دوم آن که بر اساس يکي از تحقيقاتي که در مجله پزشکي بريتانيا در سال 2004 منتشرشد، بسياري از مواد شيميايي مصنوعي از فعاليت هاي تحريک کننده هورمون ها برخوردار بوده، و ناهنجاري هاي هورموني يکي از عوامل مهم در ايجاد بيماري محسوب مي شود. سوم آن که بر اساس تحقيق فوق، مشخص شده که عوامل زيست محيطي و عوامل مربوط به سبک زندگي، شاخص هاي کليدي بيماري هاي انساني بوده و عامل75 درصد از بيشتر انواع سرطان محسوب مي شوند.
من فردي بسيار سختگير وکنجکاو بوده و چندين سال است که تحقيقات مربوط به قرار گرفتن در معرض آلاينده هاي زيست محيطي را دنبال کرده ام. با گذشت زمان، من به طرزي بيمار گونه در مورد اين که چه تعداد مواد شيميايي در بدن من وجود دارد وچطور بايد تاثير سمي آنها را از بين ببرم، کنجکاو شده ام. آيا ممکن است بفهمم که بدن من نابود شده است؟ آيا اطلاعات در اين زمينه اصلا به درد بخور هستند؟ در هر حالت، من تصميم گرفته ام که بيشترين وجامع ترين آزمايش ها را براي فهميدن اين موضوعات انجام دهم.
در دسامبر گذشته، من در آزمايشگاه بوکلي واقع در دانشگاه روتگرز، بستري شدم. پرستاري به نام "روزاليند" بازوي مرا براي آزمايش ميزان آهن خون در دست خويش گرفت. حضور من، موجب ايجاد جنب وجوش در آزمايشگاه شده بود. آنها موافقت کرده بودند که نمونه هايي خوني که براي آزمايش هاي خود نياز داشتم را بگيرند، که البته فاصله زيادي با روند استاندارد مربوطه داشت. براي اين که درک درستي از آن چه که من به دنبال آن بودم پيدا کنيد، فرض کنيد آزمايشگاه، رستوران باشد. من150 نوع غذاي مختلف سفارش داده بودم که هر کدام از آنها به10 تا 30 مرحله پيچيده براي آماده سازي نياز داشت. علاوه بر روزاليند، دو پرستار ديگر نيز در آنجا حاضر بودند.
روزاليند سوزني برداشت و دو پرستار، شيشه هاي نمونه گيري را طوري در دست گرفتند که بتوان آنها را در سريع ترين زمان، پُر کرد. به دليل آن که نگران از دست رفتن کل خون بدن خود بودم، خاطرات خود در مورد تابستان هاي دوره کودکي را مرور مي کردم: ايستادن در حمام با لباس حمامم آن هم در حالي که مادرم مرا با روغن ضد آفتاب چرب کرده بود وگذاشته بود تا لوسيون چرب به خورد بدن من برود. او قوطي ديگري نيز در دست داشت وبه من مي گفت که چشمانم را ببندم. اين امر، نشانه آن بود که بايد چشمانم را سفت ببندم و در حالي که مادرم مرا با اسپري ضد حشره ضد عفوني مي کرد، پشتم را به او بکنم.
اين تنها بخشي از چند هزار ماده شيميايي است که در مقياس گسترده توليد شده، و در عين حال بخش عمده اي از آنها، طي چند دهه گذشته توليد شده اند. به منظور انتخاب مواد شيميايي مناسب آزمايش،CDC ابلاغيه اي در فهرست ثبت فدرال منتشر کرده و فهرست توصيه هاي دانشمندان در اين زمينه را ارائه کرده است. پس از سيل پيشنهادها در اين زمينه، CDC به تدريج نسبت به کاهش فهرست ياد شده اقدام کرده وآن دسته از مواد شيميايي را انتخاب کرده که از گستردگي زيادي برخوردار بوده و مشکوک به زيان آور بودن هستند. تحقيقات موسسه ياد شده زماني شروع شد که CDC از الگوريتمي رايانه اي به منظور انتخاب15 کشور استفاده کرد. محققان در هر کشور به 800 تا 1600 نفر به صورت حضوري مراجعه کرده و با آنها مصاحبه کردند. سپس يک سوم از آنها و يا در حدود 5 هزار نفر کلا مورد بررسي قرار گرفتند. CDC قد، وزن، ميزان چربي بدن، فشار خون وميزان ضربان قلب را مورد سنجش قرار داد. از جمله آزمايش هاي مربوطه، معاينه بهداشت دهاني، اسکن استخوان و آزمون بينايي سنجي بود. شرکت کنندگان در اين تحقيق، پرسش نامه هايي در زمينه برنامه غذايي، رفتار جنسي و استفاده از مواد مخدر پر کردند. البته از آنها نمونه هاي خون و ادرار نيز گرفته شد. به رغم آن که شرکت کنندگان نسخه اي از نتايج را به همراه شماره تلفني رايگان براي درک نتايج دريافت کردند، نتايج بدون اعلام اسامي بود.
