طراوت و نشاط با سرکه سيب
نويسنده: آسيه محمدزاده*
حتماً اين جمله را شنيده ايد که « روزي يک سيب بخوريد و بيمار نشويد». از گذشته هاي بسيار دور مردم از سرکه سيب به عنوان يک داروي خانگي بهره مي برند و معتقد بودند که سرکه سيب باعث هضم بهتر غذا و پيشگيري از ابتلا به عفونت و پوکي استخوان مي شود.
سرکه سيب حاوي مواد معدني از قبيل پتاسيم، سديم، کلسيم، منيزيم، فسفر، کلر، گوگرد، مس، آهن و فلور و برخي ويتامين ها از قبيل ويتامين هاي E و C، بتا- کاروتن( پيش ساز ويتامين A) و B1، B2 و B6 و مقداري فلاونوئيد مي باشد. به طور کلي مواد مغذي موجود در سرکه سيب موجب طراوت و نشاط سلول هاي بدن شده و جهت فعاليت دستگاه گوارش مفيد هستند.
سرکه سيب حاوي 7 تا 8 درصد اسيد استيک و مقداري اسيد ماليک، اسيدسيتريک، اسيد سوکسينيک و اسيد تارتاريک است. اين اسيدها فعاليت سلول هاي کبدي را افزايش مي دهند و در نتيجه موجب متعادل شدن سوخت و ساز بدن و دفع مواد سمي موجود در غذا مي شوند، بنابراين با مصرف سرکه سيب، ميزان اوره، اسيد اوريک و کلسترول خون کاهش مي يابد.
سرکه سيب اثري حياتي در حفظ طراوت بدن دارد، زيرا گوگرد در طراوت پوست نقش مهمي دارد و سرکه سيب داراي گوگرد کافي مي باشد. کلرور منيزيم که از عوامل حفظ جواني است در سرکه سيب به مقدار کافي وجود دارد. ويتامين هاي گروه B، کلسيم و فسفر موجود در سرکه سيب نيز در احساس نشاط و رفع خستگي بدن بسيار مؤثر هستند.
سرکه سيب از بروز سرطان پيشگيري مي کند. اگرچه سرکه سيب سرطان را درمان نمي کند، ولي به دليل داشتن آنتي اکسيدان، راديکال هاي آزاد موجود در بدن را از بين مي برد. راديکال هاي آزاد ترکيبات خطرناکي هستند که در اثر اکسيداسيون به وجود مي آيند و باعث تخريب سلول هاي بدن، پيري زودرس سلول ها و ايجاد سرطان مي شوند. بتا-کاروتن آنتي اکسيدان مهمي است که در سرکه سيب وجود دارد و راديکال هاي آزاد را خنثي مي کند.همچنين بتا- کاروتن باعث تقويت بينايي و پيشگيري از ابتلا به آب مرواريد مي شود. در سرکه سيب علاوه بر بتا-کاروتن، ماده ديگري نيز وجود دارد که از ابتلا به سرطان جلوگيري مي کند. نام اين ماده پکتين است که يک نوع فيبر غذايي مي باشد. مطالعات نشان داده اند که دريافت فيبر از بروز سرطان و به خصوص سرطان روده جلوگيري مي کند، زيرا فيبر با مواد سرطانزا در روده ترکيب شده و باعث دفع سريع تر آنها از بدن مي شود.
سرکه سيب داراي خاصيت ضدعفوني کننده است و باعث بهبود عملکرد سيستم ايمني بدن در برابر باکتري هاي بيماريزا مي شود، بنابراين در درمان مسموميت غذايي، عفونت روده و عفونت ادراري بسيار مؤثر است.
پتاسيم موجود در سرکه سيب موجب کاهش فشار خون و در نتيجه پيشگيري از ابتلا به سکته قلبي مي شود. همچنين مصرف سرکه سيب در افرادي که داروهاي ديورتيک ( ادرارآور) کاهنده پتاسيم مصرف مي کنند، باعث جايگزين شدن و جبران پتاسيم از دست رفته بدن مي شود. براي اين منظور مصرف دو قاشق چايخوري سرکه سيب به همراه مقداري آب توصيه مي شود.
1- نوشيدن سرکه سيب و عسل به رفع سرفه و گرفتگي صدا کمک مي کند.
2- سرکه سيب ضد التهاب، خلط آور و ضد باکتري است و در رفع زکام و گرفتگي بيني تأثير دارد.
3- طبق تحقيقات انجام شده خوردن سالاد حاوي سرکه سيب، روغن زيتون و گوجه فرنگي براي افراد مبتلا به ضعف مثانه مفيد است.
4- مصرف سرکه سيب( شربت سرکه سيب به همراه سالاد) باعث بر طرف شدن درد مفاصل و بهبود عملکرد مفاصل مي شود.
5- تحقيقات نشان داده اند که کمپرس سرکه سيب روي پاها خاصيت تب بر دارد.