به جز در صورتي که خودCDC به درب منزل شما مراجعه کند، تقريبا غير ممکن است که بتوان اين نوع آزمايش ها را انجام داد. تا چند سال قبل، آزمايش هاي ميزان قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي صرفا در آزمايشگاه هاي تحقيقاتي که محققان در آنجا بر گروه هاي مختلفي از مواد شيميايي با استفاده از تکنيک هاي گران قيمت مانند کورماتولوژي گاز و اسپکتروسکوپي جرمي تمرکز داشته اند، امکان پذير بود. بنا به گفته "مايکل مک کالي"، محقق زيست محيطي "اين امکانات،واقعا در اختيار عموم ويا آن دسته از افرادي که احتمالا در معرض حشره کش ها و يا ديگر عوامل قرار داشتند نبود؛ چرا که هيچ کسي صدها و يا هزاران دلار نداشت که بيايد آزمايشگاه براي انجام اين قبيل آزمايش ها باز کند. "فناوري به آرامي به سمت آزمايشگاه هاي تخصصي وصنعتي در حال پيشرفت بوده است، اما هنوز هم دسترسي به اين امکانات بسيار هزينه بر است. هزينه آزمايش هاي من بيش از4 هزار دلار شد، آن هم پس از اين که شرکتي موافقت کرد تا بيشتر تجزيه وتحليل خون ها را به صورت رايگان انجام دهد.
بر اساس تمهيداتي که براي پس از آزمايش هاي خون خودم ترتيب داده بودم، مشکل اصلي تحقيقات نظارت زيستي مشخص شد. محققان ارتباطات بسياري را بين مواد سمي و بيماري ها مشخص کرده و همواره موارد بيشتري را نيز در اين زمينه کشف مي کنند. اما تقريبا مرتبط کردن فوري ومشخص يک ماده شيميايي خاص به بيماري خاص مربوطه، بدون داشتن داده هاي کامل افراد مورد آزمايش، امري غير ممکن است. اثبات سيستم استدلال در نظامي به پيچيدگي بدن انسان، امري دشوار است. به ويژه در زماني که جنين در معرض مواد شيميايي قرار گرفته وممکن است هيچگونه علائمي دال بر آسيب ديدگي تا زمان بزرگسالي از خود بروز ندهد. در يکي از تحقيقات انجام شده در اين زمينه، مرداني که در يکي از مناطق کشاورزي ايالت ميسوري زندگي کرده بودند، 40 درصد نسبت به شهرنشينان مجاور از باروري کمتري برخوردار بودند. دليل اين امر، تاثير حشره کش ها بوده است، مگر نه؟ خير، اين طور نبوده است. تحقيقات مجله پزشکي بريتانيا اين تحقيق را به عنوان يکي از نمونه هاي کلاسيک دشواري ارتباط دادن مواد شيميايي به بيماري ها، بر مي شمرد. بنابر نوشته محقق مربوطه:"به رغم قابل توجه بودن اين يافته هاي جديد، هيچ يک از اين يافته هاي جديد،هيچ يک از اين يافته ها را نمي توان به عنوان سازوکار بديهي بودن تاثير مواد شيميايي به حساب آورد. اين امر، شک وترديد در اين زمينه را همچنان به قوت خود باقي مي گذارد." بنابر گفته باکلي"تقريبا هيچ گونه دليل محکمي در اين زمينه وجود ندارد. دلايل مستدل معمولا در زمينه آلاينده هاي محل کار و در جاهايي که درصد زيادي از افراد در کارخانه براي مثال دچار سرطان کبد مي شوند، قابل ملاحظه هستند. همه موارد ارائه شده در اين زمينه ها، صرفا به صورت تخمين ويا بر اساس حدس وگمان است." براساس آزمايش هاي ايمني محصولات، اين موضوع با آن چه که شما تصور مي کنيد فاصله زيادي دارد. اداره غذا و دارو، از شرکت هاي داروسازي خواسته تا محصولات خود را به دقت وپيش از ارائه آنها به بازار، بررسي کنند، اما با وجود آن که صنايع محصولات آرايشي آزمايش هاي آلرژيک و جوش هاي پوستي به انجام رساندند، آزمايش هاي ياد شده که توسط سازمان صنعتي مربوطه با عنوان مروري بر مواد آرايشي خوانده مي شد، ضروري محسوب نمي گرديد.