بسياري از مردم معتقدند که مصرف سرکه سيب باعث کاهش وزن مي شود. وجود ارتباط بين مصرف سرکه سيب و کاهش وزن اولين بار در سال 1958 در کتاب Folk Medicine توسط فردي به نام جارويس( Jarvis) مطرح شد، ولي براساس نتايج حاصل از بسياري از مطالعات، مصرف اين ماده موجب کاهش وزن نمي شود.
در اين کتاب بيان شده بود که دريافت دو قاشق سوپخوري سرکه سيب قبل از هر وعده غذايي باعث کاهش وزن مي شود. يک مکانيسم پيشنهادي براي توجيه اين ادعا اين بود که طعم تند و نامطبوع سرکه سيب باعث کاهش اشتها و در نتيجه کاهش دريافت غذا مي شود. از طرف ديگر، قرص هاي سرکه سيب که توسط بسياري از کارخانجات توليد مي شوند، فاقد طعم نامطبوع سرکه سيب مي باشند.
تاکنون تنها يک مطالعه ارتباط بين سرکه سيب و کاهش وزن را نشان داده است. در اين مطالعه که در سال 2006 بر روي 12 نفر انجام شده بود، گزارش شد افرادي که همراه با نان دريافتي سرکه سيب مي خوردند، احساس سيري بيشتري نسبت به آنهايي داشتند که نان را خالي مي خوردند، ولي اين مطالعه ارزش علمي نداشت، زيرا اولاً افراد شرکت کننده کساني بودند که اعتقاد خيلي زيادي به کاهش وزن در اثر مصرف سرکه داشتند و در ثاني تنها 12 نفر بود و ميزان کاهش وزن گزارش شده نيز تنها در حدود يک کيلوگرم در يک ماه بود.
همواره به خاطر داشته باشيد که مطمئن ترين، بهترين و نزديک ترين راه براي کاهش وزن، اجراي يک رژيم غذايي متعادل به همراه فعاليت بدني مناسب است.
هشدارها:
هيچ مدرک مستندي مبني بر تأثير سرکه سيب در کاهش وزن وجود ندارد.
سرکه سيب ممکن است با برخي از داروهاي ديورتيک، ملين ها، داروهاي قلبي و داروهاي کاهنده قند خون تداخل نمايد.
مصرف زياد و طولاني مدت سرکه سيب ممکن است در برخي افراد موجب ناراحتي و زخم مري و معده شود.
مصرف زياد سرکه سيب ممکن است به ميناي دندان و بافت دهان و گلو آسيب برساند.
مصرف زياد و طولاني مدت سرکه سيب ممکن است موجب پوکي استخوان شود.
به خاطر داشته باشيد که سرکه سيب و يا هر سرکه ديگري را خالي مصرف نکنيد، بلکه آن را بر روي غذا بريزيد و يا با مقداري آب مخلوط نماييد.
سرکه سيب حاوي مواد معدني از قبيل پتاسيم، سديم، کلسيم، منيزيم، فسفر، کلر، گوگرد، مس، آهن و فلور و برخي ويتامين ها از قبيل ويتامين هاي E و C، بتا- کاروتن( پيش ساز ويتامين A) و B1، B2 و B6 و مقداري فلاونوئيد مي باشد. به طور کلي مواد مغذي موجود در سرکه سيب موجب طراوت و نشاط سلول هاي بدن شده و جهت فعاليت دستگاه گوارش مفيد هستند.
سرکه سيب حاوي 7 تا 8 درصد اسيد استيک و مقداري اسيد ماليک، اسيدسيتريک، اسيد سوکسينيک و اسيد تارتاريک است. اين اسيدها فعاليت سلول هاي کبدي را افزايش مي دهند و در نتيجه موجب متعادل شدن سوخت و ساز بدن و دفع مواد سمي موجود در غذا مي شوند، بنابراين با مصرف سرکه سيب، ميزان اوره، اسيد اوريک و کلسترول خون کاهش مي يابد.
سرکه سيب اثري حياتي در حفظ طراوت بدن دارد، زيرا گوگرد در طراوت پوست نقش مهمي دارد و سرکه سيب داراي گوگرد کافي مي باشد. کلرور منيزيم که از عوامل حفظ جواني است در سرکه سيب به مقدار کافي وجود دارد. ويتامين هاي گروه B، کلسيم و فسفر موجود در سرکه سيب نيز در احساس نشاط و رفع خستگي بدن بسيار مؤثر هستند.
سرکه سيب از بروز سرطان پيشگيري مي کند. اگرچه سرکه سيب سرطان را درمان نمي کند، ولي به دليل داشتن آنتي اکسيدان، راديکال هاي آزاد موجود در بدن را از بين مي برد. راديکال هاي آزاد ترکيبات خطرناکي هستند که در اثر اکسيداسيون به وجود مي آيند و باعث تخريب سلول هاي بدن، پيري زودرس سلول ها و ايجاد سرطان مي شوند. بتا-کاروتن آنتي اکسيدان مهمي است که در سرکه سيب وجود دارد و راديکال هاي آزاد را خنثي مي کند.همچنين بتا- کاروتن باعث تقويت بينايي و پيشگيري از ابتلا به آب مرواريد مي شود. در سرکه سيب علاوه بر بتا-کاروتن، ماده ديگري نيز وجود دارد که از ابتلا به سرطان جلوگيري مي کند. نام اين ماده پکتين است که يک نوع فيبر غذايي مي باشد. مطالعات نشان داده اند که دريافت فيبر از بروز سرطان و به خصوص سرطان روده جلوگيري مي کند، زيرا فيبر با مواد سرطانزا در روده ترکيب شده و باعث دفع سريع تر آنها از بدن مي شود.