شايد نتايج آزمايش هاي من، متمرکزترين چيزهايي بوده اند که تا کنون دريافت کرده ايم. انتظار داشتم که نتايج آزمايش هاي ياد شده، مجموعه اي متغير از کارکردهاي خوني ارائه شده توسط پزشک معالج من، در کنار ارقامي نزديک به سطوح قبول ميزان کلسترول باشند. اما به جاي آن در طي بيش از چهار ماه، من شش برگه نتايج آزمايش دريافت کردم که ارقامي در آنها، به من ارائه شده بود. گروه تفسير من از سه نفر کارشناس به شرح ذيل تشکيل شده بود، مک کالي، باکلي ولئو تراسانده، رئيس دفتر تحقيقات سلامت محيط زيست و پيشگيري از بيماري هاي کودکان در نيويورک و يکي از محققان برجسته.
من کار را با فراخواندن" تراسانده" شروع کردم. زماني که نخستين خط از نتايج غير قابل درک خود را براي وي خواندم، او خنديد و گفت:"نمي دانم معني اين چيست. تتراکلرودي بنزوپي دي اکسين ماده اي سمي است، اما بايد شاخص هاي مربوطه را هم ببينم." من شاخص هاي آزمايش را يافته و به نزد وي برگشتم. پس از بررسي بقيه نتايج، ما به اين نظر قطعي رسيديم که بدن من پر از مواد شيميايي است.
ميزان دي اکسين ها وفورانوزيدها، يعني مواد شيميايي کلري شده قديمي تر که معمولا با توليد ودفع از طريق سوزاندن در کوه هاي زباله سوزي در هوا آزاد مي شوند، بيش از ميزان متوسط بودند. ميزان رهاسازي اين قبيل مواد از طريق صنعت از سال هاي دهه 1980 ميلادي تا80 درصد پايين آمده است. با اين همه، بدن من هنوز هم پُر از اين قبيل مواد است، چرا که قرار گرفتن در معرض دي اکسين ها همچنان به قوت خود باقي است. بدن، دي اکسين ها را در سلول هاي چربي ذخيره کرده وندرتا آنها را در جريان خون آزاد مي کند و مواد شيميايي ياد شده را درکل بدن به جريان مي اندازد. اين قبيل مواد، يکي از عوامل ناهنجاري هاي مربوط به توليد مثل، سرطان ها وديگر بيماري ها هستند.
بدن من حاوي ميزاني بالاتر از حد ميانگين از روکش هاي غير پايدار مانند تفلون، وبه ويژه نوعي از آن به نام PFOA بود که سرطان زا است بود. تراسانده مي گويد:"تحقيقات اوليه نشان مي دهد که حتي مقدار کم قرار گرفتن در معرض اين ماده نيز مي تواند مشکل ساز باشد." بدن من پر از نيترات است. باکلي مي گويد:"اين امر اساسا ناشي از غذاهاي فرآوري شده بوده وسرطان زا است."