سرکه سيب داراي خاصيت ضدعفوني کننده است و باعث بهبود عملکرد سيستم ايمني بدن در برابر باکتري هاي بيماريزا مي شود، بنابراين در درمان مسموميت غذايي، عفونت روده و عفونت ادراري بسيار مؤثر است.
پتاسيم موجود در سرکه سيب موجب کاهش فشار خون و در نتيجه پيشگيري از ابتلا به سکته قلبي مي شود. همچنين مصرف سرکه سيب در افرادي که داروهاي ديورتيک ( ادرارآور) کاهنده پتاسيم مصرف مي کنند، باعث جايگزين شدن و جبران پتاسيم از دست رفته بدن مي شود. براي اين منظور مصرف دو قاشق چايخوري سرکه سيب به همراه مقداري آب توصيه مي شود.
1- نوشيدن سرکه سيب و عسل به رفع سرفه و گرفتگي صدا کمک مي کند.
2- سرکه سيب ضد التهاب، خلط آور و ضد باکتري است و در رفع زکام و گرفتگي بيني تأثير دارد.
3- طبق تحقيقات انجام شده خوردن سالاد حاوي سرکه سيب، روغن زيتون و گوجه فرنگي براي افراد مبتلا به ضعف مثانه مفيد است.
4- مصرف سرکه سيب( شربت سرکه سيب به همراه سالاد) باعث بر طرف شدن درد مفاصل و بهبود عملکرد مفاصل مي شود.
5- تحقيقات نشان داده اند که کمپرس سرکه سيب روي پاها خاصيت تب بر دارد.
بسياري از مردم معتقدند که مصرف سرکه سيب باعث کاهش وزن مي شود. وجود ارتباط بين مصرف سرکه سيب و کاهش وزن اولين بار در سال 1958 در کتاب Folk Medicine توسط فردي به نام جارويس( Jarvis) مطرح شد، ولي براساس نتايج حاصل از بسياري از مطالعات، مصرف اين ماده موجب کاهش وزن نمي شود.
در اين کتاب بيان شده بود که دريافت دو قاشق سوپخوري سرکه سيب قبل از هر وعده غذايي باعث کاهش وزن مي شود. يک مکانيسم پيشنهادي براي توجيه اين ادعا اين بود که طعم تند و نامطبوع سرکه سيب باعث کاهش اشتها و در نتيجه کاهش دريافت غذا مي شود. از طرف ديگر، قرص هاي سرکه سيب که توسط بسياري از کارخانجات توليد مي شوند، فاقد طعم نامطبوع سرکه سيب مي باشند.
تاکنون تنها يک مطالعه ارتباط بين سرکه سيب و کاهش وزن را نشان داده است. در اين مطالعه که در سال 2006 بر روي 12 نفر انجام شده بود، گزارش شد افرادي که همراه با نان دريافتي سرکه سيب مي خوردند، احساس سيري بيشتري نسبت به آنهايي داشتند که نان را خالي مي خوردند، ولي اين مطالعه ارزش علمي نداشت، زيرا اولاً افراد شرکت کننده کساني بودند که اعتقاد خيلي زيادي به کاهش وزن در اثر مصرف سرکه داشتند و در ثاني تنها 12 نفر بود و ميزان کاهش وزن گزارش شده نيز تنها در حدود يک کيلوگرم در يک ماه بود.
همواره به خاطر داشته باشيد که مطمئن ترين، بهترين و نزديک ترين راه براي کاهش وزن، اجراي يک رژيم غذايي متعادل به همراه فعاليت بدني مناسب است.
هشدارها:
هيچ مدرک مستندي مبني بر تأثير سرکه سيب در کاهش وزن وجود ندارد.
سرکه سيب ممکن است با برخي از داروهاي ديورتيک، ملين ها، داروهاي قلبي و داروهاي کاهنده قند خون تداخل نمايد.
مصرف زياد و طولاني مدت سرکه سيب ممکن است در برخي افراد موجب ناراحتي و زخم مري و معده شود.
مصرف زياد سرکه سيب ممکن است به ميناي دندان و بافت دهان و گلو آسيب برساند.
مصرف زياد و طولاني مدت سرکه سيب ممکن است موجب پوکي استخوان شود.
به خاطر داشته باشيد که سرکه سيب و يا هر سرکه ديگري را خالي مصرف نکنيد، بلکه آن را بر روي غذا بريزيد و يا با مقداري آب مخلوط نماييد.
پي‌نوشت‌ها:
* کارشناس ارشد تغذيه
منبع: دنياي تغذيه، شماره 101.
/ج