در عين حال، بدن من مقداري در سطح معقول از مواد پلاستيکي و پلاستيک سازها مانند فتالات ها داشت، که اين مواد موجب افزايش انعطاف پذيري پلاستيک ها و وينيل ها شده و مقاومت کرم ها و شوينده ها را افزايش مي دهند. مک کالي مي گويد:"اين مواد در همه جا وجود دارند." فتالات ها، عامل ناهنجاري هاي توليد مثل بوده و مشخص نيست که چه مقدار از قرار گرفتن در معرض اين مواد، فاقد خطر است.
در نهايت، ميزان BPA بدن من که يکي از ترکيبات استروژني موجود در پلاستيک ها است، در حدي بالا بوده است.BPA حتي با نوشيدن يک جرعه آب موجود در بطري هاي آب به بدن من سرازير مي شود، که اين کار را در دوره نوجواني و زماني که پنج ساعت در به آموزش شنا مشغول بودم، انجام داده ام. نتيجه گيري کلي در اين زمينه، آرامش بخش نيست. تراسانده مي گويد:"پيام اصلي در اين زمينه، اين است که ما- مانند تو- همگي در معرض انواع مختلفي از مواد هستيم، وبراي نگراني در اين زمينه اطلاعات ناچيزي داريم. ضمنا در مورد چيزهاي که در اين زمينه نمي دانيم، نگراني هاي زيادي وجود دارد."
با صرف روزها وقت براي روشن کردن نتايج آزمايش ها، يک حقيقت براي من روشن شد:من اکثر حشره کش ها، قارچ کش ها وفلزاتي که ممکن است در فضاي باز با آن روبه رو شويم را در بدن خود داشتم. در واقع، به جز دي اکسين ها و فورانوزيدها که من وبقيه آمريکايي ها، چندين دهه قبل در معرض آن قرار گرفته ايم، احتمالا من در معرض بيشتر مواد شيميايي موجود در بدن خود در فضاي بيرون از خانه قرار گرفته ام، که به اين معني است که امر مزبور بيش از آن چه که فکر مي کردم تحت کنترل خودم قرار دارد.
"کرک اسميت"، يکي از استادان رشته بهداشت جهاني محيط زيست در دانشگاه برکلي کاليفرنيا، که قانون1000 را به من ياد داد (هر چيزي که در فضاي باز آزاد مي شود1000 بار بيش از چيزي که در فضاي سر بسته منتشر مي شود احتمال استنشاق شدن را دارد)، مي گويد:"براي قرار گرفتن در معرض مواد ناخوشايند، ميزان زيادي از مواد منتشر شده در فضاي باز لازم نيست."
البته کار چندان زيادي هم از من يا شما در اين زمينه بر نمي آيد. تقريبا هزار ماده شيميايي جديد هر ساله به85 هزار ماده شيميايي قبلي موجود در فهرست ثبت فدرال اضافه مي شوند. بر اساس اعلام "جين هوليهان"، رئيس ارشد تحقيقات در کار گروه محيط زيست سازمان غيرانتفاعي مراقبت، شرکت ها مي توانند تقريبا به صورت آزادانه از تمامي مواد دلخواه خود در محصولات مراقبتي شخصي استفاده کرده و ارائه هيچ مدرکي دال بر ايمن بودن اين مواد نيز الزامي نيست. هوليهان بر اين باور است که FDA بايد از حق بررسي ايمني مواد آرايشي برخوردار شود.
با اين همه، هرگونه تلاش در زمينه تنظيم مقررات بايد با توجه به اين واقعيت انجام شود که ديگر راهي به گذشته بدون محدوديت و ممنوعيت براي مواد شيميايي وجود نداشته و ما ديگر فاصله زيادي با اين حالت داريم. مک کالي مي گويد:"وجود اين مواد شيميايي صنعتي در جريان خون و يا بافت هاي بدن ما، طبيعي نيست. پدربزرگ شما اين مواد را در بدن خود نداشته است. اين نتيجه ي محيط آکنده از مواد شيميايي است که ما در آن زندگي مي کنيم وشايد بتوان از آن به نوعي هنجار جديد تعبير کرد. ما تنها سعي مي کنيم تا چگونگي و ماهيت اين وضعيت را مشخص کنيم."
منابع:پاپيولارساينس،نوامبر2009
ماهنامه دانشمند- ش561
/ج
